Kế hoạch bài dạy Sinh học Lớp 7 - Tiết 1, Bài 1: Thế giới động vật đa dạng và phong phú - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Anh Tuấn

Ngày soạn: 14/9/2021 Tiết 1- Bài 1. THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT ĐA DẠNG VÀ PHONG PHÚ I. MỤC TIÊU. 1. Kiến thức - Học sinh chứng minh sự đa dạng và phong phú của động vật thể hiện ở số loài và môi trường sống. 2. Năng lực + Tự học: Xác định nhiệm vụ học tập, tìm kiếm thông tin trả lời các câu hỏi về sự đa dạng động vật + Giải quyết vấn đề: Phân tích và giải quyết được tình huống học tập; tình huống khi thảo luận. + Hợp tác: Phân công nhiệm vụ, trao đổi thông tin cùng giải quyết các nhiệm vụ học tập, hình thành kĩ năng làm việc nhóm. 3. Phẩm chất - Trách nhiệm: Có ý thức thực hiện nhiệm vụ học tập - Nhân ái: Giúp đỡ, chia sẻ trong quá trình học tập - Chăm chỉ: Tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên: - Giáo án, SGK, Tranh vẽ như SGK, tiêu bản mẫu vật, tranh ảnh. 2. Học sinh - Vở ghi, SGK, Nêu và giải quyết vấn đề kết hợp hình vẽ và làm việc với SGK. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Kiểm tra bài cũ: ( Không) 2. Bài mới: HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 1: Xác định vấn đề/Nhiệm vụ học tập/Mở đầu Ở chương trình sinh học lớp 6 chúng ta đã nghiên cứu về thế giới thực vật, chương trình sinh học 7 sẽ mang đến cho các em chìa khoá mở cánh cửa bước vào thế giới động vật , các em sẽ được tìm hiểu , khám phá thế giới động vật đa dạng phong phú, từ đơn giản đến phức tạp, từ động vật có kích thước hiển vi đến kích thước khổng lồ.Vậy sự đa dạng đó thể hiện như thế nào ta Đặt vấn đề vào bài mới hôm nay. HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức 1:Tìm hiểu sự đa dạng loài và sự phong phú về số lượng cá thể. - GV yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân đọc thông tin thông tin SGK, quan sát SGK, quan sát H1.1- H1.1- 2 SGK tr.5,6 và trả lời 2SGK. Trả lời câu hỏi. câu hỏi: - Yêu cầu nêu được. ? Sự phong phú về loài được + Số lượng loài. thể hiện như thế nào? + Kích thước khác nhau. - GV yêu cầu HS trả lời câu - HS trả lời. hỏi. - HS thảo luận nhóm ? Hãy kể tên loài động trong: thống nhất câu trả lời. + Một mẻ kéo lưới ở biển. - Yêu cầu nêu được + Tát 1 ao cá + Dù ở biển, hồ hay ao * Kết luận + Đánh bắt ở hồ. cá đều có nhiều loại động - Thế giới động vật rất + Chặn dòng nước suối vật khác nhau sinh sống. đa dạng về loài và phong ngâm? + Ban đêm mùa hè phú về số lượng cá thể ? Ban đêm mùa hè ở trên thường có 1 số loài động trong loài. cánh đồng có những loài vật như: Cóc, ếch, dế động vật nào phát ra tiếng mèn, phát ra tiếng kêu. kêu? - Đại diện nhóm trình bày - GV nhận xét, chuẩn kiến - Nhóm khác NX, bổ thức . sung. - Em có nhận xét gì về số lượng cá thể trong bày ong, đàn bướm, đàn kiến? - GV yêu cầu HS tự rút ra kết luận về sự đa dạng của động vật. 2: Tìm hiểu sự đa dạng về môi trường sống. - GV yêu cầu HS quan sát - HS tự nghiên cứu hoàn 2. Sự đa dạng về môi hình 1.4, hoàn thành bài tập. thành bài tập. trường sống. Điền chú thích. - GV cho HS chữa nhanh bài - HS vận dụng kiến thức tập . đã có, trao đổi nhóm - GV cho HS thảo luận rồi thống nhất câu trả lời. trả lời. - Yêu cầu nêu được: + Chim cánh cụt có bộ ? Đặc điểm gì giúp chim lông dày xốp lớp mỡ cánh cụt thích nghi với khí dưới da dày: Giữ nhiệt hậu giá lạnh ở vùng cực? + Khí hậu nhiệt đới nóng ? Nguyên nhân nào khiến ẩm thực vật phong phú, ĐV ở nhiệt đới đa dạng và phát triển quanh năm, phong phú hơn vùng ôn đới thức ăn nhiều, nhiệt độ * Kết luận. nam cực? phù hợp. - Động vật có ở khắp nơi + ĐV nước ta có đa dạng và + Nước ta ĐV phong phú do chúng thích nghi với phong phú không, tại sao? vì nằm trong vùng khí mọi môi trường sống. hậu nhiệt đới. - HS có thể nêu thêm ? Lấy ví dụ chứng minh sự một số loài khác ở các phong phú về môi trường môi trường như: Gấu sống của động vật trắng Bắc cực, HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập Tổ chức theo phương pháp: đặt và giải quyết vấn đề, học sinh hợp tác, vận dụng kiến thức hoàn thành nhiệm vụ. Thế giới động vật đa dạng phong phú như thế nào ? Qua vài tỉ năm tiến hoá, thế giới động vật tiến hoá theo hướng đa dạng về loài và phong phú về số lượng cá thể, thể hiện : - Đa dạng về loài: + Từ nhiều loài có kích thước nhỏ như trùng biến hình đến loài có kích thước lớn như cá voi. + Chỉ một giọt nước biển thôi cũng có nhiều đại diện của các loài khác nhau (hình 1.3 SGK). + Chỉ quây một mẻ lưới, tát một cái ao, lập tức được vô số các loài khác nhau. Đã có khoảng 1,5 triệu loài được phát hiện. - Phong phú về số lượng cá thể: Một số loài có số lượng cá thể rất lớn, cá biệt, có loài có số lượng lên đến hàng vạn, hàng triệu cá thể như : các đàn cá biển, tổ kiến, đàn chim di cư, chim hồng hạc... HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng GV sử dụng phương pháp vấn đáp tìm tòi, tổ chức cho học sinh tìm tòi, mở rộng các kiến thức liên quan. 1. Chuyển giao nhiệm vụ 1. Thực hiện nhiệm vụ học học tập tập ( mỗi nhóm gồm các HS HS xem lại kiến thức đã trong 1 bàn) và giao các học, thảo luận để trả lời các nhiệm vụ: thảo luận trả lời câu hỏi. Thế giới động vật đa các câu hỏi sau và ghi chép dạng và phong phú vì: lại câu trả lời vào vở bài - Chúng đã có quá trình tập tiến hoá vài tỉ năm : Tuy Giải thích tại sao thê giói nhiều loài động vật đã động vật đa dạng và mất đi, nhưng nhiều loài phong phú. mới đã sinh ra và ngày 2. Đánh giá kết quả thực càng đông đảo. hiện nhiệm vụ học tập: - Chúng đã thích nghi - GV gọi đại diện của mỗi 2. Báo cáo kết quả hoạt với các điều kiện tự nhóm trình bày nội dung động và thảo luận nhiên khác nhau của đã thảo luận. Trái Đất như : Từ ở - GV chỉ định ngẫu nhiên - HS trả lời. nước đến ở cạn, từ vùng HS khác bổ sung. cực lạnh giá đến vùng - GV kiểm tra sản phẩm nhiệt đới nóng nực, từ thu ở vở bài tập. - HS nộp vở bài tập. đáy biển đến đỉnh núi... - GV phân tích báo cáo kết Khắp nơi đều có động quả của HS theo hướng - HS tự ghi nhớ nội dung trả vật sinh sống. dẫn dắt đến câu trả lời lời đã hoàn thiện. hoàn thiện. Đặc điểm giúp chim cánh cụt thích nghi được với khí hậu giá lạnh ở vùng cực: Trả lời: Chim cánh cụt có một bộ lông không thấm nước và một lớp mỡ dày nên thích nghi được với khí hậu giá lạnh ở vùng cực. Hãy kể tên những động vật thường gặp ở địa phương em? Chúng có đa dạng, phong phú không? Trả lời: Những động vật thường gặp ở địa phương em: trâu, bò, lợn, cá chép, cá rô, ếch, Chúng rất đa dạng và phong phú. 4. Hướng dẫn về nhà: - Về nhà soạn bài . - Đọc trước thông tin trong bài 2.