Hoạt động ngữ văn Tập làm thơ 8 chữ

HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂNTẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ Các thể thơ đã học Thơ bốn , nămchữ Thơ lục bát Thơ bảy chữ Lưu Ý : Dấu thanh :ngang- sắc- huyền –hỏi- ngã- nặng Bằng : Ngang – huyền Trắc : sắc –hỏi –ngã –nặng I. Nhận diện thể thơ 8 chữ 1. Đọc các đoan thơ : Đoạn a : Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới ? Đâu những bình minh cây xanh nắng gội , Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ? Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt , Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật ? – Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu? ( Thế Lữ– Nhớ rừng ) 8 chữ .Vần gieo tan- ngàn ,mới- gội ,gắt- mật (vần liền ) Đoạn b: Mẹ cùng cha công tác bận không về Cháu ở cùng bà , bà bảo cháu nghe Bà dạy cháu làm , cháu chăm cháu học. Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc , Tu hú ơi ! chẳng đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa ? (Bằng Việt – Bếp lửa) – 8 chữ ;vần chân ,vần liền (về-nghe ;học -nhọc ; bà- xa ) Đoạn c : Yêu biết mấy, những dòng sông bát ngát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non Yêu biết mấy, những con đường ca hát Qua công trường mới dựng mái nhà son ! Yêu biết mấy, những bước đi dáng đứng Của đời ta chập chững buổi dầu tiên Tập làm chủ tập làm người xây dựng Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiên! (Tố Hữu , Mùa thu mới) – 8 chữ ; vần chân-vần cách ( ngát-hát; non-son ; đứng dựng ; tiên -nhiên ). 2. Ghi nhớ Thơ tám chữ là thể thơ mỗi dòng tám chữ, có cách ngắt nhịp rất đa dạng . Bài thơ làm theo thể tám chữ gồm nhiều đoạn dài ( số câu không hạn định ) có thể được chia thành các khổ (thường mỗi khổ bốn dòng ) và có nhiều cách gieo vần nhưng phổ biến nhất là vần chân ( được gieo liên tục hoặc gián cách ) II. Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ : 1. Tháp đổ-Tố Hữu : Gieo vần cách =>chọn từ ø phù hợp điền vào chỗ trống : ca hát, bát ngát , ngày qua, muôn hoa Hãy cắt đứt những dây đàn /.… / Những sắc tàn vị nhạt của / … / Nâng đón lấy màu xanh hương / … / Của ngày mai muôn thưở với / … / Vội vàng – Xuân Diệu : Cũng mất – tuần hoàn – đất trời; Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua , Xuân còn non , nghĩa là xuân sẽ già , Mà xuân hết,nghĩa là tôi / … /; Lòng tôi rộng ,nhưng lượng trời cứ chật . Không cho dài thời trẻ của nhân gian, Nói làm chi rằng xuân vẫn / … / Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại ! Còn đất trời nhưng chẳng còn tôi mãi, Nên bâng khuâng tôi tiếc cả / … / ; Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi, Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt … 3. Tựu trường – Huy Cận : Đoạn thơ sau đã bị chép sai câu thứ ba. Sửa lại cho đúng . Giờ nao nức của một thời trẻ dại Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương ! Những chàng trai mười lăm tuổi rộn rã, Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc Từ sai :rộn rã => sửa lại “vào trường” 1. Trời trong biếc không qua mây gợn trắng Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa Hoa lựu nở đầy một /… / đỏø nắng Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay /…/ ( Trưa hè – Anh Thơ ) xa, qua, vườn, sương III. Thực hành làm thơ 8 chữ : Tìm từ thích hợp ( đúng thanh , đúng vần ) để điền vào chỗ trống : Khổ thơ sau còn thiếu một câu . Hãy thêm câu cuối sao cho đúng vần và hợp với nội dung cảm xúc từ ba câu trước 2. Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn rã ……………………………………….. (Thế mà nay ngày ấy đã trôi xa Thoang thoảng hương bay diäu ngọt quanh ta Tóc nhỏ đuôi gà đâu đó thơm hương Mỗi sớm đến trường còn đẫm hơi sương …) 3. Một số bài thơ HS tự sáng tác : a. Tuổi học trò – Mỹ Hạnh ( 9a11) Tuổi học trò hồn nhiên và năng động Học đi đầu rồi mới tới chơi sau Ngập tràn niềm tin , ngập tràn sức sống Một tương lai tươi sáng đang chờ mong CHA CON Người là nắng ban mai hồng tỏa rạng Là suối trong róc rách giữa rừng hoang Là trăng sáng trong đêm hè thanh vắng Là Hồng Hà êm ả chảy mênh mang Con chẳng ví người là trời cao rộng Vì mây cao có che nỗi tình người ? Cũng chẳng nói người là bờ gió lộng Vì nước nào đong đầy nỗi tình thương ? CHA CON Chỉ có nắng mới lan tràn khắp chốn Chỉ có trăng mới toả rạng đêm thâu Chỉ suối nguồn mới tuôn trào chẳng dứt Chỉ Hồng Hà mới chảy mãi dài lâu Con được sống trong vòng tay âu yếm Được có cha để vững bước vào đời Chính cha mở cho con chân trời mới Cho con đi trong hạnh phúc đầy vơi