Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 54+55 - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Mường Mít

Ngày dạy: 08/11/2019 (6A) 05/11/2019 (6D) Tiết 54. Bài 13. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN (Truyện Thánh Gióng; Sơn Tinh, Thủy Tinh; Thạch Sanh) I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức. - Củng cố những kiến thức về các truyện dân gian như Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh, Thạch Sanh. - Kể và hiểu được nội dung, ý nghĩa của các truyện đã học. 2. Kĩ năng. - Rèn luyện kĩ năng hệ thống, củng cố kiến thức, kĩ năng kể lại truyện. 3. Thái độ: - Cảm nhận được cái hay của thể loại truyện dân gian, tự rút ra nhận xét, bài học cho bản thân. 4. Định hướng phát triển năng lực a. Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác, b. Năng lực đặc thù: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Lập kế hoạch dạy học, tài liệu, phiếu học tập 2. Học sinh: Nghiên cứu bài học, chuẩn bị theo sự phân công. III. Phương pháp, kĩ thguật 1. Phương pháp - Vấn đáp, hoạt động nhóm, tổ chức trò chơi, ... 2. Kĩ thuật IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra đầu giờ: a. Bài cũ: Kết hợp trong giờ b. Bài mới: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3. Bài mới: Hoạt động 1: Khởi động Giáo viên viết tên các truyện Thánh Gióng; Sơn Tinh, Thủy Tinh; Thạch Sanh lên bảng và yêu cầu học sinh xác định thể loại của mỗi truyện. Cho hs xác định thể loại. Gv dẫn dắt vào bài. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức trọng tâm Câu 6: Hệ thống về thể loại, nhân vật, sự việc, ý nghĩa các truyện Thánh Gióng, Sơn Tinh, - GV Tổ chức chơi trò chơi: "Những cánh hoa xinh": + GV: vẽ bông hoa lên bảng: từng HS tham gia trò chơi sẽ thực hiện các yêu cầu sau: ? Điền vào mỗi cánh hoa một tên truyện dân gian đã học, nêu nội dung ý nghĩa của mỗi truyện. - Học sinh tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ - Học sinh suy nghĩ, viết câu trả lời - Dự kiến sản phẩm: *Báo cáo kết quả *Đánh giá kết quả - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá - Giáo viên nhận xét, đánh giá ->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học và nêu mục tiêu bài học Thủy Tinh, Thạch Sanh Truyện ND Thánh Gióng Sơn Tinh, Thủy Tinh Thạch Sanh 1. Thể loại Truyền thuyết Truyền thuyết Truyền thuyết 2. Nhân vật - Hai vợ chồng ông lão nghèo khó nhưng lương thiện. - Tháng Gióng - Sứ giả - Vua - Giặc Ân - Hùng Vương thứ 18 - Mị Nương - Sơn Tinh, Thủy Tinh. - Lạc hầu, lạc tướng.... - Hai vợ chồng ông lão nông dân nghèo, lương thiện. - Thạch Sanh, Lí Thông - Chăn tinh, Đại bàng tinh, Con vua Thủy tề.... 3. Các sự việc chính - Thánh Gióng ra đời. - Thánh Gióng lớn lên - Giặc Ân xâm lược, sứ giả tìm người tài giỏi.... - Thánh Gióng nhận lời đánh giặc và ra điều kiện với sứ giả. - Thánh Gióng lớn lên thần kì. - Vua Hùng kén rể - Hai chàng trai đến cầu hôn - Vua Hùng ra điều kiện kén rể - Sơn Tinh được vợ - Thủy Tinh dâng nước lên đánh Sơn Tinh - Sơn Tinh càng đánh càng vững vàng, Thủy Tinh - Thạch Sanh mồ côi cha mẹ sống dưới gốc đa. - Thạch Sanh kết nghĩa với Lí Thông. - Thạnh Sanh giết chăn tinh, bị Lí Thông lừa gạt - Thạch Sanh cứu công chúa, giết đại bàng tinh, cứu con vua thủy tề... - Thánh Gióng đánh giặc. - Thánh Gióng về trời càng đánh càng suy yếu cuối cùng phải rút quân. - Hàng năm Thủy Tinh dâng nước ... - Thạch Sanh bị hồn chăn tinh và đại bàng tinh bày trò hãm hại và bị bắt giam vào ngục - Thạch Sanh chữa bệnh cho công chúa được nhà vua gả công chúa cho và trở thành phò mã - Mẹ con Lí Thông bị sét đánh chết và bị biến thành bọ hung. - Thạch Sanh đánh quân 18 nước chư hầu và được truyền ngôi - Ý nghĩa - Giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm ở Đồng Bằng Bắc Bộ. - Ca ngợi công đức của người anh hùng Gióng - Phản ánh ý nghĩa nhân quả trong cuộc sống “Ở hiền gặp lành, ác giả, ác báo” Giáo viên cho học sinh lấy ví dụ minh họa trong từng văn bản cụ thể. Tổ chức cho học sinh kể lại truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh. Gọi một số học sinh kể trước lớp. Nhận xét. Câu: 7 Kể tóm tắt các tác phẩm trên - Thi kể chuyện: “Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”. Hoạt động 3: Luyện tập Bài tập: Hãy kể lại một truyện dân gian mà em thích bằng lời văn của em, nêu ý nghĩa, bài học. Hs: Hoạt động cá nhân (3 phút) Hoạt động 4: Vận dụng Hs: Em hãy kể một truyện dân gian thuộc thể loại truyền thuyết hoặc cổ tích mà em đã từng đọc hoặc đã nghe. Hoạt động 5: Mở rộng - Học thuộc bài cũ, tìm sưu tầm những truyện dân gian VN, hay nước ngoài. - Kể lại một số truyện dân gian đã học cho người thân hoặc các em nhỏ nghe. V. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị tiết học sau - Ôn tập và chuẩn bị bài mới “Ôn tập truyện Em bé thông minh, Ếch ngồi đáy giếng, Treo biển, Thầy bói xem voi” (xác định: thể loại, nhân vật, sự việc chính, ý nghĩa) của các văn bản đó. Ngày dạy: 09/11/2019 (6A) 09/11/2019 (6D) Tiết 55. Bài 13. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN (Truyện Em bé thông minh, Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Treo biển) I. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức. - Củng cố những kiến thức về các truyện dân gian như Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh, Thạch Sanh. - Kể và hiểu được nội dung, ý nghĩa của các truyện đã học. 2. Kĩ năng. - Rèn luyện kĩ năng hệ thống, củng cố kiến thức, kĩ năng kể lại truyện. 3. Thái độ: - Cảm nhận được cái hay của thể loại truyện dân gian, tự rút ra nhận xét, bài học cho bản thân. 4. Định hướng phát triển năng lực a. Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác, b. Năng lực đặc thù: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Lập kế hoạch dạy học, tài liệu, phiếu học tập 2. Học sinh: Nghiên cứu bài học, chuẩn bị theo sự phân công. III. Phương pháp, kĩ thguật 1. Phương pháp - Vấn đáp, hoạt động nhóm, tổ chức trò chơi, ... 2. Kĩ thuật IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra đầu giờ: a. Bài cũ: Kết hợp trong giờ b. Bài mới: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3. Bài mới: Hoạt động 1: Khởi động Giáo viên viết tên các truyện: Em bé thông minh; Ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi; Treo biển lên bảng và yêu cầu học sinh xác định thể loại của mỗi truyện. Cho hs xác định thể loại. Gv dẫn dắt vào bài. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức trọng tâm Hướng dẫn học sinh hệ thống lại những kiến thức của các truyện Em bé thông minh, Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Treo biển. Học sinh lập bảng Câu 9: Hệ thống các truyện Em bé thông minh, Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Treo biển Truyện ND Em bé thông minh Ếch ngồi đáy giếng Thầy bói xem voi Treo biển Thể loại Truyện cổ tích Truyện ngụ ngôn Truyện ngụ ngôn Truyện cười - Nhân vật - Hai cha con em bé - Viên quan - Nhà vua - dân làng - lính - Sứ giả nước láng giềng - Con ếch - Năm ông thầy bói - Người quản tượng - Chủ cửa hàng - Bốn người khách - Sự việc - Viên quan thử tài em bé - Nhà vua thử tài em bé 2 lần - Em bé giải câu đố của sứ giả nước láng giềng - Ếch sống lâu ngày trong giếng - Nước tràn giếng đưa ếch ra ngoài - Ếch bị một con trâu giẫm bẹp - Năm thầy bói xem voi bằng cách mỗi thầy sờ vào một bộ phận của con voi - Năm thầy phán về con voi - Năm thầy đánh nhau - Chủ cửa hàng treo biển - Bốn người khách qua đường góp ý - Chủ quán sửa và cất biển - Ý nghĩa - Ca ngợi sự thông minh của em bé, đề cao trí khôn dân gian - Phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp - Bài học cho bản thân về - Phê phán năm ông thầy bói nói náo - bài học: Khi xem xét sự - Phê phán chủ của hàng thiếu chủ kiến - Bài học cách học hỏi, không huênh hoang kiêu ngạo việc cần xem xét một cách toàn diện cần lắng nghe ý kiến của người khác nhưng cần phải biết chọn lọc. Hướng dẫn học sinh kể chuyện Học sinh thực hiện theo yêu cầu hoạt động cá nhân. Nhận xét; Giáo viên cho điểm * Kể các truyện như Em bé thông minh, Ếch ngồi đáy giếng, Treo biển. Hoạt động 3: Luyện tập Bài tập: Hãy kể lại một truyện dân gian mà em thích bằng lời văn của em, nêu ý nghĩa, bài học. Hs: Hoạt động cá nhân (3 phút) Hoạt động 4: Vận dụng Hs: Em hãy kể một truyện dân gian thuộc thể loại ngụ ngôn hoặc cười mà em đã từng đọc hoặc đã nghe. Hoạt động 5: Mở rộng - Học thuộc bài cũ, tìm sưu tầm những truyện dân gian VN, hay nước ngoài. - Kể lại một số truyện dân gian đã học cho người thân hoặc các em nhỏ nghe. V. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị tiết học sau - Học bài, tìm sưu tầm những truyện dân gian VN, hay nước ngoài. - Tiếp tục ôn tập kĩ các văn bản trên, nắm chắc được cốt truyện, ý nghĩa của các câu chuyện đã học. - Chuẩn bị bài: Trả bài kiểm tra Tiếng Việt. + Làm lại đề kiểm tra tiếng Việt giờ trước. + Xem lại các kiến thức về: Nghĩa của từ; Danh từ và cụm danh từ.