Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Tiết 52: Nghị luận về một hiện tượng đời sống

Tiết 52NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG1. Khái niệm a. Hiện tượng đời sống Ngữ liệu: Ô nhiễm môi trường, bạo lực học đường, bệnh thành tích trong thi cử, mùa hè xanh, hiến máu nhân đạoHiện tượng trong đời sống là tất cả những gì xảy ra trong đời sống của con người.b. Nghị luận về một hiện tượng đời sống Nghị luận về một hiện tượng đời sống là việc sử dụng tổng hợp các thao tác lập luận để làm cho người đọc hểu rõ, hiểu đúng, hiểu sâu và đồng tình với ý kiến của người viết trước hiện tượng đời sống, có ý nghĩa xã hội.2. Cách làm bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống Đề bài: Môi trường đang kêu cứu vì sự ô nhiễm và sự huỷ diệt Anh ( chị) hãy trình bày suy nghĩ của mình về thực trạng môi trường hiện nay và trách nhiệm của bản thân.Một số hình ảnh về môi trường hiện nayMột số hoạt động bảo vệ môi trườngThảo luận nhóm: 10 phútNhóm 1Nhóm 2Nhóm 3Nhóm 4Xác định những nội dung chính trong phần tìm hiểu đề?Xác định những ý cơ bản cần triển khai?Thực trạng môi trường hiện nay, Hậu quả?Nguyên nhân và trách nhiệm của bản thân trước hiện tượng ô nhiễm môi trường?a/ Tìm hiểu đề, tìm ý* Tìm hiểu đề: - Vấn đề nghị luận: Ô nhiễm môi trường và trách nhiệm của bản thân. - Thao tác nghị luận: Giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận - Tư liệu: Thực tế đời sống, sách báo* Tìm ý - Môi trường là gì? - Thực trạng của môi trường hiện nay - Hậu quả việc ô nhiễm môi trường - Nguyên nhân dẫn đến việc ô nhiễm môi trường - Trách nhiệm của bản thânb/ Lập dàn ý* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận* Thân bài: - Giải thích: “ Môi trường” là tổ hợp các yếu tố khí hậu, sinh thái,xã hội, thổ nhưỡng tồn tại xung quanh ta. Môi trường có vai trò quan trọng đối với sự sống . - Thực trạng môi trường hiện nay: Ô nhiễm, huỷ diệt+ Chặt phá rừng, khai thác gỗ bừa bãi, săn bắt động vật quý hiếm.+ Nhà máy, cơ sở sản xuất thải chất độc không qua xử lí ra môi trường.+ Rác thải sinh hoạt, rác thải y tế vứt bừa bãi, chưa có biện pháp xử lí hữu hiệu.+ Tốc độ đô thị hoá nhanh, thiếu đồng bộ, tiến độ thi công chậm chạp, hồ ao ruộng vườn bị vùi lấp.+ Nông thôn: sử dụng phân hoá học, thuốc bảo vệ thực vật chưa khoa học thiếu hiểu biết- Hậu quả+ Thiên tai: trái đất nóng lên, băng tan gây lũ lụt, hạn hán, cháy rừng+ Bệnh dịch phát triển, các làng ung thư xuất hiện ngày càng nhiều+ Không khí bị ô nhiễm, tầng ô zôn bị phá huỷ. Nguồn đất và nguồn nước bị ô nhiễm, sự sống đang bị huỷ diệt.- Nguyên nhân + Khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên không đúng cách.+ Thiếu hiểu biết khoa học đời sống.+ Thiếu ý thức trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường- Trách nhiệm của bản thân + Thực hiện tốt chủ trương chính sách của Nhà nước ( trồng cây gây rừng, phân loại xử lí rác thải, tiết kiệm nước sạch, ) + Phát hiện ngăn chặn các hành vi phá hoại môi trường + Tích cực tham gia vệ sinh môi trường + Tạo ra không gian Xanh- Sạch- Đẹp* Kết bài: Khẳng định vai trò quan trọng của môi trường, ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường.Hãy viết đoạn văn trình bày thực trạng môi trường hiện nay.Củng cố: Yêu cầu của bài nghị luận - Hiểu rõ, hiểu đúng, hiểu sâu bản chất hiện tượng - Qua hiện tượng chỉ ra vấn đề cần quan tâm là gì? Trên cơ sở đó phải phối hợp nhiều thao tác lập luận để chỉ ra biểu hiện, nguyên nhân, hậu quả, biện pháp. - Bày tỏ thái độ của bản thân. Phải có lập trường tư tưởng vững vàng. - Diễn đạt giản dị, sáng sủa, ngắn gọnBài tập về nhà Đề 1: Suy nghĩ của anh ( chị) về tình trạng bạo lực học đườngĐề 2: Phong trào hiến máu nân đạo