Bài giảng môn Vật lý 9 Tiết: 27: Sự nhiễm từ của sắt thép- nam châm điện

BÀI GIẢNGVật Lý 9GV:Lê Ngọc Nữ NgàTỔ TOÁN – LÝ- TINTiết: 27 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉP-NAM CHÂM ĐIỆNN¾m tay ph¶i, råi ®Æt sao cho bèn ngãn tay h­íng theo chiÒu dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y th× ngãn tay c¸i cho·i ra chØ chiÒu ®­êng søc tõ trong lßng èng d©y.Phát biểu quy tắc nắm tay phải. Hãy xác định chiều của đường sức từ trong ống dây và các từ cực của ống dây biết chiều mũi tên là chiều dòng điện? (theo hình sau).KIỂM TRA BÀI CŨAB Nội dung:I.SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP:II. NAM CHÂM ĐIỆN:III. VẬN DỤNG: Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNMột nam châm điện mạnh có thể hút được xe tải năng hàng chục tấn, trong khi đó chưa có nam châm vĩnh cửu nào có lực hút mạnh như vậy. Nam châm điện được tạo ra như thế nào, có lợi gì hơn so với nam châm vĩnh cửu? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay.Bố trí thí nghiệm như hình 25.1*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra với kim namchâm trong các trường hợp sau:+Ống dây không có lõi thép,sắt nonBài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNI. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉPa.Thí nghiệm 11. Thí nghiệm+Ống dây có lõi thép, sắt non K K KỐng dây không có lõi thép (sắt non)Ống dây có lõi thép (sắt non)CÁC EM CÙNG QUAN SÁT THÍ NGHIỆM K KỐng dây không có lõi thép (sắt non)Ống dây có lõi thép (sắt non)CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆMGóc lệch của kim nam châm khi cuộn dây có lõi sắt, thép so với khi không có lõi sắt thép có gì khác nhau?NX: Góc lệch của kim nam châm trong trường hợp ống dây có lõi sắt(thép) lớn hơn.b.Thí nghiệm 2Bố trí thí nghiệm như hình 25.2*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra với đinh sắt trong các trường hợp sau:+Ống dây có lõi sắt non đang hút đinh sắt. Ngắt khóa KBài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNI. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉPa.Thí nghiệm 11. Thí nghiệm+Ống dây có lõi thép đang hút đinh sắt. Ngắt khóa KỐng dây có lõi sắt nonỐng dây có lõi thép Ống dây có lõi sắt nonỐng dây có lõi thép CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆMĐinh sắt bị rơiĐinh sắt bị không rơiC1: Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có lõi sắt non và ống dây có lõi thép khi ngắt dòng điện qua ống dây.I. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp1. ThÝ nghiÖma. ThÝ nghiÖm 1b. ThÝ nghiÖm 22. KÕt luËn Lâi s¾t hoÆc thÐp ®· lµm t¨ng t¸c dông tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua v× khi ®Æt trong tõ tr­êng s¾t, thÐp bÞ nhiÔm tõ vµ trë thµnh một nam ch©m nữa. Khi ng¾t dßng ®iÖn, lâi s¾t non mÊt hÕt tõ tÝnh cßn lâi thÐp vÉn gi÷ ®­îc tõ tÝnh.Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNII. Nam ch©m ®iÖn1A - 22H·y cho biÕt cÊu t¹o cña nam ch©m ®iÖn? CÊu t¹o: Gåm èng d©y dÉn trong cã lâi s¾t non.H·y cho biÕt ý nghÜa cña c¸c con sè ghi trªn nam ch©m ®iÖn trªn h×nh?I. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp1. ThÝ nghiÖma. ThÝ nghiÖm 1b. ThÝ nghiÖm 22. KÕt luËn Lâi s¾t hoÆc thÐp ®· lµm t¨ng t¸c dông tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua v× khi ®Æt trong tõ tr­êng s¾t, thÐp bÞ nhiÔm tõ vµ trë thµnh một nam ch©m nữa. Khi ng¾t dßng ®iÖn, lâi s¾t non mÊt hÕt tõ tÝnh cßn lâi thÐp vÉn gi÷ ®­îc tõ tÝnh.Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNII. Nam ch©m ®iÖn1A - 22CÊu t¹o: Gåm èng d©y dÉn trong cã lâi s¾t non.Cã nh÷ng c¸ch nµo cã thÓ lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn?Cã thÓ lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn b»ng c¸ch t¨ng c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y hoÆc t¨ng sè vßng d©y cña èng d©y12So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn?I = 1An = 250I = 1An = 500I = 1An = 300I = 1An = 500I = 2An = 300I = 2An = 300I = 2An = 750a)b)c)d)b)d)e)Nam ch©m b m¹nh h¬n aNam ch©m d m¹nh h¬n cNam ch©m e m¹nh h¬n b vµ dI. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp1. ThÝ nghiÖma. ThÝ nghiÖm 1b. ThÝ nghiÖm 22. KÕt luËn Lâi s¾t hoÆc thÐp ®· lµm t¨ng t¸c dông tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua v× khi ®Æt trong tõ tr­êng s¾t, thÐp bÞ nhiÔm tõ vµ trë thµnh một nam ch©m nữa. Khi ng¾t dßng ®iÖn, lâi s¾t non mÊt hÕt tõ tÝnh cßn lâi thÐp vÉn gi÷ ®­îc tõ tÝnh.Bài 25: SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP - NAM CHÂM ĐIỆNII. Nam ch©m ®iÖn1A - 22CÊu t¹o: Gåm èng d©y dÉn trong cã lâi s¾t non.Cã nh÷ng c¸ch nµo cã thÓ lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn?Cã thÓ lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn b»ng c¸ch t¨ng c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y hoÆc t¨ng sè vßng d©y cña èng d©yIII. Vận dụngC4:Khi cham mũi kéovào thanh nam châmthì sau đó mũi kéo hút được các vụn sắt.Giải thích vì sao?TL:Vì kéo làm bằng thép nên bị nhiễm từ và khi lấy ra khỏi nam châm vẫn còn giữ được từ tính.C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế nào?TL: Ngắt dòng điện chạy qua nóC6: Nam châm điện được tao ra như thế nào? Và có gì lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu?Tạo ra được nam châm cực mạnh bằng cách tăng số vòng dây và tăng cường độ dòng điện qua ống dâyChỉ cần ngắt dòng điện là nam châm mất hết từ tínhViệc sử dụng nam châm điện thay cho các động cơ điện để vận chuyển hàng hoá (sắt thép) trong sản xuất góp phần bảo vệ môi trườngHướng dẫn vềnhàHọc phần ghi nhớ SGKBài tập về nhà: BT 25 SBTSoạn Bài: Ứng dụng của nam châmChúc các em học tốtBài học đến đây là kết thúc