Kế hoạch bài dạy Lịch sử Lớp 6 - Tiết 15+16, Bài: Nước Âu Lạc - Năm học 2020-2021 - Nguyễn Duy Đại

1 Ngày soạn: 20 - 12 - 2020 CHỦ ĐỀ: NƯỚC ÂU LẠC Thời lượng 02 tiết (Gồm các tiết 15; 16 theo PPCT) II. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Sau khi học xong chủ đề, học sinh: - Biết được điều kiện ra đời nhà nước Văn Lang: sự phát triển sản xuất, làm thủy lợi và giải quyết các vấn đề xung đột; - Biết được sơ lược về nước Văn Lang (thời gian thành lập, địa điểm) và tổ chức nhà nước Văn Lang; - Biết được đời sống vật chất (ăn, mặc, ở, đi lại), các nghề thủ công, đời sống tinh thần (lễ hội, tín ngưỡng) của cư dân Văn Lang; - Đánh giá được công lao của Vua Hùng đã có công dựng nước; - Liên hệ với tình hình đất nước ta hiện nay. 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng tư duy lôgic, xâu chuỗi sự kiện, các vấn đề lịch sử; - Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin, quan sát hình ảnh và nhận xét, thuyết trình, phân tích đánh giá, liên hệ thực tế. 3. Thái độ - Giáo dục truyền thống yêu nước, trân trọng những công lao của các vua Hùng. - Có ý thức xây dựng và bảo vê đất nước ta hiện nay. - Thấy được hạn chế của vua Hùng trong quá trình dựng nước, từ đó rút ra được bài học cho viêc xây dựng và bảo vệ đất nước hiện nay 4. Định hướng các năng lực hình thành - Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác - Năng lực chuyên biệt: + Năng lực tái hiện quá trình dựng nước của vua Hùng. Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử, nhận xét .. + Năng lực thực hành bộ môn: sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về quá trình dựng nước của vua Hùng. + Vận dụng kiến thức vào giải quyết tình huống: ý thức giữ gìn bảo vệ và xây dựng đất nước, nâng cao ý thức học tập, lao động để xây dựng và bảo vệ đất nước ta trong thời đại hiện nay. III. HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC - Hình thức: Dạy học trên lớp; Thảo luận nhóm; Nghiên cứu tài liệu. - Phương pháp:Nêu và giải quyết vấn đề; Phân tích; So sánh; Đàm thoại;Vấn đáp gợi mở; Hợp tác nhóm, ... Kĩ thuật dạy học: Đặt câu hỏi, chia sẻ nhóm đôi, giao nhiệm vụ, khăn trải bàn, Lịch sử 6 IV. CHUẨN BỊ 1. Chuẩn bị của giáo viên - Giáo án word hoặc Powerpoint - Tranh ảnh, sơ đồ có liên quan, máy chiếu, Loa phát bài Bài hát “ Dòng máu Lạc Hồng” - Phiếu học tập. - Một số câu ca dao, tục ngữ, nhận định và tư liệu có liên quan. 2. Chuẩn bị của học sinh - Đọc trước bài 12 và bài 13 - Hoàn thành các nội dung giáo viên đã giao ở tiết trước. V. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức Lớp 6... Lớp 6.... Lớp 6... Thứ tự Ngày giảng Sĩ số Ngày giảng Sĩ số Ngày giảng Sĩ số Tiết 1 Tiết 2 2. Kiểm tra bài cũ: - Tiết 1: Nêu những nét mới về tình hình kinh tế-xã hội của cư dân Lạc Việt. - Tiết 2: Những lý do ra đời của nhà nước Văn Lang là gì? Nhà nước Văn Lang được tổ chức như thế nào? 3. Bài mới 3.1. Hoạt động 1: Khởi động - Tổ chức hoạt động: Giáo viên cho học sinh quan sát 4 hình ảnh + Em hãy cho biết nội dung của các hình ảnh trên ? + Những hình ảnh đó gợi cho em liên tưởng đến những chuyển biến gì của người dân Việt Cổ ? + Em có hiểu biết gì về chuyển biến trong sản xuất và xã hội người dân Việt Cổ ? - Dự kiến sản phẩm + Bốn hình ảnh này là: những chuyển biến tiến bộ của công cụ sản xuất. + Đó là những hình ảnh tiêu biểu cho ngành kinh tế cơ bản của dân Việt Cổ thời xưa là nông nghiệp... Giáo viên nhận xét và vào bài mới: Đó là những chuyển biến lớn trong sản xuất và xã hội dẫn đến sự kiện có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với người dân Việt Cổ là sự ra đời của nhà nước Văn Lang, mở đầu cho một thời đại của dân tộc. Nhà nước ra đời trong hoàn cảnh nào? Tổ chức của nhà nước ra sao? Và đời sống của cư dân Văn Lang như thế nào ? Chúng ta tìm hiểu trong chủ đề Nước Văn Lang. 3.2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức Lịch sử 6 3.2.1. Nội dung 1: Mục I. Nhà nước Âu Lạc thành lập. 1. Sự thành lập nhà nước Âu Lạc 1.1. Hoàn cảnh 1/Cuộc kháng chiến chống quân xâm HĐ 1: Tìm hiểu nguyên nhân . lược Tần diễn ra như thế nào.? - GV giảng theo SGK .bờ cõi ”. xác định * Nguyên nhân: +Đời vua Hùng thứ 18 đất nước Văn Lang trên bản đồ. nước mất ổn định. ? Vì sao cuối thế kỷ III TCN quân Tần xâm + Nhà Tần mở rộng lãnh thổ. lược nước ta. HĐ 2: Diễn biến * Diễn biến: - GV dùng lược đồ mô tả cuộc kháng - Năm 218 TCN quân Tần tiến đánh xuống chiến. phía Nam( vùng Quảng Đông, Quảng Tây - ( Bắc Văn Lang- nơi người Lạc Việt – TQ). người Tây Âu sinh sống). -Sau 4 năm chinh chiến, quân Tần kéo - GV: ở phía Bắc Văn Lang tức là phía xuống đánh vùng Bắc Văn Lang. Nam- TQ vùng Quảng Đông, Quảng Tây - Thủ lĩnh người Tây Âu bị giết nhưng hiện nay. người Tây Âu và người Lạc Việt vẫn tiếp ? Kháng chiến bùng nổ, những ai trực tiếp tục kháng chiến, họ kéo vào rừng sâu, cử đương đầu với quân xâm lược. tướng là Thục Phán làm chỉ huy, ban ngày ( Người Tây Âu và Lạc Việt). thì im hơi lặng tiếng, đến đêm thì bất thần ? Nhận xét cách đánh của người Tây Âu và sông ra đánh địch, làm cho quân địch tiến Lạc Việt. không được thoát không xong. ( Thông minh, sáng tạo đầy mưu trí.) ? Thế và lực của giặc trước và sau khi đánh *Kết quả:Người Việt đánh tan quân Tần. như thế nào. HĐ 3 : Kết quả . ? Kết quả cuộc kháng chiến. ? Tại sao giặc lại thất bại. ( ND đoàn kết, tinh thần anh dũng, cách đánh sáng tạo.) ? Trong cuộc kháng chiến chống quân xâm 2/ Nước Âu Lạc ra đời. lược Tần ai là người có công nhất.? ( Thục -Hoàn cảnh ra đời: Năm 207 TCN vua Phán). Hùng nhường ngôi cho Thục Phán. HĐ1: Hoàn cảnh ra đời . - GV giảng theo SGK cho mình”. - Thục Phán hợp nhất Tây Âu và Lạc Việt ? Vì sao vua Hùng nhường ngôi cho Thục lập ra nước Âu Lạc. Phán. ( Là người tài giỏi, có công lớn trong cuộc - Thục Phán lên làm vua tự xưng là An kháng chiên chống quân xâm lược Tần.) Dương Vương, tổ chức lại nhà nước, đóng - GV giảng tiếp ; “Hai vùng đất Âu Lạc”. đô ở Phong Khê. ? Em biết gì về tên Âu Lạc. ( Vùng đất của người Tây Âu và Lạc Việt ). * Bộ máy nhà nước : - GV giảng tiếp. ? Vì sao An Dương Vương lại đóng đô ở Phong Khê. 3/ Đất nước thời Âu Lạc có gì thay đổi. HĐ 2: Bộ máy nhà nước . - Thời gian: Hơn 4 thế kỷ Lịch sử 6 - GV giảng theo SGK về bộ máy nhà nước. - Kinh tế: Nông nghiệp, đăc biệt thủ công - HS vẽ sơ đồ nhà nước Âu LạcLacT nghiệp phát triển hơn trước. Tìm hiểu Sự thay đổi của đất nước Âu Lạc - Kỹ thuật cao hơn. - GV giảng theo SGK. - Lãnh thổ: rộng lớn. ? Từ khi nước Văn Lang thành lập đến - Dân số phát triển. trước khi nước Âu Lạc ra đời trải qua bao - Kỹ thuật tiến bộ. nhiêu thế kỷ? Chỉ ra những thay đổi đó. - Kinh tế phát triển. - Cho HS quan sát H39, 40, với H 31, 33 - Tinh thần vươn lên và thành quả của cuộc và nhận xét. kháng chiến chống ngoại xâm ->Mâu thuẫn ? Nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi đó. giai cấp xuất hiện Tìm hiểu về thành Cổ Loa . 4/ Thành Cổ Loa và lực lượng quốc GV giảng theo SGKvà trỡnh chiếu bản đồ phũng. chỉ vị trí Phong Khê. - Sau khi lên ngôi, An Dương vương cho -Vì sao gọilà loa thành(Có hình xoáy tròn xây thành (thành Cổ Loa). ốc). - GV: Cổ Loa có tên gọi là chạ chủ và khả lũ (theo An Nam chí lược của Lê Chắc chép thế kỷ XIV).Đến thế kỷ XV mới xuất hiện Loa thành và Cổ Loa. - Thành có 3 vòng khép kín, tổng chiều - GV trình chiếu sơ đồ thành Cổ Loa và dài chu vi 16.000m, chiều cao thành 5m– hướng dẫn HS quan sỏt và mụ tả theo SGK >10m, mặt thành rộng trung bình 10m, từ “ Thành có 3 vòng .10 – 20 m ”. chân thành rộng 10-> 20m. - GV mô tả thêm, cụ thể 3 vòng tròn sơ đồ. + Vòng thành nội: + Vòng thành trung: + Thành ngoại: : Nhận xét. - Các thành đều có hào nước rộng từ 10- - Em có nhận xett gì về việc xây dựng công >30m bao quanh, các hào thông với nhau, trình thành Cổ Loa vào thế kỷ III->II TCN vừa nối với đầm Cả vừa nối với sông ở Âu Lạc. Hoàng. - GV giảng theo SGK. - Thành Cổ Loa là một công trình độc đáo -Căn cứ vào đâu ta kết luận Cổ Loa là một sáng tao của người Âu Lạc. thành quân sự. - Cổ Loa là một quân thành. Học sinh dựa vào sách giáo khoa trả lời . -Giống : Tổ chức nhà nước . : So sánh nhà nước Văn Lang và nhà nước - Khác : Kinh đô : Văn Lang – Trung du – Âu Lạc . (Vĩnh Phú)-chưa có quân đội, - Em hãy nêu điểm giống nhau và khác Âu Lạc : Cổ Loa - Đồng bằng ( Đông nhau của nhà nước Văn Lang- Âu Lạc. Anh – Hà nội) có quân đội 5/Nhà nước Âu Lạc sụp đổ. Sự thành lập nhà Triệu . - Năm 207 TCN nhà Tần suy yếu, Triệu Nhà Triệu thành lập trong hoàn cảnh nào? Đà thành lập nước Nam Việt. ; Diễn biến . - Khoảng năm 181- 180 TCN Triệu Đà - GVtrình bày theo sách giáo khoa. đem quân đánh xuống Âu Lạc. - Nhân dân Âu Lạc chiến đấu dũng cảm đánh bại cuộc tấn công của Triệu Đà. - Năm 179 TCN Triệu Đà đánh : Nguyên nhân thất bại . Âu Lạc, An DVương mắc mưu Triệu Lịch sử 6 =>Nhg với ý đồ xâm lược Âu Lạc,Triệu Đà Đà để Âu Lạc rơi vào tay nhà Triệu . ngấm ngầm tập hợp thêm lực lượng bí mật tiến hành kế li gián, phá vỡ lực lượng của ADV. -Do chủ quan, quá tự tin vào lực lượng - Các em đó học truyện “ Mị Châu-Trọng của mình nên An Dương Vương đã mắc thuỷ”, câu chuyện đó nói lên điều gì. mưu kẻ thù, nội bộ không còn thống nhất : bài học kinh nghiệm . để cùng nhau chống giặc. - Theo em sự thất bại của ADV để lại cho đời sau bài học gì . - GV: Như vậy ADV vừa có công vừa có tội (công dựng nước, tội mất cảnh giác để nước ta rơi vào tay Triệu Đà, mở đầu hơn 1000 năm Bắc thuộc) IV Củng cố ,hướng dẫn GV hệ thống lại baì học V. Hướng dẫn học và làm bài ở nhà - Ôn tập các kiến thức đó học từ đầu năm học. - Chuẩn bị giờ sau ôn tập chương I ,II