Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Về tác giả Nguyễn du

NGUYỄN DU“Ba trăm năm nữa mơ màngBiết ai hậu thế khóc chàng Tố Như ?”CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP SÁNG TÁCCỦA NGUYỄN DUCuộc đời.Thời đại.Quê hương.Gia đình.Bản thân.Thời đạiSống trong thời đại có nhiều biến cố phức tạp:Sự suy tàn của nhà LêXẩy ra các cuộc nội chiếnKhởi nghĩa Tây SơnKhôi phục triều NguyễnQuê hươngLàng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà TĩnhĐịa linh nhân kiệtTruyền thống văn nghệ dân gianLà một vùng quê:Gia đìnhGia đình đại quý tộc.Có 2 truyền thống: + Truyền thống làm quan. + Truyền thống văn học. Tạo điều kiện thuận lợi cho năng khiếu văn học nẩy nở và phát triển. Có hạn chế về tư tưởng chính trịBản thânCuộc đờiThời niên thiếuThời thanh niênLàm quan nhà Nguyễn(Giai đoạn 1)(Giai đoạn 2)(Giai đoạn 3) Thời niên thiếuTrước 10 tuổi sống sung sướngTrên 10 tuổi cuộc sống long đong(10 tuổi cha mất, 13 tuổi mẹ mất,ở với gia đình Nguyễn Khản-> bị đập phá) Thời thanh niên Chạy theo Lê Chiêu Thống sang Trung Quốc.Về quê vợ: Thái Bình.Về quê: Tiên Điền - Nghệ Tĩnh (sống ăn nhờ ở đậu, đau ốm liên miên) Thời làm quan nhà Nguyễn Mang nhiều tâm sự u uất.Mất ngày 10 tháng 08 năm Canh Thìn (18/09/1820)Một vài nhận xétCuộc đời không phẳng lặng, chìm nổi trong cơn binh lửa đổi thay tang thương, dâu bể của mấy thời đại.Là người từng trải việc đời và có vốn sống dồi dào để sáng tác : “Trong tiếng hát nơi thôn xóm, ta bắt đầu học được những câu chuyện về trông dâu, trồng gai. Trong tiếng khóc nơi đồng ruộng, ta nghe có tiếng dội của chiến tranh.”Học rộng, uyên bác -> coi thường danh lợi, không quan tâm đến thi cử, chức danh. Có cảm quan hiện thực và tấm lòng nhân đạo sâu sắc.CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP SÁNG TÁCCỦA NGUYỄN DUCuộc đời.Sự nghiệp. a) Các tác phẩm. b) Cảm hứng sáng tác.Các tác phẩm Chữ Hán: Chữ Nôm:Thanh Hiên thi tậpNam trung tạp ngâmBắc hành tạp lụcTruyện KiềuVăn tế thập loại chúng sinh(Văn chiêu hồn)Phản chiêu hồiCảm hứng sáng tác“Tiểu sử nội tâm” với sự biểu hiện của một cái tôi trữ tình phong phú.Nỗi buồn vì: - Cảm giác cô đơn, thiếu kẻ tri âm tri kỷ. “Trường đồ nhật mộ tân đa thiểu” - Cuộc sống phiêu dạt, khó khăn, thiếu thốn. “Hùng tâm sinh kế lưỡng mang nhiên” - Nỗi lòng cảm thời thế.Cảm hứng sáng tácTấm lòng nhân đạo bao la và trái tim thắm thiết tình đời.Dành tình thương cho mọi kiếp người (“Thái bình mại giả ca”,“Sở kiến hành”,”Văn chiêu hồn”,)Ông đặc biệt xót thương cho nhưng con người tài sắc: + Nhà văn, nhà thơ nổi tiếng trác tuyệt mà cuộc đời bất hạnh. + Người phụ nữ hồng nhan bạc mệnh, tài mệnh tương đố.-Phẫn nộ trước thế lực bạo tàn.(thế lực xã hội, thế lực siêu hình).- Viết về con người cũng là viết về mình, thương người cũng chính là thương mình.Ví dụ: “Ánh hồng trang lộng lấy mặt hoa”Cô Cầm: “Tóc hoa râm, mặt võ mình gầy” “Nổi danh tài sắc một thì”Đạm Tiên: “Nửa chừng xuân thoắt gẫy cành thiên hương”Tiểu Thanh: “Son phấn có thần chôn vẫn hận Văn chương vô mệnh đốt còn vương” “Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai”Nàng Kiều: “Giờ sao tan tác như hoa giữa đường”Kết luận chungMộng Liên Đường chủ nhân nói “Nguyên Du là người có con mắt trông thấu cả sáu cõi, có tấm lòng nghĩ suốt cả ngìn đời”Nguyễn Du góp vào dòng sông văn học những viên ngọc nghệ thuật được kết tinh từ những vết thương lòng của một con trai chìm nổi trong biển đời.Mộ Nguyễn DuĐền thờ Nguyễn Du