Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 6 - Tiết 99 đến 103 - Năm học 2020-2021 - Nguyễn Duy Đại

Ngaỳ soạn : 14 - 03 - 2021 Tiết 99.100 Tập làm văn. PHƯƠNG PHÁP TẢ NGƯỜI I. Mục tiêu : Qua bài học, HS cần : 1. Kiến thức: Hiểu được phương pháp làm bài văn tả người, cách tả người và bố cục, thứ tự miêu tả của bài văn tả người. - Biết cách xây dựng đoạn văn và lời văn trong bài văn tả người. 2. Kỹ năng: Biết quan sát, lựa chọn các chi tiết cần thiết cho bài văn miêu tả. - Trình bày những điều quan sát, lựa chọn theo một trình tự hợp lí. - Biết viết đoạn văn, bài văn tả người. -Bước đầu có thể trình bày miệng một đoạn hoặc một bài văn tả người trước tập thể lớp. 3. Thái độ: Có ý thức học tập nghiêm túc, tự giác viết văn miêu tả người. 4. Năng lực, phẩm chất: -Năng lực: giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, hợp tác, tự học, phân tích, tư duy sáng tạo - Phẩm chất: tự tin, tự chủ II. Chuẩn bị 1. Thầy: Soạn bài; Tham khảo các bài văn tả người. -Tích hợp: So sánh, văn bản đã học. 2. Trò: Học bài cũ; chuẩn bị trước bài mới III. Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: - PP: vấn đáp, phân tích mẫu, hoạt động nhóm, luyện tập thực hành - KT: thảo luận nhóm, đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ IV. Tổ chức các hoạt động học tập. 1. Hoạt động khởi động : * Ổn định tc. * Kiểm tra : - Khi miêu tả cần chú ý những gì? - Bố cục của bài văn tả cảnh, nội dung của từng phần? * Tổ chức khởi động: - GV chiếu bức ảnh chân dung chủ tích HCM và 1 bức ảnh chụp HCM đang tưới cây. ? Tổ chức thi: Ai tả hay nhất. - HS chia 2 đội, mỗi đội có 2 phút thảo luận -> tả nhanh HCM trong 2 bức ảnh -> trình bày trước lớp. - GV dẫn vào bài mới. 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt HĐ 1: PP viết một đoạn văn, bài I- Phương pháp viết một đoạn văn, bài văn tả văn tả người. người. - PP: hoạt động nhóm 1. Ví dụ 1, 2 sgk. - KT: TL nhóm, giao nhiệm vụ - NL: hợp tác, phân tích - HS đọc đoạn văn 1,2 SGK. - T/C cho HS TL : 4 nhóm (4 ph) a.Đoạn 1. * Nhóm 1,2: Đoạn văn 1 miêu tả - Miêu tả: Dượng Hương Thư ai? Với những đặc điểm gì nổi - Đặc điểm: (so sánh) + Như pho tượng đồng đúc. bật? Bắp thịt cuồn cuộn, hàm răng cắn chặt, cặp mắt ? Nhận xét DHT trong đoạn văn? nảy lửa. + Như 1 hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ. -> DHT vững chãi, chắc chắn, khoẻ khoắn, kiên cường trong cuộc vượt thác. * Nhóm 3,4: b.Đoạn 2: - Miêu tả : Cai Tứ ? Đoạn văn 2 tả ai? Chân dung đó - Thấp và gầy, mặt vuông má hóp, lông mày lổm hiện lên qua từ ngữ nào? chổm, mắt gian hùng, mũi gồ sống mương, mồm toe toét tối om như của hang, răng vàng ? Em hình dung điều gì về nhân -> Nhân vật hiện lên với chân dung gian hùng, vẻ vật này qua cách miêu tả trên? mặt xấu xí, đểu cáng. -Gọi đại diện HS trả lời. -Gọi HS khác NX, bổ sung. - GV NX, chốt KT. c. Nhận xét: ? Nhận xét cách miêu tả đoạn văn -ĐV1: Miêu tả con người lao động, chân dung kết 1 và đoạn văn 2 ? hợp hành động, dùng nhiều động từ, ít tính từ -ĐV2: Chỉ đặc tả chân dung nên dùng ít động từ, nhiều tính từ. ? Các đoạn văn miêu tả nhân vật - Quan sát, lựa chọn các chi tiết tiêu biểu và trình theo trình tự nào? bày kết quả quan sát theo một trình tự. ? Qua VD cho biết muốn tả người -> Muốn tả người cần xác định đối tượng cần tả ; cần chú ý tới đặc điểm gì? Quan sát, lựa chọn những chi tiết tiêu biểu; Sau đó trình bày kết quả quan sát được theo một trình - HS đọc phần ghi nhớ. tự. ? Hãy tìm và đọc những đoạn văn * Ghi nhớ 1 (SGK/T. 61) tả người hay ? - HS tìm và đọc trước lớp. 2. Ví dụ 3. -Học sinh đọc VD3/SGK *Đoạn văn 3 ? Văn bản trên gồm mấy phần? - Phần 1: “ Đầu” ... Nổi lên ầm ầm” Nội dung chính từng phần? Cảnh keo vật chuẩn bị bắt đầu. - Phần 2: Tiếp ... Bụng vậy: Diễn biến keo vật. - Phần 3: Còn lại: Nhận xét về keo vật. ? Nếu phải đặt tên cho bài văn VD : Keo vật. này em sẽ đặt tên là gì ? Vì sao ? * Bố cục bài văn tả người : 3 phần. ? Qua VD, Cho biết bố cục một + MB : Giới thiệu người được tả. bài văn tả người? Nhiệm vụ từng + TB : Miêu tả chi tiết về người được tả ( ngoại phần? hình, hành động ) + KB : Nhận xét, nêu cảm nghĩ về người được tả. - Học sinh đọc ghi nhớ * Ghi nhớ 2( SGK / T.61) 3. Hoạt động luyện tập: - PP: luyện tập thực hành, hđ nhóm - KT: TL nhóm, giao nhiệm vụ - NL: giao tiếp, hợp tác II. Luyện tập * Bài tập 1: ? Tìm chi tiết tiêu biểu mà em sẽ a. Một em bé chừng 4- 5 tuổi lựa chọn khi miêu tả : em bé, cụ - Mắt đen láy như hạt nhãn; môi đỏ như son. già, cô giáo ? -Cười tươi, tóc tơ mềm mại, da trắng hồng. HS làm việc cá nhân, phát biểu - Chân tay bụ bẫm, hay nghịch... GV chốt b. Một cụ già cao tuổi - Tóc bạc trắng như cước. - Da có nếp nhăn, có nốt đồi mồi. - Tiếng nói trầm ấm, hiền hậu. - Bàn tay gân guốc, răng đen vì ăn trầu... c. Cô giáo của em đang giảng bài trên lớp - Dáng người thon thả, tóc dài, tiếng nói trong trẻo dịu dàng. - Say sưa giảng bài, giọng trầm ấm, đôi mắt đen. - Bàn tay mềm mại, viết chữ đẹp, thẳng hàng. - Cô quan tâm, ân cần chỉ bào cho học sinh từ nét chữ đến bài học ? Lập dàn ý cho đề văn tả em bé . * Bài 2. ? MB em sẽ viết gì ? - MB: Giới thiệu về em bé định tả. ? TB em cần trình bày những gì ? - TB: Miêu tả chi tiết về em bé: + Ngoại hình: Nhỏ nhắn + Nước da: trắng mịn như trứng gà bóc. + Tóc: ngắn, cắt ngang vai. + Mắt: đen láy như hạt nhãn... + Hành động: hay nghịch... + Thích hát, xem hoạt hình... ? KB em viết ra sao? - KB: Yêu mến em bé. ? Viết một đoạn mở bài và một đoạn văn tả ngoại hình em bé ? ( HS viết) -Gọi HS đọc. - Y/C HS khác nhận xét. - GV nhận xét. * Bài 3. (1) Son - Gọi HS đọc bài 3. (2) Pho tượng - T/C cho HS TL cặp đôi (2 ph) : - Điền từ còn thiếu vào chỗ trống -> Chuẩn bị cho keo đấu vật. trong đoạn văn ? ? Ông Cản Ngũ được miêu tả trong tư thế chuẩn bị làm việc gì ? -Gọi đại diện HS trả lời. -Gọi HS khác NX, bổ sung. - GV NX, chốt KT. 4. Hoạt động vận dụng : - Hãy viết đoạn văn tả một người em yêu quý. Đọc chia sẻ với các bạn cùng lớp. 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: - Tìm đọc các sách tham khảo những bài văn tả người. - Quan sát mọi người trong gia đình. - Chuẩn bị bài mới: “Đêm nay Bác không ngủ”. + Tìm hiểu về tác giả Minh Huệ và tác phẩm: “Đêm nay Bác không ngủ” - trình bày ra giấy tô ki to. + Trả lời câu hỏi phần đọc hiểu văn bản. + Hiểu và cảm nhận được hình tượng Bác với vẻ đẹp thiêng liêng gần gũi và tình cảm tấm lòng yêu thương mênh mông, chăm sóc ân cần với chiến sĩ và tình cảm của người chiến sĩ, toàn dân đối với Bác. + Thấy nét đặc sắc về nghệ thuật của bài th Ngaỳ soạn : 14 - 03 - 2021 Tiết 101. ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ (Minh Huệ) I. Mục tiêu cần đạt: Qua bài học, HS cần: 1. Kiến thức: Hiểu và cảm nhận được tình yêu thương lớn lao của Bác Hồ dành cho bộ đội, dân công và tình cảm của người chiến sĩ đối với Bác trong bài thơ. - Hiểu được những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả và kể chuyện của bài thơ : đó là sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và miêu tả, biểu cảm và các biện pháp nghệ thuật khác được sử dụng trong bài thơ. 2. Kỹ năng: Có kĩ năng đọc diễn cảm, kể tóm tắt diễn biến câu chuyện bằng một đoạn văn ngắn. -Bước đầu biết cách đọc thơ tự sự được viết bằng thể thơ 5 chữ có kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm thể hiện được tâm trạng lo lắng của Bác; tâm trạng ngạc nhiên, xúc động, lo lắng và niềm sung sướng, hạnh phúc của người chiến sĩ, cảm nhận và phân tích văn bản. 3. Thái độ: Kính yêu, cảm phục và biết ơn Bác Hồ. 4. Năng lực, phẩm chất: -Năng lực: tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ - Phẩm chất: tự tin, tự chủ, yêu quê hương đất nước. II. Chuẩn bị - 1. GV: giáo án, tài liệu tham khảo, SGK, SGV, TKBG, học tốt văn 6, giáo án.... ảnh Bác Hồ, chân dung tác giả Minh Huệ. 2. HS: chuẩn bị theo hướng dẫn của GV. III. Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: - Phương pháp: vấn đáp, hoạt động nhóm, phân tích, bình giảng,.... -Kĩ thuật: thảo luận nhóm, động não, giao nhiệm vụ, trình bày một phút IV. Tổ chức các hoạt động học tập. 1. Hoạt động khởi động: * Ổn định : * Kiểm tra bài cũ: ? Cảm nhận của em về thầy Ha-men trong buổi học cuối cùng? ? Văn bản bồi đắp cho em tình cảm nào? * Tổ chức khởi động: - GV chiếu đoạn clip về h/a Bác Hồ trong thời kì tham gia kháng chiến. ? Em nhìn thấy hình ảnh nào của Bác trong đoạn clip trên? Bằng 1 phút, hãy phát biểu cảm nhận của mình. - HS phát biểu. GV dẫn vào bài mới. 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt : Đọc và tìm hiểu chung. I. Đọc - Tìm hiểu chung. - KT: Đặt câu hỏi, TL nhóm, giao nhiệm vụ 1. Tác giả. - NL: giao tiếp, sd ngôn ngữ, hợp tác - Minh Huệ tên khai sinh là Nguyễn Thái, sinh - GV tổ chức trò chơi “Bông hoa năm 1927, quê ở tỉnh Nghệ An, làm thơ từ thời điểm 10” cho hs tìm hiểu về tác giả, kháng chiến chống Pháp. tác phẩm. 2. Tác phẩm : (Hoa 5 cánh: tác giả, hoàn cảnh st, a. Hoàn cảnh ra đời. thể loại, btbđ, cấu trúc vb) - Đêm nay Bác không ngủ là bài thơ nổi tiếng - HS thi. nhất của Minh Huệ. - GV NX, chốt kiến thức. - Bài thơ dựa trên sự kiện có thực: Trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ trực tiếp ra trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu ? Giọng đọc btho? của bộ đội và nhân dân ta. - Giọng truyền cảm, thể hiện niềm b. Đọc và tìm hiểu chú thích. kính trọng và biết ơn đối với Bác * Đọc: - HS đọc văn bản -> GV đọc. * Chú thích : ? Giải nghĩa chú thích 1, 2.....? c. Thể loại : Thơ tự sự. d. PTBĐ: TS + BC + MT e. Cấu trúc: 3 phần + Phần 1: 9 khổ thơ đầu: Lần thức dậy thứ nhất của anh đội viên. + Phần 2: 6 khổ tiếp: Lần thức dậy thứ ba của -Dựa vào văn bản cho biết mỗi khổ anh đội viên. có mấy câu - mỗi câu có mấy tiếng. + Phần 3: Còn lại: Tình cảm đối với Bác. - Liên hệ tới cách làm thơ 5 tiếng. * Luật thơ: 5 tiếng/câu; 4 câu/1khổ: Ngũ ngôn - 2 câu liền cùng vần: Vần liền - Gieo ở cuối câu: Vần chân - Nhịp 3/2 hoặc 2/3 Tìm hiểu chi tiết văn bản. II. Tìm hiểu chi tiết văn bản: HS: thảo luận cặp đôi tìm hiểu: 1. Lần thức dạy thứ nhất của anh Đội viên. ? Anh đội viên thức dậy trong hoàn a. Hoàn cảnh: cảnh nào? - Khuya lắm (Thời gian, thời tiết ra sao) -Mưa lâm thâm -> Lúc mọi người đã ngủ ? Tác giả sử dụng nghệ thuật gì? -Lều tranh xơ xác ? Thế nào là mưa lâm thâm? Qua đó + Nghệ thuật: miêu tả, từ láy gợi hình, gợi cảm. em hiểu gì về hoàn cảnh này? -> Hoàn cảnh thiếu thốn, khắc nghiệt khó khăn (Bình về hoàn cảnh) b. Hình ảnh Bác Hồ: ? Trong hoàn cảnh ấy anh đ.v đã bắt * Dáng vẻ: gặp Bác trong dáng vẻ nào? - Bác ngồi -Lặng yên -Vẻ mặt trầm ngâm ? Trầm ngâm là gì? ( Trầm ngâm: thế chủ động đã ngồi từ rất lâu) ? Tác giả sử dụng NT gì để khắc hoạ + Miêu tả, từ láy. hình ảnh Bác ? ? Quan sát hình ảnh đó em có nhận -Tư thế ưu tư suy nghĩ - Bác hiện lên như một xét gì về dáng vẻ của Bác? pho tượng thiêng liêng giữa trời khuya. ? Tìm cách xưng hô của anh đội viên - Người cha: Chỉ Bác với Bác ? NX về cách xưng hô đó ? -> ẩn dụ ? Tác dụng của cách nói này? -> Thân thiết- gần gũi như người thân trong Liên hệ “Người là cha.... gia đình đầy tình cảm ấm áp. * TL nhóm: 6 nhóm (4 phút). * Hành động ? Trong đêm không ngủ ấy Bác đã có - Đốt lửa những hành động gì? - Dém chăn ? Nhận xét từ ngữ tg sử dụng ở đây ? - Nhón chân ? Từ đó bộc lộ tình cảm gì của Bác? + Năng lực quan sát, nhận xét. + Động từ chỉ mức độ rất nhẹ nhàng. -ĐD HS TB – HS khác NX, b/s. + Cách kể: rồi + Miêu tả. - GV NX, chốt KT. -Từ ngữ trên đã gợi tả sự cẩn trọng khéo léo, tỉ mỉ, chăm chút của Bác như người cha, người (GV bình từ "dém"- "nhón") mẹ hiền. -> Tình yêu thương chăm sóc của Bác dành cho các chiến sĩ đội viên. ? Qua cái nhìn của anh đ.v hình ảnh - Bóng Bác cao lồng lộng Bác hiện lên qua những câu thơ nào? - Ấm hơn ngọn lửa hồng ? Biện pháp tu từ, loại từ nào được tg + So sánh, ẩn dụ , từ láy sử dụng ở đây ? - T/C cho HS TL cặp đôi (2 ph) : ? Tại sao lại so sánh bóng Bác với  Bác vừa cao cả thiêng liêng vừa gần gũi và ngọn lửa? Tác dụng ? toả sáng một tình yêu bao la. -Gọi đại diện HS trả lời. -Gọi HS khác NX, bổ sung. - GV NX, chốt KT. * GV bình: Hình Bác thật đẹp như một ông tiên từ truyện cổ tích vừa lung linh huyền diệu vừa sáng trong tâm trí người đội viên. * KT trình bày 1 phút. ? Cảm nhận của em về hình ảnh Bác => Bác là vị lãnh tụ cao quý, vị cha của muôn Hồ trong bài thơ ? dân. Bác hy sinh tất cả vì dân, vì nước. * Tiểu kết. ? Nêu những nét đặc sắc nghệ thuật - Nghệ thuật. trong những khổ thơ vừa học? + Ẩn dụ, so sánh, từ láy, tính từ, động từ gợi tả. + Ngôn ngữ đặc sắc, giàu hình ảnh. ? Hình ảnh Bác hiện nên như thế -Nội dung. nào? + Hình ảnh Bác Hồ hiện nên trong đêm không ngủ khi chỉ huy chiến dịch là người lớn lao, cao cả, vĩ đại, yêu nước, thương các chiến sĩ bộ đội. ? Em học được vẻ đẹp nào từ Bác? - Tấm lòng, tình yêu nước, thương dân. 3. Hoạt động luyện tập. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt - PP : vấn đáp, đọc sáng tạo. - KT: Đặt câu hỏi. * Bài 1. - NL: giao tiếp * Thi đọc thơ. - 4 đội chơi: Mỗi đội đọc thuộc hai khổ thơ viết về Bác Hồ. Đội nào đọc diễn cảm, chính xác sẽ chiến thắng. * Bài 2: - Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hình ảnh Bác Hồ qua 2 khổ thơ đầu. - GV HD HS viết. -Gọi HS đọc – HS khác NX, bổ sung. - GV NX, cho điểm. 4. Hoạt động vận dụng. - Đọc những bài thơ viết về anh bộ đội và Bác Hồ mà em biết. -Kể những việc em đã làm bày tỏ lòng biết ơn đối với Bác Hồ. 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: * Tìm đọc thêm những bài thơ viết về người lính trong những năm tháng kháng chiến của dân tộc ta. *Học thuộc lòng bài thơ. Nắm được nội dung đã học - Phân tích, cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của Bác. Ngày soạn: 14 – 03 - 2021 Tiết.102.103 ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ (Tiếp theo) Minh Huệ I. Mục tiêu cần đạt: Qua bài học, HS cần: 1. Kiến thức: Tiếp tục hiểu và cảm nhận được tình yêu thương lớn lao của Bác Hồ dành cho bộ đội, dân công và tình cảm của người chiến sĩ đối với Bác trong bài thơ. - Hiểu được những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả và kể chuyện của bài thơ : đó là sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và miêu tả, biểu cảm và các biện pháp nghệ thuật khác được sử dụng trong bài thơ. 2. Kỹ năng: Cảm nhận và phân tích được vẻ đẹp của Bác và tâm trạng, cảm xúc của anh đội viên trong bài thơ. - Tìm và phân tích được tác dụng của các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm trong bài thơ. - Trình bày được suy nghĩ của mình sau khi học xong bài thơ. 3. Thái độ: Kính yêu, cảm phục và biết ơn Bác Hồ. 4. Năng lực, phẩm chất: -Năng lực: tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ. - Phẩm chất: tự tin, tự chủ, yêu quê hương đất nước. II. Chuẩn bị 1. GV: giáo án, tài liệu tham khảo, SGK, SGV, TKBG, học tốt văn 6, giáo án.... ảnh Bác Hồ, chân dung tác giả Minh Huệ. 2. HS: chuẩn bị theo hướng dẫn của GV. III. Các phương pháp, kĩ thuật dạy học: - Phương pháp: vấn đáp, hoạt động nhóm, phân tích, bình giảng -Kĩ thuật: thảo luận nhóm, động não, đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, trình bày 1 phút IV. Tổ chức các hoạt động học tập. 1. Hoạt động khởi động: * Ổn định : * Kiểm tra bài cũ: ? Đọc thuộc 2 khổ thơ đầu bài thơ “ Đêm nay Bác không ngủ” ? ? Hình ảnh Bác Hồ hiện lên như thế nào trong lần thức dậy thứ nhất của Bác? * Tổ chức khởi động: - GV cho HS thi: Tìm tên bài thơ, bài hát viết về Bác -> GV dẫn vào bài. 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt HĐ 1:Tìm hiểu chi tiết văn bản: II. Tìm hiểu chi tiết văn bản ( tiếp) - PP: vđáp, hđ nhóm, ptích, b.giảng 1. Lần thức dậy thứ nhất. - KT: Đặt câu hỏi, TL nhóm, trình a. Hoàn cảnh. bày 1 phút. b. Hình ảnh Bác Hồ. - NL : hợp tác, giao tiếp, sd ngôn ngữ c. Tâm trạng, tình cảm của anh đội viên ? Anh đ.viên thấy trong đêm khuya - Mà sao Bác vẫn ngồi : Lời tự hỏi Bác vẫn thức, anh tự hỏi mình bằng lời thơ nào? ? Tác giả sử dụng kiểu câu gì ? + Câu hỏi tu từ ? Em hiểu gì về thái độ của anh đội -> Băn khoăn, ngạc nhiên. viên lúc này ? ? Anh đội viên có cảm xúc gì ? - Nhìn Bác: Mơ màng như nằm trong mộng ? Qua đó bộc lộ thái độ gì? -> Xúc động bởi Bác là một vị lãnh tụ lại có Liên hệ: Bác Hồ đó.... những cử chỉ vô cùng yêu thương gần gũi đến Màu quê hương.... thế. * TL nhóm: 4 nhóm (TG 4 ph) * Tâm trạng: ? Sau lúc mơ màng ấy tâm trạng của - Thổn thức..... anh đ.viên được thể hiện qua những - .... Bồn chồn lời thơ nào? - ........Bề bộn ? NX từ loại tác giả sử dụng ở đây? + Động từ, từ láy gợi cảm ? Em hiểu gì về tâm trạng, tình cảm -> Lo lắng và thương Bác vô cùng. của anh đội viên lúc này ? -ĐD HS TB - HS khác NX, b/s. - GV NX, chốt kiến thức. * Tình cảm: ? Câu thơ nào bộc lộ tình cảm của - Càng nhìn - càng thương anh đ.v? Từ nào được nhắc đi nhắc + Điệp từ " càng", biểu cảm trực tiếp. lại? NX cách biểu cảm? ? Cảm nhận của em về tình cảm của -> Tình yêu thương kính trọng của anh đội viên anh đv dành cho Bác ? dành cho Bác, như tình cảm của người con dành cho người cha. ? Anh đội viên có suy nghĩ gì? - Bác ơi!... Bác có.... ? Em hiểu thêm gì về tình cảm của -> Sự quan tâm săn sóc, cảm phục của anh đối anh đội viên lúc này ? với Bác. ? Qua đó thể hiện tình cảm, tâm -Từ băn khoăn -> xúc động lo lắng => tình trạng của anh đối với Bác như thế yêu thương sâu sắc sự cảm phục của anh đội nào? viên dành cho Bác. - GV bình: Tình cảm anh đội viên, nhân dân dành cho Bác. 2. Lần thứ hai thức dậy của anh đội viên a. Hình ảnh Bác Hồ ? Hình ảnh Bác được khắc hoạ bằng - Bác vẫn ngồi đinh ninh câu thơ nào? Chòm râu im phăng phắc. ? Em hiểu gì về từ " đinh ninh" ? ? " Đinh ninh" " phăng phắc" thuộc + Từ láy. loại từ nào? ? Bác hiện nên trong tư thế nào? -> Bác ngồi im lặng, suy tư như một pho tượng tạc vào đêm. ? Câu thơ nào cho biết Bác ko ngủ? - “Bác ngủ không an lòng Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng ? Vì sao Bác không ngủ? - Bác lo giấc ngủ của từng anh đội viên và lo cho cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc. ? Qua đây giúp em hiểu thêm gì về -> Bác không chỉ chăm lo cho các chiến sĩ bộ Bác? đội mà Bác còn dành trọn cả cuộc đời lo cho nước, cho dân. - GV bình về tình cảm của Bác dành cho dân, cho nước. ? Qua đó bộc lộ tình cảm gì của Bác? -> Lòng yêu nước, thương dân, lo cho cuộc kháng chiến của dân tộc. ? Câu thơ nào nói rõ tâm trạng của - Càng thương càng nóng ruột Bác? Mong trời sáng mau mau ? Nghệ thuật nào được tác giả sử + Điệp từ. dụng ở đây ? ? Điệp từ "càng" nhắc đi nhắc lại có -> Nỗi lo lắng, nôn nóng của Bác ngày càng ý nghĩa gì ? tăng theo từng phút, từng giây. ? Qua tất cả hình ảnh trên em có cảm => Bác Hồ thiêng liêng gần gũi, tình cảm của nhận gì về hình ảnh của Bác? Bác thật mênh mông cao cả dành cho dân tộc, cho tất cả mọi người. ? Qua tìm hiểu về Bác em có suy - Yêu quý, kính trọng Bác. nghĩ, tình cảm nào đối với Bác ? b. Tâm trạng của anh đội viên ? Thức dậy lần 3 anh đội viên có tâm - Hoảng hốt trạng gì? - Giật mình ? Cảm nhận về tâm trạng anh đội -> Hết sức bất ngờ, ngạc nhiên vì thấy tư thế viên? của Bác vẫn không hề thay đổi. ? Anh có cử chỉ nào? - Cử chỉ vội vàng nằng nặc ? Cử chỉ đó bộc lộ tâm trạng gì của -> Thể hiện sự hối hả, hấp tấp, lo lắng đến tột anh đội viên ? bậc đồng thời thể hiện sự nũng nịu song rất kiên quyết. ? Anh đã nói gì với Bác? - Nói: Mời Bác ngủ Bác ơi Bác ơi mời Bác ngủ ? Cấu trúc câu có gì độc đáo? Tác + Điệp ngữ vòng tròn dụng? -> Thể hiện tấm lòng quan tâm, săn sóc của anh đội viên đối với Bác. ? Câu thơ nào diễn tả hành động của - Anh đội viên nhìn Bác Bác và anh đội viên? Bác nhìn ngọn lửa hồng ? Cảm nhận của em về cái hay trong -Một sự tiếp nối để rồi sáng bừng lên trong từ câu thơ trên ? “Hồng” sự ấm cúng được lan toả trong tâm hồn của con người. ? Anh đội viên có hành động gì? - Lòng vui......Bác ? Em hiểu gì về tâm trạng của anh -> Hiểu được tấm lòng cao cả mênh mông anh đ.v lúc đó? vừa yêu mến vừa kính phục Bác. 3. Cảm nhận về Bác GV: gọi học sinh đọc khổ thơ cuối. -Đêm nay Bác ngồi đó * TL cặp đôi: (TG 3 ph) Đêm nay Bác không ngủ - Câu 1: Nghệ thuật nổi bật trong khổ Vì một lẽ thường tình thơ ? Bác là Hồ Chí Minh - Câu 2: Lời thơ giúp em hiểu thêm + Điệp ngữ " đêm nay", giọng thơ nhẹ nhàng gì về Bác? -> Khẳng định đêm nay cũng như biết bao đêm -Gọi đại diện HS trình bày. khác Bác đã mất ngủ vì lo cho dân, cho nước. - HS khác NX, bổ sung. Bác hiện lên kì vĩ nhưng cũng rất đời thường. - GV NX, chốt kiến thức. -Lời giải thích như một chân lí chắc chắn * KT trình bày 1 phút. khẳng định Bác giản dị nhưng cũng thật cao cả. ? Bài thơ thể hiện điều gì? => Tình yêu thương, chăm sóc của Bác dành cho các chiến sĩ, cho dâ và lòng kính yêu của anh đội viên dành cho Bác. HĐ 2: Tổng kết : III. Tổng kết - PP: vấn đáp. 1 Nghệ thuật - KT: Đặt câu hỏi, sơ đồ tư duy. - NL: tư duy sáng tạo + Dùng thể thơ năm tiếng có vần, điệu ? Bằng sơ đồ tư duy, em hãy khái - Có sự kết hợ kể chuyện ,miêu tả và biểu cảm quát nghệ thuật, nội dung chính của -Lời thơ giản dị, chân thành với nhiều từ láy văn bản? gợi hình, gợi cảm. 2. Nội dung: Bài thơ đã diễn đạt một cách chân thực và 3. Hoạt động luyện tập. cảm động về hình ảnh Bác Hồ và niềm kính Hoạt động của thầy và trò yêu của người chiến sĩ với lãnh tụ. - Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ. * Ghi nhNớộ iSGK/T. dung cần 67 đạt ? Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hình ảnh Bác Hồ qua 2 khổ thơ cuối. * Bài 2: - GV HD HS viết. -Gọi HS đọc – HS khác NX, bổ sung. - GV NX, cho điểm. 4. Hoạt động vận dụng. ? Kể những việc em đã làm bày tỏ lòng biết ơn đối với anh bộ đội cụ Hồ. 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: * Tìm đọc thêm những bài thơ viết về người lính trong những năm tháng kháng chiến của dân tộc ta. *Học thuộc lòng bài thơ, phần ghi nhớ SGK/T.67. Làm bài tập phần luyện tập. -Vẽ lại chân dung hình ảnh Bác Hồ theo trí tưởng tượng. - Chuẩn bị bài mới: ẩn dụ. Hiểu được khái niệm ẩn dụ; Các kiểu ẩn dụ.