Bài giảng Tiết 99: Lượm_ Tố Hữu

TiÕt 99 --Tè H÷u-- I – t×m hiÓu chung : Em h·y giíi thiÖu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Tè H÷u. 1, T¸c gi¶ : Tè H÷u TiÕt 99 l­îm --Tè H÷u-- Tè H÷u (1920- 2002) - Tªn khai sinh: NguyÔn Kim Thµnh - Quª qu¸n: Thõa Thiªn HuÕ - Lµ nhµ c¸ch m¹ng, nhµ th¬ lín cña th¬ ca hiÖn ®¹i ViÖt Nam. Em h·y giíi thiÖu hoµn c¶nh s¸ng t¸c, xuÊt xø, thÓ th¬, ph­¬ng thøc biÓu ®¹t cña bµi th¬ L­îm ? 1, T¸c gi¶ : Tè H÷u 2, T¸c phÈm : L­îm - Tªn khai sinh: NguyÔn Kim Thµnh - Quª qu¸n: Thõa Thiªn HuÕ TiÕt 99 l­îm - Lµ nhµ c¸ch m¹ng, nhµ th¬ lín cña th¬ ca hiÖn ®¹i ViÖt Nam. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: Bµi th¬ “L­îm” viÕt n¨m 1949- trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. --Tè H÷u-- * §äc – hiÓu chó thÝch Yªu cÇu ®äc: + §o¹n ®Çu giäng vui nhÞp nhanh, nhÊn m¹nh c¸c tõ l¸y t­îng h×nh. + §o¹n sau nhÞp th¬ chËm, ®Æc biÖt c©u c¶m th¸n vµ c©u hái tu tõ, nh÷ng khæ th¬ ®Æc biÖt cÇn ®äc l¾ng xuèng, chËm l¹i, ngõng gi÷a dßng th¬. I – t×m hiÓu chung : “Mét ®ång chÝ ë Thõa Thiªn ra kÓ cho t«i nghe nh÷ng tÊm g­¬ng chiÕn ®Êu dòng c¶m ë quª nhµ vµ cho t«i biÕt tin vÒ ch¸u L­îm. Nã lµ con mét chó em hä cña t«i. Nã ®i liªn l¹c cho ®¬n vÞ, trong khi ®­a th­ qua mét c¸nh ®ång, ch¸u bÞ tróng ®¹n, hy sinh khi míi 14 tuæi. T«i viÕt bµi th¬ L­îm, thÊy nh­ cßn ®©u ®©y d¸ng ®iÖu dÔ th­¬ng khu«n mÆt cßn trÎ con nh­ng rÊt cøng cái cña nã”. (Tè H÷u. Nhí l¹i mét thêi, NXB V¨n häc – 2000) TiÕt 99 l­îm --Tè H÷u-- Nhµ th¬ cã lÇn t©m sù : Tè H÷u n¨m 1949 1, T¸c gi¶ : 2, T¸c phÈm : TiÕt 99 l­îm c. ThÓ th¬ : Bèn ch÷ d. Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: - BiÓu c¶m kÕt hîp víi tù sù vµ miªu t¶ e. Bè côc: 3 phÇn --Tè H÷u-- b. XuÊt xø: In trong t©p th¬ (ViÖt B¾c) I – t×m hiÓu chung : 3 phÇn TiÕt 99 l­îm e. Bè côc: 3 phÇn P1 : Tõ ®Çu - > Ch¸u ®i xa dÇn : H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a hai chó ch¸u P2 :TiÕp - > hån bay gi÷a ®ång : ChuyÕn ®i liªn l¹c vµ sù hy sinh cña L­îm P3 : Cßn l¹i : H×nh ¶nh L­îm sèng m·i --Tè H÷u-- I – t×m hiÓu chung : TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : - c¸i x¾c xinh xinh - ca l« ®éi lÖch - lo¾t cho¾t, tho¨n tho¾t - nghªnh nghªnh - huýt s¸o, - c­êi hÝp mÝ - Ch¸u ®i liªn l¹c ;Vui l¾m chó µ ; Th«i chµo ®ång chÝ ! = >Trang phôc cña c¸c chiÕn sÜ vÖ quèc => Nhá bÐ, nhanh nhÑn, tinh nghÞch => Hån nhiªn, vui vÎ, yªu ®êi = >Say mª c«ng t¸c kh¸ng chiÕn §o¹n th¬ gîi lªn tr­íc m¾t ng­êi ®äc h×nh ¶nh chó bÐ L­îm nh­ thÕ nµo ? --Tè H÷u-- I – t×m hiÓu chung : II– t×m hiÓu chi tiÕt : 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 HÕt giê 1, NghÖ thuËt tiªu biÓu t¸c gi¶ sö dông trong ®o¹n th¬ trªn ? 2, H×nh ¶nh Con ®­êng vµng gîi cho em suy nghÜ g× ? TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê. H×nh ¶nh Con ®­êng vµng gîi cho em suy nghÜ: NghÖ thuËt: - Sö dông nhiÒu tõ l¸y : Lo¾t cho¾t, xinh xinh, tho¨n tho¾t, nghªnh nghªnh - So s¸nh : L­îm nh­ chim chÝch … - Con ®­êng vµng cã thÓ lµ con ®­êng c¸t vµng, con ®­êng n¾ng vµng, con ®­êng bªn c¸nh ®ång lóa vµng, con ®­êng c¸ch m¹ng, … Cã thÓ lµ tæng hîp tÊt c¶ c¸c chÊt liÖu vµng trªn, ®Ó t¹o ra mét mµu vµng Êm ¸p, trµn ngËp kh«ng gian vµ con ®­êng mµ tung t¨ng , rÝu rÝt trªn ®ã lµ chó chim chÝch - L­îm ®ang nh¶y ch©n s¸o, nÐt mÆt hín hë, vui t­¬i, ®¸ng yªu v« cïng --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : - c¸i x¾c xinh xinh - ca l« ®éi lÖch - lo¾t cho¾t, tho¨n tho¾t - nghªnh nghªnh - huýt s¸o, - c­êi hÝp mÝ - Ch¸u ®i liªn l¹c ;Vui l¾m chó µ ; Th«i chµo ®ång chÝ ! = >Trang phôc cña c¸c chiÕn sÜ vÖ quèc => Nhá bÐ, nhanh nhÑn, tinh nghÞch => Hån nhiªn, vui vÎ, yªu ®êi = >Say mª c«ng t¸c kh¸ng chiÕn §o¹n th¬ cã tÝnh t¹o h×nh cao, kh¾c häa h×nh ¶nh chó bÐ L­îm nhÝ nh¶nh, hån nhiªn, vui t­¬i, say mª víi c«ng t¸c kh¸ng chiÕn. ThËt ®¸ng yªu, ®¸ng mÕn, ®¸ng tr©n träng. --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : 2) H×nh ¶nh L­îm trong chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng : H×nh ¶nh L­îm trong chuyÕn c«ng t¸c cuèi cïng cã g× ®¸ng chó ý ? Vôt qua mÆt trËn §¹n bay vÌo vÌo Th­ ®Ò th­îng khÈn Sî chi hiÓm nghÌo ? §éng tõ m¹nh -> hµnh ®éng nhanh , khÈn tr­¬ng TÝnh tõ miªu t¶ -> gîi t×nh thÕ ¸c liÖt cña cuéc chiÕn tranh. Th¸i ®é th¸ch thøc, bÊt chÊp nguy hiÓm. = > L­îm hån nhiªn, h¨ng h¸i, dòng c¶m, kh«ng chïn b­íc tr­íc hiÓm nguy quyÕt t©m hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : -> C¸i chÕt ®Õn bÊt ngê ®ét ngét C¸i chÕt cao ®Ñp, nhÑ nhµng,thanh th¶n. L­îm nh­ mét thiªn thÇn nhá ®ang yªn nghØ gi÷a c¸nh ®ång quª h­¬ng. Linh hån cña em hãa th©n vµo thiªn nhiªn ®Êt n­íc - > Sù hi sinh cao ®Ñp, ®¸ng tr©n träng - Ra thÕ L­îm ¬i !... - Th«i råi, L­îm ¬i! - L­îm ¬i, cßn kh«ng ? C©u th¬ t¸ch lµm hai dßng -> th¸i ®é s÷ng sê tr­íc tin L­îm hi sinh. C©u c¶m th¸n ng¾t lµm hai vÕ -> Béc lé c¶m xóc nghÑn ngµo ®au xãt, tiÕc th­¬ng. ? NhËn xÐt cÊu t¹o cña c¸c c©u th¬ vµ nªu t¸c dông trong viÖc béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ ? ? Khi nghe tin L­îm hi sinh t¸c gi¶ kh«ng khái ngì ngµng, bµng hoµng, ®au xãt . Em h·y t×m nh­ng c©u th¬ thÓ hiÖn t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ? C©u hái tu tõ : béc lé c¶m xóc ®au xãt, ngì ngµng kh«ng muèn tin r»ng L­îm kh«ng cßn n÷a. TiÕt 99 l­îm --Tè H÷u-- TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : 2) H×nh ¶nh L­îm trong chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng : 3) H×nh ¶nh L­îm vÉn cßn sèng m·i. ? V× sao cuèi bµi t¸c gi¶ l¹i lÆp l¹i hai khæ th¬ ®Çu víi h×nh ¶nh L­îm vui t­¬i, nhÝ nh¶nh, yªu ®êi ? §Ó nèi tiÕp mét c¸ch hîp lÝ, tr¶ lêi cho c©u hái tu tõ trªn. B. Kh¾c s©u trong lßng ng­êi ®äc h×nh ¶nh ®Ñp ®Ï, ®¸ng yªu cña L­îm C. Kh¼ng ®Þnh L­îm sèng m·i trong lßng t¸c gi¶ vµ non s«ng ®Êt n­íc D. TÊt c¶ 3 ý trªn ®óng --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : ? NhËn xÐt vÒ hai khæ th¬ cuèi bµi th¬? TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : 2) H×nh ¶nh L­îm trong chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng : 3) H×nh ¶nh L­îm vÉn cßn sèng m·i. III. Tæng kÕt : ?Em hãy trình bày những nét tiªu biểu về nội dung và nghệ thật của bài thơ? --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : néi dung nghÖ thuËt Bµi th¬ ®· kh¾c ho¹ h×nh ¶nh chó bÐ L­îm hån nhiªn, yªu ®êi ®· hi sinh anh dòng nh­ng h×nh ¶nh cña em vÉn cßn m·i víi quª h­¬ng, ®Êt n­íc. - ThÓ th¬ 4 ch÷, nhiÒu tõ l¸y cã gi¸ trÞ gîi h×nh vµ giµu ©m ®iÖu ®· gãp phÇn t¹o nªn thµnh c«ng trong nghÖ thuËt x©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt TiÕt 99 l­îm --Tè H÷u-- TiÕt 99 l­îm 1) H×nh ¶nh L­îm trong cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬ : 2) H×nh ¶nh L­îm trong chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng : 3) H×nh ¶nh L­îm vÉn cßn sèng m·i. III. Tæng kÕt : IV. LuyÖn tËp : §Ó tr¸nh trïng lÆp g©y nhµm ch¸n. B. ThÓ hiÖn s¾c th¸i quan hÖ vµ t×nh c¶m trong c¸c tr­êng hîp kh¸c nhau gi÷a t¸c gi¶ vµ L­îm. C. C¶ A vµ B ®óng Trong bµi th¬, t¹i sao nhµ th¬ gäi L­îm b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ : Chó bÐ, ch¸u, L­îm, ®ång chÝ, chó ®ång chÝ nhá ? --Tè H÷u-- II– t×m hiÓu chi tiÕt : -Nhanh như cắt: 1. Chó bÐ 2. Ch¸u, L­îm 3. §ång chÝ 4. Chó ®ång chÝ nhá A B B. C¸ch gäi cña mét ng­êi lín víi mét em trai nhá, thÓ hiÖn th©n mËt nh­ng ch­a ph¶i ph¶i gÇn gòi l¾m A. Coi L­îm nh­ mét ng­êi ®ång chÝ, mét ng­êi b¹n ngang hµng, g¾n bã víi m×nh trong nhiÖm vô chung C . C¸ch gäi võa th©n thiÕt, tr×u mÕn , võa tr©n träng, b×nh ®¼ng víi mét chiÕn sÜ nhá tuæi. TiÕt 99 l­îm D. ThÓ hiÖn t×nh c¶m gÇn gòi, th©n thiÕt nh­ ng­êi th©n, ruét thÞt trong gia ®×nh. Em thö nèi tõ ë cét A víi ý ë cét B sao cho phï hîp ? --Tè H÷u-- h­íng dÉn häc sinh häc bµi - Häc thuéc lßng bµi th¬ L­îm – Tè H÷u - ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña em sau khi häc bµi th¬ L­îm - So¹n vµ häc thuéc bµi th¬ M­a - TrÇn §¨ng Khoa