Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Tiết 13: Lập dàn ý bài văn tự sự

DÉu mai ®i kh¾p bèn ph­¬ngChĩng em vÉn nhí ng«i tr­êng mÕn yªuLập dàn ý bài văn tự sựTiết 13Thứ sáu ngày 21/9/2007Giáo viên: Vi Thị mai HươngLớp 10GTại sao phải lập dàn ý trước khi làm một bài văn tự sự?Giúp người viết xác định hệ thống những ý chính và mối quan hệ hợp lí, nhất quán giữa các ý. Hình thành tổng thể bài văn tự sự mạch lạc, đầy đủ ý.Cần có thói quen lập dàn ý trước khi viết một bài văn tự sư cũng như một bài văn khác.I. Hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyệnĐọc phần trích trong SGK và trả lời câu hỏiTrong phần trích trên nhà văn Nguyên Ngọc nói về vấn đề gì?Nhà văn Nguyên Ngọc nói về việc ông đã viết truyện ngắn “Rừng xà nu” như thế nào.Định viết về chuyện cuộc khởi nghiã của anh Đề, chọn tên cho nhân vật. Chọn nhân vật+ Bắt đầu bằng một khu rừng xà nu và kết thúc bằng một cảnh rừng xà nu mờ dần và bất tận.+ Dít đến và là mối tình sau của T’nú và như vậy phải có chị Mai (chị của Dít)+ Cụ già Mết tất yếu phải đến vì ông là cội nguồn, là cây xà nu đại thụ của Tây Nguyên. + Sau đo ùlà bé Heng, tương lai của Tây NguyênTình huống và sự kiện để kết nối các nhân vật:+ Cái chết của mẹ con Mai dẫn đến cuộc bùng dậy ghê gớm của T’nú+ Mười ngón tay T’nú bốc lửa+ Các chi tiết sau tự nó khác đến như rừng xà nu gắn liền với só phận của mỗi con người Tây Nguyên.Em hãy khái quát những điều nhà văn nói về việc ông đã viết truyện ngắn “Rừng xà nu” ?Từ lời kể của nhà văn Nguyên Ngọc, em rút ra được những kinh nghiệm gì khi chuẩn bị lập dàn ý cho bài văn tự sự?Hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyện:Lựa chọn đề tài. Với đề tài tự chọn: dự kiến sẽ viết về cái gì?Với mục đích gì? Với đề tài cho trước: phải viết theo đề tài, có thể dự kiến nhan đề cho văn bản.2. Cốt truyện.Từ đề tài, chủ đề, phải tưởng tượng và phác ra những nét chính của cốt truyện. khi xây dựng cốt truyện nên theo mô hình cấu trúc truyền thống của tác phẩm tự sự, gồm các phần: trình bày – thắt nút – phát triển – kết thúc.II. Lập dàn ýDàn ý bài văn tự sự gồm mấy phần chính? Trình bày yêu cầu của từng phần đó?II. Lập dàn ýGồm ba phần chính:Mở bài: Giới thiệu câu chuyện ( hoàn cảnh, không gian, thời gian, nhân vật,...)2. Thân bài: những sự việc, chi tiết chính theo diễn biến câu chuyện3. Kết bài: kết thúc câu chuyện (cảm nghĩ của nhân vật, của người kể, hoặc chi tiết nghệ thuật đặc sắc, có ý nghĩa...Luyện tậpNhóm 1:Lập dàn ý cho bài văn tự sự với đề tài sau: Về ngày lễ 8/3Nhóm 2Lập dàn ý cho văn bản “Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thuỷ”Lập danø ý viết bài văn tự sự về ngày lễ 8/3