Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Bài: Uy - Lít - xơ trở về trích sử thi "ô - đi - xê" Hô - me - rơ

Uy-lít-xơ trở vềTrích sử thi "Ô-đi-xê"HÔ-ME-RƠI.TÌM HIỂU CHUNG1. Tác giả Hô-me-rơ HÔ-ME-RƠ- Nhà thơ Hi Lạp sinh ở đất I-ô-ni, ven biển Tiểu Á.- Sống vào khoảng thế kỉ IX-VIII TCN.- Tác giả của hai thiên sử thi: “I-li-át” và “Ô-đi-xê”. - I-li-át là bài ca về thành Tơ-roa, gồm: 15.693 câu thơ, chia thành 24 khúc ca.Nhân vật chính là chàng dũng sĩ Asin. Thần Dớt Nữ thần Hê-ra Ate-na Aphro ditCâu chuyện “Quả táo vàng”Cuộc chiến thành Tơroa2. Sử thi “Ô-đi-xê” Gồm 12.110 câu thơ chia thành 24 khúc ca. - Nội dung: Kể về hành trình trở về quê hương I-tác của Uy-lít-xơ sau 20 năm xa cách.Bản đồ hành trình trở về của Uy-lít-xơThành TroyXi-cônLô-tô-pha-giơXi-clốpAi-ô-lốtLét-tri-gôngXiếc xêXirenCa-rípNữ thần mặt trời Hê-li-ốtCalípxôPhe-a-xiItac (quê nhà)Bản đồ hành trình trở về của Uy-lít-xơGã khổng lồ một mắt Xi-clôpUy-lít-xơ cùng nữ thần Ca-líp-xôThần biển Pô-dei-đông1. Vị trí đoạn trích Thuộc khúc ca 23: cuộc đoàn tụ của Uy-lít-xơ và Pê-nê-lốp sau 20 năm xa cách.II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN1. Nhũ mẫu đưa bằng chứng vết sẹo- Pê-nê-lốp vẫn không tin nhưng xuống nhà để xem người giết bọn cầu hôn. 2. Nhũ mẫu Ơ-ri-clê báo tin Uy-lít-xơ trở về- Pê-nê-lốp không tin. 3. Uy-lít-xơ cho rằng P chưa nhận mình vì vẻ ngoài rách rưới.4. Tê-lê-mác trách mẹ- Pê-nê-lốp cho biết sẽ nhận người đó là chồng nếu ông ta trả lời được bí mật về những dấu hiệu riêng chỉ hai người biết với nhau. 5. U nói ra bí mật chiếc giường- P chạy lại ôm chồng, không nỡ buông rời.6. U xuất hiện trong trang phục nghiêm chỉnh- P vẫn chưa nhận đó là chồng mình2. Tóm tắtTrình tự đúng: 2-1-4-3-6-5Nhũ mẫu Ơ-ri-clê báo tin Uy-lít-xơ trở về- Pê-nê-lốp không tin.Nhũ mẫu đưa bằng chứng vết sẹo- Pê-nê-lốp vẫn không tin nhưng xuống nhà để xem người giết bọn cầu hôn.Tê-lê-mác trách mẹ- Pê-nê-lốp cho biết sẽ nhận người đó là chồng nếu ông ta trả lời được bí mật về những dấu hiệu riêng chỉ hai người biết với nhau.Uy-lít-xơ cho rằng P chưa nhận mình vì vẻ ngoài rách rưới.U xuất hiện trong trang phục nghiêm chỉnh- P vẫn chưa nhận đó là chồng mìnhU nói ra bí mật chiếc giường- P chạy lại ôm chồng, không nỡ buông rời.2. Tóm tắtTừ đầu đến “kém gan dạ”: Tâm trạng của Pê-nê-lốp trước tác động của nhũ mẫu và con trai.Còn lại: Thử thách và sum họp.3. Bố cục4. Tâm trạng của nàng Pê-nê-lôpBặt tin chồng suốt 20 năm.Luôn tìm cớ trì hoãn trước bọn cầu hôn.Cha mẹ đẻ thúc giục tái giá. * Hoàn cảnh của Pê-nê-lôp Pê-nê-lôp với tấm vải “ngày dệt đêm tháo” * Nhũ mẫu báo tin Uy-lít-xơ đã trở về.a. Trước tác động của nhũ mẫu Ơ-ri-clê-> Nàng nảy sinh hai điều nghi hoặc: + Người giết bọn cầu hôn là một vị thần. +Sau 20 năm, Uy-lít-xơ chàng đã chết.-> Pê-nê-lốp không tin.* Nhũ mẫu đưa bằng chứng: vết sẹo và bảo đảm bằng tính mạng mình. -> Lòng nàng bắt đầu có sự phân vân. * Khi đối mặt với Uy-lít-xơ:+ Ngồi lặng thinh trên ghế, lòng sửng sốt.+ Khi thì đăm đăm âu yếm nhìn chồng, khi lại không nhận ra chồngb. Tác động của Tê-lê-mác với mẹ- Tê-lê-mác trách mẹ gay gắt.-> Pêlêlốp phân vân cao độ và xúc động dữ dội, nhưng vẫn không phân rõ thực hư.=> Trước sự tác động của nhũ mẫu và con trai, nàng Pê-nê-lốp vẫn thận trọng.=> Người phụ nữ nữ ý thức sâu sắc về danh dự, tỉnh táo, đầy bản lĩnh, biết kìm nén tình cảm của mình. => “Cánh cửa lòng” nàng Pê-lê-nốp thật “kiên cố”.Pê-nê-lốp-Hé lộ ý định thử thách: nhắc đến “những dấu hiệu riêng”.Uy-lít-xơMỉm cười chấp nhận và đầy tự tin. Trở lại với hình dáng ngày trước -Vẫn giữ thái độ thận trọng. Hờn dỗi, trách móc, bảo nhũ mẫu khiêng chiếc giường để chàng ngủ một mình - Nói với nhũ mẫu khiêng chiếc giường do Uy-lít-xơ xây nên. Giật mình, miêu tả tỉ mỉ đặc điểm chiếc giường - Bủn rủn chân tay, chạy lại ôm lấy chồng, nước mắt chan hòa.c. Pê-lê-nốp thử thách chồng và cuộc đoàn tụNHẬN XÉT:-Bằng trí tuệ, sự nhạy bén và tấm lòng tha thiết yêu thương, U đã vượt qua được sự kiên cố của cánh cửa lòng nàng P. Còn P cũng bằng sự khôn khéo, thông minh để xác nhận sự thật.=> Sự gặp gỡ giữa hai trí tuệ và hai tâm hồn.- Bí mật chiếc giường giải toả nhiều mối nghi ngờ. Chiếc giường chính là biểu tượng về lòng thuỷ chung, tình vợ chồng son sắt.III. TỔNG KẾT Qua cảnh đoàn tụ vợ chồng sau 20 năm xa cách, H đã ca ngợi vẻ đẹp trí tuệ, tâm hồn của con người, ca ngợi tình vợ chồng chung thuỷ và khát vọng hạnh phúc của người Hilạp.1. Về nội dung, tư tưởng:2. Đặc sắc nghệ thuật- Sáng tạo một tình huống đoàn tụ rất giàu kịch tính, có thể ví như một màn kịch nhỏ . - Tâm lí nhân vật được miêu tả khá sinh động, chân thực qua việc miêu tả một dáng điệu, một cử chỉ, một cách ứng xử, một thái độ, và qua cách dùng lối so sánh mở rộng,