Bài giảng Vật lý Lớp 7 - Tiết 2: Sự truyền ánh sáng - Nguyễn Thanh Tâm

Môn họcVật Lý 7Người soạn: Nguyễn Thanh TâmKiểm tra bài cũMắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Khi nào ta nhận biết được ánh sáng? Khi nào ta nhìn thấy một vật?Kiểm tra bài cũNguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng.Vật sáng bao gồm nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.Ví dụ:+ Nguồn sáng: Mặt trời, bóng đèn đang sáng,...+ Vật sáng: Mặt trăng, bóng đèn đang sáng,Thế nào là nguồn sáng, vật sáng? Cho ví dụ. Hải thắc mắc: Bật đèn pin ta thấy bóng đèn sáng, nhưng không thấy đường đi của ánh sáng. Vậy làm thế nào để biết được ánh sáng từ đèn phát ra đã đi theo đường nào đến mắt ta? Em hãy nghĩ cách giúp Hải giải đáp thắc mắc này.Tiết 2: SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNGI. Đường truyền của ánh sángII. Tia sáng và chùm sángIII. Vận dụngI. Đường truyền của ánh sáng1. Thí nghiệm C1. Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt ta theo ống thẳng hay ống cong ?Ống thẳng Thí nghiệm 1 Thí nghiệm 2Đặt 3 tấm bìa đục lỗ hình bên sao cho mắt nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin đang sáng qua 3 lỗ A,B,C.Kiểm tra xem 3 lỗ A,B,C trên 3 tấm bìa và bóng đèn có nằm trên cùng 1 đường thẳng không ?C2. Hãy bố trí thí nghiệm để kiểm tra xem khi không dùng ống thì ánh sáng có truyền đi theo đường thẳng không ?Thí nghiệm hình 2.2 Kết Luận : Đường truyền của ánh sáng trong không khí là ..đường thẳng2. Định luật truyền thẳng của ánh sáng Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.C4. Hãy giải đáp thắc mắc của Hải nêu ra ở phần mở bài ?Hải thắc mắc: Bật đèn pin ta thấy bóng đèn sáng, nhưng không thấy đường đi của ánh sáng. Vậy làm thế nào để biết được ánh sáng từ đèn phát ra đã đi theo đường nào đến mắt ta? Trong không khí, ánh sáng truyền đi với vận tốc 300.000km/s, vì thế mặc dù ở rất xa ngọn đèn điện nhưng khi bật ngay lập tức ta thấy đèn sáng. Không khí trên sa mạc (hay ở gần mặt đất lúc trời nắng to) thì rất nóng, càng lên cao càng lạnh, mật độ không khí không đều, môi trường không khí lúc này không đồng tính, vì vậy ánh sáng truyền đi trong môi trường không còn theo đường thẳng nữa. Do đó có thể gây ra hiện tượng ảo ảnh (chẳng hạn ta nhìn thấy những vũng nước trên sa mạc hay trên đường khi trời nắng to)Có thể em chưa biết?SMII. Tia Sáng và chùm sáng1. Biểu diễn đường truyền của ánh sáng:- Ta quy ước: Biểu diễn đường truyển của ánh sáng bẳng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng .- Ví dụ: Đoạn thẳng có hướng SM biểu diễn 1 tia sáng đi từ đèn đến mắt.V2. Ba loại chùm sángChùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành.Có 3 loại chùm sáng thường gặp.C3. Hãy quan sát các chùm sáng và nêu đặc điểm của mỗi loại chùm sáng. Bằng cách điền các từ: giao nhau, không giao nhau, loe rộng ra vào chỗ trống sau. a) Chùm sáng song song gồm các tia sáng.trên đường truyền của chúng.không giao nhau b) Chùm sáng hội tụ gồm các tia sángtrên đường truyền của chúng.giao nhau c) Chùm sáng phân kì gồm các tia sángtrên đường truyền của chúng.loe rộng ra2. Ba loại chùm sángChùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành.Có 3 loại chùm sáng thường gặp.a) Chùm sáng song songb) Chùm sáng hội tục) Chùm sáng phân kìIII. Vận DụngC5. Cho 3 cái kim. Hãy cắm 3 cái kim thẳng đứng trên mặt 1 tờ giấy để tren mặt bàn. Dùng mắt ngắm để điều chỉnh cho chúng đứng thẳng hàng ( không dùng thước ). Nói rõ ngắm như thế nào là được và giải thích vì sao ?1) Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường gì?2) Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng?3) Nêu quy ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng? (tia sáng)4) Có mấy loại chùm sáng? Kể tên? 5) Nêu đặc điểm của các loại chùm sáng này?TỔNG KẾTHƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC* Đối với bài học ở tiết này: - Học sinh về nhà làm và hoàn thành câu C5 SGK/8 - Học bài , học thuộc ghi nhớ SGK/8 - Đọc “ Có thể em chưa biết”. - Làm BT 2.1 đến 2.8 SBT/6,7* Đối với bài học ở tiết tiếp theo: Nghiên cứu trước bài 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng: + Bóng tối là gì? + Bóng nửa tối là gì?+ Tìm hiểu về hiện tượng nhật thực toàn phần, nhật thực một phần, nguyệt thựcXin chân thành cám ơn quý thầy cô và các em đã chú ý lắng nghe