Giáo án Vật lí Lớp 7 - Tiết 19+20 - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phúc Than

Ngày soạn: 29/12/2019 Ngày giảng: 30/12/2019 - 7A1; 02/01/2019 – 7A5,4; 04/01/2019-7A6; 11/01/2019- 7A3 CHƯƠNG III: ĐIỆN HỌC Tiết 19: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Mô tả được 1 hiện tượng chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát. - Giải thích được 1 số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế (chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau, và biểu hiện của sự nhiễm điện). 2. Kỹ năng: - HS TB, Y: Quan sát thí nghiệm nhiễm điện cho vật bằng cách cọ xát. - HS K, G: Làm thí nghiệm nhiễm điện cho vật bằng cách cọ xát. 3. Thái độ: - Yêu thích môn học, khám phá thế giới xung quanh. 4. Định hướng năng lực: a) Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo b) Năng lực đặc thù: - Năng lực nhận biết khoa học vật lí, năng lực vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - TBDH – ĐDDH: 1 thước nhựa, 1 thanh thuỷ tinh, 1 mảnh ni lông, 1giá treo, 1mảnh lụa, giấy vụn, 1quả cầu xốp nhựa, dụng cụ thí nghiệm như hình 17.2 (SGK). Bảng 1 SGK. 2. Học sinh: Đọc trước bài. III. CÁC PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1. Phương pháp: - Thuyết trình, vấn đáp, đặt và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm 2. Kĩ thuật: - Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não, IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: kết hợp trong tiết học Hoạt động 1: Khởi động - GV: Cho Hs nghiên cứu tình huống đầu bài Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kỹ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung - Cho HS làm TN - Hoạt động nhóm thống nhất kết quả → I. Vật nhiễm điện * Thí nghiệm 1: điền vào bảng /48 ? Vì sao nhiều vật sau khi cọ xát lại có thể hút các vật khác ? ? Đọc thí nghiệm 2 và nêu tên dụng cụ và cách tiến hành thí nghiệm ? ? Trước khi cho mảnh tôn tiếp xúc với mảnh nhựa, quan sát bút thử điện ? Cho mảnh da cọ xát vào nhựa, thả mảnh tôn vào mảnh nhựa để cách điện với tay (hoặc dùng mảnh tôn có tay cầm cách điện → quan sát ? ? Yêu cầu học sinh làm kết luận 2? - Giáo viên làm thí nghiệm, uốn nắn sai xót. → Giáo viên thông báo hiện tượng vật nhiễm điện hay “ vật mang điện tích” - Các vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác. * Thí nghiệm 2 HOẠT ĐỘNG 3 + 4: Luyện tập – Vận dụng Hoạt động của GV và HS Nội dung * Vận dụng: - Yêu cầu học sinh làm: C1, C2, C3 ? - HS lần lượt làm C1, C2, C3 → Hoàn tất vào vở - Học sinh nhận xét → Giáo viên chốt lại nội dung II. Vận dụng C1: Lược và tóc cọ xát với nhau → đều bị nhiễm điện do đó lược nhựa hút tóc kéo tóc thẳng ra. C2: Khi thổi → gió làm bụi bay đi, cánh quạt quay cọ xát mạnh với không khí → bị nhiễm điện → hút các bụi ở gần đó. Mép cánh quạt cọ xát nhiều → nhiễm điện nhiều → hút nhiều bụi. C3: Gương, kính, màn ti vi cọ xát với khăn lau khô → nhiễm điện nên chúng hút bụi lại gần. HOẠT ĐỘNG 5: MỞ RỘNG - Gọi 1 em đọc phần ghi nhớ. - HS giải thích hiện tượng đầu bài đưa ra. - Cho HS đọc: Mục có thể em chưa biết ? - Thông báo: hiện tượng cởi áo len tương tự như sấm, chớp trong thí nghiệm. V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC CHO TIẾT HỌC SAU: - Làm bài tập: 17.1 → 17.4 (SBT) - Chuẩn bị: 2 mảnh vải ni lông 70mm x 12mm; 1 bút chì, 1 kẹp nhựa, 1 mảnh len, 1 thanh thuỷ tinh theo nhóm. Ngày soạn: 05/01/2019 Ngày giảng: 6/01/2019 - 7A1; 9/01/2019 – 7A5,4; 11/01/2019-7A6; ..../01/2019- 7A3 Tiết 20. HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Biết có 2 loại điện tích; điện tích dương và điện tích âm, 2 điện tích cùng dấu thì đẩy nhau, trái dấu thì hút nhau. - Nêu được cấu tạo nguyên tử gồm: hạt nhân mang điện tích dương các electron mang điện tích âm quang xung quanh hạt nhân, nguyên tử trung hoà về điện. - Vật mang điện tích âm thừa electron, vật mang điện tích dương thiếu electron. 2. Kỹ năng: - HS TB, Y: Nhận biết được các hạt mang điện tích. Quan sát thí nghiệm nhiễm điện do cọ xát. - HS K, G: Nhận biết được các hạt mang điện tích. Làm thí nghiệm nhiễm điện do cọ xát. 3. Thái độ: Trung thực, có tinh thần hợp tác nhóm 4. Định hướng năng lực: a) Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo b) Năng lực đặc thù: - Năng lực nhận biết khoa học vật lí, năng lực vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - ĐDDH – TBDH: Tranh vẽ to mô hình đơn giản nguyên tử( hình 18.4) *Mỗi nhóm: 2 mảnh ni lông 70mm x 12mm, 1 bút chì, 1 mảnh len, 1 thanh thuỷ tinh. 2. Học sinh: Đọc trước nội dung bài. III. CÁC PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1. Phương pháp: - Thuyết trình, vấn đáp, đặt và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm 2. Kĩ thuật: - Kĩ thuật chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi, hỏi đáp, động não, IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: ? Có thể làm cho 1 vật nhiễm điện bằng cách nào ? Vật nhiễm điện có những tính chất nào - Làm bài tập 17.1 (SBT). Hoạt động 1: Khởi động * Tạo tình huống học tập như SGK. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kỹ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung ?Đọc thí nghiệm, nêu tên dụng cụ thí nghiệm ? Cách bố trí thí nghiệm ? Dự đoán hiện tượng ? Cho HS làm thí nghiệm theo nhóm - Hoạt động nhóm bố trí thí nghiệm như hình 18.1 và 18.2 (SGK) -Lưu ý: Khi cọ xát phải đều, không mạnh tránh ni lông bị cong, cọ theo 1 chiều với số lần như nhau - Với 2 vật giống nhau khác thì hiện tượng có như vậy không → thí nghiệm 18.2 (SGK) - Bố trí thí nghiệm như hình 18.3 (SGK) ? Đặt đũa nhựa chưa nhiễm điện lên mũi nhọn, đưa thanh thuỷ rinh chưa nhiễm điện lại gần chúng quan sát hiện tượng ? ? Tại sao thanh nhựa và thanh thuỷ tinh nhiễm điện khác loại. - Giáo viên chốt và hoàn thiện kết luận. - Giáo viên giới thiệu qui ước như SGK. - HD HS làm C1 ? - Giáo viên treo hình 18.4 (SGK)/ 51 - Đọc phần II SGK ? ? Nêu sơ lược cấu tạo nguyên tử theo mô hình nguyên tử hình 18.4 ? Đếm số dấu ( - ), ( + ) ở hạt nhân và lớp vỏ ? → Vậy nguyên tử trung hoà về điện GV thông báo: Nguyên tử có kích thước rất bé nếu xếp 1 hàng dài 1mm đã có khoảng 10 triệu nguyên tử. I. Hai loại điện tích C1: Mảnh vải mang điện tích dương vì 2 vật nhiễm điện hút nhau thì mang điện tích khác loại; thanh nhựa cọ xát vào vải thì nhiễm điện âm. II. Sơ lược cấu tạo nguyên tử Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và electron mang điện tích âm chuyển động xung quanh hạt nhân. HOẠT ĐỘNG 3 + 4: Luyện tập – Vận dụng Hoạt động của GV và HS Nội dung * Vận dụng - Yêu cầu HS làm C2, C3, C4 III. Vận dụng C2: Trước khi cọ xát cả 2 đều có sẵn điện tích dương và âm vì đều có cấu tạo từ các nguyên tử, trong nguyên tử có hạt nhân mang điện tích dương, electron mang điện tích âm C3: Trước khi cọ xát: Các vật chưa nhiễm điện → Không hút giấy nhỏ. * Ghi nhớ: - HS trả lời C4: Sau khi cọ xát, vải mất electron → nhiễm điện dương. Thước nhựa nhận thêm electron → nhiễm điện âm - Đọc nội dung ghi nhớ của bài HOẠT ĐỘNG 5: MỞ RỘNG - Giáo viên giới thiệu vật nhiễm điện dương ( + ) và ( - ) - Đọc phần có thể em chưa biết ? .V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU - Làm bài tập: Từ 18.1 → 18.4 ( SBT) - Soạn bài dòng điện, nguồn điện . - Chuẩn bị 1 mảnh tôn (80mm x 80mm ), 1 mảnh nhựa 130mm x 180mm, 1 mảnh len, 1 bóng đèn pin cho mỗi nhóm.