Giáo án Ngữ văn 10 tiết 30: Đọc văn (đọc thêm) Lời tiễn dặn ( Trích “Tiễn dặn người yêu” – Truyện thơ dân tộc Thái )

Tiết 30 Đọc văn (Đọc thêm) LỜI TIỄN DẶN ( Trích “Tiễn dặn người yêu” – Truyện thơ dân tộc Thái ) A. Mục tiêu bài học: Giúp HS: - Hiểu được tình yêu tha thiết, thủy chung và khát vọng tự do yêu đương của các chàng trai, cô gái Thái. - Thấy được đặc điểm nghệ thuật của truyện thơ. B. Tiến trình dạy học: Hướng dẫn đọc thêm Yêu cầu cần đạt PV: Xuất xứ và đại ý của đoạn trích? PV: Tóm tắt tphẩm “Tiễn dặn người yêu”? PV: Phân chia bố cục đoạn trích? PV: Tâm trạng của chàng trai trong đoạn 1 ra sao? Thể hiện qua những chi tiết nào? PV: Qua lời mô tả của chàng trai, ta thấy được tâm trạng của cô gái như thế nào? DG: Chạy lại đỡ cô dậy, ân cần phủi áo, chải lại đầu cho cô, chặt tre về làm ống lam thuốc cho cô uống khỏi đau. I. Tiểu dẫn: - Xuất xứ: “Tiễn dặn người yêu” (Xống chụ xon xao) gồm 1846 câu thơ, là tác phẩm truyện thơ của dân tộc Thái. - Đại ý: đoạn trích là lời nhân vật trong cuộc kể lại câu chuyện tình yêu, hôn nhân của vợ chồng mình. - Tóm tắt tác phẩm: sgk. - Bố cục: 2 phần P1: từ đầu cho đến “góa bụa về già”. P2: đoạn còn lại. II. Văn bản: 1. Tâm trạng của chàng trai ( và cô gái – qua sự mô tả của chàng trai) trên đường tiễn dặn: - Gọi cô gái “người đẹp anh yêu” -> tình yêu trong chàng vẫn còn thắm thiết. - Phải được nhủ, được dặn cô đôi câu, chàng mới đành lòng quay về. - Muốn ngồi lại bên cô gái để “ủ lấy hương người” cho mai sau khi chết vẫn đượm hơi người thân yêu ngày hôm nay. - Nựng con riêng của cô như nựng chính con mình. -> Tâm trạng của chàng trai đầy mâu thuẫn, nửa như phải chấp nhận sự thật đau xót là người yêu đã có chồng, nửa như muốn níu kéo tình yêu, kéo dài dây phút âu yếm bên nhau. -> quyết tâm giữ trọn tình yêu đối với cô gái (câu 23 + 24). - Cô gái cũng muốn níu kéo cho dài ra những giây phút được ở bên người yêu: đầu “ngoảnh lại”, mắt “ngoái trông”, chân bước càng xa thì lòng càng đau. Mỗi lần đi qua một cánh rừng cô gái đều coi là cái cớ để dừng lại chờ người yêu, lòng đầy khắc khoải. 2. Cử chỉ, hành động và tâm trạng của chàng trai lúc ở nhà chồng của người yêu: - Vừa xót xa cho cảnh ngộ của cô gái, vừa quyết tâm sẽ bằng mọi cách đón cô gái về đoàn tụ với mình. III. Tổng kết: - Cô gái: đau khổ, nuối tiếc, mỗi bước đi là nỗi đau nghìn xé. Cô ở trong hoàn cảnh và tâm trạng tuyệt vọng. - Chàng trai: diễn biến tâm trạng từ xót xa đến khẳng định tình yêu vượt qua mọi cách trở, động viên người yêu ước hẹn chờ đợi -> tình huống bộc lộ khát vọng tự do. - Nghệ thuật: + Kết hợp hài hoà hai yếu tố: hiện thực và trữ tình. + Trùng điệp về từ, hình ảnh, kiểu câu. + Hình ảnh đậm màu sắc thiên nhiên, núi rừng hùng vĩ, vừa mộc mạc vừa giàu chất thơ -> chỉ có trong thơ văn các dân tộc thiểu số. + Ngôn ngữ gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày. C. Củng cố: D. Dặn dò: - Xem lại bài vừa học. - Chuẩn bị bài “Luyên tập viết đoạn văn tự sự”. HEÁT