Bài giảng tiết 49- tiếng việt: Ôn tập

Chào mừng các thầy cô đến tiết học Ngữ văn 9 Giáo viên: Lưu Nha Chang Trong hai tiết vừa qua, các em đã được hướng dẫn tổng kết những đơn vị kiến thức nào về từ vựng? Từ đơn và từ phức Thành ngữ Nghĩa của từ Từ nhiều nghĩa Từ đồng õm Trường từ vựng Cấp độ khỏi quỏt nghĩa Từ trỏi nghĩa Từ đồng nghĩa TIẾT 49: cách phát triển từ vựng ? Phát triển số lượng từ ngữ ? ? ? ? ? ? ? ? Phát triển nghĩa của từ Biến đổi nghĩa Phát triển nghĩa Tạo từ mới Vay mượn PT ẩn dụ PT Hoán dụ Tiếng Hán Ngôn ngữ khác Biến đổi nghĩa PT ẩn dụ PT Hoán dụ Tạo từ ngữ mới từ từ có sẵn Phát triển nghĩa Vay mượn Tiếng Hán Ngôn ngữ khác Bài tập 1: Xác định cách phát triển từ vựng củacác từ in đậm trong các ví dụ sau: a.Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế Mở miệng cười tan cuộc oán thù. (Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác-Phan Bội Châu) b.Ngày xuân em hãy còn dài, Xót tình máu mủ thay lời nước non (Truyện Kiều-Nguyễn Du) c.Bạn Thanh có chân trong đội tuyển thi ô-lim-pic tiếng Anh của trường. d.Không có gì quý hơn độc lập tự do. (Hồ Chí Minh) e. Trong nền kinh tế tri thức người ta hơn nhau ở cái đầu. Thảo luận theo bàn.-2phútNhóm1:câu aNhóm2:câu bNhóm 3:câu cNhóm 4:câu dnhóm 5,6:câu e Bài tập 1: Xác định cách phát triển từ vựng củacác từ in đậm trong các ví dụ sau: a.Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế Mở miệng cười tan cuộc oán thù. (Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác-Phan Bội Châu) b.Ngày xuân em hãy còn dài, Xót tình máu mủ thay lời nước non (Truyện Kiều-Nguyễn Du) c.Bạn Thanh có chân trong đội tuyển thi ô-lim-pic tiếng Anh của trường. d.Không có gì quý hơn độc lập tự do. (Hồ Chí Minh) e. Trong nền kinh tế tri thức người ta hơn nhau ở cái đầu. Biến đổi nghĩa Phát triển nghĩa theo phương thức ẩn dụ Phát triển nghĩa theo phương thức hoán dụ Phát triển số lượng từ –vay mượn tiếng nước ngoài Phát triển số lượng từ –vay mượn tiếng Hán Tạo từ mới từ từ cho sẵn Phát triển nghĩa theo phương thức hoán dụ Bài tập 2 Với các tiếng cho trước, em hãy thêm các yếu tố mới để tạo từ mới: xe đạp, cà phê, điện thoại. Các tiếng mới tạo: xe đạp điện, cà phê sữa, điện thoại di động. Thảo luận-theo bàn Bài tập 3  Có ngôn ngữ nào mà từ vựng chỉ phát triển theo cách phát triển số lượng từ ngữ được không? Vì sao? => Không có từ vựng của ngôn ngữ nào chỉ phát triển theo cách phát triển số lượng từ ngữ. Vì nếu không phát triển về nghĩa mỗi từ chỉ có một nghĩa không đáp ứng nhu cầu giao tiếp. Bài tập trắc nghiệm Chon nhận định đúng trong những nhận định sau và giải thích: Bài tâp 2/VBT/99: Về từ mượn(Nhóm 1-3-5) A.Chỉ một số ớt ngụn ngữ trờn thế giới phải vay mượn từ ngữ B. Tiếng Việt vay mượn nhiều từ ngữ của cỏc ngụn ngữ khỏc là do sự ộp buộc của nước ngoài. C. Tiếng Việt vay mượn nhiều từ ngữ của cỏc ngụn ngữ khỏc là để đỏp ứng nhu cầu giao tiếp của người Việt D. Ngày nay vốn từ vựng tiếng Việt rất dồi dào và phong phỳ vỡ vậy khụng cần vay mượn từ của nước ngoài nữa Bài tập 3/VBT/99: Về từ Hán Việt(Nhóm 2-4-6) Từ Hỏn Việt chiếm một tỉ lệ khụng đỏng kể trong trong vốn từ tiếng Việt Từ Hỏn Việt là bộ phận quan trọng của lớp từ mượn gốc Hỏn Từ Hỏn Việt khụng phải là một bộ phận của vốn từ Tiếng Việt Dựng nhiều từ Hỏn Việt là việc làm cần phờ phỏn Bài tập1. Cho nhóm từ sau: phụ nữ, đàn bà, hi sinh, chết, săm, lốp, xăng, phanh, a-xít, ra-đi-ô, vi-ta-min. Em hãy điền các từ đó vào bảng sau: Bài tập 1 Từ mượn Bài tập 2 Có thể thay thế từ “phụ nữ” trong câu văn sau bằng từ "đàn bà" được không? Phụ nữ Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang. -> Không, vì từ “Phụ nữ” biểu thị sắc thái biểu cảm, trang trọng. Tiểu phẩm Cách dùng từ phi cơ và phi trường trong tiểu phẩm có hợp lí không?vì sao? Bài tập 1 Xác định thuật ngữ và biệt ngữ xã hội trong các câu văn sau: a. Muối là một hợp chất có thể hoà tan trong nước. b. Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về. mợ Muối - Là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ,thường được dùng trong các văn bản khoa học công nghệ - Là những từ chỉ dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định Bài tập 2: Thi tìm thuật ngữ và biệt ngữ xã hội Yêu cầu: Các em tìm các thuật ngữ trong các môn đã học. Thể lệ cuộc thi: Chia lớp làm ba đội.Theo hình thức tiếp sức. Trong thời gian một phút đội nào tìm được nhiều thuật ngữ (chính xác) sẽ giành chiến thắng. Hết giờ * * Bài tập 1: Giải thớch nghĩa của những từ ngữ sau: Bỏch khoa toàn thư; Bảo hộ mậu dịch: Bỏch khoa toàn thư: Từ điển bỏch khoa, ghi đầy đủ tri thức của cỏc ngành Bảo hộ mậu dịch: Bảo hộ sản xuất trong nước, chống lại sự cạnh tranh của nước ngoài a. Lĩnh vực kinh doanh này đã thu hút sự đầu tư của nhiều công ty lớn trên thế giới.……………………………………b. Ngày xưa Dương Lễ đối xử với Lưu Bình là để cho Lưu Bình thấy xấu hổ mà quyết chí học hành,lập thân. c. Báo chí đã đưa tin về sự kiện SEA Games 22 được tổ chức tại Việt Nam. béo bở béo bổ đạm bạc tệ bạc tấp nập tới tấp Bài tập 2: Sửa lỗi dùng từ trong những câu sau: Bài tập: Nối các nội dung kiến thức ở cột A với khái niệm ở cột B cho hợp lí. Hướng dẫn về nhà - Vận dụng kiến thức về từ vựng vào giao tiếp và tạo lập văn bản (lưu ý phải thường xuyên trau dồi vốn từ) - Nắm chắc phần từ vựng đã ôn tập - Chuẩn bị tiết sau học bài: Ôn tập từ vựng (tiếp) Từ tượng thanh, tượng hỡnh, một số phộp tu từ từ vựng : + Vẽ sơ đồ tư duy + Làm bài tập. Trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh