Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 6 - Tiết 104 đến 108 - Năm học 2020-2021 - Nguyễn Duy Đại

Ngày soạn : 21 -03 - 2021 Tiết 104,105 LUYỆN NÓI VỀ VĂN MIÊU TẢ A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS - Nắm được cách trình bày miệng một đoạn ,một bài văn miêu tả - Luyện tập kĩ năng trình bày miệng những điều quan sátvà lựa chọn theo một thứ tự hợp lí B. Tài liệu-thiết bị dạy học: - SGK,SGV - Bảng phụ C. Hoạt động dạy học: 1. Ôn định lớp: 2. Bài cũ : Cho biết sự khác nhau giữa phương pháp của một bài văn tả cảnh với một bài văn tả người? - GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS 3. Bài mới: GV giới thiệu vào bài. Hoạt động của GV-HS Kiến thức cần đạt Hoạt động 1: Nêu yêu cầu và ý nghĩa Bài tập 1 :( luyện nói theo một đoạn văn giờ học. đã học về tả cảnh) - GV cho HS đọc các bài tập trong (sgk) - Đoạn văn tả cảnh lớp học tập viết - Tìm hiểu các bài tập và luyện nói - Tả theo thứ tự:cảnh lớp học -cảnh tập viết - GV phân tích nhắc lại cho các em -tiếng chim bồ câu phương pháp làm văn miêu tả *Dàn ý : - Chia 3 nhóm để HS trao đổi nội dung - Lớp học chuyển sang tập viết bài tập 1-2 và luyện nói - Cảnh lớp học - HS trình bày miệng kết quả đã tìm hiểu + Những tờ mẫu mà thầy Ha-Men đã - Cả lớp thảo luận bổ sung chuẩn bị - Gọi một HS nói lại sau khi đã nhận xét + Những tờ mẫu treo trước bàn học trông góp ý như những lá cờ nhỏ bay phấp phới xung - GV kết luận quanh lớp học - Cho HS chuẩn bị 5 phút lên trình bày - Cảnh tập viết: miệng quang cảnh lớp học trong buổi +HS chăm chú viết,im phăng phắc học cuối cùng +Tiếng ngòi bút sột soạt trên giấy Hoạt động 2: sau khi HS đã chuẩn bị +Những trò nhỏ nhất cặm cụi vạch những GV lần lượt gọi HS lên trình bày miệng nét sổ... - Yêu cầu:trình bày lưu loát,thể hiện - Trên mái trường chim bồ câu vồ thật khẽ ngôn ngữ nói ,diễn đạt được những ý trọng tâm ,câu văn đúng ngữ pháp Bài tập 2:( luyện nói theo một tác phẩm đã ? ở bài tập 2 yêu cầu tả lại hình ảnh thầy học về tả người) giáo Ha-Men trong buổi học cuối cùng ( *Dàn ý : chú ý làm nổi bật sự khác biệt của thầy - Mở bài: Thầy Ha-men là một thầy giáo so với các buổi học ngày thường) yêu nước ,yêu tha thiết tiếng nói của dân tộc .Thầy đã nhắc nhở HS và dân làng hãy ra sức học tập ,gìn giữ và bảo vệ tiếng nói của dân tộc trong buổi học cuối cùng bằng tiếng pháp - Thân bài: +Trang phục trang trọng khác ngày thường +Lời nói dịu dàng,thương yêu không mắng HS ,kiên nhẫn giảng giải cho các em đến phút cuối cùng ( qua chi tiết đặc biệt : đối với chư bé Phrăng) +Hình ảnh đầy xúc đông của thầy vào cuối buổi học - Kết bài: + Hình ảnh đáng khâm phục và đáng kính trọng của thầy không chỉ có tác dụng sâu sắc đối với chú bé phrăng, hs trong lớp và dân làng mà còn la một bài học cảm động * Hướng dẫn HS luyện nói bài tập 3: và thấm thía với mọi người chúng ta -Yêu cầu: Miêu tả sáng tạo ;tưởng tượng Bài tập 3: ( luyện nói bằng miêu tả sáng hình ảnh người thầy giáo già gặp lại tạo của bản thân về tả người) người HS cũ sau nhiều năm xa cách *Lập dàn ý:( gợi ý) -Mở bài :Em theo mẹ đến chúc mừng thầy giáo cũ của mẹ nhân ngày 20-11 - Thân bài: tập trung tả hình ảnh thầy giáo trong giây phút xuc động gặp lại người học trò cũ của mình - Kết bài: em nhớ mãi hình ảnh thầy giáo đáng kính của mẹ D. Hướng dẫn học bài: - Tiếp tục luyện nói các bài tập 1,2,3 ở nhà - Soạn bài: Lượm - GV hướng dẫn soạn cụ thể Ngày soạn : 21 -03 - 2021 Tiết 106.107.108 LƯỢM A. Mục tiêu cần đạt:Giúp HS ( Tố Hữu) - Cảm nhận được vẻ đẹp hồn nhiên vui tươi trong sáng của hình ảnh Lượm,ý nghĩa cao cả trong sự hi sinh của nhân vật - Nắm được thể thơ 4 chữ nghệ thuật tả và kể trong bài thơ có yếu tố tự sự B. Tài liệu-thiết bị dạy học: - SGK,SGV,sách tham khảo ngữ văn 6 - Giáo án - Bảng phụ C. Hoạt động dạy học: 1. Ôn định lớp: 2. Bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ Đêm nay Bác không ngủ ? Nêu nội dung ý nghĩa của bài thơ? 3. Bài mới: GV giới thiệu vào bài: Hoạt động của GV-HS Kiến thức cần đạt - GV hướng dẫn cách đọc I. Đọc-hiểu chú thích: - GV đọc mẫu 1. Đọc: - Gọi HS đọc 2. Chú thích: Gọi 1 HS đọc chú thích * a. Tác giả: Tên khai sinh là Nguyễn Kim ? Trình bày những hiểu biết của em về Thành, sinh năm 1920. Quê : Thừa Thiên - tác giả Tố Hữu? Huế. ? Bài thơ này ra đời trong hoàn cảnh nào - Nhà cách mạng, nhà thơ lớn của Việt Nam. ? b. Tác phẩm: Bài thơ Lượm sáng tác năm 1949 trong thời kỳ chống thực dân Pháp. II. Đọc - Hiểu văn bản ?Hãy cho biết phương thức biểu đạt của 1. Tìm hiểu chung: bài thơ? a. Phương thức biểu đạt: Kết hợp giữa 3 phương thức : tự sự, biểu cảm, miêu tả ?Bài thơ có thể chia làm mấy phần? b.Bố cục: 3 phần A. 2 phần B. 3 phần +Đoạn 1: Từ đầu đến cháu đi xa dần C. 4 phần D. 5 phần -> Hình ảnh lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ - Nêu nội dung chính của mỗi phần? của hai chú cháu +Đoạn 2 : Từ cháu đi đường cháu đến hồn bay giữa đồng - >Câu chuyện về chuyến liên lạc cuối cùng và sự hi sinh của lượm +Đoạn 3 : từ lượm ơi còn không đến hết - >Hình ảnh lượm vẫn còn sống mãi c. Thể thơ: 4 chữ 2. Phân tích: ? Bài thơ được làm theo thể thơ nào? 1. Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ: * Hoàn cảnh gặp gỡ: - Ngày Huế đổ máu-> Huế có chiến sự - Gặp nhau ở Hàng Bè ? Cho biết hoàn cảnh gặp gỡ của 2 chú -> Cuộc gặp gỡ tình cờ không hẹn trước. cháu? * Hình ảnh Lượm: được tái hiện ở các phương diện trang phục, dáng vẻ, cử chỉ, lời nói. - Trang phụ: Caí xắc- xinh xinh ca lô đội lệch ? Hình ảnh Lượm trong 5 khổ thơ đầu ->Trang phục của các chiến sỹ vệ quốc thời được miêu tả ntn? kháng chiến chống Pháp - Trang phục? *Dáng điệu: Dáng loắt choắt,nhỏ bé nhưng nhanh nhẹn và tinh nghịch(cái chân thoăn -Dáng điệu? thoắt,đầu nghênh nghênh) *Cử chỉ:Rất nhanh nhẹn(như con chim chích),hồn nhiên,yêu đời (huýt sáo,cười míp - Cử chỉ ? mí) *Lời nói: tự nhiên ,chân thật (cháu đi liên lạc vui lắm chú à, ở đồn Mang Cá thích hơn - Lời nói? ở nhà ) ->Chú bé liên lạc ,hồn nhiên ,vui tươi,say mê tham gia công tác kháng chiến thật đáng ?Qua đó em thấy hình ảnh Lượm hiện mến thật đáng yêu lên ntn? - NT : nhiều từ láy,so sánh,nhịp điệu nhanh 2. Hình ảnh lượm trong chuyến liên lạc ? Tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ cuối cùng: thuật gì? - Thái độ : sợ chi hiểm nghèo -> - Hành động : vụt qua mặt trận ->Nhanh nhẹn,dũng cảm ,hăng hái quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ không nề nguy ? Thái độ ,hành động của Lượm trong hiểm lần liên lạc cuối cùng ntn ? -khi nghe tin Lượm hy sinh tác giả thốt lên đau đớn: Ra thế Lượm ơi ! - Câu thơ gãy đôi diễn tả sự đau xót đột ngột ?Khi nghe tin Lượm hy sinh, tình cảm như một tiếng nấc nghẹn ngào của nhà thơ của nhà thơ thể hiện ntn? - em hãy thử phân tích tâm trạng của tác - HS thuật lại: Lượm dũng cảm nhanh giả lúc đó ? nhẹn,hăng hái quyết hoàn thành nhiệm vụ không nề nguy hiểm ? Nhận xét câu thơ? - Kể,hình dung lại nhưng tác giả không kìm nén nổi lại thốt lên đau đớn: Thôi rồi Lượm ơi. ? Nhà thơ thuật lại sự hy sinh của Lượm - Sự hy sinh cao cả như một thiên thần nhỏ ntn? yên nghỉ giữa đồng lúa quê hương ?Nhà thơ cảm nhận về sự hy sinh của 3. Hình ảnh Lượm còn sống mãi: Lượm ntn? - Câu thơ "Lượm ơi còn không?" đặt ở gần cuối bài thơ như một câu hỏi đầy đau xót Tiết 100 : Bài cũ : kể lại quá trình hy ngỡ ngàng sau sự hy sinh của Lượm sinh anh dũng của Lượm bằng lời văn - Tái hiện lại hình ảnh Lượm nhanh nhẹn của em ? vui tươi hồn nhiên để khẳng định :Lượm vẫn sống mãi trong lòng nhà thơ và còn mãi * Bài mới : gv dẫn vào bài : với quê hương đất nước ? Nếu bài thơ kết thúc sau câu" Lượm ơi - Gọi nhân vật bằng nhiều từ khác nhau: ! còn không ?" có được không ? Chú bé,cháu,lượm,chú đồng chí nhỏ->Thể ? "Lượm ơi! còn không?" câu thơ đặt ở hiện sắc thái tình cảm gần cuối bài thơ như một câu hỏi đầy - 3 câu thơ có cấu tạo đặc biệt : đau xót sau sự hy sinh của Lượm.? Vì + Ra thế sao cuối bài thơ có sự lặp lại của hai khổ Lượm ơi!( một câu thơ được trình bày 2 thơ đầu ? dòng) ? Em có nhận xét ntn về cách gọi Lượm + Thôi rồi,Lượm ơi ! của tác giả? +Lượm ơi,còn không ? - Tác dụng: bộc lộ cảm xúc nghẹn ngào đau ? Tìm một số câu thơ có cách ngắt đặc xót như tiếng nấc nở của nhà thơ biệt?giá trị nghệ thuật? 4. Tổng kết : * Nội dung: ? Em cảm nhận được những ý nghĩa nội - Khắc hoạ hình ảnh cao đẹp của một em bé dung sâu sắc nào từ bài thơ Lượm. liên lạc - Biểu hiện tình cảm mến thương và cảm - Nêu nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ- phục của tác giả GV chốt nội dung - Ước vọng hoà bình cho trẻ em - HS đọc ghi nhớ (sgk) * Nghệ thuật: - Kết hợp yếu tố kể chuyện với miêu tả và biểu cảm -Thể thơ 4 tiếng,gieo vần cuối câu - Dùng nhiều từ láy - Cấu trúc đặc biệt ->Gợi hình và biểu cảm *Ghi nhớ (sgk) D. Hướng dẫn học bài: - GV hướng dẫn soạn cụ thể