Giáo án Tiết 1 Văn bản: TÔI ĐI HỌC (Thanh Tịnh)

Ngày soạn: 19. 8. 2013 Ngày giảng: 21. 8. 2013 Lớp: 8A Tiết 1 Văn bản: TÔI ĐI HỌC (Thanh Tịnh) 1. MỤC TIÊU BÀI DẠY a. Kiến thức: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tôi đi học” - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. b. Kỹ năng. - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. c. Thái độ - Tình cảm tha thiết của tác giả đối với tuổi thơ, bạn bè và mái trường quê hương thân yêu. 2. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS a. Chuẩn bị của GV: Soạn giáo án, nghiên cứu tài liệu. b. Chuẩn bị của học sinh: Đọc bài ở nhà, soạn bài theo yêu cầu SGK. 3 TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: a. KIểm tra bài cũ: (4’) Kiểm tra vở soạn sách vở HS. *Giới thiệu bài mới: (1’) Trong cuộc đời mỗi con người, những kỷ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỷ niệm về buổ đầu tiênđến trướng . Truyện ngắn Tôi đi học đã diễn tả những kỷ niệm mơn man, bâng khuâng của một thời thơ ấy. b. Nội dung bài mới Hoạt động của thầy tg Hoạt động của trò ?TB GV ?TB GV GV ?Kh ?TB ?K GV ?TB ?K ?TB ?TB GV ?TB ?TB ?TB GV ?K GV ?G GV GV Em hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả Thanh Tịnh.? Những sáng tác của tác giả Thanh Tịnh đậm chất trữ tình, toát lên vẻ đẹp đằm thắm, nhẹ nhàng mà lắng sâu, tình cảm êm dịu trong trẻo. Nêu hiểu biết của em về tác phẩm? Yêu cầu đọc văn bản: Giọng chậm, dịu, hơi buồn, lắng sâu, GV đọc mẫu. Gọi HS đọc -> Nhận xét. Tóm tắt văn bản? Em hiểu thế nào là: Ông đốc Lạm nhận Văn bản thuộc kiểu loại văn bản nào?. Văn bản biểu cảm vì toàn truyện là cảm xúc tâm trạng của nhân vật trong buổi tựu trường đầu tiên ta thấy truyện ngắn này đậm chất trữ tình, cốt truyện đơn giản. Nêu trình tự sự việc trong đoạn trích? Truyện có mấy đoạn, nội dung từng đoạn.? Theo dõi văn bản nhân vật nào được kể trong truyện ngắn này.? . Nhân vật chính là ai ? Vì sao đó là nhân vật chính.? Theo dõi phần đầu văn bản hãy cho biết kỷ niệm ngày đầu tiên đến trường của nhân vật tôi gắn với không gian thời gian cụ thể nào.Cụ cùng các em đi tìm hiểu bài Em hãy nhắc lại nội dung đoạn một và hai? Cảm nhận của tôi trên đường tới trường như thế nào ? Những kỉ niệm đó được gắn với thời gian, không gian nào ?.em hãy tìm chi tiết đó ? Những không gian và thời gian ấy lại trở thành kỷ niệm trong tâm trí tác giả. Những chuyển biến của cảnh vật sang thu, những em bé núp trên lưng mẹ đầu tiên đến trường...khiến nhân vật tôi liên tưởng về ngày đầu tiên đi học của mình Con đường này nhân vật tôi đã quen đi lại rất quen thuộc Vậy vì sao cậu bé đi học lại thấy có sự thay đổi đó.? Đối với một cậu bé mới chỉ biết chơi diều, qua sông thả diều, ra đồng chạy nhảy với bạn … đi học quả là một sự kiện lớn, một đổi thay quan trọng, đánh dấu bước ngoặt của tuổi thơ vì thế tôi cảm thấy trang trọng đứng đắn với bộ quần áo và mấy quyển vở mới trên tay. Vì thế muốn thử sức mình xin mẹ cho được cầm bút thước, tôi muốn tự mình đảm nhiệm việc học tập, muốn được chững chạc như bạn, không thua kém bạn … Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đường làng đến trường nhân vật tôi đã tự bộc lộ đức tính gì của mình.? Đó là thời điểm và nơi chốn quen thuộc gần gũi, gắn liền với tuổi thơ của tác giả ở quê hương, đó là lần đầu tiên được cắp sách tới trường, tác giả là người yêu quê hương tha thiết. Các em đã tìm hiểu phần một ,cảm nhận của tụi trờn đường tới trường ,cảm nhận của tụi lúc ở sõn trường và trong lớp học và lưu lại trong tõm trí tác giả như thế nào tiết sau các em sẽ tìm hiểu tiếp . 20’ 18' I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả, tác phẩm: - Thanh Tịnh (1911 - 1988) là nhà văn có sáng tác từ trước cách mạng tháng tám ở các thể loại thơ và truyện. Sáng tác của Thanh Tịnh toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm, êm dịu, trong trẻo. - Tôi đi học in trong tập “Quê mẹ”, xuất bản năm 1941. 2. Đọc,tóm tắt. -H/s đọc -nghe H- Nhân vật Tôi được mẹ dẫn đến trường trên con đường làng với tâm trạng háo hức. Vào đến sân trường cậu bé thấy cảnh vật thật lạ và lúng túng sợ hãi, bật khóc. Được mẹ dỗ dành cậu đã đi xếp hàng và vào lớp học. 3. Tìm hiểu và giải nghĩa từ khó. H:Trả lời dựa vào chú thích SGK 4. Bố cục: - Thể loại: Truyện ngắn trữ tình. H: Trình tự sự việc trong đoạn trích: Từ thời gian và không khí ngày tựu trường ở thời điểm hiện tại, nhân vật tôi hồi tưởng về kỉ niệm ngày đầu tiên đi học. H: Truyện chia thành 5 đoạn. Đ1: -> rộn rã: khơi nguồn nỗi nhớ. Đ2: -> ngọn núi: tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên con đường cùng mẹ tựu trường. Đ3: -> các lớp: tâm trạng và cảm giác của tôi khi đứng giữa sân trường khi nhìn mọi người, các bạn. Đ4: -> chút nào hết: tâm trạng của tôi khi gọi tên và rời mẹ vào lớp. Đ5: còn lại: tâm trạng của tôi khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận tiết học đầu tiên. -H: Tôi, mẹ, ông đốc, những cậu học trò -H: Tôi là nhân vật được kể nhiều nhất, mọi sự việc đều được kể từ cảm nhận của tôi. II. Phân tích 1. Cảm nhận của tôi trên đường tới trường. -H: Lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường -H: Buổi mai hôm ấy … đầy sương thu và gió lạnh … trên con đường làng dài và hẹp. H:Nghe giảng -H:… con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh … thay đổi … lòng tôi … có sự thay đổi lớn … cậu bé đã được đi học. -H: Nghe giảng * Yêu học, yêu bạn bè và mái trường quê hương. c. Củng cố: (1') ? Điều gì khiến nhân vật tôi liên tưởng về ngày đầu tiên đi học của mình? H: Những chuyển biến của cảnh vật sang thu, những em bé núp trên lưng mẹ đầu tiên đến trường...khiến nhân vật tôi liên tưởng về ngày đầu tiên đi học của mình d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: (1') - Về nhà đọc tiếp văn bản, đọc hiểu văn bản. - Tìm và phân tích các hình ảnh sẽ được tác giả sử dụng trong truyện ngắn. - Đọc lại các văn bản bản về chủ đề nhà trường và gia đình đã học. - Ghi lại những ấn tượng, cảm xúc của bản thân về một ngày tựu trường mà em nhớ nhất. * Rút kinh nghiệm sau tiết dạy .......................................................................................................................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................................................................................................................