Bài giảng Tiêt47 : Bài thơ về tiểu đội xe không kính ( Phạm Tiến Duật)

Bài dạy chương trỡnh Bồi dưỡng thường xuyờn chu kỡ III Năm học 2007 -2008 Người thực hiện: Hoàng Thị Mến - Đơn vị: Trường THCS Trần Phỳ – Thành phố Bắc giang - Tỉnh Bắc giang Người chỉ đạo: Giỏo sư- tiến sĩ Vũ Nho – Vụ giỏo dục phổ thụng - Bộ Giỏo dục ( Bài giảng này đó được ghi đĩa phỏt hành toàn quốc năm học 07-08) Con đường máu lửa I. Đọc - tìm hiểu chú thích: 1. Tác giả: Là nhà thơ thuộc lớp nhà thơ trẻ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. 2. Tác phẩm: Bài thơ ra đời năm 1969, khi tác giả đang hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn. 3. Giải nghĩa từ : tiểu đội, bếp Hoàng Cầm Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) I. Đọc - tìm hiểu chú thích: II. Đọc-tìm hiểu văn bản: * Thể thơ: tự do * Đề tài: người lính * Nhan đề bài thơ: lạ, độc đáo -> thể hiện cách nhìn, cách khai thác chất thơ từ hiện thực khốc liệt. Hãy xác định: thể thơ, đề tài của bài thơ. I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính: + Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi + Không có kính, rồi xe không có đèn Không có mui xe, thùng xe có xước… -> Những chiếc xe đầy thương tích, biến dạng. Phản ánh hiện thực cuộc chiến quá ác liệt, tàn khốc, dữ dội. Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính: Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) a. Hoàn cảnh: + bom giật, bom rung + gió vào xoa mắt đắng + bụi phun tóc trắng như ngưòi già + mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời => vô cùng khó khăn, gian khổ, hiểm nguy. Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính: 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: a. Hoàn cảnh: b. Vẻ đẹp: Tiêt 47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) Hãy : Tìm và phân tích các từ ngữ, hình ảnh, câu thơ thể hiện hình ảnh người chiến sĩ lái xe: Nhóm 1: Tư thế : từ “ Ung dung…” -> “…vào buồng lái” Nhóm 2: Tinh thần: từ “Không có kính…” -> “…khô mau thôi” (Chú ý về thái độ, suy nghĩ -> tinh thần ) Nhóm 3: Tình cảm đồng chí đồng đội: từ “Những chiếc xe từ…” -> “…chông chênh đường xe chạy” Nhóm 4 : ý chí chiến đấu vì miền Nam: còn lại ( Tất cả thực hiện trong 3 phút ) ! Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật)I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: a. Hoàn cảnh: b. Vẻ đẹp : *Tư thế: Ung dung buồng lái ta ngồi Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng lái. ->đảo ngữ, điệp từ -> phong thái đường hoàng, tư thế chủ động, hiên ngang, Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh . Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy…Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất. ( Những ngôi sao xa xôi- Lê Minh Khuê) - Tinh thần: Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật)I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: - Tư thế: chủ động, hiên ngang,đường hoàng. Không có kính, ừ thì có bụi Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. Không có kính, ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. -> sảng khoái, trẻ trung, ngang tàng, đầy thách thức => dũng cảm, lạc quan - chiến thắng hoàn cảnh. Tiêt47 : Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: a.Hoàn cảnh b. Vẻ đẹp: - Tư thế: - Tinh thần: - Tình cảm đồng chí đồng đội: + Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi … + Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chêng đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. sôi nổi, thắm thiết yêu thương, gắn bó sẻ chia Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật)I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: -Tư thế chủ động, hiên ngang,đường hoàng. - Tinh thần dũng cảm, lạc quan - chiến thắng hoàn cảnh. - Tình cảm đồng chí đồng đội sôi nổi, thắm thiết, gắn bó sẻ chia. - ý chí chiến đấu vì miền Nam: Không có kính rồi xe không có đèn Không có mui xe, thùng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trái tim. Phép đối lập, liệt kê tăng cấp, hình ảnh hoán dụ ->quyết tâm cao độ, niềm tin sắt đá và tình yêu nước thiết tha. Có ý kiến cho rằng toàn bộ bài thơ, đặc biệt là khổ thơ cuối có sự đối lập. Hãy chỉ rõ! Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung, kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa, như ùa vào buồng lái. Không có kính, ừ thì có bụi Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. Không có kính ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dừng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Không có kính, rồi xe không có đèn Không có mui xe, thùng xe có xước Xe vẫn chạy vì miền phía trước Chỉ cần trong xe có một trái tim. Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: - Tư thế chủ động, hiên ngang,đường hoàng. - Tinh thần dũng cảm, lạc quan - chiến thắng hoàn cảnh. - Tình cảm đồng chí đồng đội sôi nổi thắm thiết yêu thương gắn bó sẻ chia. - ý chí sắt đá, quyết tâm cao độ, niềm tin và tình yêu nước thiết tha. III. Tổng kết: Bài tập 1: Hãy lựa chọn những đáp án đúng nhận xét về nghệ thuật của bài thơ: A. Bài thơ sử dụng chất liệu hiện thực sinh động của cuộc sống chiến đấu. B. Bút pháp lãng mạn chắp cánh cho hiện thực bay bổng. C. Giọng thơ trữ tình nhẹ nhàng sâu lắng. D. Giọng thơ ngang tàng, phóng khoáng, pha chút tinh nghịch đậm tính khẩu ngữ, tự nhiên, khoẻ khoắn. Bài tập 2:Hãy lựa chọn đáp án sai nhận xét về nội dung bài thơ: A. Hình ảnh những chiếc xe không kính được sáng tạo để nhấn mạnh tội ác của giặc Mỹ trong việc tàn phá đất nước ta  B. Việc sáng tạo hình ảnh những chiéc xe không kính  đã làm nổi bật hình ảnh những người lính lái xe  hiên ngang dũng cảm lạc quan, sôi nổi trẻ trung. Tiêt47 : bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật) I. Đọc - tìm hiểu chú thích II. Đọc- tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính 2. Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: - Tư thế chủ động, hiên ngang, đường hoàng. - Tinh thần dũng cảm, lạc quan - chiến thắng hoàn cảnh. - Tình cảm đồng chí đồng đội sôi nổi thắm thiết yêu thương gắn bó sẻ chia. - ý chí sắt đá, quyết tâm cao độ, niềm tin và tình yêu nước thiết tha. III .Tổng Kết- ghi nhớ ( Sgk) IV. Luyện tập: A.Cùng là những người lính áo nâu. B. Cùng phải chịu hoàn cảnh gian khổ khó khăn, hiểm nguycủa chiến trường. C. Cùng có ý chí, nghị lực,niềm tin, lí tưởng và tinh thần yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó. D. Cùng là những người lính trẻ trung sôi nổi, yêu đời. So sánh hai bài thơ Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính Điểm chung Nét riêng Đồng chí Xuất thân từ nông dân nghèo Trang bị còn thô sơ Tình cảm thầm lặng Bài thơ…kính -Xuất thân từ nhiều tầng lớp -Trang bị hiệnđại hơn Tình cảm sôi nổi, trẻ trung hơn B C Tư thế ung dung, hiên ngang Tinh thần dũng cảm, lạc quan Tình cảm đồng đội yêu thương sôi nổi ý chí quyết tâm vì miền Nam Bài thơ về tiểu đội xe không kính Hình ảnh những chiếc xe không kính Hình ảnh người chiến sĩ lái xe