Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 132: Tìm hiểu chung văn bản hành chính - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phúc Than

Ngày giảng: 7A1, 7A2, 7A6: 22/6/2020 TIẾT 132 - TLV TÌM HIỂU CHUNG VĂN BẢN HÀNH CHÍNH Văn bản đề nghị, văn bản báo cáo I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Đặc điểm của văn bản hành chính: Hoàn cảnh, mục đích, nội dung, yêu cầu và các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuộc sống... - Đặc điểm của văn bản đề nghị: Hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn bản này. - Đặc điểm của văn bản báo cáo: Hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn bản này. 2. Kĩ năng: - Nhận biết được loại văn bản hành chính thường gặp trong đời sống. - Viết được văn bản hành chính đúng quy cách. - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết văn bản đề nghị đúng quy cách. - Nhận ra những sai sót thường gặp khi viết văn bản đề nghị. - Nhận biết văn bản báo cáo. - Viết văn bản báo cáo đúng quy cách. - Nhận ra những sai sót thường gặp khi viết văn bản báo cáo. 3. Thái độ: - Biết viết được một văn bản hành chính đúng quy cách. - Có ý thức viết văn bản đề nghị khi cần thiết. - Có thái độ nghiêm túc khi làm văn bản báo cáo. 4. Định hướng năng lực: Phát triển các năng lực như: a, Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác, b, Năng lực đặc thù: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản. II. CHUẨN BỊ 1. GV: phiếu HT; Bảng phụ;Sơ đồ hệ thống hóa kiến thức. 2. HS: Ôn LT, ví dụ. Đọc chuẩn bị bài ở nhà theo hướng dẫn sgk. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1. Phương pháp - Dạy học đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm.... 2. Kĩ thuật - Kĩ thuật đặt câu hỏi - Kĩ thuật chia nhóm II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Bảng phụ, tài liệu. 2. Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: 7A1:.................7A2.................7A6............. 2. Kiểm tra: a. Kiểm tra bài cũ: ? Kể tên các loại văn bản hành chính đã học ở lớp 6? b. Kiểm tra bài mới: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới: HĐ 1: Khởi động Em hãy kể tên những loại văn bản hành chính mà em biết? Tiết học hôm nay cô cùng các em đi tìm hiểu xem thế nào là văn bản hành chính? Những loại nào thì ta gọi là văn bản hành chính. HĐ2: Hình thành kiến thức – KN mới Hoạt động của GV - HS Nội dung kiến thức trọng tâm GV: Chiếu ví dụ trên máy HS: đọc 3 VB ? Nội dung của văn bản 1 là gì? ? Ai là người thông báo? ? Nội dung của văn bản 2 là gì? ? Ai là người đề nghị? Là tập thể hay cá nhân? ? Giấy đề nghị được chuyển đến đâu? ? Tại sao lại chuyển đến cô giáo CN lớp? ? Nội dung của văn bản 3 là gì? ? Ai là người báo cáo? Là tập thể hay cá nhân? ? Báo cáo này được chuyển đến đâu? ? Tại sao lại chuyển đến BGH nhà trường? ? Thế nào là văn bản hành chính? HS : đọc ghi nhớ ý 1. - Kể tên một số văn bản hành chính mà em biết? GV : chiếu ví dụ. ? Ba VB này có điểm gì giống và khác I. Thế nào là văn bản hành chính? 1. Khái niệm văn bản hành chính: a. Ví dụ: * VB1: - Thông báo kế hoạch trồng cây. - Người thông báo: BGH nhà trường. -> Cấp trên. - Người nhận thông báo: GVCN và HS các lớp -> Cấp dưới. * VB2: - Nội dung: Đề nghị chuyển buổi SH tập thể. - Người đề nghị: Tập thể HS lớp 7A. -> Một tập thể. - Đề nghị lên: Cô giáo CN lớp. -> Người có quyền hạn giải quyết yêu cầu của lớp. * VB3: - Nội dung: Báo cáo kết quả HĐ hưởng ứng phong trào “Vì một môi trường xanh, sạch, đẹp”. - Người báo cáo: Lớp trưởng lớp 7B. -> Cấp dưới. - Người nhận báo cáo: BGH nhà trường. -> Cấp trên. => Văn bản hành chính b. Ghi nhớ ý 1 - Trang 110 2. Hình thức trình bày: a. Ví dụ: Xét lại 3 văn bản SGK nhau? - HS thảo luận cặp đôi (3p) - Giống: Hình thức trình bày đều theo một trình tự nhất định (theo mẫu) - Khác nhau: Về mục đích và ND. + Thông báo: Truyền đạt thông tin từ cấp trên xuống cấp dưới hoặc thông tin cho công chúng đều biết. + Kiến nghị: khi cần đề bạt một nguyện vọng chính đáng của các nhân hay tập thể đối với cơ quan hoặc cá nhân có thẩm quyền giải quyết + Báo cáo: Khi cần phải báo cáo một vấn đề gì đó lên cấp trên ? Hình thức của 3 VB này được trình bày theo một trình tự ntn? GV: Chiếu trên màn chiếu ? Em còn thấy loại VB nào tương tự như 3 loại VB trên ? Biên bản, đơn từ, hợp đồng, sơ yếu lí lịch HS : đọc ghi nhớ ý 2 HS : đọc lại toàn bộ ghi nhớ. HS: đọc 2 VB trong Sgk ? VB 1 viết ra nhằm mục đích gì? ? Văn bản được gửi đến đâu? ? VB 2 viết ra nhằm mục đích gì? ? Văn bản được gửi đến đâu? ? Khi nào cần viết văn bản đề nghị? ? Văn bản đề nghị được gửi đến đâu? - Quốc hiệu và tiêu ngữ - Địa điểm, ngày, tháng, năm - Họ tên chức vụ người nhận hay tên cơ quan nhận văn bản - Họ tên chức vụ người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản - Nội dung thông báo (đề nghị, báo cáo) - Chữ kí và họ tên người gửi văn bản. b. Ghi nhớ ý 2 - Trang 110 II. Văn bản đề nghị 1. Đặc điểm của văn bản đề nghị. a. Ví dụ: * Văn bản 1: - Mục đích: Trình bày nguyện vọng của tập thể lớp 7C: sơn lại bảng đen. - Gửi đến: Cô giáo CN lớp 7C. * Văn bản 2: - Mục đích: Trình bày nguyện vọng của người dân thôn N về việc giải quyết tình trạng ngập úng. - Gửi đến: UBND xã M * Tình huống viết văn bản đề nghị: Khi xuất hiện nhu cầu chính đáng của cá nhân hay của tấp thể. * Nơi gửi văn bản đề nghị: Các cá ? Nêu một vài tình huống trong cuộc sống cần viết văn bản đề nghị? Và cho biết nơi gửi văn bản đề nghị đó? HS: HĐ cặp đôi (3p), trả lời -> Nhận xét GV: Kết luận ? Nhận xét về nội dung và hình thức của 2 VB trên? HS: đọc 4 tình huống trong Sgk ? Trong những tình huống đó tình huống nào phải viết giấy đề nghị? -> ( a, c ) ? Khi nào cần viết VB đề nghị? HS: Đọc ghi nhớ sgk HS: đọc lại 2 VB đề nghị trong Sgk ? Các mục trong VB đề nghị được trình bày theo thứ tự nào? + Người hay cơ quan nhận vb đề nghị + Người đứng ra viết văn bản + Nội dung chính của văn bản HS: HĐ cặp đôi 2’ ? Cả 2 VB có điểm gì giống và khác nhau? K-G -> Nội dung khác nhau; trình bày ? Phần nào là quan trọng nhất trong cả 2 VB? ? Qua phân tích 2VB trên, hãy rút ra cách làm một VB đề nghị? ? Em hãy nêu dàn mục của VB đề nghị? ? Trong các mục trên mục nào quan trọng nhất? HS: đọc Sgk/126 HS: đọc 2 VB trong Sgk ? Viết báo cáo để làm gì? nhân hay tổ chức có thẩm quyền giải quyết. b. Đặc điểm của văn bản đề nghị. - Nội dung: Rõ ràng, ngắn gọn. - Hình thức: Trình bày trang trọng, sáng sủa, lời lẽ chuẩn mực. c. Ghi nhớ ( Ý 1)- Sgk/126 2. Cách làm văn bản đề nghị: *. Ví dụ: Xét 2 văn bản mục I (Tr 124) *. Tìm hiểu cách làm VB đề nghị: - Khi viết VB đề nghị cần ghi rõ: Ai đề nghị? Đề nghị ai? Đề nghị điều gì? Đề nghị để làm gì ? *. Dàn mục của VB đề nghị: ( Sgk-126) * Ghi nhớ (Ý 2) Sgk/126 III. Văn bản báo cáo 1. Đặc điểm của văn bản báo cáo. a. Ví dụ: Văn bản 1,2- Sgk/133-134 * Đặc điểm: - Mục đích: Trình bày về tình hình, sự việc và các kết quả đạt được của một ? Em đã viết VB báo cáo bao giờ chưa? Viết về việc gì? cho VD minh hoạ? HS: HĐ cặp đôi 2’/3 tình huống trong Sgk ? Trong những tình huống đó tình huống nào phải viết báo cáo? -> ( b) ? Tại sao trong 3 tình huống lại phải viết 3 VB khác nhau? HS: Đọc lại 2 văn bản (mục I) ? Báo cáo cần chú ý gì về nội dung và hình thức trình bày? ? Khi làm Vb báo cáo cần chú ý trả lời những câu hỏi nào. ? Các mục trong 2 báo cáo được trình bày theo thứ tự nào? ? Cả 2 VB có điểm gì giống và khác nhau ? K-G - Giống nhau: về cách trình bày các mục - Khác nhau: ở nội dung cụ thể. ? Em hãy nêu dàn mục của VB báo cáo? ? Khi làm VB báo cáo tên VB thường được viết ntn? ? Các mục trong VB báo cáo được trình bày ra sao? ? Các kết quả của VB báo cáo cần trình bày ntn? cá nhân hay một tập thể. b. Bài học: Ghi nhớ ý 1: Sgk/136 2. Cách làm văn bản báo cáo. a. Ví dụ: *. Tìm hiểu cách làm vb báo cáo: - Khi viết văn bản báo cáo cần ghi rõ: Báo cáo của ai? Báo cáo với ai? Báo cáo về việc gì ? Kết quả ntn? - Trình bày: trang trọng, sáng sủa, rõ ràng b. Dàn mục của văn bản báo cáo. Sgk/135 c. Bài học: Ghi nhớ ý 2: sgk Tr. 136 *HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập HĐ nhóm bàn – trao đổi bài và nhận xét (5’) ? Tìm các tình huống cần viết loại văn bản hành chính và đặt tên tương ứng? Các tình huống dùng VB hành chính 1. Dùng VB thông báo. 2. Dùng VB báo cáo. 3. Dùng phương thức biểu cảm. 4. Đơn xin nghỉ học. 5. Văn bản đề nghị. 6. Văn kể chuyện. * HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng (thực hiện ở nhà) ? Lí do viết đơn và lí do viết đề nghị giống và khác nhau ở chỗ nào HS: HĐ cặp đôi/3’, trình bày miệng. + Giống: Ở chỗ cả 2 đều là nhu cầu và nguyện vọng chính đáng. + Khác: Một bên là nguyện vọng của một cá nhân, còn 1 bên là nhu cầu tập thể. - Làm BT SGK các bài VB BC và VB đề nghị. - Tự viết 1 VB báo cáo về hoạt động thực hành môn Sinh học ở lớp em * HOẠT ĐỘNG 5: Tìm tòi, mở rộng. - Tìm các loại VB trên các báo chí V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH CHUẨN BỊ TIẾT SAU ? Thế nào là VB hành chính? Nêu cách trình bày VB hành chính? - Học phần ghi nhớ sgk các bài THC về VBHC, VB BC,Văn bản đề nghị Yêu cầu: Đọc kĩ nội dung các ngữ liệu sgk, sưu tầm một số văn bản đề nghị, BC. ......................... * * * ..........................