Bài giảng Ngữ văn 10 - Có bệnh bảo mọi người

Trường THPT Chuyên Trần Đại NghĩaĐỌC VĂNGiáo viên : NGUYỄN THỊ THU TUYẾTCOÙ BEÄNH BAÛO MOÏI NGÖÔØI(CAÙO TAÄT THÒ CHUÙNG)MAÕN GIAÙCI- TÌM HIEÅU CHUNG :1 - TAÙC GIAÛ : (Xem tieåu daãn sgk ) Chuøa Moät Coät xöaChuøa Moät Coät xöa 2 – VAÊN BAÛN :a- Hoaøn caûnh saùng taùc Cuoái naêm 1096, Sö caùo beänh vaø laøm baøi keä naøy ñeå baùo cho moïi ngöôøi bieát .b- THEÅ LOAÏI :Ñaây laø moät baøi thô keä . (Moät daïng thô Thieàn - loaïi hình vaên hoïc quan troïng cuûa vaên hoïc Vieät Nam thôøi Lyù ) .C - BOÁ CUÏC : 4 caâu ñaàu : Dieãn taû quy luaät bieán ñoåi cuûa thieân nhieân vaø cuûa ñôøi ngöôøi . 2 caâu cuoái : Caûm xuùc maõnh lieät cuûa nhaø sö . II - ÑOÏC - HIEÅU VAÊN BAÛN :1 - Quy luaät bieán ñoåi cuûa thieân nhieân vaø ñôøi ngöôøi : a - Quy luaät bieán ñoåi cuûa thieân nhieân (caâu 1 vaø 2 ) . b - Quy luaät bieán ñoåi cuûa ñôøi ngöôøi ( caâu 3 vaø 4 ) .a- Quy luaät bieán ñoåi cuûa thieân nhieân :Hình aûnh “xuaân” - “hoa” töôïng tröng cho caùi phaàn ñeïp ñeõ, aám aùp, traøn ñaày söùc soáng nhaát cuûa thôøi tieát vaø caây coái - Hoa nôû - hoa taøn -> quy luaät töï nhieân - Hoa ruïng - hoa nôû -> söï luaân hoài cuûa töï nhieân theo tö töôûng Phaät giaùo . - “ Traêm hoa ruïng” - “ Traêm hoa töôi” * Töø “Traêm” ôû ñaây ñaõ nhaán maïnh tôùi voøng luaân hoài tuyeät ñoái , khoâng coù ngoaïi leä .b- Quy luaät bieán ñoåi cuûa ñôøi ngöôøi Thôøi gian troâi qua , söï vieäc troâi qua thì con ngöôøi phaûi giaø . “Maùi ñaàu baïc” laø hình aûnh töôïng tröng tieâu bieåu cuûa tuoåi giaø . Ñoù laø bieåu hieän cho söï bieán ñoåi cuûa con ngöôøi tröôùc thôøi gian .* Con ngöôøi khoâng luaân hoài nhö caây coái , cuoäc ñôøi con ngöôøi seõ ñi veà phía huûy dieät khoâng theå cöùu vaõn .2- CAÛM XUÙC CUÛA NHAØ THÔ :- Ñoái laäp vôùi nhöõng caâu thô naêm chöõ ôû treân ,baèng nhöõng caâu thô baûy chöõ vöõng chaõi ,nhaø thô ñaõ phuû ñònh quy luaät haèng bieán cuûa vaïn vaät vaø thaân saéc con ngöôøi qua söï xuaát hieän baát ngôø cuûa moät caønh mai nôû traéng trong ñeâm , duø muoân loaøi ñaõ “laïc taän” .* Hình aûnh “ caønh mai” :- Trong vaên hoïc : “ Caønh mai laø moät hình töôïng ngheä thuaät ñeïp . Mai laø moät trong “töùù quí” , ñöôïc caùc nhaø thô duøng ñeå dieãn taû veû thanh cao , quyù phaùi .-Trong baøi thô : Caønh mai laø hình aûnh töôïng tröng cho quy luaät veà söï baát bieán beân trong cuûa tinh thaàn , yù chí , tö töôûng nhaø sö . * YÙ nghóa theá tuïc :+ Noù theå hieän söùc soáng maõnh lieät cuûa vaïn vaät vaø con ngöôøi , vöôït leân treân söï soáng cheát , thònh suy , khai laïc vaø moïi bieán ñoåi cuûa thôøi gian , thôøi tieát .+ Noù khaúng ñònh vaø ngôïi ca söùc soáng maïnh meõ , söï kieân ñònh , tinh thaàn laïc quan , tin töôûng , yeâu ñôøi cuûa con ngöôøi tröôùc nhöõng bieán ñoåi cuûa ñaát trôøi, thôøi cuoäc . * YÙ nghóa Phaät giaùo : Noù bieåu tröng cho söùc maïnh cuûa baûn theå tröôøng toàn , cuûa vaïn phaùp ñang toàn taïi khaép nôi , trong vaïn vaät , trong con ngöôøi . Caønh mai laøm thaønh moät quy luaät mang tinh thaàn vaø yù chí baát dieät cuûa nhaø Phaät . II - CHUÛ ÑEÀ : Baøi thô ñaõ ngôïi ca vaø khaúng ñònh söï tröôøng toàn , baát bieán cuûa chaân nhö tröôùc moïi ñoåi thay cuûa thaân saéc , cuûa vaïn vaät, ñoàng thôøi cuõng ngôïi ca vaø khaúng ñònh söùc soáng baát dieät , tinh thaàn laïc quan ,baûn lónh vaø söùc maïnh cuûa con ngöôøi ñôøi Lyù tröôùc moïi ñoåi thay cuûa cuoäc ñôøi .IV - TOÅNG KEÁT : Baøi thô vöøa theå hieän söï giaûi ngoä chaân lí Phaät giaùo , vöøa chan chöùa tình ngöôøi tröôùc nhöõng ñoåi thay cuûa thieân nhieân , cuûa cuoäc ñôøi .YÙ thô kín ñaùo , haøm suùc nhöng cuõng giuùp ngöôøi ñoïc nhaän ra baûn lónh vaø yù chí cuûa con ngöôøi thôøi Lyù trong coâng cuoäc döïng xaây vaø baûo veä ñaát nöôùc.CHUÙC CAÙC EM HOÏC TOÁT !