Bài giảng Ngữ văn 10: Đẻ đất đẻ nước - Sử thi dân tộc Mường

Đẻ đất đẻ nướcSử thi dân tộc MườngI. GIỚI THIỆU:1. Tác phẩm:Thể tài: Sử thi thần thoại Giải thích thế giới theo tư duy thần thoại và truyền thuyết của dân tộc Mường.- Dài hơn 8000 câu, gồm 28 khúc ca.2. Đoạn trích:Thuộc phần mở đầu (khúc ca thứ nhất)Quan niệm sự bắt đầu của thế giới: hỗn mang, chưa có sự sống.II. ĐỌC HIỂU:Ngày sinh ra đời trướcThời điểm bắt đầu của thế giớiChưa cóTrờiNgôi sao đỏ đỏĐấtNgọn cỏ xanh xanhSông, núi, đất, nướcĐường đi, ngọn đồiChưa có không gian sinh tồn và phát triểnPạc lạcPời lờiPuổng luổngTịn vịnVũ trụ còn là một khối hỗn mang mịt mùng chưa định hình rõ rệtII. ĐỌC HIỂU:muốn dậynhưng chưa cóMócBứngLuồngCau BướmBa baMong tường, mong ốngCá chuối, cá gáyCon nhà, con ngườiLóngBuồngNgãnhMo neRâungực, hôngSừng, ngàMang, vâyMặt mũiChưa có còn có nghĩa là chưa hòan chỉnh. Những bộ phận còn thiếu là phần quan trọng nhất của sự vậtII. ĐỌC HIỂU:muốn dậynhưng chưa nên, chưa cóCủ màiDây sắnDây sọHàng càyHàng maileo vắt leo vờnéo vòleo đất leo nướctayBúa, enChưa đủ điều kiện phát triểnII. ĐỌC HIỂU:muốn dậynhưng chưa cóCờ hẹpChim nenTrâuChim nhòĐen đénChào màoChim hoongCờ tườngChim choócBòChim nhiệnChim trảChim coongChim hủiChưa đủ hệ thốngII. ĐỌC HIỂU: Tuy vạn vật chưa hoàn chỉnh, chưa đủ điều kiện, hệ thống để xuất hiện, phát triển nhưng sự sống ẩn chứa tiềm năng rất lớn. Tác giả dân gian hình dung sự hình thành của thế giới là không đơn giản: + mọi thứ sinh ra đều có nguyên nhân và lợi ích của nó, + mọi sự hình thành đều nằm trong một hệ thống Cơ sở triết học duy vậtIII. TỔNG KẾT:- Diễn đạt ngây thơ, hồn nhiên.- Có sự hòa quyện giữa tư duy thần thoại và thế giới quan duy vật. Kết tinh vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ của dân tộc.