Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 - Tiết 100 đến 103 - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Duy Đại

Ngữ văn 7 Ngày soạn : 05 - 03 - 2022 Tiết: 100 dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm phÈy, dÊu g¹ch ngang. A. Môc tiªu cÇn ®¹t. 1. KiÕn thøc: C«ng dông cña dÊu g¹ch ngang trong VB. 2. KÜ n¨ng: Ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi .Sö dông dÊu g¹ch ngang trong t¹o lËp VB 3. Th¸i ®é: Yªu quý sù phong phó cña dÊu c©u TiÕng ViÖt. B. ChuÈn bị - GV: Tham kh¶o SGV, so¹n gi¸o ¸n,t×m ng÷ liÖu - HS: T×m hiÓu bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Bµi cò: KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt - HS ®äc vÝ dô. I. C«ng dông cña dÊu g¹ch ngang. ? Trong mçi c©u trªn, dÊu g¹ch ngang 1. XÐt vÝ dô ( SGK) ®­îc dïng ®Ó lµm g×? 2. NhËn xÐt: - HS trao ®æi cÆp - tr¶ lêi c©u hái. a. §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch. - HS nhËn xÐt, GV chèt. b. §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña n/v. ? T¹i sao cïng lµ mét dÊu c©u (dÊu g¹ch c. §­îc dïng ®Ó thùc hiÖn phÐp liÖt kª. ngang) nh­ng ë mçi vÝ dô l¹i cã mét t¸c d. §­îc dïng ®Ó nèi c¸c bé phËn trong liªn danh dông kh¸c nhau? (tªn ghÐp). ?Qua t×m hiÓu em thÊy dÊu gach ngang cã nh÷ng c«ng dông g×? - V× chóng ë nh÷ng vÞ trÝ kh¸c nhau trong c©u: ®Çu - HS ph¸t biÓu, nhËn xÐt. c©u, gi÷a c©u, tªn riªng - HS ®äc ghi nhí. SGK -130. * Ghi nhí SGK(130). II. Ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi. - HS ®äc vÝ dô SGK 1. VÝ dô: ( SGK) ? DÊu g¹ch nèi gi÷a c¸c tiÕng trong tõ Va 2. NhËn xÐt. -ren ®­îc dïng ®Ó lµm g×? - Nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng n­ícngoµi. - DÊu g¹ch nèi ®­îc viÕt ng¾n h¬n dÊu gach ? Em h·y quan s¸t vµ so s¸nh dÊu g¹ch ngang. ngang víi dÊu g¹ch nèi cã g× kh¸c nhau? * Ghi nhí SGK - 130 - HS ®äc ghi nhí SGK. - Hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 1. III. LuyÖn tËp. * Ho¹t ®éng nhãm ( 2-4 em) Bµi 1. C«ng dông cña dÊu g¹ch ngang: - NhiÖm vô: C¸c nhãm tËp trung gi¶i a,b. Dïng ®Ó d¸nh dÊu bé phËn chó thÝch, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. thÝch. - NhËn xÐt, Gv NXKL: c. Dïng ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt vµ bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch. d, e. Dïng ®Ó nèi c¸c bé phËn trong mét liªn danh - HS ®äc yªu cÇu bµi tËp 2. (Tµu Hµ Néi - Vinh ) - GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng ®éc lËp. Bµi 2. C«ng dông cña c¸c dÊu g¹ch nèi. - Thi tr¶ lêi ®óng, nhanh. - Dïng ®Ó nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng n­íc ngoµi: Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 BÐc - lin, An - d¸t, Lo - ren. - HS ®äc yªu cÇu bµi tËp 3. Bµi 3. §Æt c©u cã dïng dÊu g¹ch ngang. - Chia líp thµnh 2 nhãm, mçi nhãm lµm 1 a. ý. +Thị Kính - nhân vật chính trong vở chèo - C¸c nhãm tr¶ lêi. “Quan Âm Thị Kính” là người phụ nữ đức hạnh, - GV treo b¶ng phô ghi ®¸p ¸n ®óng. thuỷ chung. - HS ®èi chiÕu, nhËn xÐt. +ThiÖn SÜ nh©n vËt th­ sinh - nhu nh­îc, ®ín hÌn... ( bé phËn gi¶i thÝch) b. LÔ trao häc bæng n¨m häc 2007 - 2008, ®­îc Bé gi¸o dôc - §µo t¹o tæ chøc t¹i Hµ Néi, nh÷ng em ®­îc nhËn häc bæng thuéc ®ñ c¸c d©n téc: Kinh - Tµy - Nïng - Th¸i... (Thùc hiÖn phÐp liÖt kª.) 4. Cñng cè - C«ng dông cña dÊu g¹ch ngang?- Ph©n biÖt: + DÊu g¹ch ngang. + DÊu g¹ch nèi. 5. DÆn dß - So¹n tiÕt 123. ¤n tËp TiÕng ViÖt. Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 Tiết 101 v¨n b¶n ®Ò nghÞ. A. Môc tiªu cÇn ®¹t. 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản đề nghị: hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn này. 2. Kĩ năng: - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết văn bản đề nghị chính đúng quy cách. - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết văn bản đề nghị. 3. Th¸i ®é:Gi¸o dôc HS ph©n biÖt c¸c t×nh huèng dïng v¨n b¶n ®Ò nghÞ, cã ý thøc dïng v¨n b¶n hîp lÝ. B. ChuÈn bÞ: - GV: So¹n gi¸o ¸n ,V¨n b¶n ®Ò nghÞ mÉu. -HS: T×m hiÓu néi dung bµi theo c©u hái SGK. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. Bµi cò ? Theá naøo laø vaên baûn haønh chính? ? Vaên baûn haønh chính ñöôïc trình baøy nhö theá naøo? 3. Bµi míi. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Nội dung cần đạt HDHS t×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n ®Ò I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ. nghÞ 1. XÐt c¸c vÝ dô.SGK.- 124. - HS ®äc 2 v¨n b¶n SGK. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chñ thÓ cña hai v¨n b¶n ®Ò nghÞ? *Môc ®Ých viÕt giÊy ®Ò nghÞ. ( TËp thÓ líp 7C, C¸c gia ®×nh trong mét - Nh÷ng viÖc mµ tËp thÓ, c¸ nh©n kh«ng quyÕt ®Þa bµn d©n c­.) ®Þnh hoÆc tù gi¶i quyÕt ®­îc nªn ph¶i ®Ò nghÞ ? ViÕt giÊy ®Ò nghÞ nh»m môc ®Ých g×? nh÷ng ng­êi, nh÷ng cÊp cã thÈm quyÒn. - HS nªu ý kiÕn - NhËn xÐt- GV chèt. * §Æc ®iÓm vÒ néi dung, h×nh thøc. GiÊy ®Ò nghÞ cÇn chó ý nh÷ng yªu cÇu g× - Néi dung: Ng¾n gän, râ rµng. vÒ néi dung, h×nh thøc tr×nh bµy? - H×nh thøc: Cã tÝnh khu«n mÉu. ? H·y nªu 1 t×nh huèng trong sinh ho¹t vµ häc tËp ë tr­êng líp mµ em cÇn viÕt giÊy ®Ò *T×nh huèng ph¶i viÕt giÊy ®Ò nghÞ. nghÞ? - T×nh huèng: a,c -> ViÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ. ( §Ò nghÞ xin bµn ghÕ míi v× bµn ghÕ cò bÞ - b: ViÕt b¶n t­êng tr×nh mÊt xe ®¹p. háng; ®Ò nghÞ chuyÓn chç ngåi v× bÞ bÖnh - d: ViÕt b¶n kiÓm ®iÓm c¸ nh©n vi ph¹m lçi vÒ m¾t.) trong giê häc. - Hs ®äc yªu cÇu bµi tËp 3. Ho¹t ®éng nhãm - GV nªu yªu cÇu nhiÖm vô. ? T×nh huèng nµo ph¶i viÕt giÊy ®Ò nghÞ? §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. HD HS t×m hiÓu c¸ch lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ II. C¸ch lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ. - HS ®äc l¹i 2 v¨n b¶n ®Ò nghÞ trªn. 1.T×m hiÓu c¸ch lµm VB ®Ò nghÞ. ? H·y cho biÕt c¸c môc trong v¨n b¶n ®Ò +Thø tù cña mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ. nghÞ ®­îc tr×nh bµy theo thø tù nµo? - PhÇn ®Çu, phÇn chÝnh, phÇn cuèi (Tiªu ng÷ ®Õn Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 ? C¶ hai v¨n b¶n cã g× gièng vµ kh¸c nhau? ng­êi viÕt, kÝ ghi râ hä tªn). ? Trong v¨n b¶n ®Ò nghÞ phÇn nµo lµ quan *§iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña hai VB. träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc? a. Gièng: C¸c môc vµ thø tù c¸c môc. ( Ai ®Ò nghÞ? §Ò nghÞ ai? §Ò nghÞ ®iÒu g×? b. Kh¸c: C¸c lÝ do, sù viÖc, nguyÖn väng. §Ò nghÞ ®Ó lµm g×?) ? Tõ hai v¨n b¶n trªn em h·y rót ra dµn 3. Dµn môc mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ.(SGK) môc mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ? - HS ph¸t biÓu - GV chèt - HS ®äc l­u ý SGK. ? Tõ viÖc TH trªn ,em h·y cho biÕt khi nµo th× cÇn viÕt VB§N? ? VB ®Ò nghÞ ®­îc viÕt ntn? - HS ®äc ghi nhí SGK. * Ghi nhí SGK- 126. HS ñoïc caùc tình huoáng sgk vaø so saùnh III. Luyeän taäp: Baøi 1 : So saùnh lí do vieát ñôn vaø lí do vieát ñeà ? Thùc hiÖn bµi tËp 1 SGK. nghò - Ho¹t ®éng nhãm - gioáng: Caû hai ñeàu laø nhöõng nhu caàu vaø C¸c nhãm tËp trung gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nguyeän voïng chính ñaùng §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. - NX - GV chèt. - Khaùc: + Ñôn trình baøy ñeà baït nguyeän voïng(a->nguyÖn väng c¸ nh©n;b-> nguyÖn vong - GV ®­a ra 1 v¨n b¶n ®Ò nghÞ cã ®iÓm cßn tËp thÓ) thiÕu: Yªu cÇu Hs rót kinh nghiÖm vÒ c¸c + Ñeà nghò: Trình baøy roõ lí do nhu caàu ñeå ngöôøi lçi th­êng m¾c ë mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ tieáp nhaän hieåu ñuùng ñeå giaûi quyeát nªu c¸ch ch÷a? 2. Caùc loãi maéc trong vaên baûn ñeà nghò caàn traùnh: - vieát daøi doøng;khoâng theo maãu; ng«n ng÷ biÓu c¶m 4. Cñng cè - DÆn dß ? §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ? Dµn môc cña mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ? ? Nh÷ng ®iÓm l­u ý khi viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ? - Häc thuéc ghi nhí, ViÕt mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ? - So¹n tiÕt : ¤n tËp v¨n häc. Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 Tiết: 102,103 ¤n tËp V¨n häc A.Môc tiªu cÇn ®¹t: 1. Kiến thức: - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như ca dao, dân ca, tục ngữ, thơ trữ tình, thơ Đường luật, thơ lục bát, thơ song thất lục bát và phép tăng cấp nghệ thuật. - Sơ giản về thể loại thơ Đường luật. - Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại ở từng văn bản. 2. Kĩ năng: - Hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức về các văn bản đã học. - So sánh, ghi nhớ, học thuộc lòng các văn bản tiêu biểu. - Đọc – hiểu các văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận ngắn. 3. Th¸i ®é: HS biÕt t¸i hiÖn néi dung häc tËp B. ChuÈn bÞ : - PhiÕu häc tËp. - B¶ng phô. C. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh líp: 2. Bµi cñ (KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 3. Bµi míi: I) Néi dung «n tËp: 1. KÓ tªn tÊt c¶ nhan ®Ò c¸c v¨n b¶n ®· ®­îc häc tõ ®Çu n¨m häc ®Õn nay? Gv kẻ bảng = yêu cầu học sinh lên làm Häc k× I Häc k× II 1.Cæng tr­êng më ra 1.Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn vµ lao ®éng sx 2. MÑ t«i. 2. Tôc ng÷ vÒ con ng­êi vµ x· héi . 3. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª. 3. Tinh thÇn yªu n­íc cu¶ nh©n d©n ta. 4. Nh÷ng c©u h¸t vÒ t×nh c¶m gia ®×nh. 4. Sù giµu ®Ñp cña tiÕng viÖt. 5. Nh÷ng c©u h¸t vÒ t×nh yªu quª h­¬ng.. 5. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå . 6. Nh÷ng c©u h¸t than th©n. 6. ý nghÜa v¨n ch­¬ng. 7. Nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm. 7. Sèng chÕt mÆc bay. 8. Nam Quèc s¬n hµ. 8. Nh÷ng trß lè hay Va ren vµ Phan Béic 9. Tông gi¸ hoµn kinh s­. 9. Ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng. 10. Thiªn tr­êng v·n väng. 10. Quan ©m thÞ kÝnh. 11. C«n s¬n ca. 12. Chinh phô ng©m khóc.(TrÝch) 13. B¸nh tr«i n­íc. 14. Qua ®Ìo ngang. 15. B¹n ®Õn ch¬i nhµ. 16. Väng l­ s¬n béc bè. 17. TÜnh d¹ tø. 18. Mao èc vÞ thu phong së ph¸ ca. 19. Nguyªn tiªu. 20. C¶nh khuya. 21. TiÕng gµ tr­a. Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 22 . Mét thø quµ cña lóa non :Cèm. 23. Sµi gßn t«i yªu. 24. Mïa xu©n cña t«i. 2. GV tæ chøc cho häc sinh thi viÕt nhanh . - H×nh thøc: Chia lµm hai nhãm. GV chia b¶ng lµm hai. LÇn l­ît c¸c thµnh viªn trong nhãm thay nhau lªn b¶ng ghi néi dung ®Þnh nghÜa, b¶n chÊt c¸c kh¸i niÖm. - Néi dung: Tr×nh bµy ®Þnh nghÜa, b¶n chÊt cña c¸c kh¸i niÖm sau: + Ca dao - d©n ca; Tôc ng÷;th¬ tr÷ t×nh; Th¬ tr÷ t×nh trung ®¹i ViÖt Nam; Th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt ®­êng luËt; Th¬ ngò ng«n tø tuyÖt ®­êng luËt. - Néi dung: Tr×nh bµy ®Þnh nghÜa, b¶n chÊt cña c¸c kh¸i niÖm sau: + Nhãm 1: Ca dao - d©n ca; Tôc ng÷;th¬ tr÷ t×nh; Th¬ tr÷ t×nh trung ®¹i ViÖt Nam; Th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt ®­êng luËt; Th¬ ngò ng«n tø tuyÖt ®­êng luËt. + Nhãm 2: Th¬ thÊt ng«n b¸t có; Th¬ lôc b¸t; th¬ song thÊt lôc b¸t; TruyÖn ng¾n hiÖn ®¹i; PhÐp t­¬ng ph¶n; phÐp t¨ng cÊp. Yªu cÇu: Kh¸i niÖm §Þnh nghÜa - B¶n chÊt 1.Ca dao - D.ca - Nh÷ng bµi th¬ bµi h¸t tr÷ t×nh d©n gian do quÇn chóng nh©n d©n s¸ng t¹o, biÓu diÔn vµ truyÒn miÖng tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c. 2. Tôc ng÷ - Tôc ng÷ lµ nh÷ng c©u nãi ng¾n gän,æn ®Þnh cã nhÞp ®iÖu,h×nh ¶nh thÓ hiÖn nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©nvÒ mäi mÆt ®­îc vËn dông vµo ®êi sèng,suy nghÜ, lêi ¨n tiÕng nãi hµng ngµy. 3. Th¬ tr÷ t×nh - Ph¶n ¸nh cuéc sèng b»ng c¶m xóc trùc tiÕp cña ng­êi s¸ng t¸c, th¬ tr÷ t×nh th­êng cã vÇn nhÞp ®iÖu, ng«n ng÷ c« ®äng ngang tÝnh c¸ch ®iÖu cao . 4. Th¬ tr÷ t×nh - §­êng luËt, lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t, ng©m khóc, 4 tiÕng... trung ®¹i ViÖt - Nh÷ng thÓ th¬ thuÇn tuý VN( Lôc b¸t, 4 tiÕng - häc tËp tõ ca dao) Nam. - Häc tËp cña trung Quèc( ®­êng luËt...) 5. ThÊt ng«n tø - Cã 4 c©u, 7 tiÕng; NhÞp : 4/3 hoÆc 2/2/3; tuyÖt®­êng luËt - KÕt cÊu: khai, thõa, chuyÔn, hîp. 6.Ngò ng«n tø - Cã 4 c©u, 5 tiÕng; NhÞp 3/2 hoÆc 2/3 tuyÖt ®­êng luËt - Cã thÓ gieo vÇn tr¾c. 7.ThÊt ng«n b¸t - Cã 8 c©u mçi c©u 7 tiÕng ; có. - KÕt cÊu : §Ò, thùc, luËn,kÕt; LuËt b»ng tr¾c. 8. Th¬ lôc b¸t - ThÓ th¬ d©n téc b¾t nguån tõ ca dao -d©n ca. - KÕt cÊu theo tõng cÆp c©u 6 c©u 8; 9. Song thÊt lôc - KÕt hîp s¸ng t¹o gi÷a ®­êng luËt vµ lôc b¸t. b¸t. - Mçi khæ 4 c©u: 2 c©u 7 tiÕng( song thÊt) tiÕp 1 cÆp 6 - 8( LB) - ThÝch hîp víi ng©m khóc hay diÔn ca dµi . 10. TruyÖn ng¾n - C¸ch kÓ chuyÖn linh ho¹t, kh«ng gß bã, kh«ng hoµn toµn tu©n theo hiÖn ®¹i. tr×nh tù thêi gian, thay ®æi ng«i kÓ, nhÞp v¨n nhanh, kÕt thóc ®ét ngét. 11. PhÐp t­¬ng - Lµ sù ®èi lËp c¸c h×nh ¶nh,chi tiÕt, nh©n vËt - tr¸i ng­îc nhau ®Ó t« ph¶n. ®Ëm nhÊn m¹nh mét ®èi t­îng hoÆc c¶ hai. 12. T¨ng cÊp - Cïng víi hµnh ®éng, nãi n¨ng, t¨ng dÇn c­êng ®é, tèc ®é, møc ®é, chÊt l­îng m»u s¾c... Hết tiết 1 chuyển tiết 2 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Nội dung cần đạt Giáo viên: Nguyễn Duy Đại Ngữ văn 7 ? Nªu néi dung chÝnh cña c¸c ca dao - d©n - T×nh yªu ®èi víi quª h­¬ng ®Êt n­íc. ca ®· häc? - T×nh c¶m gia ®×nh . - Than th©n tr¸ch phËn, ch©m biÕm hµi h­íc. - VÒ thiªn nhiªn, lao ®éng s¶n xuÊt. ? Nh©n d©n ®· ®óc kÕt nh÷ng kinh nghiÖm - VÒ con ng­êi vµ c¸c quan hÖ trong x· héi. g× trong tôc ng÷? - Lßng yªu n­íc vµ tù hµo d©n téc. - ý chÝ bÊt khuÊt, kiªn c­êng ®¸nh b¹i mäi ? Th¬ tr÷ t×nh cã nh÷ng gi¸ trÞ lín nµo vÒ t­ qu©n x©m l­îc . t­ìng t×nh c¶m? - Ca ngîi c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn, ®Êt n­íc - Ca ngîi t×nh b¹n ch©n thµnh, t×nh vî chång chung thuû chê ®îi . - HÖ thèng nguyªn ©m, phô ©m kh¸ phong phó. ? Dùa vµo bµi ''sù giµu ®Ñp cña tiÕng viÖt" - Giµu thanh ®iÖu. em h·y nãi vÒ sù giµu ®Ñp cña tiÕng viÖt? - Có ph¸p c©n ®èi, tù nhiªn nhÞp nhµng. - Tõ vùng dåi dµo c¶ vÒ 3 mÆt: Th¬, nh¹c, ho¹. - Vèn tõ vùng t¨ng. - Nguån gèc cèt yÕu lµ lßng yªu ng­êi vµ v¹n vËt . ? Nªu nh÷ng ý nghÜa chÝnh cña v¨n - S¸ng t¹o ra sù sèng . ch­¬ng? - G©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã luyÖn cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã. - HiÓu kÜ n¨ng ph©n m«n trong mèi liªn quan lÉn nhau. ? Qua ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n 7 em biÕt ®­îc - Nãi vµ viÕt dÔ dµmg h¬n. nh÷ng g×? - T×m hiÓu thªm mét sè thñ ph¸p nghÖ thuËt øng dông vµo thùc tÕ. 4. Cñng cè- DÆn dß: - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë . - ¤n kÜ néi dung kiÕn thøc . Giáo viên: Nguyễn Duy Đại