Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Xuý Vân giả dại - Trích chèo Kim Nham (Tiếp)

XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham“Người soạn: Nguyễn Thị ThuỷGiáo viên trường THPTDL Nguyễn Bỉnh Khiêm – Hà NộiXUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"I.TIỂU DẪN:1. Vài nét về chèo cổ.- Thuộc sân khấu kịch hát dân gian đặc sắc, sản phẩm nghệ thuật của nông thôn các tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ.- Nghệ thuật chèo là nghệ thuật tổng hợp giữa: + Kịch bản + Lời hát + Âm nhạc + Vũ điệu (múa)-Mỗi vở chèo thường có một hoặc một vài cảnh đặc sắc, thể hiện tập trung giá trị của tác phẩm.XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"I.TIỂU DẪN:1. Vài nét về chèo cổ.2. Tóm tắt vở chèo Kim Nham (SGK)XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:1. Tâm trạng của nhân vật Xuý Vân.a.Những câu nói bộc lộ tâm trạng thực của nhân vật. + Tôi kêu đò ... càng trưa chuyến đò (1) + Chả nên gia thất ... chớ quên (2) + Con gà rừng ... xuân huyền (3) + Con cá rô ... châu vào (4) + Chiếc trống cơm ... đánh giặc (5)XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:1. Tâm trạng của nhân vật Xuý Vân.a.Những câu nói bộc lộ tâm trạng thực của nhân vật. + Tôi kêu đò ... càng trưa chuyến đò (1) + Chả nên gia thất ... chớ quên (2) + Con gà rừng ... xuân huyền (3) + Con cá rô ... châu vào (4) + Chiếc trống cơm ... đánh giặc (5)XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:1. Tâm trạng của nhân vật Xuý Vân.b. Tâm trạng của Xuý Vân.- Tâm trạng tự thấy mình đã lỡ làng, dở dang: (1), (2).- Tâm trạng tự thấy mình lạc lõng, vô nghĩa trong gia đình Kim Nham: (3).- Tâm trạng ấm ức, bế tắc, cô đơn của Xuý Vân (4).- Sự bế tắc mất phương hướng và sự thể hiện những hình ảnh ngược đời, trớ trêu, điên đảo, đúng sai, thực giả lẫn lộn (5) XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:2. Tình cảnh đáng thương của Xuý Vân.- Cuộc hôn nhân của Xuý Vân với Kim Nham là do cha mẹ sắp đặt vôi vàng, hoàn toàn không tình yêu. Nhưng ban đầu về làm dâu, cô rất chăm chỉ, đảm đang, khéo léo.- Có ước mơ giản dị: có gia đình đầm ấm hạnh phúc:Chờ cho bông lúa chín vàngĐể anh đi gặt, để nàng mang cơm.Nhưng Kim Nham lại là người theo đuổi mộng công danh, đỗ đạt để làm quan--> Bi kịch của Xuý VânXUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:2. Tình cảnh đáng thương của Xuý Vân.- Gặp Trần Phương, tưởng gặp được tri kỷ, tìm được tình yêu, hạnh phúc, nhưng lại là một gã trăng gió, đã phụ tình Xuý Vân.- Chết một cách đáng thương.XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:2. Tình cảnh đáng thương của Xuý Vân.=> Tình trạng đau khổ, bế tắc, bi kịch của Xuý Vân có nguyên nhân từ xã hội: + Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy. + Quan niệm tam tòng, không cho Xuý Vân tháo cũi sổ lồng, tự do yêu đương để được hưởng hạnh phúc. => Cảm thông cho Xuý Vân -> Cách nhìn người, đánh giá con người mang tính nhân đạo sâu sắcXUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham"II ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:3. Nghệ thuật.- Diễn tả hoàn cảnh lỡ làng, bẽ bàng của Xuý Vân bằng tiếng gọi đò tha thiết + lời than thở ở đầu tác phẩm.- Những câu hát giàu hình ảnh, nhiều ngụ ý: + Tôi chắp tay ... chớ quên (T129) + Điệu con gà rừng.- Sự đan cài giữa những câu hát tỉnh và những câu hát dại, đặc biệt là những câu hát ngược cho thấy một chân dung Xuý Vân đau khổ, bi kịch.XUÝ VÂN GIẢ DẠI Trích Chèo "Kim Nham" III TỔNG KẾT