Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 29: Ca dao yêu thương tình nghĩa

chào mừng các thầy cô giáo đến dự giờ thăm lớp-lớp 10b6 Trường THPT Huyện Đình Lập – Lạng SơnTiết: 29ca dao yêu thương tình nghĩa Người thiết kế: Hoàng Thị Kim HoạtI. Tìm hiểu chung:1.Ca dao Việt Nam đa dạng, phong phú: Nội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao Việt Nam đa dạng,phong phú:2.Giầu giá trị tư tưởng nghệ thuật 3. Chủ đề:Ca dao yêu thương tình nghĩaĐọc phần tiểu dẫn và cho biết: Phần tiểu dẫn trình bày những nội dung gì?-Diễn tả đời sống nội tâm của con người trong mối quan hệ:Tình cảm gia đình,quê hương, trai gái yêu nhau...- Tiếng nói của người lao động ở nhiều lứa tuổi,nghề nghiệp ,địa phương..2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật:-Đa số sử dụng thơ 6/8-Nhiều hình ảnh so sánh,ẩn dụ, lặp-Ngôn ngữ gần gũi với đời thường.3.Chủ đề:-Ca dao than thân -Ca dao yêu thương, tình nghĩa - Ca dao hài hước ,trào phúng.->Là những hòn ngọc quý của nhân dân.Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng, phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết: Thảo luận (theo bàn ) : Có thể xếp 6 bài ca dao thành mấy nhóm?Mỗi nhóm gồm những bài nào?Đặt tiêu đề cho mỗi nhóm ? Cơ sở nào giúp em xếp thành nhóm như vậy?* Chia nhóm:Nhóm 1: Bài 1-> 3 : Lời tỏ tình. (Tiết 1) Nhóm 2: Bài 4 : Nỗi lòng của cô gái Nhóm 3: Bài 5 : Tình cũ người xưa. Nhóm 4: Bài 6 : Lỡ hẹn.->Cơ sở:Dựa vào nội dung và hình thức biểu hiện( Tiết 2)Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng, phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:Thảo luận( theo bàn): Bài 1,2,3: Lời của ai nói với ai?Tình ý trong 3 bài ca dao là gì? ở ba bài này có gì giống nhau về hình thức?* Xác định: Lời: Chàng trai ( Baì 1,3) , cô gái ( Bài 2) Tình ý: Sự tỏ tình của trai gái Hình thức : Giống nhau về: Hình ảnh mang tính ẩn dụ và lời thơ 6/8.Ca dao yêu thương tình nghĩa. Thảo luận: Chủ thể trữ tình trong bài ca dao là ai? lời giãi bày của nhân vật trữ tình được bộc lộ như thế nào(Tìm chi tiết và đánh giá?)Tác giả dân gian sử dụng nghệ thuật gì để bộc lộ tình cảm của nhân vật trữ tình? Nhóm 1,2 Bài 1; Nhóm 3, 4 : Bài 2 ; Nhóm 5, 6,7,: Bài 3. Bài 1: Cô kia đứng ở bên sôngMuốn sang anh ngả cành hồng cho sang Bài 2: Ước gì sông rộng một gang Bắc cầu dải yếm để chàng sang chơi Bài 3: Ước gì anh hoá ra gươngĐể cho em cứ ngày thường em soiƯớc gì anh hoá ra cơiĐể cho em đựng cau tươi trầu vàng.Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng ,phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:* Bài 1:Lời của chàng trai.Thảo luận: Lời giãi bày của nhân vật trữ tình được bộc lộ như thế nào(Tìm chi tiết và đánh giá?)Tác giả dân gian sử dụng nghệ thuật gì để bộc lộ tình cảm của nhân vật trữ tình? Nhóm 1,2: Bài 1; * Bài 1:Lời của chàng traiCô kia đứng ở bên sôngMuốn sang anh ngả cành hồng cho sang1.Bài 1->3: Lời tỏ tìnhBài 1->3: Lời tỏ tình.Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng,phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:Bài 1->3: Lời tỏ tình.Bài 1->3: Lời tỏ tình.* Bài 1:Lời của chàng trai Gọi, xưng hô: + Cô kia + AnhThể hiện: + Muốn sang--- cho sang: + Anh ngả ‘ cành hồng’’:->ẩn dụ : Bày tỏ tình cảm chân thật,kín đáo của chàng trai đối với cô gái .* Bài 1:Lời của chàng trai-> Chưa có gì thân mật....... Cách nói tự nhiên, táo bạo ->Tình cảm: muốn mời nhưng vẫn thờ ơ ->Tế nhị, khéo léo.Để làm phương tiện-> cái cớ để bày tỏ tình yêu của mình.Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng, phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:1. Bài 1->3: Lời tỏ tình.Bài 1->3: Lời tỏ tình.Thảo luận: Lời giãi bày của nhân vật trữ tình được bộc lộ như thế nào(Tìm chi tiết và đánh giá?)Tác giả dân gian sử dụng nghệ thuật gì để bộc lộ tình cảm của nhân vật trữ tình? Nhóm 3, 4: Bài 2 ; * Bài 1: Lời của chàng trai* Bài 2: Lời cô gái:* Bài 2: Lời cô gái:Ước gì sông rộng một gangBắc cầu dải yếm để chàng sang chơiCa dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng, phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.* Bài 1: Lời của chàng trai* Bài 2: Lời cô gái:* Bài 2: Lời cô gái:- Bộc bạch: Ước : Sông rộng một gang->bắc cầu dải yếm để chàng sang chơi .->Phi lí, không có thực->Cách nói khéo léo, tế nhị, hình ảnh ẩn dụ độc đáo, đối lập: Khát vọng cháy bỏng đầy nữ tính, tình cảm mãnh liệt của cô gái.Em có nhận xét gì về điều ước của cô gái ?Qua đó em thấy cô gái là người như thế nào?Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng ,phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.Thảo luận: Lời giãi bày của nhân vật trữ tình được bộc lộ như thế nào (Tìm chi tiết và đánh giá?)Tác giả dân gian sử dụng nghệ thuật gì để bộc lộ tình cảm của nhân vật trữ tình? Nhóm 5,6,7: Bài 3.* Bài 1: Lời của chàng trai* Bài 2: Lời cô gái:*Bài 3: Lời chàng trai:*Bài 3: Lời chàng trai: Ước gì anh hoá ra gươngĐể cho em cứ ngày thường em soi Ước gì anh hoá ra cơi Để cho em đựng cau tươi trầu vàngCa dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng,phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.1.Bài 1->3: Lời tỏ tình.* Bài 1: Lời của chàng trai* Bài 2: Lời cô gái:*Bài 3: Lời chàng trai:*Bài 3: Lời chàng trai:-Ước: Anh hoá : Gương -> Em soi Cơi ->Em đựng cau tươi, trầu vàng.->Gương, cơi: hai vật gắn bó với người phụ nữ xưa-> Mục đích: được gần gũi ,chăm sóc cô gái. Điều ước giản dị không cao sang,sâu sắc ,đậm đà tình người ( ẩn dụ, lặp) . Lời ước của chàng trai gợi cho em những suy nghĩ gì?Ca dao yêu thương tình nghĩaNội dung bài học:I.Tìm hiểu chung:1.Ca dao VN đa dạng, phong phú2.Giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật3.Chủ đề: baII.Đọc- hiểu chi tiết:II.Đọc- hiểu chi tiết:Bài 1->3: Lời tỏ tình.Bài 1->3: Lời tỏ tình.* Bài 1: Lời của chàng trai* Bài 2: Lời cô gái:*Bài 3: Lời chàng trai:Qua ba bài ca dao trên tác giả dân gian đã sử dụng nghệ thuật gì ? Em có nhận xét gì về lời tỏ tình của nhân vật trữ tình trong ba bài ca dao trên? Qua cách tỏ tình như vậy em có thể đánh giáhọ là những con người như thế nào? Tóm lại: Sử dụng biện pháp tu từ, hình ảnh độc đáo, thể thơ lục bát-> Lời tỏ tình chân thành, tế nhị, sâu sắc,rung động-> Con người giàu tình nghĩa.* Bài tập trắc nghiệm: Điền vào chỗ trống những từ thích hợp để hoàn thiện những câu, bài ca dao sau:Sông cách ...........,thuỷ cách ...........Em xe sợi...........,em bắc cây............Để cho anh sang mà giảm mối sầu tương tư.Gần nhà mà chẳng sang chơiĐể anh bắc ngọn ............................. làm cầu. Đôi ta cách một dòng sôngMuốn sang anh ngả cành.............. cho sang.sôngthuỷchỉcầumồng tơihồngThân ái chào các em !