Bài giảng tiết 116- Văn bản: Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)

I. Giới thiệu tác giả - tác phẩm 1. Tác giả - Thanh Hải (1930 - 1980) - Quê: Phong Điền – Thừa Thiên Huế. - Là nhà thơ cách mạng. 2. Tác phẩm. Bài thơ được sáng tác tháng 11- 1980. Khi tác giả đang nằm trên giường bệnh. II. Đọc – tìm hiểu chung bài thơ. 1. Đọc – chú thích. Thể thơ 5 chữ, nhịp điệu và giọng điệu của bài thơ biến đổi theo mạch cảm xúc. - Khổ 1: Giọng đọc say sưa trìu mến. - Khổ 2 - 3: Nhịp nhanh, hối hả và phấn chấn. - Khổ 4-5-6: Giọng tha thiết, trầm lắng. 2. Mạch cảm xúc. - Cảm Xúc về mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.(khổ 1) Cảm Xúc về mùa xuân của đất nước. (khổ 2 + 3) Tâm niệm của nhà thơ. (khổ 4+5) - Lời ca ngợi quê hương đất nước.(khổ 6) IIi. Phân tích 1. Cảm xúc về mùa xuân của thiên nhiên, đất trời. - Dòng sông xanh. - Bông hoa tím biếc. - Tiếng chim chiền chiện.  Tràn đầy sức sống, không gian rộng, màu sắc tươi thắm, âm thanh vang vọng. “ Từng giọt long lanh rơi, Tôi đưa tay tôi hứng.”  Nhà thơ say sưa, ngây ngất, rung động trước cảnh đất trời vào xuân. giọt hứng 2. Cảm xúc về mùa xuân của đất nước, con người Việt Nam. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng. chiến đấu bảo vệ tổ quốc. “Lộc” Mùa xuân người ra đồng. Lộc trải dài nương mạ  lao động xây dựng đất nước. Lộc giắt Lộc trải biểu trưng cho mùa xuân con người đem mùa xuân đến mọi nơi trên đất nước. Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao. Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước.  Đất nước Việt Nam- 1 đất nước có bề dày lịch sử trải qua bao gian lao vất vả nhưng đất nước ngày một phồn vinh giàu mạnh. 3. Tâm niệm của nhà thơ. - Con chim hót. - Một cành hoa. - Một nốt trầm xao xuyến.  Khát vọng hòa nhập vào cuộc sống của đất nước Ta làm “Mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ – dâng.”  Nhẹ nhàng, bình dị, khiêm nhường, chân thành, tha thiết. vì sao 4. Ca ngợi quê hương đất nước. Qua điệu nam ai nam bình Iv. Tổng kết. 1) Nội dung: Bài thơ là một tiếng lòng tha thiết, yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc. 2) Nghệ thuật: thể thơ 5 chữ; nhiều hình ảnh so sánh ẩn dụ đẹp, làn điệu dân ca miền Trung âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết. Củng cố - hướng dẫn về nhà Bài tập: Chọn câu trả lời đúng. 1- Nhà thơ đã thể hiện tình cảm gì, qua bài thơ ? A. Tình yêu thiên nhiên, đất nước. B. Tình yêu cuộc sống. D. Cả 3 ý trên. C. Khát vọng cống hiến cho đời. 2- Phép tu từ nào được sử dụng trong câu thơ “ Mùa xuân nho nhỏ”? A. ẩn dụ. B. Nhân hóa. D. Hoán dụ. C. So sánh. Hướng dẫn về nhà. - Làm tiếp phần luyện tập. - Đọc thuộc bài thơ. - Soạn bài “ Viếng Lăng Bác” - Viễn Phương.