Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 - Tiết 116 đến 119 - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Duy Đại

Ngữ văn 7 Ngày soạn: 03 - 04 - 2022 Tiết: 116 «n tËp tiÕng viÖt. A. Môc tiªu cÇn ®¹t. 1. Kiến thức: - Các dấu câu, - Các kiểu câu đơn 2. Kĩ năng: Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc vËn dông c¸c kiÓu c©u vµ dÊu c©u ®· häc vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp VB B. ChuÈn bÞ: -GV: Nghiªn cứu bài,soạn giáo án -HS: T×m hiÓu bµi C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Bµi cò: KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt ? Cã nh÷ng tiªu chÝ nµo dïng ®Ó ph©n lo¹i c©u 1)C¸c kiÓu c©u ®¬n ®¬n? - Dùa trªn hai tiªu chÝ : ? ThÕ nµo lµ c©u ®¬n? + Môc ®Ých nãi . ? Dùa vµo tiªu chÝ môc ®Ých nãi c©u ®¬n ®­îc chi + CÊu t¹o. lµm mÊy lo¹i ? ®ã lµ nh÷ng lo¹i nµo? - C©u ®­îc cÊu t¹o b»ng mét kÕt cÊu chñ vÞ ? B»ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ c¸c lo¹i c©u ,em . h·y lùa chän kiÓu c©u thÝch hîp cho c¸c vÝ dô - Chia lµm 4 lo¹i: sau? + C©u nghi vÊn .+ C©u cÇu khiÕn. a) Mµy ®Þnh giÕt con bµ µ? + C©u c¶m th¸n.+ C©u trÇn thuËt. b) ói chao, t«i ®· b¶o «ng mµ. ->C©u nghi vÊn.-> C©u c¶m th¸n. c) Sïng Bµ liªn tiÕp vu oan cho ThÞ KÝnh. -> C©u trÇn thuËt.-> C©u cÇu khiÕn. d) §ång n¸t h·y vÒ cÇu N«m. ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô trªn em h·y cho biÕt - C©u nghi vÊn: dïng ®Ó hái. thÕ nµo lµ c©u nghi vÊn, c©u trÇn thuËt, c©u cÇu - C©u trÇn thuËt: Nªu mét nhËn ®Þnh cã thÓ khiÕn, c©u c¶m th¸n? ®¸nh gi¸ theo tiªu chuÉn ®óng hay sai. HS tr¶ lêi. - C©u cÇu klhiÕn: ®Ò gnhÞ yªu cÇu ... ng­åi GV nhËn xÐt. nghe thùc hiÖn hµnh ®éng nãi ®Õn trong c©u. ? Em h·y lÊy vÝ dô vÒ c¸c kiÓu c©u? - C©u c¶m th¸n: Dïng ®Ó béc lé c¶m xóc mét HS t×m vÝ dô. c¸ch trùc tiÕp. ? Dùa vµo tiªu chÝ cÊu t¹o c©u ®¬n ®­îc chia lµm - Hai lo¹i : mÊy lo¹i? §ã lµ nh÷ng lo¹i nµo? C©u b×nh th­êng vµ c©u ®Æc biÖt. ? ThÕ nµo lµ c©u ®¬n b×nh th­êng ? cho vÝ dô? *B×nh th­êng : Lµ c©u cã cÊu t¹o theo m« h×nh ? ThÕ nµo lµ c©u ®¬n ®Æc biÖt? Cho vÝ dô? c - v. ? C©u ®Æc biÖt th­êng ®­îc dïng trong nh÷ng - Bè em lµ b¸c sÜ. tr­êng hîp nµo ? - MÑ em lµ gi¸o viªn. ? Cho vÝ dô? *§Æc biÖt: Lµ c©u kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh Bµi tËp: c - v ? Dùa vµo hai tiªu chÝ ph©n lo¹i c©u ®¬n h·y x¸c +M­a. Giã. B¶o bïng. ®Þnh kiÓu c©u trong vÝ dô sau: -> Nªu thêi gian ,n¬i chèn. Mét giê ®ªm. M­a .Giã. N­íc d©ng cuån cuén. VÝ dô: Buæi s¸ng. §ªm hÌ. ChiÒu ®«ng. Mu«n d©n ®ang vËt lén víi giã, m­a . Quan cha -> LiÖt kª sù vËt ,hiÖn t­îng mÑ ë ®©u? Th­a r»ng, ngµi ®ang ë trong ®×nh kia, VÝ dô: Ch¸y. TiÕng thÐt.Ch¹y rÇm rËp. Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 say s­a víi v¸n bµi ®á ®en. "H·y ®uæi chóng ra!" -> Béc lé c¶m xóc. §ã lµ mÖnh lÖnh ngµi truyÒn vµ chao «i quan ï VÝ dô: Trêi ¬i! ¸i chµ chµ. lín còng lµ lóc mu«n d©n ngËp trong dßng n­íc -> Gäi ®¸p. lò. VÝ dô: LÝ ¬i! §îi ®·. 1. Ph©n lo¹i theo môc ®Ýnh nãi: - C©u cÇu khiÕn: + H·y ®uæi chóng ra. - C©u nghi vÊn: + Quan cha mÑ ë ®©u? - C©u c¶m th¸n: + Chao «i! - C©u trÇn thuËt: + Nh÷ng c©u cßn l¹i. 2. Ph©n lo¹i theo cÊu t¹o: - C©u ®Æc biÖt: M­a. Giã. Chao «i . Mét giê ®ªm. - C©u b×nh th­êng: C¸c c©u cßn l¹i. 2) C¸c dÊu c©u. ? §Çu n¨m ®Õn nay em ®· ®­îc häc nh÷ng dÊu - DÊu chÊm: ®¸nh dÊu kết thúc mét c©u ,mét c©u nµo? ®o¹n, mét v¨n b¶n. - DÊu phÈy: §¸nh dÊu mét sè thµnh phÇn phô hoÆc c¸c vÕ bé phËn trong c©u. - DÊu chÊm phÈy: ? Tr×nh bµy c«ng dông cña c¸c lo¹i dÊu c©u trªn + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ cña mét c©u ? ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p. + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong mét phÐp liÖt kª phøc t¹p. - DÊu chÊm löng: + Tá ý cßn nhiÒu sù vËt hiÖn t­îng hk¸c ch­a ®­îc liÖt kª hÕt. + ThÓ hiÖn chæ lêi nãi bá dë ngËp ngõng ng¾t qu·ng. + Lµm gi¶m nhÞp ®iÖu c©u v¨n ,chuÉn bÞ cho sù xuÊt hiÖn mét tõ ng÷ hµi h­íc ch©m biÕm... - DÊu g¹ch ngang: 4.Củng cè -DÆn dß: - Dïng b¶ng hÖ thèng yªu cÇu häc sinh hÖ thèng l¹i kiÕn thøc . - N¾m néi dung bµi häc. - Soạn bài: “ V¨n b¶n b¸o c¸o” Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 Tiết: 117 LUYỆN TẬP VỀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN A. Môc tiªu cần đạt. 1. KiÕn thøc: - Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch, vËn dông kiÕn thøc ®ã ®Ó gi¶i quyÕt ®Ò v¨n gi¶i thÝch mét nhËn ®Þnh, mét ý kiÕn, mét vÊn ®Ò v¨n häc gÇn gòi. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng t×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý, viÕt bµi v¨n gt hoµn chØnh. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ý thøc say mª ht bé m«n. B. ChuÈn bÞ: -GV: Nghiªn cøu bµi,so¹n gi¸o ¸n. - HS: ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu SGK. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Bµi cò: ? Nêu các bước làm một bài lập luận giải thích 3. Bµi míi Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt I. LuyÖn t©p: Đề bài: Một nhà văn nói“Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người” Hãy giải thích câu nói trên 1. Tìm hiểu đề, tìm ý - Thể loại:Lập luận giải thích ? Đề văn thuộc kiểu đề gì? - Vấn đề giải thích: Tầm quan trọng của sách đối với ? Đề yêu cầu giải thích vấn đề gì con người -> ngợi ca tôn vinh giá trị của sách * Tìm ý: - Hình ảnh:Ngọn đèn sáng >< bóng tối ?Tìm các từ ngữ then chốt chỉ ra các ý quan Ngọn đèn sáng:Rọi chiếu, soi đường đưa con người ra trọng cần được giả thích? khỏi chỗ tối tăm - Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ - Ngọn đèn sáng bất diệt là ngọn đèn không bao giờ tắt ?Em suy nghĩ như thế nào về hình ảnh “ngọn - Câu nói trên có ý nghĩa: Sách là nguồn sáng bất diệt đèn sáng bất diệt” được thắp lên từ trí tuệ con người.Nói cách khác sách là kết tinh trí tuệ con người. Những gì tinh tuý nhất ?Câu nói trên có ý nghĩa gì? trong sự hiểu biết của con người chính là ở trong sách - Vì sách ghi lại những hiểu biết quý giá nhất mà con người tích luỹ được trong lao động, chiến đấu, trong các mối quan hệ xã hội ( nêu dẫn chứng) - Những hiểu biết ghi lại trong sách không chỉ có ích ?Tại sao lại nói như vậy cho một thời mà còn cho cả mọi thời. Nhờ có sách, (Giải thích cơ sở chân lí của câu nói) ánh sáng của trí tuệ sẽ được truyền lại cho đời sau (dẫn chứng) - Vận dụng: Chăm đọc sách, chọn sách tốt, hay để đọc, không đọc sách dở, sách có hại, cần học và làm =?Chân lí ấy cần được vận dụng như thế nào? theo những cái hay, cái tốt trong sách 2.Lập dàn ý a.Mở bài:- Dẫn dắt Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 - Nêu câu nói của nhà văn b.Thân bài: - Giải thích ý nghĩa của câu nói: +Sách chứa đựng trí tuệ của con người(Trí tuệ :sự tinh túy,tinh hoa của sự hiểu biết) ?Dàn ý của bài lập luận gồm mấy phần? Nội +Sách là ngọn đèn sáng:Ngọn đèn sáng đưa con người dung của từng phần? khỏi sự tối tăm ?Phần mở bài cần làm gì? + Sách là ngọn đèn sáng bất diệt:Ngọn đèn không bao giờ tắt. ?Thân bài trình bày những nội dung gì? + Cả câu có ý nghĩa: Sách là nguồn sáng bất diệt, (Dựa vào các ý vừa tìm để triển khai thành được thắp lên từ trí tuệ con người thân bài) -Cơ sở chân lí của câu nói: Những cuốn sách có giá trị đúng là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người + Những cuốn sách có giá trị ghi lại những hiểu biết quý giá nhất mà con người thâu thái được trong sx,c/đấu,trong các mqh xã hội. + Những hiểu biết được ghi lại trong sách không chỉ có ích một thời mà còn có ích cho mọi thời Mặt khác nhờ có sách mà a/s trí tuệ sẽ được truyền lại cho muôn đời sau-> Ví thế, “ Sách là ngọn đèn .” -Vận dụng chân lí: + Cần chăm đọc sách để hiểu biết nhiều hơn và sống tốt hơn + Cần phải chọn sách tốt,sách hay để đọc +Cần tiếp nhận trí tuệ chứa đựng trong sách, hiểu nội dung và làm theo sách. c.Kết bài - Khẳng định giá trị của câu nói trên - Thái độ của bản thân khi chọn và đọc sách 3.Viết bài ?Phần kết bài nói nd gì? * Mở bài: Nhìn nhận về giá trị của sách ,có người đã -Học sinh viết bài nhìn sách vô hồn như những tập giấy trắng. Nhưng lại Tổ 1: mở bài có nhiều người đã dành cho sách những lời ngợi ca vô Tổ 2: Thân bài cùng đẹp đẽ .Một nhà văn có nói “ Sách là ngọn đèn Tổ 3: kết bài sáng bất diệt của trí tuệ con người”. Vậy ta hiểu câu nói đó như thế nào? * Kết bài: Gọi 2-3 em đọc bài Câu nói trên cho ta một nhận thức đúng đắn và sâu sắc Học sinh nhận xét về giá trị của sách.Từ đó giúp ta có thái độ đúng hơn GV sửa chữa.Học sinh ghi vào và sửa trong trong việc chọn sách và đọc sách bài viết của mìnhGV cho 4. Đọc và sửa chữa 4.Cuûng coá : -Heä thoáng noäi dung baøi -HS nhaéc laïi caùch laøm moät baøi laäp luaän giaûi thích 5.Daën doø: Chuaån bò baøi: Dùng cụm C-V để mở rộng câu(tiếp) Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 Tiết: 118.119 HƯỚNG DẪN LÀM BÀI KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CUỐI KÌ 2 A. Môc tiªu cần đạt. 1. KiÕn thøc: - Gióp HS n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc träng t©m vÒ V¨n häc, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n ®· häc trong c¶ n¨m, ®Æc biÖt lµ trong häc k× II. - KiÓm tra n¨ng lùc, kÜ n¨ng vµ hiÖu qu¶ tÝch hîp V¨n häc- TiÕng viÖt vµ tËp lµm v¨n trong tõng c©u tr¶ lêi, tõng bµi tËp, bµi viÕt. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng lµm bµi kiÓm tra tæng hîp. 3. Th¸i ®é: ThËn träng ,linh ho¹t ,s¸ng t¹o khi lµm bµi kiÓm tra. B. ChuÈn bÞ: - GV: C¸c d¹ng c©u hái ,đề tù luËn. - HS: ¤n néi dung ®· häc. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Bµi cò: KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi: Hoạt động của Gv- hs Nội dung cần đạt HD lµm bµi kiÓm tra tæng hîp. I. H­íng dÉn lµm bµi kiÓm tra. - HS ®äc SGK - 145, 146. 1. Néi dung kiÓm tra: ? Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cÇn chó ý lµ g×? - PhÇn träng t©m cña HKII(§· cô thÓ hãa ë ®Ò c­¬ng «n tËp) a. VÒ phÇn V¨n. b. VÒ phÇn TiÕng viÖt c. VÒ phÇn TËp lµm v¨n. 2.CÊu tróc ®Ò kiÓm tra: ? CÊu tróc ®Ò KT bao gåm nh÷ng néi dung -ChØ cã phÇn tù luËn ,th­êng gåm 3 c©u-t­¬ng nµo? øng víi 3 ph©n m«n v¨n,TV,TLV -GV nªu ,lÊy vÝ dô d¹ng cô thÓ 3. Một số kĩ năng khi làm bài. ? Khi làm làm bài KT cần chú ý điều gì? - Kĩ năng trình bày: Rõ ràng,sạch sẽ,cẩn thận ,căn lề hợp lí... - Kĩ năng diễn đạt: +Chú ý liên kết câu,liên kết ý,từ ngữ chuyển -GV nhắc lại ,chỉ ra các lỗi thường gặp qua tiếp, tránh diễn đạt ý cộc lốc ,sáo rỗng, sử dụng các bài KT ->HS rút kinh nghiệm và sửa từ mờ nghĩa ,tối nghĩa... chữa. 4. Cñng cè -DÆn dß: - ¤n tËp chuÈn bÞ bµi thi häc k× II. - So¹n tiÕt : Ch­¬ng tr×nh ®Þa ph­¬ng phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n. Giáo viên: Nguyễn Duy Đại