Bài giảng Ngữ văn 10 - Chí khí anh hùng (trích truyện kiều của Nguyễn Du)

KIỂM TRA BÀI CŨCõu 1Dũng nào sau đõy diễn đạt đỳng nội dung đoạn trớch Nỗi thương mỡnh? A. Tõm trạng của Kiều khi trao duyờn cho Thỳy VõnB. Tỡnh cảnh trớ trờu mà Kiều gặp phải và nỗi niềm thương thõn xút phận của Kiều C. Kiều chia tay Kim TrọngD. Kiều nhớ nhà và người yờuCõu 2:Nghệ thuật nào được sử dụng một cỏch tập trung để làm nổi bật chủ đề của đoạn trớch Nỗi thương mỡnh?A. Ẩn dụB. So sỏnhC. Tiểu Đối D. Dựng điển cố, điển tớchCHÍ KHÍ ANH HÙNG ( Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)CHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIểu Dẫn1. Vị trí đoạn tríchEm hãy nêu vị trí của đoạn trích?- Trích từ câu 2213 đến câu 2230 trong Truyện Kiều, kể về việc Từ Hải từ biệt Thúy Kiều đi xây dựng sự nghiệp lớn. Thỳy Kiều và Từ Hải2. í nghĩa nhan đờ- “Chớ”: muùc ủớch cao caỷ caàn hửụựng tụựi- “Khớ”: nghũ lửùc ủeồ ủaùt tụựi muùc ủớch- “Chớ khớ anh huứng”: lớ tửụỷng, nghũ lửùc vaứ muùc ủớch cao caỷ cuỷa ngửụứi anh huứngCHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du) Nửa năm hương lửa đang nồng,Trượng phu thoắt đó động lũng bốn phương. Trụng vời trời bể mờnh mang,Thanh gươm yờn ngựa lờn đường thẳng rong, Nàng rằng: “ phận gỏi chữ tũng, Chàng đi thiếp cũng một lũng xin đi”. Từ rằng: ”Tõm phỳc tương tri, Sao chưa thoỏt khỏi nữ nhi thường tỡnh? Bao giờ mười vạn tinh binh,Tiếng chiờng dậy đất búng tinh rợp đường. Làm cho rừ mặt phi thường,Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia. bằng nay bốn bể khụng nhà,Theo càng thờm bận biết là đi đõu? Đành lũng chờ đú ớt lõu,Chầy chăng là một năm sau vội gỡ!”. Quyết lời dứt ỏo ra đi,Giú mõy bằng đó đến kỡ dặm khơi.CHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIỂU DẪN3. Bố cục đoạn trớchCú thể chia đoạn trớch thành mấy phần? Nờu nội dung mỗi phẩn?Đoạn trớch4 cõu đầu: cuộc chia tay giữa Thỳy Kiều và Từ Hải12 cõu tiếp:cuộc đối thoạigiữa Thỳy Kiềuvà Từ Hải2 cõu cuối:Từ Hải dứt ỏo ra điChớ khớ của nhõn vật Từ HảiCHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIỂU DẪNII. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ Hảia. 4 cõu thơ đầu:Con người của khỏt vọng cụng danhTừ Hải chia tay Kiều đểra đi xõy dựng nghiệp lớn vào thời điểm nào?- Thời điểm chia tay:lỳc tỡnh yờu đang nồng thắm.Tớnh cỏch và chớ khớ của Từ Hải cũn được thể hiệnqua cỏc từ ngữ nào?- Từ ngữ:+ Trượng phu:chỉ người đàn ụng cú chớ khớ, bậc anh hựng  Thỏi độ trõn trọng. Kớnh phục của Nguyễn Du với Từ Hải CHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIỂU DẪNII. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT- Từ ngữ:+ động lũng bốn phương: cụm từ ước lệ chỉ chớ khớ anh hựng tung hoành thiờn hạ.+ Thoắt:mau lẹ, dứt khoỏt, kiờn quyết + lờn đường thẳng rong : đi liền một mạchMột tư thế đẹp, hiờn ngang, khụng vướng bận Cảm hứng vũ trụ, con người vũ trụ với kớch thước phi thường, khụng gian bỏt ngỏt Từ Hải khụng phải là con người của những đam mờ thụng thường mà là con người của khỏt vọng cụng danh. CHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIỂU DẪNII. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾTb. 12 cõu thơ tiếp: Con người của ý chớ và bản lĩnhLời Thỳy Kiều :Xưng hụ : chàng – thiếp : tỡnh cảm vợ chồng mặn nồngPhận gỏi chữ tũng : bổn phận của người vợ Một lũng xin đi : quyết tõm theo Từ Hải  Muốn ra đi tiếp sức, chia sẻ cụng việc với chồng Xứng đỏng là người tri kỉ của bậc anh hựng1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ Hải(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)I. TIỂU DẪNII. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾTNhận xột về lời đỏp của Từ Hải với Thỳy Kiều ? 1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ HảiLời Từ Hải : Lời đỏp : Từ rắng :” tõm phỳc tương tri” Sao chưa thoỏt khỏi nữ nhi thường tỡnh+ từ chối+ khuyờn Kiều vượt lờn tỡnh cảm thụng thường + coi Kiều là người tri kỉ  Tớnh cỏch anh hựng của Từ HảiCHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾTTừ Hải đó hứa gỡ với Thỳy Kiều ? Qua đú, thấy Từ Hải là người như thế nào ? 1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ Hải - Lời hứa : Bao giờ mười vạn tinh binh Tiếng chiờng dậy đất búng tinh rợp đường Làm cho rừ mặt phi thường Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia + rừ mặt phi thường : tạo nờn sự nghiệp xuất chỳng Niềm tin sắt đỏ vào bản thõn + rước nàng nghi gia: hứa trở về đún KiềuNgười anh hựng cú chớ khớ Thống nhất giữa khỏt vọng phi thường và tỡnh cảm sõu nặng của người tri kỉCHÍ KHÍ ANH HÙNG(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾTTừ Hải đó khẳng định điều gỡ với Thỳy Kiều ? 1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ HảiLời khẳng định ý chớ và bản lĩnh “Bằng nay bốn bể khụng nhà Theo càng thờm bận biết là đi đõu Đành lũng chờ đú ớt lõu Chầy chăng là một năm sau vội gỡ + bốn bể khụng nhà : thực tế gian nan + lời hẹn “một năm” :mốc thời gian cụ thể  Khẳng định ý chớ, bản lĩnh, sự tự tin Từ Hải khụng chỉ là người anh hựng cú khỏt vọng lớn mà cũn rất tự tin vào tài năng của mỡnhCHÍ KHÍ ANH HÙNG Nhận xột vầ Từ Hải qua đoạn đối thoại với Kiều(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT1. Tớnh cỏch và chớ khớ của nhõn vật Từ Hảic. Hai cõu cuối “Quyết lời dứt ỏo ra đi Gio mõy bằng đó đến kỡ dặ m khơi”- hành động : quyết lời, dứt ỏoDứt khoỏt, khụng hề do dự - Hỡnh ảnh chim bằng  ẩn dụ tượng trưng cho người anh hựng cú lớ tưởng cao đẹp, mang tầm vúc vũ trụ CHÍ KHÍ ANH HÙNG Hai cõu cuối cho ta thấy hành động gỡ của Từ Hải ?(Trớch Truyện Kiều của Nguyễn Du)II. ĐỌC - HIỂU CHI TIẾT2. Quan niệm và mơ ước của Nguyễn Du về người anh hựng lớ tưởngChõn dưng kỡ vĩ, mang tầm vũ trụ Chớ khớ, tài năng, bản lĩnh phi thườngThực hiện giấc mơ cụng lớ CHÍ KHÍ ANH HÙNG Qua hỡnh ảnh Từ Hải, Nguyễn Du muốn gửi găm điều gỡ ?TỔNG KẾT NỘI DUNGNGHỆ THUẬT BÚT PHÁPLÍ TƯỞNGHểA, LÃNG MẠNHểAQUAN NIỆMVỀ NGƯỜIANH HÙNG LÍ TƯỞNGCỦA NGUYỄN DU TÍNH CÁCHVÀ CHÍKHÍ ANH HÙNG CỦA TỪ HẢIHèNH ẢNHKè VĨƯỚC LỆ