Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Bài: Mở rộng vốn từ "Truyền thống"

MỞ RỘNG VỐN TỪ: TRUYỀN THỐNG Luyện từ và câuKiểm tra bài cũ :Em hiểu thế nào là truyền thống ?Bài 1Kho tàng tục ngữ, ca dao đã ghi lại nhiều truyền thống quý báu của dân tộc ta. Em hãy minh họa mỗi truyền thống nêu dưới đây bằng một câu tục ngữ hoặc ca dao :a) Yêu nước : M : Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh.b) Lao động cần cù :c) Đoàn kết :d) Nhân ái :Học sinh thảo luận 3-4 phút.Yêu nước thương nòiDân ta nhớ một chữ đồngĐồng tình, đồng sức, đồng lòng, đồng minhAnh em cốt nhục đồng bàoKẻ sau người trước phải hào cho vui.Con ơi, con ngủ cho lànhĐể mẹ gánh nước rửa bành cho voi. Muốn coi lên núi mà coiCoi bà Triệu Ẩu cưỡi voi đánh cồngAi lên Biên Thượng, Lam SơnNhớ Lê Thái Tổ chặn đường quân Minh.a) Yêu nướcb) Lao động cần cùTay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ.Có làm thì mới có ănKhông dưng ai dễ đem phần đến cho.Ai ơi đừng bỏ ruộng hoangBao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu.Trên đồng cạn dưới đồng sâuChồng cầy, vợ cấy, con trâu đi bừa.Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần.Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.c) Đoàn kếtKhôn ngoan đối đáp người ngoàiGà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.Một cây làm chẳng nên nonBa cây chụm lại lên hòn núi cao.Nhiễu điều phủ lấy giá gươngNgười trong một nước phải thương nhau cùng.Bầu ơi thương lấy bí cùngTuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.Cả bè hơn cây nứa.Chết cả đống còn hơn sống một người.Khi đói cùng chung một dạKhi chết cùng chung một lòng.d) Nhân áiLá lành đùm lá rách.Máu chảy ruột mềm.Môi hở răng lạnhChị ngã, em nâng.Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ.Thương người như thể thương thân.Một miếng khi đói bằng một gói khi no.Bài 2Mỗi câu tục ngữ, ca dao hoặc câu thơ dưới đây đều nói đến một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Hãy điền những tiếng còn thiếu trong các câu ấy vào các ô trống theo hàng ngang để giải ô chữ hình chữ S. NỚHGNUOÀCƯNÂGHHNƠƯÊTHNÌOĂCỐYNÂĐƠỒCỚHNẺHCOKỚƯNHCẠLTẠNÁƠENHÁUCẦUKIỀỐIGNGCHKNÚIGỒIGNXHIÊNƯHTGHAUNƯCƠNỮVYNGNÀCÓNÓCNCÒCNCâu 1Câu 2 Câu 3 GCâu 4 Câu 5 NCâu 6 Câu 7Câu 8Câu 9Câu 10Câu 11Câu 12Câu 13Câu 14Câu 15Câu 16Ô chữ hình chữ S là : UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN- Muốn sang thì bắc cầu kiềuMuốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.- Bầu ơi thương lấy bí cùngTuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.- Núi cao bởi có đất bồiNúi chê đất thấp núi ngồi ở đâu.- Nực cười châu chấu đá xeTưởng rằng chấu ngã, ai dè xe nghiêng.- Nhiễu điều phủ lấy giá gươngNgười trong một nước phải thương nhau cùng.- Cá không ăn muối cá ươnCon cưỡng cha mẹ trăm đường con hư.- Ăn quả nhớ kẻ trồng câyĂn khoai nhớ kẻ cho dây mà trồng.- Muôn dòng sông đổ biển sâuBiển chê sông nhỏ, biển đâu nước còn.- Lên non mới biết non caoLội sông mới biết lạch nào cạn sâu.- Dù ai nói đông nói tâyLòng ta vẫn vững như cây giữa rừng.- Chiều chiều ngó ngược, ngó xuôiNgó không thấy mẹ bùi ngùi nhớ thương.- Nói chín thì nên làm mườiNói mười làm chín, kẻ cười người chê.- Ăn quả nhớ kẻ trông câyĂn gạo nhớ kẻ đâm, say, giần, sang.- Uốn cây từ thuở còn nonDạy con từ thuở con còn thơ ngây.- Nước lã mà vã nên hồTay không mà nổi cơ đồ mới ngoan- Con có cha như nhà có nócCon không cha như nòng nọc đứt đuôi.Củng cố- Bài học hôm nay giúp chúng ta hiểu hơn về truyền thống và làm quen với một vài câu ca dao tục ngữ về truyền thống.Dặn dòVề nhà các bạn ôn lại thế nào là truyền thống và sưu tầm những câu ca dao tục ngữ về truyền thống.Xem trước bài : “Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối”TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC. Muốn sang thì bắc Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.1 Bầu ơi thương lấy bí cùngTuy rằng nhưng chung một giàn.2Núi cao bởi có đất bồiNúi chê đất thấp ở đâu.3Nực cười châu chấu đá xeTưởng rằng chấu ngã ai dè .4Nhiễu điều phủ lấy giá gươngNgười trong một nước phải cùng.5Cá không ăn muối cá Con cưỡng cha mẹ trăm đường con hư.6Ăn quả nhớ kẻ trồng câyĂn khoai dây mà trồng. 7Muôn dòng sông đổ biển sâuBiển chê sông sông nhỏ, biển đâu 8 Lên non mới biết non caoLội sông mới biết sông nào 9Dù ai nói đông nói tâyLòng ta vẫn giữa rừng.10Chiều chiều ngó ngược ngó xuôiNgó không thấy mẹ bùi ngùi 11Nói chín làm mườiNói mười làm chín kẻ cười người chê.12Ăn quả nhớ kẻ trồng cây nhớ kẻ đâm, xay, giần, sang.13 từ thuở còn nonDạy con từ thuở con còn thơ ngây.14Nước lã mà vã nên hồTay không mà nổi mới ngoan.15Con có cha như nhà Con không cha như nòng nọc đứt đuôi.16