Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 29: Cảnh ngày xuân - Nguyễn Minh Ngọc

GIÁO VIÊN : NGUYỄN MINH NGỌCCHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜKIEÅM TRA BAØI CUÕCâu1: a) Đọc thuộc lòng và diễn cảm 4 câu thơ miêu tả Thuý Vân. Câu 1: b)Sắc đẹp của Thuý Vân được so sánh với những hình tượng thiên nhiên nào? Đó là bút pháp gì?Tiết 29Trích “Truyện Kiều”- Nguyễn DuCẢNH NGÀY XUÂNNgaøy xuaân con eùn ñöa thoi,Thieàu quang chín chuïc ñaõ ngoaøi saùu möôi. Coû non xanh taän chaân trôøi ,Caønh leâ traéng ñieåm moät vaøi boâng hoa. Thanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. Taø taø boùng ngaû veà taây,Chò em thô thaån dan tay ra veà. Böôùc daàn theo ngoïn tieåu kheâ,Laàn xem phong caûnh coù beà thanh thanh. Nao nao doøng nöôùc uoán quanh,Dòp caàu nho nhoû cuoái gheành baéc ngang. (Nguyeãn Du, Truyeän Kieàu)Cảnh ngày xuânI/Ñoïc-Tìm hieåu chuù thích.2) Vị trí đoạn trích:3) Giải thích từ khó: (sgk)1) Đọc:Thuộc phần “Gặp gỡ và đính ước”.4)Bố cục:Ngày xuân con én đưa thoi,Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.Cỏ non xanh tận chân trời,Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.Thanh minh trong tiết tháng ba,Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.Gần xa nô nức yến anh,Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.Dập dìu tài tử giai nhân,Ngựa xe như nước áo quần như nêm.Ngổn ngang gò đống kéo lên,Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.Tà tà bóng ngả về tây,Chị em thơ thẩn dan tay ra về.Bước dần theo ngọn tiểu khê,Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.Nao nao dòng nước uốn quanh,Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.Khung cảnh ngày xuânKhung cảnh lễ hội trong tiết Thanh MinhCảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở vềTrích Truyện Kiều – Nguyễn Du3phần:-4 câu đầu: Khung cảnh ngày xuân.-8 câu tiếp: Khung cảnh lễ hội trong tiết Thanh Minh.-6 câu cuối: Cảnh chị em Thuý Kiều du xuân trở về.Cảnh ngày xuânNgaøy xuaân con eùn ñöa thoi,Thieàu quang chín chuïc ñaõ ngoaøi saùu möôi. Coû non xanh taän chaân trôøi ,Caønh leâ traéng ñieåm moät vaøi boâng hoa. II.Đọc và phân tích: 1)Khung cảnh ngày xuân: -Thời gian và ngày vui trôi qua nhanh (“Con én đưa thoi”) Nghệ thuật: Ẩn dụ nhân hoá.- Mùa xuân sáng đẹp (thiều quang).- Cảm giác nuối tiếc (đã).Tiết trời đã sang tháng ba.Những cánh chim én vẫn rộn ràng chao lượn như thoi đưa giữa bầu trời xuân sáng đẹp. Hình ảnh “con én đưa thoi”(ẩn dụ nhân hoá)gợi cảnh mùa xuân rất đặc trưng, đồng thờigợi cảm giác thời gian(ngày xuân, ngày vui)trôi qua rất nhanh và một chút nuối tiếc (“đã”). -Bức tranh bát ngát một màu xanh(cỏ,trời) điểm xuyết màu trắng hoa lê thật hài hoà.Cảnh ngày xuânNgaøy xuaân con eùn ñöa thoi,Thieàu quang chín chuïc ñaõ ngoaøi saùu möôi. Coû non xanh taän chaân trôøi ,Caønh leâ traéng ñieåm moät vaøi boâng hoa. II.Đọc và phân tích: 1)Khung cảnh ngày xuân: -Thời gian và ngày vui trôi qua nhanh (“Con én đưa thoi”) Nghệ thuật: Ẩn dụ nhân hoá.- Mùa xuân sáng đẹp (thiều quang).- Cảm giác nuối tiếc (đã). Mùa xuân tinh khôi,tươi đẹp, giàu sức sống, khoáng đạt. -Bức tranh bát ngát một màu xanh(cỏ,trời) điểm xuyết màu trắng hoa lê thật hài hoà.CẢNH NGÀY XUÂNII.Đọc và phân tích: 2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:Thanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. II.Đọc và phân tích: 2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh:Thanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. LỄ TẢO MỘ HỘI THANH MINHCẢNH NGÀY XUÂNCẢNH NGÀY XUÂNII.Đọc và phân tích: 2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh: *Lễ: Tảo mộ *Hội: Đạp thanhThanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. Truyền thống văn hoá xưa“Nô nức yến anh”(ẩn dụ)Gợi hình ảnh trai thanh gái lịch vui vẻ, rộn ràng.“Ngựa xe như nước áo quần như nêm”(so sánh)Không khí đông vui, nhộn nhịp. *Dùng hình ảnh ẩn dụ, so sánh Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt. *Nghệ thuật miêu tả:CẢNH NGÀY XUÂNII.Đọc và phân tích: 2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh: *Lễ: Tảo mộ *Hội: Đạp thanhThanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. Truyền thống văn hoá xưa *Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt.PHONG TỤC CÚNG ĐỐT VÀNG MÃ *Mang sắc thái cổ truyền, điển hình của lễ hội tháng ba (ÂL).CẢNH NGÀY XUÂNII.Đọc và phân tích: 2)Khung cảnh lễ hội Thanh Minh: *Lễ: Tảo mộ *Hội: Đạp thanhThanh minh trong tieát thaùng ba,Leã laø taûo moä hoäi laø ñaïp thanh. Gaàn xa noâ nöùc yeán anh,Chò em saém söûa boä haønh chôi xuaân. Daäp dìu taøi töû giai nhaân , Ngöïa xe nhö nöôùc aùo quaàn nhö neâm. Ngoån ngang goø ñoáng keùo leân , Thoi vaøng voù raéc tro tieàn giaáy bay. Truyền thống văn hoá xưa *Bức tranh ngày xuân đông vui, náo nhiệt, mang sắc thái điển hình của lễ hội tháng ba. *Nghệ thuật dùng từ: Danh từĐộng từTính từyến anh, chị em, tài tử, giai nhân, ngựa xe, áo quầnSắm sửa, dập dìuGần xa, nô nức.Sự đông vui Sự náo nhiệt.Sự tấp nập +Dùng một loạt từ có 2 âm tiết (từ ghép và từ láy), kết hợp nhịp thơ nhanh không khí rộn ràng, vui vẻ.Cảnh ngày xuân Taø taø boùng ngaû veà taây,Chò em thô thaån dan tay ra veà. Böôùc daàn theo ngoïn tieåu kheâ,Laàn xem phong caûnh coù beà thanh thanh. Nao nao doøng nöôùc uoán quanh,Dòp caàu nho nhoû cuoái gheành baéc ngang. II.Đọc và phân tích: 3)Cảnh chị em Kiều du xuân trở về: -Cảnh và người thưa vắng, không còn bát ngát, trong sáng, đông vui, náo nhiệt. -Gợi tả tâm trạng luyến tiếc, bâng khuâng, lặng buồn sâu lắng . Tả cảnh ngụ tình.1)Nội dung: Bức tranh cảnh ngày xuân tươi đẹp.2)Nghệ thuật:Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu sức gợi.III.TỔNG KẾT:*Ghi nhớ-87/sgk1NƯAXGE35?367?1?54?4?6?7?2MÔTAO8?82NNOCOANHNÊYHINCCHUCTHÂNƠHTTrò chơi ô chữCONENGHÊHNÊUKÊHTIĐiền từ vào chỗ trống9?910?1011?11TANHHINHMIUDDPÂNgày xuân đưa thoi1CẢNHNGỤTÌNH109876543210Lễ là hội là đạp thanh2 xanh tận chân trời3 trong tiết tháng ba4Gần xa nô nức5như nước, áo quần như nêm6Thiều quang đã ngoài sáu mươi7Chị em dan tay ra về8 tài tử giai nhân9Dịp cầu nho nhỏ cuối bắc ngang10Bước dần theo ngọn 11 HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:1)Bài cũ:Học thuộc lòng đoạn trích :Cảnh ngày xuân”Nắm vững phân tích nội dung và nghệ thuật trong đoạn trích.2)Bài mới:*Soạn bài “Thuật ngữ”