Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tiết 26: Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên - Mông - Năm học 2019-2020

Ngày soạn: 01/11/2019 Ngày dạy: 7A56: 05/11/2019 Tiết 26 - Bài 14 IV. NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN- MÔNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Phân tích nguyên nhân thắng lợi và đánh giá về công lao của vua Trần Nhân Tông, danh tướng Trần Hưng Đạo. - Ý nghĩa lịch sử, bài học kinh nghiệm của ba lân kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên. 2. Kỹ năng - Phân tích, so sánh sự kiện và nhân vật lịch sử qua ba lần kháng chiến. 3. Thái độ - Giáo dục cho học sinh tinh thần đoàn kết, yêu nước chống ngoại xâm. 4. Định hướng năng lực a) Năng lực chung: Tự chủ, tự học; hợp tác; giải quyết các vấn đề và sáng tạo; giao tiếp và làm chủ ngôn ngữ b) Năng lực đặc thù: - NL tìm tòi và khám phá lịch sử; nhận thức và tư duy lịch sử; vận dụng kiến thức Lịch sử vào cuộc sống. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Nghiên cứu nội dung bài học - Tư liệu về nhân vật thời Trần, phiếu học tập. - Dự kiến các hình thức tổ chức dạy kỹ thuật dạy học 2. Học sinh a) Trước giờ lên lớp: - Đọc, nghiên cứu nội dung sgk và hoàn thành các nhiệm vụ được giao. - Chuẩn bị nội dung sẵn nội dung mà GV giao về nhà trong tiết trước: + Phân tích nguyên nhân thắng lợi và đánh giá về công lao của vua Trần Nhân Tông, danh tướng Trần Hưng Đạo. + Ý nghĩa lịch sử, bài học kinh nghiệm của ba lân kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên b) Trong giờ học: HS tiến hành các hoạt động học dưới hình thức làm việc cá nhân và nhóm. c) Sau giờ lên lớp: Tiếp tục tìm tòi, khám phá về tinh thần chiến đấu chống giặc ngoại xâm của dân tộc. Bài học kinh nghiệm và liên hệ trách nhiệm bản thân. III. PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT 1. Phương pháp - Đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trực quan... 2. Kỹ thuật: - Động não, trình bày, công đoạn. IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số: 7A5: ...../32; 7A6: ...../34 2. Kiểm tra bài cũ - Nêu diễn biến trận Vân Đồn và nêu ý nghĩa của trận thắng đó? 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động GV cho học sinh đọc câu : “ Khoan thư sức dân, để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước” Em hãy nêu ý nghĩa của câu nói này? Muốn đánh giặc để bảo vệ đất nước phải dựa vào dân, lấy dân làm gốc vì vậy nhà Trần rất quan tâm, chăm lo đến đời sống nhân dân, gần gũi dân Qua ba lần kháng chiến chống quân Mông Nguyên giành thắng lợi đã để lại cho chúng ta nhiều bài học quý báu và mặc dù tương quan lực lượng luôn nghiêng về quân giặc nhưng quân dân nhà Trần đã giành thắng lợi vẻ vang và có ý nghĩa gì đối với đất nước, trong tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học này. HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức, kỹ năng mới Hoạt động của GV - HS Kiến thức trọng tâm cần nắm - HS nghiên cứu SGK - HĐN 4 (7 phút) thực hiện trả lời câu hỏi trên phiếu học tập Nhóm 1,2,3 ? Những nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân Nguyên của dân tộc ta ? - Kỹ thuật công đoạn: Các nhóm đổi chéo kết quả-bổ sung cho nhau. - GV cử 1 nhóm lê trình bày- các nhóm còn lại tương tác, nhận xét, bổ sung... (PT năng lực tự chủ, tự học; giao tiếp, hợp tác; nhận thức và khám phs LS) GV: Chốt kiến thức, phân tích các nguyên nhân. ? Em có đánh giá gì về công lao của vua Trần Nhân Tông và danh tướng Trần Hưng Đạo? HS tự phát biểu đánh giá của mình. GV chốt lại. -> Giáo dục về lòng biết ơn của các anh hùng dân tộc. GV: Tương quan lực lượng giữa quân ta và quân xâm lược rất chênh lệch -> Thắng lợi càng có ý nghĩa to 1. Nguyên nhân thắng lợi - Nhà Trần tạo được khối đoàn kết toàn dân tộc: Tất cả các tầng lớp nhân dân, các thành phần dân tộc đều tham gia đánh giặc, trong đó hạt nhân là các quý tộc, vương hầu. - Nhà Trần chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, quan tâm chăm lo sức dân tạo nên sự gắn bó giữa triều đình và nhân dân. - Tinh thần hi sinh, quyết chiến quyết thắng của toàn dân mà nòng cốt là quân đội. - Chiến lược, chiến thuật đánh giặc đúng đắn, sáng tạo của vương triều Trần, tiêu biểu là Trần Nhân Tông, Trần Hưng Đạo, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư... lớn. - Nghiên cứu sgk - Hoạt động nhóm cặp đôi hoàn thành phiếu học tập số 2: Ý nghĩa lịch sử của 3 lần kháng chiến chống Mông- Nguyên? - HS trình bày kết quả - Các nhóm còn lại phân tích, đánh giá kết quả của nhóm bạn (Kỹ thuật 3-2-1- Phát triển NL giao tiếp và hợp tác, tìm hiểu và khám phá lịch sử) - Thảo luận nhóm bàn : Bài học lịch sử từ 3 lần chiến thắng xâm lược Mông Nguyên? Liên hệ trách nhiệm bản thân? (PT năng lực nhận thức và tư duy lịch sử; vận dụng kiến thức LS vào cuộc sống - Dùng mưu trí mà đánh giặc, lấy đoàn kết toàn dân làm sức mạnh để chiến thắng kẻ thù. GV: giới thiệu và phân tích 1 đoạn Hịch tướng sĩ và kể chuyện: Qúy trọng người tài, yêu loài vật. -> giáo dục lòng biết ơn. 2. Ý nghĩa lịch sử - Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Mông-Nguyên, bảo vệ được độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia của dân tộc. - Thể hiện sức mạnh của dân tộc, đánh bại mọi kẻ thù xâm lược, góp phần nâng cao lòng tự hào dân tộc, củng cố niềm tin cho nhân dân... - Để lại bài học quý giá (đoàn kết dân tộc, quan tâm chăm lo cho nhân dân...) HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập Thực hiện hoạt động cá nhân- kỹ thuật động não - trả lời nhanh các câu hỏi trắc nghiệm bằng cách chọn đáp án đúng: Câu 1: Người đã có công lao to lớn trong ba cuộc kháng chiến chống quân Nguyên là A. Trần Hưng Đạo. B. Trần Quang Khải . C. Trần Thủ Độ. D. Trần Thái Tông. Câu 2: Cách đánh giặc sáng tạo của nhà Trần trong cả ba lần kháng chiến chống quân Nguyên là: A. Tự vũ trang đánh giặc B. Bắt sứ giả của giặc . C. Chặn đánh địch khi chúng mới đến D. Thực hiện “ vườn không nhà trống” Câu 3: Câu nào dưới đây không nằm trong ý nghĩa của thắng lợi ba lần kháng chiến chống Mông - Nguyên? A. Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược của quân Mông – Nguyên, . B. Nâng cao lòng tự hào, tự cường của dân tộc . C. Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá. D. Đưa nước ta trở thành nước hùng mạnh nhất thế giới. Câu 4: Nguyên nhân nào là cơ bản nhất trong các nguyên nhân dẫn đến thắng lợi trong ba lần kháng chiến chống Mông - Nguyên? A. Nhân dân có lòng yêu nước và tích cực tham gia kháng chiến . B. Nội bộ lãnh đạo nhà Trần đoàn kết. C. Nhà Trần có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo. D. Nhà Trần được nhân dân các dân tộc ủng hộ . HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng Thắng lợi của 3 lần cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên để lại bài học quí giá nào? Liên hệ bản thân? HOẠT ĐỘNG 5: Mở rộng bổ sung phát triển ý tưởng sáng tạo mới - GV giao nhiệm vụ cho HS về nhà hoàn thành - Câu hỏi: Thắng lợi của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên do chiến lược chiến thuật đúng đắn của sáng tạo của bộ chỉ huy. Bằng kiến thức đã học em hãy chứng minh - HS có thể viết báo cáo (cá nhân hoặc nhóm) - GV thu kết quả, đánh giá sản phẩm của HS: nhận xét, tuyên dương, khen ngợi. V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI TIẾT SAU - Về nhà học bài, theo vở ghi, kết hợp SGK. - Hoàn thành phiếu học tập giáo viên giao - Kể tên các anh hùng dân tộc tiêu biểu thời Lý-Trần gắn với các cuộc kháng chiến? - Chuẩn bị bài 15 : Sự phát triển kinh tế, văn hóa thời Trần. - Đọc thông tin sgk, + Trình bày ra vở soạn về tình hình kinh tế thời Trần + Các tầng lớp xã hội Thời Trần, so sánh với thời nhà Lý PHIẾU HỌC TẬP 1. Nguyên nhân thắng lợi ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông -Nguyên? 2. Ý nghĩa Lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên?