Bài giảng tiết 37: Nói quá

MÔN NGỮ VĂN 8Giáo Viên : Lã Thi Nhung Kiểm tra bài cũ TIEÁT: 37 I. NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ 1. Khái niệm Ví duï : SGK/101 Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày a. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng b. Ngày tháng mười chưa cười đã tối c. Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày Đêm tháng năm rất ngắn Ngày tháng mười rất ngắn Mồ hôi ướt đẫm I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ 1. KHÁI NIỆM Ví dụ ( sgk/101) Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày Là biện pháp tu từ phóng đại mức độ quy mô , tính chất của sự vật hiện tượng được miêu tả Bài tập bổ sung Tìm biện pháp nói quá trong các ví dụ sau: a. Trên đầu những rác cùng rơm Chồng yêu chồng bảo hoa thơm rắc đầu b. Người say rượu mà đi xe máy thì tính mạng ngàn cân treo sợi tóc c.Vắt đất ra nước thay trời làm mưa d. Tiếng hát át tiếng bom Bài tập bổ sung Tìm biện pháp nói quá trong các ví dụ sau: a. Trên đầu những rác cùng rơm Chồng yêu chồng bảo hoa thơm rắc đầu b. Người say rượu mà đi xe máy thì tính mạng ngàn cân treo sợi tóc c.Vắt đất ra nước thay trời làm mưa d. Tiếng hát át tiếng bom I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ 1. KHÁI NIỆM Ví dụ ( sgk/101) Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày Là biện pháp tu từ phóng đại mức độ quy mô , tính chất của sự vật hiện tượng được miêu tả 2. TÁC DỤNG CÁCH 1 VD1:Ở nơi cằn cỗi thế này cây cối làm sao tốt được VD2: Nhìn thấy tội ác của giặc ai cũng căm thù VD3: Bọn giặc hoảng hồn chạy thục mạng CÁCH 2 Ở nơi chó ăn đá gà ăn sỏi thế này , cây cối làm sao tốt được Nhìn thấy tội ác của giặc , ai ai cũng bầm gan tím ruột Bọn giặc hoảng hồn chạy bán sống bán chết - Cách nói 2 hay hơn cách 1vì: - Cách 2 làm cho nhấn mạnh điều tác giả muốn nói - Cách 2 gây sự chú ý của người đọc người nghe - Cách 2 làm tăng sức biểu cảm của sự vật sự việc TIẾT 37: NÓI QUÁ 1. KHÁI NIỆM 2. TÁC DỤNG Nhấn mạnh điều mình muốn nói Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm * Ghi nhớ ( sgk/102) I.NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ Bài tập bổ sung Cho biết tác dụng của nói quá trong các câu sau : a. Gánh cực mà đổ lên non Còng lưng mà chạy cực còn chạy theo => nhấn mạnh nỗi vất vả của người dân lao động b. Người sao một hẹn thì nên Người sao chín hẹn thì quên cả mười => nhấn mạnh , gây ấn tượng về sự quên của người hẹn c. Đêm nằm lưng chẳng tới gường Mong trời mau sáng ra đường gặp em => nhấn mạnh , gây ấn tượng , tăng sức biểu cảm về nỗi nhớ mong người thương thao thức suốt đêm ,không ngủ được ĐIỀN TỪ THÍCH HỢP ĐỂ CÓ THÀNH NGỮ HOÀN CHỈNH Mét N¾ng.................... ......................... RÙA. ................Nh­ trøng gµ bãc. . ..........................S«i N­íc M¾t. ĐEN.................................. .....................QUỶ HỜN. Hai S­¬ng. CHẬM NHƯ TR¾ng NHƯ CỘT NHÀ CHÁY. §æ Må H«i 1 2 3 4 5 6 1’ 2’ MA CHÊ 3’ 4’ 5’ 6’ THẬM XƯNG, KHOA TRƯƠNG, PHÓNG ĐẠI, CƯỜNG ĐIỆU, NGOA NGỮ Tiết 37: NÓI QUÁ I. Nói quá và tác dụng của nói quá 1. Khái niệm 2. Tác dụng *Lưu ý: Khi phân tích thơ văn, người ta hay dùng các khái niệm như thậm xưng, khoa trương, phóng đại, cường điệu, ngoa ngữ, rất ít dùng khái niệm nói quá. II. Luyện tập Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau: a) Bàn tay ta làm nên tất cả . Có sức người sỏi đá cũng thành cơm. (Hoàng Trung Thông) con người có thể vượt qua trở ngại để thành công ( niÒm tin vµo bµn tay lao ®éng) b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được. (Nguyễn Minh Châu) vÕt th­¬ng ch¼ng cã nghÜa lÝ g×, kh«ng ph¶i bËn t©m., sức khỏe rất tốt c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hằn vào nhà xơi nước. ( Nam Cao) kÎ cã quyÒn sinh s¸t ®èi víi ng­êi kh¸c. Tiết 37 NÓI QUÁ I. Nói quá và tác dụng của nói quá Bài 2 :Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo thành biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột; Chó ăn đá gà ăn sỏi; Nở từng khúc ruột; Ruột để ngoài da; Vắt chân lên cổ mà chạy. a. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà. b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng ......................... c. Cô Nam tính tình sởi lởi,......................... d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ........................... e. Bọn giặc hoảng hồn .......................... mà chạy. chó ăn đá gà ăn sỏi bầm gan tím ruột ruột để ngoài da nở từng khúc ruột vắt chân lên cổ Baøi 3:Ñaët caâu vôùi caùc thaønh ngöõ coù duøng pheùp noùi quaù sau:nghieâng nöôùc nghieâng thaønh, dôøi non laáp bieån, laáp bieån vaù trôøi, mình ñoàng da saét, nghó naùt oùc a. Naøng coâng chuùa coù veû ñeïp nghieâng nöôùc nghieâng thaønh. b. Ñoaøn keát laø söùc maïnh dôøi non laáp bieån. c. Coâng vieäc laáp bieån vaù trôøi laø coâng vieäc cuûa nhieàu ñôøi, nhieàu theá heä môùi coù theå laøm xong. d. Nhöõng chieán só mình ñoàng da saét ñaõ chieán thaéng. e. Mình nghó naùt oùc maø vaãn chöa giaûi ñöôïc baøi toaùn naøy. Noùi nhö keùt Khoûe nhö voi Baøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaù Ñeïp nhö tieân Baøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaù Trắng như tuyết Nhanh nhö soùc Phi nhö bay Baøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaù Baøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaù Chaäm nhö ruøa Töôi nhö hoa Bài 6: Đọc câu chuyện sau: QUẢ BÍ KHỔNG LỒ Hai anh chàng cùng đi qua một khu vườn trồng bí, anh A thấy quả bí to vội kêu lên : - Chà quả bí to thật! Anh B cười mà bảo rằng: - Thế thì lấy gì làm to! Tôi đã từng thấy quả bí to hơn nhiều. Có một lần tôi trông thấy quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa! Anh A nói ngay: - Thế thì lấy gì làm lạ! Tôi còn nhớ có một lần tôi còn trông thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta! Anh B ngạc nhiên hỏi: - Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy? Anh A giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà. Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lãng sang chuyện khác. Theo: Truyện cười dân gian Bài 6: Thảo luận nhóm Có phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và nói khoác. Thời gian trong vòng 3 phút HẾT GIỜ 1 2 3 Baøi 6 : Phaân bieät bieän phaùp tu töø noùi quaù vôùi noùi khoaùc. Bài tập củng cố: Dùng thành ngữ nói quá sao cho thích hợp để đặt câu tả cảnh của bức ảnh. 1 Nêu một thành ngữ nói về hoàn cảnh khó khăn túng thiếu 2 Tìm từ thích hợp điền vào ô trống để hoàn thành nhận xét sau: Phép tu từ nói quá tạo .......................... ................................ cho lời văn. 3 ấn tượng mạnh và tăng tính biểu cảm Đáp án câu 3 BAØI TAÄP TRAÉC NGHIEÄM B A C D Cho các ví dụ sau : chân cứng đá mềm , đen như cột nhà cháy, dời non lấp biển, ngàn cân treo sợi tóc , xanh như tàu lá, gầy như que củi , long trời lở đất. Nhận xét nào sau đây nói đúng nhất về các ví dụ trên ? Là các câu tục ngữ có sử dụng biện pháp so sánh Là các câu thành ngữ có sử dụng biện pháp nói quá Là các câu tục ngữ có sử dụng biện pháp nói quá Là các câu thành ngữ có sử dụng biện pháp so sánh DAËN DOØ: -Laøm baøi taäp 5( sgk/103) -Hoïc thuoäc phaàn ghi nhôù sgk/102) -Sưu tầm một số câu ca dao và thơ văn có sử dụng phép nói quá . -Soaïn baøi tieáp theo: Nói giảm nói tránh Trả lời câu hỏi mục I.1,2,3 ( sgk/107-108) Xem ghi nhớ ( sgk/108) Baøi hoïc ñeán ñaây laø keát thuùc. Taïm bieät caùc em!