Giáo án Vật lí Lớp 9 - Tiết 40: Máy phát điện xoay chiều - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phúc Than

Ngày giảng: 10/01/2020 - Lớp 9A5 Tiết 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU I . MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Nhận biết được hai bộ phận chính của một máy phát điện xoay chiều, chỉ ra được rôto và stato của mỗi loại máy. - Nêu được cách làm cho máy phát điện có thể phát điện liên tục. - Trình bày được nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều. 2. Kỹ năng: Quan sát và mô tả trên hình vẽ nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều. 3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực, có ý thức xây dựng bài học. 4. Định hướng năng lực: a) Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. b) Năng lực đặc thù: - Năng lực ngôn ngữ, năng lực khoa học, năng lực thực nghiệm II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Mô hình máy phát điện xoay chiều. - Hình 34.1 và 34.2 phóng to. 2. Học sinh: Học kĩ bài trước và làm các bài tập III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp: hoạt động nhóm, phương pháp giải quyết vấn đề, đàm thoại. 2. Kĩ thuật: hoạt động nhóm, kỹ thuật công não. IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các cách tạo ra dòng điện xoay chiều? 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động Hoạt động của GV và HS Nội dung - GV: Cho HS đọc tình huống đầu bài. - GV: Trong các bài trước, chúng ta đã biết nhiều cách tạo ra dòng điện xoay chiều. Dòng điện ta dùng trong nhà là do các nhà máy điện rất lớn như Hòa Bình, Yaly tạo ra; dòng điện dùng để thắp sáng đèn xe đạp là do cái đinamô tạo ra. ? Vậy cái đinamô xe đạp và máy phát điện khổng lồ trong các nhà máy có gì giống nhau, khác nhau - HS phát biểu ý kiến dự đoán. HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức, kỹ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung Nội dung 1: Tìm hiểu các bộ phận chính của các máy phát điện xoay chiều và hoạt động của chúng khi phát điện GV thông báo: Chúng ta đã biết cách tạo ra dòng điện xoay chiều. - Người ta chế tạo ra hai loại máy. - yêu cầu HS quan sát hình 34.1 và 34.2 SGK. - Quan sát loại máy phát điện nhỏ trên bàn GVvà các hình 34.1, 34.2 SGK - HS trả lời C1 - GV gọi một số HS lên bàn GV quan sát máy phát điện thật, nêu các bộ phận chính và hoạt động của máy. - GV hỏi thêm: ? vì sao không coi bộ góp điện là bộ phận chính ? vì sao các cuộn dây của máy phát điện lại được quấn quanh lõi sắt - Yêu cầu HS trả lời C2 - HS trả lời C2 ? Vậy khi nào dòng điện cảm ứng đổi chiều ? Thế nào là dòng điện xoay chiều - HS trả lời - Từng HS đọc mục 3 trong SGK. I. Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều 1. Quan sát C1: Hai bộ phận chính là cuộn dây và nam châm. C2: Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn luân phiên tăng giảm →thu được dòng điện xoay chiều trong các máy trên khi nối hai cực của máy với các dụng cụ tiêu thụ điện 2. Kết luận: SGK Nội dung 2: Tìm hiểu máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật - GV: yêu cầu HS tự nghiên cứu mục II máy phát điện xoay chiều trong kĩ thuật. Đọc thông tin SGK về cách làm quay máy phát điện, thảo luận, trả lời các câu hỏi: ?: Hãy nêu các đặc tính kĩ thuật của máy ? Có những cách nào làm quay máy phát điện - HS nghiên cứu thông tin trả lời câu hỏi. . Máy phát điện trong kĩ thuật 1. Đặc tính kĩ thuật Các đặc tính kĩ thuật của máy: - Cường độ dòng điện - Hiệu điện thế - Tần số - Kích thước 2. Cách làm quay máy phát điện Những cách nào làm quay máy phát điện: dùng động cơ nổ, dùng tuabin nước, dùng cánh quạt gió HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập Hoạt động của GV và HS Nội dung - GV: yêu cầu cá nhân HS suy nghĩ trả lời các câu hỏi: ? Trong mỗi loại máy phát điện xoay chiều, rôto là bộ phận nào, stato là bộ phận nào ? Vì sao bắt buộc phải có một bộ phận quay thì máy mới phát điện ? Tại máy phát ra dòng điện xoay chiều - GV: chốt lại câu trả lời, Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ. HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng Hoạt động của GV và HS Nội dung - Yêu cầu HS đối chiếu từng bộ phận của cái đinamô xe đạp với các bộ phận tương ứng của máy phát điện trong kĩ thuật, các thông số kĩ thuật tương ứng. - HS dựa vào những thông tin thu thập được trong bài học. - HS TB trả lời C3 C3: Đinamô xe đạp và mpđ ở nhà máy điện. + Giống nhau: đều có nam châm và cuộn dây dẫn. khi 1 trong hai bộ phận quay thì xuất hiện dòng điện xoay chiều. + Khác nhau: đinamô xe đạp có kích thước nhỏ→công suất pháy điện nhỏ, hiệu điện thế, cường độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn. HOẠT ĐỘNG 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - Đọc phần “Có thể em chưa biết” - Tự chế tạo máy phát điện nhỏ bằng nam châm vĩnh cửu và dây dẫn V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU - Học thuộc ghi nhớ. - Đọc có thể em chưa biết. - Làm các bài tập: 34.1 → 34.4 (SBT ) - HD Bài 34. 1: Đáp án C.