Bài giảng Tiết 53: Kể chuyện tưởng tượng

Gi¸o viªn d¹y: Bïi Thi Thu H»ng Tr­êng PTCS Hîp NHÊt KiÓm tra bµi cò Em hiÓu nh­ thÕ nµo lµ kÓ chuyÖn ®êi th­êng ? ? KÓ chuyÖn ®êi th­êng lµ: C¸c nh©n vËt vµ sù viÖc ®Òu cã thËt trong cuéc sèng hµng ngµy chóng ta cã thÓ nh×n thÊy quan s¸t thÊy. TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng H·y kÓ tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng ? C« M¾t, CËu Ch©n, CËu Tay, B¸c Tai, L·o MiÖng tõ x­a sèng rÊt th©n thiÕt víi nhau. Mét h«m Ch©n, Tay, Tai, M¾t tÞ víi L·o MiÖng lµ l·o ch¼ng lµm g× mµ l¹i ®­îc ¨n ngon, cuèi cïng c¶ bän kh«ng chÞu lµm g× ®Ó cho L·o MiÖng kh«ng cã g× ¨n. Qua ®«i ba ngµy, Ch©n, Tay, Tai, M¾t c¶m thÊy mÖt mái kh«ng buån lµm g× c¶. Sau ®ã chóng míi vì lÏ ra lµ nÕu miÖng kh«ng ®­îc ¨n th× chóng kh«ng cã søc. ThÕ råi chóng cho L·o MiÖng ¨n vµ chóng l¹i cã søc khoÎ. C¶ bän l¹i hoµ thuËn nh­ x­a. b. NhËn xÐt Theo em c©u chuyÖn nµy cã thËt kh«ng ? Trong c©u chuyÖn nµy ng­êi ta ®· t­ëng t­îng ra nh÷ng g× ? TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn ch©n, tay, m¾t, miÖng. C« M¾t, CËu Ch©n, CËu Tay, B¸c Tai, L·o MiÖng tõ x­a sèng rÊt th©n thiÕt víi nhau. Mét h«m Ch©n, Tay, Tai, M¾t tÞ víi L·o MiÖng lµ l·o ch¼ng lµm g× mµ l¹i ®­îc ¨n ngon, cuèi cïng c¶ bän kh«ng chÞu lµm g× ®Ó cho L·o MiÖng kh«ng cã g× ¨n. Qua ®«i ba ngµy, Ch©n, Tay, Tai, M¾t c¶m thÊy mÖt mái kh«ng buån lµm g× c¶. Sau ®ã chóng míi vì lÏ ra lµ nÕu miÖng kh«ng ®­îc ¨n th× chóng kh«ng cã søc. ThÕ råi chóng cho L·o MiÖng ¨n vµ chóng l¹i cã søc khoÎ. C¶ bän l¹i hoµ thuËn nh­ x­a b. NhËn xÐt. §©y lµ c©u chuyÖn kh«ng cã thËt, hoµn toµn do t­ëng t­îng mµ cã. Ng­êi ta ®· t­ëng t­îng Ch©n, Tay, Tai , M¾t, biÕt nãi , biÕt suy nghÜ vµ hµnh ®éng nh­ nh÷ng con ng­êi, biÕt t×m c¸ch chèng l¹i l·o miÖng. ? Trong chuyÖn t­ëng t­îng nµy chi tiÕt nµo dùa vµo sù thËt ? Chi tiÕt cã thËt: C¸c bé phËn cã vai trß vµ nhiÖm vô kh¸c nhau nh­ng cã mèi quan hÖ víi nhau ? ë c©u chuyÖn nµy t¸c gi¶ d©n gian ®· t­ëng t­îng ra nh»m môc ®Ých g× ? Môc ®Ých cña c©u chuyÖn: §­a ra bµi häc vÒ lu©n lÝ ®¹o ®øc, c¸ch sèng trong x· héi ph¶i biÕt ®oµn kÕt, n­¬ng tùa vµo nhau kh«ng t¸ch rêi th× míi tån t¹i ®­îc TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng. b. NhËn xÐt. §©y lµ c©u chuyÖn kh«ng cã thËt hoµn toµn do t­ëng t­îng mµ cã. Ng­êi ta ®· t­ëng t­îng Ch©n, Tay, Tai , M¾t, biÕt nãi , biÕt suy nghÜ vµ hµnh ®éng nh­ nh÷ng con ng­êi, biÕt t×m c¸ch chèng l¹i l·o miÖng. Chi tiÕt cã thËt: C¸c bé phËn cã vai trß vµ nhiÖm vô kh¸c nhau nh­ng cã mèi quan hÖ víi nhau ? ë c©u chuyÖn nµy t¸c gi¶ d©n gian ®· t­ëng t­îng ra nh»m môc ®Ých g× ? Môc ®Ých cña c©u chuyÖn: §­a ra bµi häc vÒ lu©n lÝ ®¹o ®øc, c¸ch sèng trong x· héi ph¶i biÕt ®oµn kÕt, n­¬ng tùa vµo nhau kh«ng t¸ch rêi th× míi tån t¹i ®­îc TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng. b. NhËn xÐt. 2. VÝ dô 2: a. TruyÖn s¸u con gia sóc so b× c«ng lao. b. NhËn xÐt ? Trong c©u chuyÖn nµy ng­êi ta ®· t­ëng t­îng ra nh÷ng g× ? - T­ëng t­îng: s¸u con gia sóc nãi ®­îc tiÕng ng­êi vµ biÕt kÓ c«ng kÓ khæ, chª bai kÎ kh¸c. - Chi tiÕt cã thËt: Mçi con vËt cã cuéc sèng vµ c«ng viÖc kh¸c nhau. ? Nh÷ng t­ëng t­îng ®ã dùa trªn sù thËt nµo ? ? Trong thùc tÕ c¸c con vËt nµy ®¶m nhËn c«ng viÖc g× ? ? C©u chuyÖn nµy t­ëng t­îng ra nh»m môc ®Ých g× ? - Môc ®Ých cña c©u chuyÖn: C¸c con vËt tuy kh¸c nhau nh­ng ®Òu cã Ých cho con ng­êi , kh«ng nªn so b× nhau. ? C©u chuyÖn nµy t­ëng t­îng ra nh»m môc ®Ých g× ? TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng. b. NhËn xÐt. 2. VÝ dô 2: a. TruyÖn s¸u con gia sóc so b× c«ng lao. b. NhËn xÐt. - T­ëng t­îng: s¸u con gia sóc nãi ®­îc tiÕng ng­êi vµ biÕt kÓ c«ng kÓ khæ, chª bai kÎ kh¸c. - Chi tiÕt cã thËt: Mçi con vËt cã cuéc sèng vµ c«ng viÖc kh¸c nhau. - Môc ®Ých cña c©u chuyÖn: C¸c con vËt tuy kh¸c nhau nh­ng ®Òu cã Ých cho con ng­êi , kh«ng nªn so b× nhau. 3.VÝ dô 3: a. GiÊc m¬ trß chuyÖn víi Lang Liªu TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: a. Tãm t¾t truyÖn Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng. b. NhËn xÐt. 2. VÝ dô 2: a. TruyÖn s¸u con gia sóc so b× c«ng lao. b. NhËn xÐt. 3. VÝ dô 3: a. GiÊc m¬ trß chuyÖn víi Lang Liªu. b. NhËn xÐt. ? Trong chuyÖn nµy chi tiÕt nµo dùa vµo sù thËt ? ? Dùa vµo nh÷ng ®iÒu cã thËt ng­êi ta t­ëng t­îng ra ®iÒu g× ? - Sù viÖc; NÊu b¸nh ch­ng trong dÞp tÕt cæ truyÒn - Nh©n vËt: Lang Liªu ( Trong truyÒn thuyÕt B¸nh Ch­ng, B¸nh GiÇy ). - T­ëng t­îng: Lang Liªu ®i th¨m d©n nÊu B¸nh Ch­ng vµ ®­îc nãi chuyÖn víi Lang Liªu. TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng 1. VÝ dô 1: 2. VÝ dô 2: 3. VÝ dô 3: * Ghi nhí: - TruyÖn t­ëng t­îng lµ nh÷ng truyÖn do ng­êi viÕt nghÜ ra b»ng trÝ t­ëng t­îng cña m×nh kh«ng cã s½n trong s¸ch vë hay trong thùc tÕ, nh­ng cã mét ý nghÜa nµo ®ã. - TruyÖn t­ëng t­ëng ®­îc viÕt ra mét phÇn dùa vµo nh÷ng ®iÒu cã thËt, cã ý nghÜa råi t­ëng t­îng thªm cho thó vÞ vµ cã ý nghÜa thªm næi bËt. ? Ng­êi ta ®­a yÕu tè t­ëng t­îng vµo chuyÖn cã t¸c dông g× ? ? Víi nh÷ng c©u chuyÖn mµ chóng ta ®· ph©n tÝch em thÊy kÓ chuyÖn t­ëng t­ëng cã nh÷ng yÕu tè nµo ? ? Qua viÖc ®i t×m hiÓu 3 chuyÖn trªn em hiÓu nh­ thÕ nµo lµ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng ? TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng - TruyÖn t­ëng t­îng lµ nh÷ng truyÖn do ng­êi viÕt nghÜ ra b»ng trÝ t­ëng t­îng cña m×nh kh«ng cã s½n trong s¸ch vë hay trong thùc tÕ, nh­ng cã mét ý nghÜa nµo ®ã. - TruyÖn t­ëng t­ëng ®­îc viÕt ra mét phÇn dùa vµo nh÷ng ®iÒu cã thËt, cã ý nghÜa råi t­ëng t­îng thªm cho thó vÞ vµ cã ý nghÜa thªm næi bËt. ? VËy kÓ chuyÖn t­ëng t­îng cã g× gièng vµ kh¸c kÓ chuyÖn ®êi th­êng ? Gièng nhau §Òu dùa trªn c¬ së sù thËt Kh¸c nhau KÓ chuyÖn t­ëng t­îng KÓ chuyÖn ®êi th­êng Nh©n vËt, chi tiÕt , sù vËt chñ yÕu ®­îc x©y dùng b»ng trÝ t­ëng t­îng s¸ng t¹o cña ng­êi viÕt ng­êi kÓ. C¸c nh©n vËt vµ sù viÖc ®Òu cã thËt trong cuéc sèng hµng ngµy cã thÓ nh×n thÊy, nghe thÊy, quan s¸t thÊy. * Ghi nhí: TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng - TruyÖn t­ëng t­îng lµ nh÷ng truyÖn do ng­êi viÕt nghÜ ra b»ng trÝ t­ëng t­îng cña m×nh kh«ng cã s½n trong s¸ch vë hay trong thùc tÕ, nh­ng cã mét ý nghÜa nµo ®ã. - TruyÖn t­ëng t­ëng ®­îc viÕt ra mét phÇn dùa vµo nh÷ng ®iÒu cã thËt, cã ý nghÜa råi t­ëng t­îng thªm cho thó vÞ vµ cã ý nghÜa thªm næi bËt. * Ghi nhí: 1. VÝ dô 1: 2. VÝ dô 2: 3. VÝ dô 3: II. LuyÖn tËp Trong nhµ em cã ba ph­¬ng tiÖn giao th«ng: Xe ®¹p, xe m¸y vµ «t«. Chóng c·i nhau, so b× h¬n thua kÞch liÖt. H·y t­ëng t­îng em nghe thÊy cuéc c·i nhau ®ã vµ sÏ dµn xÕp nh­ thÕ nµo. 1. Bµi tËp 4 T×m ý vµ lËp dµn bµi cho mét trong c¸c ®Ò v¨n sau: Dµn ý bµi tËp 4: * Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t ba ph­¬ng tiÖn giao th«ng: Xe ®¹p, Xe m¸y vµ « t«. * Th©n bµi: - Xe ®¹p: + Gän nhÑ kh«ng tèn nhiªn liÖu cã thÓ vµo c¸c ngâ ng¸ch, kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng.... + Tèn søc tèc ®é chËm....... - Xe m¸y: + Gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh, ®ì tèn søc...... + Tèn nhiªn liÖu, g©y « nhiªm m«i tr­êng ........ - ¤ t« : + §¶m B¶o an toµn, kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi thêi tiÕt ...... + Tèn nhiªn liÖu, gi¸ thµnh cao, ph¶i thuª ng­êi l¸i, lµm nhµ ®Ó xe ... * KÕt bµi: Nghe thÊy cuéc c·i nhau ®ã, em sÏ dµn xÕp nh­ thÕ nµo ? TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng I. T×m hiÓu vÒ kÓ chuyÖn t­ëng t­îng - TruyÖn t­ëng t­îng lµ nh÷ng truyÖn do ng­êi viÕt nghÜ ra b»ng trÝ t­ëng t­îng cña m×nh kh«ng cã s½n trong s¸ch vë hay trong thùc tÕ, nh­ng cã mét ý nghÜa nµo ®ã. - TruyÖn t­ëng t­ëng ®­îc viÕt ra mét phÇn dùa vµo nh÷ng ®iÒu cã thËt, cã ý nghÜa råi t­ëng t­îng thªm cho thó vÞ vµ cã ý nghÜa thªm næi bËt. * Ghi nhí: 1. VÝ dô 1: 2. VÝ dô 2: 3. VÝ dô 3: II. LuyÖn tËp Trong nhµ em cã ba ph­¬ng tiÖn giao th«ng: Xe ®¹p, xe m¸y vµ «t«. Chóng c·i nhau, so b× h¬n thua kÞch liÖt. H·y t­ëng t­îng em nghe thÊy cuéc c·i nhau ®ã vµ sÏ dµn xÕp nh­ thÕ nµo. 1. Bµi tËp 4 2. Bµi tËp 5 KÓ chuyÖn 10 n¨m sau em trë vÒ th¨m l¹i m¸i tr­êng mµ hiÖn nay em ®ang häc. H·y t­ëng t­îng nh÷ng ®æi thay cã thÓ xÈy ra. Dµn ý bµi tËp 5: * Më bµi: Em vÒ th¨m tr­êng nh©n dÞp nµo? ( Lóc ®ã em ®ang lµm g×, bao nhiªu tuæi ) *Th©n bµi: Khi vÒ th¨m tr­êng em thÊy sù ®æi thay nh­ thÕ nµo ? + Khu«n viªn tr­êng ....... + C¬ së vËt chÊt ( cã nhiÒu phßng häc míi ..... ) + C©y cèi trong tr­êng nh­ thÕ nµo ...... + ThÇy c« gi¸o sau m­êi n¨m ra sao ?.. * KÕt bµi: C¶m nghÜ cña b¶n th©n em khi vÒ th¨m tr­êng TiÕt 53: kÓ chuyÖn t­ëng t­îng H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo phÇn ghi nhí trong SGK - 133 - T×m ý vµ lËp dµn bµi cho c¸c bµi tËp cßn l¹i. - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp kÓ chuyÖn t­ëng t­îng