Bài giảng Ngữ văn 10 Tiết 36 đọc văn: Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh tham dự hội thi giáo viên giỏi tỉnh năm học 2011- 2012Tiết 36 Đọc văn CẢNH NGÀY HÈGiáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Lan Trường THPT Yên Khánh ANguyễn Trãi Nguyễn Trãi : Hiệu Ức Trai (1380 – 1442) là danh nhân văn hoá thế giới, anh hùng dân tộc. Ông là nhà chính trị, quân sự tài ba, là nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc thế kỉ XV.Nguyễn Trãi :(1380 – 1442)CẢNH NGÀY HÈ(Bảo kính cảnh giới – bài 43)Rồi hóng mát thuở ngày trường,Hoè lục đùn đùn tán rợp giương.Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.Lao xao chợ cá làng ngư phủ, Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,Dân giàu đủ khắp đòi phương. Nguyễn Trãi Rồi/ hóng mát/ thuở ngày trường. B/ TT / TBBRồi: từ thuần Việt cổ → rỗi rãi, nhàn nhã.Ngày trường: ngày dàiNhịp thơ chậm: 1/2/3. Hoè lục đùn đùn tán rợp giương Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ. Hồng liên trì đã tiễn mùi hương Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương Hoè lục đùn đùn tán rợp giương.Hoa lựuThạch lựu hiên/ còn phun thức đỏHồng liên trìHồng liên trì /đã tiễn mùi hương.Thạch lựu hiên/ còn phun thức đỏ,Hồng liên trì /đã tiễn mùi hương. - Đối: Thanh (B-T), từ (Danh từ, động từ) - Ngắt nhịp :3/4(lẻ / chẵn) .Từ thuần Việt cổ. - Cặp phụ từ tăng tiến: còn / đã. Dắng dỏi /cầm ve/ lầu tịch dương VN/ CN/ TNBức tranh thiên nhiên ngày hè tươi đẹp, sống động:- Hình ảnh cây và hoa phong phú: cây hoè, hoa sen, hoa lựu.Màu sắc rực rỡ mà hài hoà: lục(hoè), đỏ(lựu), hồng (sen)Đường nét khoẻ khoắn, mạnh mẽ: (tán rợp giương,đùn đùn, phun )- Hương vị: Thơm ngát (tiễn)- Âm thanh: inh ỏi, rộn rã (dắng dỏi) Dắng dỏi /cầm ve /lầu tịch dương VN - CN - TN - Dùng từ láy, từ Hán Việt. - Đảo cấu trúc ngữ pháp - Đối : Thanh(B-T), từ (từ láy,danh từ)Lao xao / chợ cá / làng ngư phủ VN - CN - TN Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng. - Điển cố “Ngu cầm”: đàn của vua Ngu Thuấn Cổ cầm (Cây đàn cổ)Tượng vua Ngu Thuấn Dân giàu đủ / khắp đòi phương. BBT / TBB.Chỉ ra yếu tố Nôm và yếu tố Đường luật trong bài thơ “Cảnh ngày hè”.Phương diện Yếu tố Nôm Yếu tố Đường luậtĐề tàiNgôn ngữHình ảnhThi liệuĐặc điểm câu thơNhịp thơ Yếu tố Nôm và yếu tố Đường luật trong bài thơ “Cảnh ngày hè”.Phương diện Yếu tố Nôm Yếu tố Đường luậtĐề tàiThiên nhiên, đất nước, nhân dân.Ngôn ngữChữ Nôm, từ Việt cổ, từ láy.Từ Hán Việt.Hình ảnhThi liệuChân thực, bình dị, dân dã. Điển cố.Đặc điểm câu thơCâu lục ngôn xen câu thất ngônNhịp thơ3/4 ; 1/2/3 ; 3/34/3Cảnh ngày hè(Quốc âm thi tập)Dân tộc,truyền thống(chiếm ưu thế hơn)Vay mượn, ngoại laiNguyễn Trãi là đại thi hào dân tộc, có công đầu đặt nền móng cho sự phát triển của thơ ca tiếng Việt. Là bông hoa đầu mùa rực rỡ và ngát hương của thơ Nôm. Bài tập về nhàHọc thuộc lòng bài thơ. Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên và tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trãi qua bài thơ.- Soạn bài “Nhàn” của tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm. Kính chúc các thày cô giáo mạnh khoẻ và hạnh phúc. Chúc các em học sinh học tốt. Xin chân thành cảm ơn.