Bài giảng Tiết 116-117 : hướng dẫn đọc thêm : con cò (chế lan viên) luyện tập cách viết đoạn

Chào mừng quý thÇy c« vµ c¸c em häc sinh ! VÒ dù giê gi¶ng KIỂM TRA BÀI CŨ Hoµn thµnh s¬ ®å liªn kÕt sau Liªn kÕt 7 6 4 1 2 3 5 10 9 8 ND HT Chñ ®Ò L« gÝc ®ång nghÜa phÐp nèi phÐp thÕ phÐp lÆp Liªn t­ëng Tr¸i nghÜa KIỂM TRA BÀI CŨ “ Hát ru vốn rất quen thuộc và tự nhiên với các bà mẹ trong mỗi gia đình. Những bài hát ru đã dệt gấm thêu hoa cho những giấc mơ , giấc mộng tuổi thần tiên . Bởi thế, trong tâm hồn con người luôn ngự trị hình ảnh đẹp nhất , không bao giờ mờ phai : Người mẹ ”. Hãy chỉ ra các phép liên kết trong đoạn văn sau : Phép liên kết : - Phép lặp : Hát ru - Phép nối : Bởi thế Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN I) TÌM HIỂU CHUNG 1/ Tác giả - Tên thật là Phan Ngọc Hoan quê xã Cam An, huyện Cam Lộ, Quảng Trị - Là một trong những tên tuổi hàng đầu của nền thơ Việt Nam thế kỉ XX - Thơ ông giàu tính triết lí, suy ngẫm, chiêm nghiệm - Được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 1996 2/ Tác phẩm - Sáng tác năm 1962 và in trong tập “Hoa ngày thường, chim báo bão” Chế Lan Viên (1920-1989) Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN I) TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC 1/ Đọc : Yêu cầu : Giọng thủ thỉ , tâm tình như lời ru , chú ý những điệp từ , điệp ngữ , câu cảm , câu hỏi như đối thoại . Từ khó : “ Phủ” : đơn vị hành chính trên huyện dưới tỉnh Thể thơ : Tự do - Nhịp điệu : khoai thai , nhẹ nhàng . 2/ Bố cục : 3 đoạn - Đoạn 1: Hình ảnh con cò qua những lời ru bắt đầu đến với tuổi ấu thơ. - Đoạn 2: Hình ảnh con cò đi vào tiềm thức của tuổi thơ, trở nên gần gũi và sẽ theo cùng con người trên mọi chặng đường đời. - Đoạn 3: Suy ngẫm và triết lí về ý nghĩa của lời ru và lòng mẹ đối với cuộc đời mỗi con người. 3 / Chủ đề : ngợi ca lời hát ru và tình mẫu tử Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN I) TÌM HIỂU CHUNG II) ĐỌC III) NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN NHỚ 1. Cánh cò trong lời ru tuổi ấu thơ Con cò trong ca dao xưa: (1)Con cò bay lả bay la Bay từ cổng phủ, bay ra cánh đồng (2)Con cò bay lả, bay la Bay từ cửa phủ bay về Đồng Đăng =>gợi lên vẻ nhịp nhàng thong thả, bình yên của cuộc sống thời xưa từ làng quê đến phố xá (3)Con cò mà đi ăn đêm Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao Ông ơi ông vớt tôi nao Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng Có xáo thì xáo nước trong Đừng xáo nước đục đau lòng cò con =>gợi ta nghĩ đến những người phụ nữ, những người mẹ lam lũ, vất vả nhọc nhằn lao động kiếm sống Thảo luận : Taïi sao trong lôøi ru cuûa meï hình aûnh con coø xuaát hieän nhieàu nhö vaäy? Em haõy ñoïc baøi ca dao coù hình aûnh con coø maø em bieát? Töø lôøi ru cuûa meï vôùi con em coù caûm nhaän gì veà tình meï? - Lôøi ru ngọt ngào cuûa meï ñöa con veà vôùi hình aûnh con coø quen thuoäc trong ca dao ñeå töø ñoù nhen nhoùm trong tieàm thöùc tình yeâu queâ höông ñaát nöôùc , bồi đắp lòng nhân ái và tình yêu thương con người . - Tình meï nhaân töø, tràn đầy yêu thương roäng môû vôùi ñöùa con yeâu daáu beù boûng cuûa mình. Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN I) TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC III) NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN NHỚ 1. Cánh cò trong lời ru tuổi ấu thơ 2. Caùnh coø theo con suoát caû cuoäc ñôøi: Thảo luận : - Trong đoạn thơ thứ 2 , cánh cò trắng mang những biểu tượng nào? - So với ca dao , hình ảnh cánh cò ở đây có gì mới lạ ? Cò đứng ở quanh nôi Rồi cò vào trong tổ Con ngủ yên thì cò cũng ngủ Cánh của cò hai đứa đắp chung đôi => Caùnh coø bieåu töôïng cuûa , anh em của loøng meï dòu daøng naâng ñôõ. Mai khôn lớn con theo cò đi học Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân Và đến khi trưởng thành , con sẽ làm nhà thơ => Bieåu töôïng cuûa baïn beø, bieåu töôïng cuûa thi ca. - Meï mong con coù cuoäc soáng aám aùp töôi saùng cuûa tuoåi thô ñöôïc che chôû naâng niu. - Mong con ñöôïc hoïc haønh vaø soáng trong tình caûm aám aùp, trong saùng cuûa gia ñình vaø beø baïn. . => Mong ước cao đẹp của mẹ dành cho con Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN III) NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN NHỚ 1. Cánh cò trong lời ru tuổi ấu thơ 2. Caùnh coø theo con suoát caû cuoäc ñôøi: 3. Caùnh coø - tình meï bao la: Thảo luận : Caùc caâu thô: “ Duø ôû gaàn con ….Coø vaãn tìm con……… Con duø lôùn vaãn laø con cuûa meï Ñi heát ñôøi loøng meï vaãn theo con” gôïi cho em coù caûm nghó gì veà ngöôøi meï? -Taám loøng ngöôøi meï bao dung, söï taän tuïy vaø ñöùc hy sinh queân mình vì con. - Meï yeâu thöông con baèng moät tình yeâu beàn chaët bao dung vaø roäng lôùn baát chaáp thôøi gian, khoâng gian. =>Lời ru là biểu hiện cao cả và đẹp đẽ của tình mẹ và tình đời rộng lớn đã dành cho mỗi cuộc đời con người. Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN III) NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN NHỚ 1. Cánh cò trong lời ru tuổi ấu thơ 2. Caùnh coø theo con suoát caû cuoäc ñôøi: 3. Caùnh coø - tình meï bao la: ? Em coù nhaän xeùt gì veà theå thô, nhòp thô vaø hình aûnh con coø ñöôïc saùng taïo trong baøi thô ? 4. Nghệ thuật - Theå thô töï do, caùc caâu thô daøi ngaén khoâng ñeàu, nhòp ñieäu bieán ñoåi ña daïng, coù nhieàu caâu thô ñieäp laïi, taïo aâm höôûng dìu daët vöøa gaàn vôùi ñieäu haùt ru, vöøa mang ñaäm chaát suy töôûng trieát lyù. - Saùng taïo hình aûnh con coø mang nhieàu yù nghóa bieåu töôïng töø ñoù ca ngôïi tình meï vaø yù nghóa lôøi ru vôùi ñôøi soáng con ngöôøi ?Đọc bài thơ “Con cò”, em cảm nhận được những điều cao đẹp nào của tình mẹ và những lời ru? * Ghi nhớ : SGK – 48 Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN I . TÌM HIỂU CHUNG II . ĐỌC III. NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN NHỚ IV. LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN Bài 1 : Hai bài thơ hát ru mang hai tên khác nhau (“Con cò” và “khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ”) của hai tác giả ra đời ở hai thời điểm khác nhau, nhưng đều có chung ý nghĩa nào? Điểm chung : Đều cho ta thấy lòng mẹ yêu thương con và ảnh hưởng của lời ru tới đời sống tinh thần của con người . Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN IV. LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN Bài 2 : Viết một đoạn văn ngắn ( 5-7 câu ) giới thiệu về bài thơ Con cò của Chế Lan Viên trong đó có sử dụng phép liên kết Yêu cầu : * Nội dung : - Giới thiệu sơ lược về tác giả , tác phẩm. - Chỉ ra được nội dung và nghệ thuật. - Nêu được giá trị của bài thơ . * Hình thức : - Có phép liên kết câu - Đủ số lượng câu . Thời gian viết : 5 phút . Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN IV. LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN Bài 2 : Viết một đoạn văn ngắn ( 5-7 câu ) giới thiệu về bài thơ Con cò của Chế Lan Viên trong đó có sử dụng phép liên kết Đoạn văn : Bài thơ Con cò được sáng tác năm 1962 in trong tập thơ Hoa ngày thường và chim báo bão . Bài thơ đã khai thác và phát triển hình ảnh con cò trong những câu hát ru quen thuộc để ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời của mỗi người. Đây là bài thơ hay , độc đáo . Nó được đan xen giữa âm điệu dân ca nhẹ nhàng sâu lắng với giọng suy ngẫm mang cả triết lý . Có thể nói rằng bài thơ đã giúp cho chúng ta yêu hơn những cánh cò trong ca dao và đặc biệt là yêu hơn người mẹ đã dành cho ta bao tình yêu thương . Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN IV. LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN Bài 3: Viết một đoạn văn diễn dịch ( 8-10 câu ) có sử dụng thành phần biệt lập ,nêu cảm nhận của em về hai câu thơ sau : “ Con duø lôùn vaãn laø con cuûa meï Ñi heát ñôøi loøng meï vaãn theo con” ( Con cò của Chế Lan Viên ) Yêu cầu : * Nội dung : Xác định được câu chủ đề : Tình mẫu tử thật thiêng liêng , bất diệt . Tấm lòng của mẹ thật cao cả , vượt qua không gian và thời gian . Nêu được nghệ thuật điệp từ : “mẹ , con “ => Sự gắn bó bền chặt của tình mẫu tử . Chỉ ra được chất triết lí trữ tình trong câu thơ : Từ cảm xúc của riêng mình nhà thơ đã khái quát thành tình cảm của muôn người khi thấu hiểu tình yêu thương bao la của mẹ dành cho con. Hình thức : - Câu chủ đề phải đặt ở đầu đoạn văn - Có sử dụng thành phần biệt lập : Cảm thán hoặc phụ chú … - Đủ số lượng câu và có liên kết . Tiết 116-117 : Hướng dẫn đọc thêm : CON CÒ (Chế Lan Viên) LUYỆN TẬP CÁCH VIẾT ĐOẠN Học bài Viết đoạn văn Soạn bài : Mùa xuân nho nhỏ . Ch©n thµnh c¸m ¬n quý thÇy c« vµ c¸c em häc sinh ! VÒ dù giê gi¶ng