Giáo án Tiết 19: tập làm văn: luyện tập tóm tắt văn bản tự sự

Ngày soạn: 22. 9. 2013 Ngày dạy: 25. 9. 2013 Dạy lớp: 8E Ngày dạy: 26. 9. 2013 Dạy lớp: 8A Tiết 19: Tập làm văn: LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ 1. MỤC TIÊU a. Kiến thức - Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. b. Kỹ năng - Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự. - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết. - Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng. c. Thái độ - HS có ý thức trong việc tóm tắt VB tự sự. 2. CHUẨN BỊ. a. Giáo viên - Nghiên cứu soạn giảng. b. Học sinh - Chuẩn bị theo yêu cầu sgk. 3. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY a. Kiểm tra bài cũ( 5’) * Câu hỏi: Hãy nêu cách tóm tắt VB tự sự? * Đáp án biểu điểm(10đ): VB tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của VB đã được tóm tắt. Muốn tóm tắt được VB tự sự cần đọc kỹ đề, hiểu đề đúng chủ đề của VB. Xác định ND chính cần tóm tắt. Sắp xếp các nd ấy theo một thứ tự hợp lí. Sau đó viết thành VB tóm tắt. * Giới thiệu bài mới(1’): Tiết trước các em đã biết cách tóm tắt VB tự sự để ứng dụng vào thực hành luyện tập. Tiết học hôm nay cô trò ta sẽ cùng nhau giải quyết các bài tập. b. Bài mới Hoạt động của giáo viên Tg Hoạt động của học sinh G: Gọi hs đọc yêu cầu ? TB - Bản liệt kê trên đã nêu được những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng của Lão Hạc chưa? ?Kh - Hãy sắp xếp các sự việc đã nêu ở trên theo một thứ tự hợp lí? Gv cho học sinh thảo luận theo nhóm trong 3’, chia làm 4 nhóm. Gv gọi đại diện các nhóm trình bày. GV cho cả lớp xếp lại theo một thứ tự hợp lí. ? TB - Hãy viết tóm tắt truyện Lão Hạc bằng một lời văn ngắn gọn khoảng 10 dòng? ? TB - Hãy nêu những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng trong đoạn “Tức nước vỡ bờ”? ? TB - Viết VB tóm tắt cho đoạn trích “ tức nước vỡ bờ” khoảng 10 dòng? GV – cho HS tóm tắt với thời gian 10’ gọi lên trình bày -> Giáo viên bổ sung. ?Kh - Có ý kiến cho rằng các VB “ Tôi đi học, Trong lòng mẹ” rất khó tóm tắt. Em thấy có đúng không? ?Kh - Em hãy thử tóm tắt VB trên? 13’ 13’ 10’ 1. Bài tập 1. - Hs trả lời - Bản liệt kê đã nêu lên các nhân vật quan trọng và một số chi tiết tiêu biểu tương đối đầy đủ nhưng còn sai ở ý g: “...bị ốm một trận khủng khiếp”. Lão hạc đã ốm trước đó rồi mới bản con chó vàng. Vì vậy, chúng ta phải sửa lại lại là “...từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo”và các ý sắp xếp còn lộn xộn, thiếu mạch lạc. - Hs thảo luận và sắp xếp. - Hs trình bày. - Sắp xếp: 1.b Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó. 2.a Con trai Lão Hạc đi đồn điền cao su, lão chỉ còn chỉ còn lại “cậu vàng” . 3.d Vì muốn để lại mảnh vườn cho con, lão phải bán con chó. 4.c Lão mang tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ ông trông coi mảnh vườn. 5.g Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo. 6.e Một hôm Lão xin Binh Tưít bả chó. 7.i Ông giáo rất buồnkhi nghe Binh tư kể chuyện ấy. 8.h Lão bỗng nhiên chết- cái chết thật dữ dội. 9.k Cả làng không hiểu vì sao lão chết, trừ Binh Tư và ông giáo. - Hs viết Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng. Vì không có tiền cưới vợ nên con trai Lão đã bỏ đi phu đồn điền cao su. Lão chỉ còn lại cậu Vàng. Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con Lão đành phải bán con chó mặc dù hết sức buồn bã và đau xót. Lão mang tất cả số tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ trông coi mảnh vườn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối những gì ông giáo giúp. Một hôm lão xin Binh tư bả chó là để giết con chó hay đến vườn làm thịt rủ Binh tư cùng uống rượu. Ông giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy. Nhưng rồi ông lão bỗng nhiên chết, cái chết thật dữ dội. Cả làng không hiểu vì sao chỉ có Binh Tư và ông giáo hiểu. 2. Bài tập 2. - Hs trả lời - Nhân vật chính trong đoạn trích tức nước vỡ bờ là chị Dậu. - Sự việc tiêu biểu: Chị Dậu chăm sóc chồng bị ốm và đánh lại cai lệ và người nhà lí trưởng để bảo vệ anh Dậu. - Hs tóm tắt. - Hs trình bày - Anh Dậu đang ốm nặng về nhà chưa húp được bát cháo nào thì cai lệ và người nhà lí trưởng đã tới quát tháo om sòm. Tên cai lệ không động lòng trước lời van xin của chị Dậu mà ngược lại hắn văng ra lời nói sỉ nhục. Chị Dậu cố gắng nín nhịn nhưng khi chúng cố tình hành hạ chị và chồng chị chị đã cự lại và vùng lên quyết liệt. Cuộc chiến đấu không cân sức . Một bên người đàn bà lực điền và hai tên đàn ông. Cuối cùng phần thắng nghiêng về chị Dậu. 3. Bài tập 3. - Đúng mặc dù là hai TP tự sự nhưng rất gàu chất thơ, ít sự việc, các tg chủ yếu tập trung miêu tả cảm giác và nội tâm nhân vật nên khó tóm tắt. - Một hôm cô tôi gọi tôi đến và hỏi răng tôi có muốn vào chơi và thăm mẹ ở Thanh Hoá. Khi tôi trả lời là không thì cô tôi dỗ dành, tôi vào để mẹ tôi may vá và thăm em bé. Cô còn kể mẹ tôi ăn mặc rách rưới, cô khuyên đánh giấy gọi mẹ về. Tôi đau đớn buồn tủi, vừa thương mẹ vừa phẫn nộ trước cổ tục PK tàn ác. Ngày giỗ đầu thầy tôi mẹ đã về. Nhìn bóng mẹ từ xa tôi nhận ra, giây phút được vùi vào lòng mẹ khiến tôi vô cùng HP. c. Củng cố(2’) - Gv nhận xét tinh thần luyện tập và chất lượng luyện tập của học sinh. d. Hướng dẫn HS học bài và làm bài tập ở nhà(1’). - Ôn lại lí thuyết và cách tóm tắt VB tự sự. - Hoàn chỉnh bài tập, thử tóm tắt VB tôi đi học. - Chuẩn bị: Trả bài tập làm văn số 1. .* Rút kinh nghiệm sau tiết dạy ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................