Giáo án ngữ văn 9 từ tiết 52 đến tiết 70

NS:…………….. NG: Tiết 52 -53 BẾP LỬA ( Bằng Việt ) I. Mục tiêu. - Hiểu được bài thơ gợi nhớ những kỉ niệm về tình bà cháu đồng thời thể hiện tình cảm chân thành của người cháu đối với bà. Thấy được sáng tạo của nhà thơ trong việc sử dụng hình ảnh khơi gợi liên tưởng, kết hợp giữa miêu tả, tự sự, bình luận với biểu cảm một cách nhuần nhuyễn. - KT: Những hiểu biết bước đầu về tác giả Bằng Việt và hoàn cảnh ra đời của bài thơ. Những xúc cảm chân thành của tác giả và hình aûnh ngöôøi baø giaøu tình thöông, giaøu ñöùc hy sinh trong baøi thô. Việc sử dụng kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả, bình luận trong tác phẩm trữ tình. - KN: Nhận diện, phân tích được các yếu tố tự sự, miêu tả, bình luận và biểu cảm trong bài thơ. Liên hệ để thaáy ñöôïc nỗi nhớ về người bà trong hoàn cảnh tác giả đang ở xa tổ quốc có mối liên hệ chặt chẽ với những tình cảm với quê hương, đất nước. - TĐ: Yeâu queâ höông, traân trọng tình caûm gia ñình, tình baø chaùu. II.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài. 1. Hỏi và trả lời về nội dung kiến thức. 2. Tự nhận thức về sự quan trọng của Bếp lửa trong mỗi gia đình. 3. Suy nghĩ sáng tạo: Biết suy nghĩ, đánh giá, bình luận về hình ảnh bếp lửa trong mỗi gia đình, nêu được những việc làm của cá nhân để lưu giữ những kí niệm tuổi ấu thơ. 4. Ra quyết định về những việc làm cụ thể của cá nhân về những kỉ niệm với ông bà. III. Các Ph­¬ng ph¸p/ Kĩ thuật dạy học có thể sử dụng 1. Thảo luận nhóm: Trao đổi chung về hình ảnh bếp lửa và hình ảnh người bà. 2. Minh hoạ thực hành: GV đưa ra một số hình ảnh về bếp lửa và hình ảnh người bà. 3. Vẽ tranh: Khuyến khích HS vẽ tranh về bà và bếp lửa. 4. Kĩ thuật hỏi và trả lời, kĩ thuật động não, kĩ thuật giao nhiệm vụ, kĩ thuật chi nhóm… IV. PHương tiện dạy học: Giấy khổ to, tranh ảnh... V. TiÕn tr×nh d¹y häc: * Kieåm tra baøi cuõ: Đọc thuộc lòng bài thơ Đoàn thuyền đánh cá? Nêu nội dung, nghệ thuật của bài thơ. ĐA: HS đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ. Nêu đầy đủ nội dung, nghệ thuật theo phần ghi nhớ. 1. Khám phá: Baøi thô “Beáp löûa” gôïi laïi nhöõng kæ nieäm veà ngöôøi baø vaø tình baø chaùu vöøa saâu saéc thaám thía vöøa raát quen thuoäc vôùi moïi ngöôøi. Ñoù laø nhöõng tình caûm, kæ nieäm cuûa taùc giaû trong thôøi thô aáu. Tình caûm aáy bieåu hieän nhö theá naøo trong baøi thô, hoâm nay cô höôùng daãn caùc em tìm hieåu. Kiểm tra vở soạn và sự chuẩn bị của HS. 2. Kết nối Phương pháp Nội dung Hoạt động 1: Tìm hieåu chung. -Hoïc sinh ñoïc chuù thích ? Neâu nhöõng hieåu bieát khaùi quaùt veà taùc giaû vaø hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa taùc phaåm? Hoạt động 2: . Phân tích văn bản Höôùng daãn ñoïc vaên baûn. Hs tìm hiểu chú thích. ? Xác định bố cục bài thơ. ? Hình aûnh naøo bao truøm baøi thô? H/ a bếp lửa. Gaén lieàn vôùi hình aûnh ñoù laø hình aûnh naøo? H/a người bà. Tình caûm baø chaùu, laø nỗi nhôù, loøng kính yeâu voâ haïn cuûa ngöôøi chaùu ñoái vôùi baø cuõng laø vôùi gia ñình vaø queâ höông ñaát nöôùc. ? Xaùc ñònh phöông thöùc bieåu ñaït cuûa baøi thô? ( Töï söï, bieåu caûm ) -Höôùng daãn phaân tích phaàn 1. -HS ñoïc laïi 2 ñoaïn ñaàu. ? Trong hoài töôûng cuûa ngöôøi chaùu nhöõng kỉ niệm naøo veà baø vaø tình baø chaùu ñöôïc gôïi laïi? -GV cho HS phaùt hieän hình aûnh thô. - Kæ nieäm veà baø + tuoåi thô + beáp löûa. +Khoùi hun nheøm-muõi coøn cay-beáp löûa baø nhen ? Hoaøn caûnh cuûa gia ñình nhaø thô gôïi cho em suy nghó gì veà ñaát nöôùc? ? Chæ ra vaø phaân tích moái quan heä giöõa hình aûnh baø chaùu – beáp löûa? Tình caûm gì ñöôïc bieåu hieän? Baø baûo chaùu nghe -Tieáng chim tu huù: giuïc giaõ, khaéc khoaûi, tha thieát: + Tieáng tu huù sao maø… + Tu huù ôi chaúng ñeán ôû… àTieáng tu huù gôïi hoaøi nieäm, gôïi ra tình caûnh vaéng veû vaø nhôù mong cuûa hai baø chaùu. ? Coù moät tình thöông xuaát hieän ñang xen trong hoaøi nieäm ñoù laø aâm thanh naøo? YÙ nghóa cuûa aâm thanh ñoù? Tìm hieåu ñoaïn coøn laïi. ? Tìm nhöõng hình aûnh thô theå hieän söï hoài töôûng veà tuoåi thô, về baø veà beáp löûa? ? Caûm nhaän veà hình aûnh ngöôøi baø qua nhöõng söï vieäc baø ñaõ laøm vaø hình aûnh nhoùm beáp löûa? ? Hình aûnh beáp löûa ñöôïc nhaéc ñeán bao nhieâu laàn? Taïi sao khi nhaéc ñeán beáp löûa laø ngöôøi chaùu nhôù ñeán baø vaø ngöôïc laïi, khi nhôù veà baø laø nhôù ngay ñeán hình aûnh beáp löûa? Hình aûnh baø luoân gaén vôùi hình aûnh “beáp löûa (10 laàn). ? Vì sao taùc giaû vieát “OÂi kì laï… beáp löûa” beáp löûa bình dò maø thaân thuoäc, kì dieäu, thieâng lieâng: OÂi kì laï thieâng lieâng beáp löûa. Beáp löûa đến ngoïn löûa: baø laø ngöôøi truyeàn löûa, truyeàn söï soáng, nieàm tin cho caùc theá heä noái tieáp. - GV bình yù naøy: Ngoïn löûa cuûa baø laø nieàm tin thieâng lieâng, kæ nieäm aám loøng, naâng böôùc chaùu treân ñöôøng daøi, yeâu baø, yeâu queâ höông, ñaát nöôùc, nhaân daân. ? Vì sao taùc giaû vieát “ngoïn löûa” maø khoâng vieát “beáp löûa”? Em caûm nhaän nhö theá naøo veà tình baø chaùu? Tình caûm baø chaùu, laø nỗi nhôù, loøng kính yeâu voâ haïn cuûa ngöôøi chaùu ñoái vôùi baø cuõng laø vôùi gia ñình vaø queâ höông ñaát nöôùc. Hết tiết 1 chuyển tiết 2. -Höôùng daãn toång keát. -khaùi quaùt noäi dung vaø vaø ngheä thuaät.Hs đọc ghi nhớ. Hoạt động 3 -Höôùng daãn luyeän taäp. ? Cho bieát yeáu toá laäp luaän söû duïng trong baøi thô? Cho hs viết đoạn văn (5 phút). Hs nhận xét - Gv nhận xét A. Giới thiệu chung: 1- Taùc giaû: Baèng Vieät queâ Haø Taây. Nhaø thô tröôûng thaønh trong khaùng chieán choáng Mó. 2- Taùc phaåm: vieát naêm 1963 khi nhaø thô ôû Lieân Xoâ. B. Phân tích văn bản. 1. Đọc-Chú thích. 2. Bố cục: 2 phần 3. Phaân tích: a. Nhöõng kæ nieäm veà baø vaø tình baø chaùu: - Kæ nieäm tuoåi thô beân baø + Thieáu thoán gian khoå (ñaát nöôùc khoù khaên vì chieán tranh). + Baø sôùm hoâm chaêm chuùt. à beáp löûa hieän dieän nhö tình caûm aám aùp cuûa baø, söï cöu mang ñuøm boïc ñaày chi chuùt cuûa baø. b. Nhöõng suy ngaãm veà baø vaø hình aûnh beáp löûa: - Suy ngaãm veà cuoäc ñôøi baø luoân gaén vôùi hình aûnh beáp löûa. à ngöôøi nhoùm löûa luoân giöõ cho ngoïn löûa aám noùng vaø toûa saùng. - Baø taûo taàn hy sinh chaêm lo cho moïi ngöôøi. “Nhoùm beáp löûa aáp iu noàng ñöôïm”. àBaø nhoùm leân nieàm yeâu thöông, nieàm vui söôûi aám. Baø nhoùm daäy caû nhöõng taâm tình tuoåi thô. 4. Toång keát. 4.1. Nội dung. 4.2. Nghệ thuật. 4.3. Ghi nhớ (SGK). C. Luyeän taäp D. Vận dụng 4. Cuûng coá: Khắc sâu kiến thức bài. - Học toàn bộ nội dung bài. HS hoïc thuoäc baøi thô. Keå laïi caâu chuyeän kæ nieäm veà ngöôøi baø beân beáp löûa. Chuaån bò baøi höôùng daãn ñoïc theâm “ Khuùc haùt ru nhöõng em beù treân löng meï”. E. Rút kinh nghiệm. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ----------------------@------------------------ NS:………………… Tieát 54 NG:……………… TỔNG KẾT VỀ TỪ VỰNG ( Tiếp). A.Mục tiêu. - KT: H/S naém vöõng hôn vaø bieát vaän duïng nhöõng kieán thöùc veà töø vöïng ñaõ hoïc töø lôùp 6 ñeán lôùp 9(Töø töôïng thanh vaø töø töôïng hình, moät soá pheùp tu töø töø vöïng: so saùnh, aån duï, nhaân hoùa, hoaùn duï, noùi quaù, noùi giaûm, noùi traùnh, ñieäp ngöõ, chôi chöõ). - KN: Nhaän bieát vaø vaän duïng thaønh thaïo. - TĐ: Yeâu quí vaø giöõ gìn söï trong saùng vaø phong phuù voán töø vöïng cuûa Tieáng Vieät II.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài. 1. Hỏi và trả lời về nội dung kiến thức. 2. Tự nhận thức về sự quan trọng về từ vựng Tv. 3. Suy nghĩ sáng tạo: Biết suy nghĩ, đánh giá về một số phép tu từ từ vựng. 4. Ra quyết định về việc sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh, một số phép tu từ từ vựng. III. Các Ph­¬ng ph¸p/ Kĩ thuật dạy học có thể sử dụng 1. Thảo luận nhóm: Trao đổi chung về hình ảnh bếp lửa và hình ảnh người bà. 2. Minh hoạ thực hành: GV đưa ra một số hình ảnh về bếp lửa và hình ảnh người bà. 3. Kĩ thuật hỏi và trả lời, kĩ thuật động não, kĩ thuật giao nhiệm vụ, kĩ thuật chi nhóm… IV. PHương tiện dạy học: Giấy khổ to, Bảng phụ. V. TiÕn tr×nh d¹y häc: * Kieåm tra baøi cuõ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS và vở soạn. Kieåm tra trong quaù trình oân taäp, toång keát. 1. Khám phá: Hoâm nay chuùng ta tieáp tuïc toång keát nhöõng phaàn coøn laïi cuûa töø vöïng Tieáng Vieät. 2. Kết nối Phöông phaùp Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1: -OÂn taäp töø töôïng hình, töø töôïng thanh. -HS nhaéc laïi caùc khaùi nieäm töø töôïng hình: Là những từ gợi tả hình ảnh,dáng vẻ, trạng thái của sự vật. Töø töôïng thanh:Là những từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người. -Höôùng daãn laøm baøi taäp. -Baøi taäp 1: Tìm nhöõng teân loaøi vaät laø töø töôïng thanh.(Coù teân moâ phoûng aâm thanh) -Baøi taäp 2: Phaùt hieän töø töôïng hình vaø neâu taùc duïng. HOAÏT ÑOÄNG 2: -Höôùng daãn oân taäp bieän phaùp tu töø. -HS nhôù laïi keå teân vaø neâu ñaëc ñieåm cuûa 8 bieän phaùp tu töø. +So sánh: Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. +Ẩn dụ: Là gọi tên sự vật, hiện tượng bằng tên sự vật,hiện tương khác có nét tương đồng với nó. +Nhân hóa: Gọi hoặc tả con vật,cây cối,đồ vật…bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi người. +Hoán dụ: Là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó. +Nói quá: Là phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả. +Nói giảm nói tránh: Dùng cách diễn đạt tế nhị,tránh gây cảm giác đau buồn,ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục, thiếu lịch sự. +Điệp ngữ: Lặp lại từ ngữ để làm nổi bật ý,gây cảm xúc mạnh. +Chơi chữ: Lợi dụng đắc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước - HS ñoïc caùc ví duï ? Döïa vaøo ñaëc ñieåm bieän phaùp tu töø haõy nhaän dieän caùc ví duï söû duïng bieän phaùp tu töø naøo? ?Neâu yù nghóa cuûa caùc hình aûnh ñoù? ( Lôùp nhaän xeùt – GV boå sung). ? Vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc veà töø vöïng ñeå phaân tích neùt ngheä thuaät ñoäc ñaùo trong moät soá caâu (ñoaïn)? - Sau khi HS traû lôøi , GV choát, boå sung neùt ngheä thuaät ñoäc ñaùo trong moät soá caâu. I. Töø töôïng hình vaø töø töôïng thanh: 1. Khaùi nieäm: 2. Baøi taäp: 2.1. Baøi taäp 1: Loaøi vaät coù teân goïi laø töø töôïng thanh nhö: meøo, boø, taéc keø, chim cu, tu hú, ve… 2. Baøi taäp 2:-Nhöõng töø töôïng hình: Loám ñoám, leâ theâ, loaùng thoaùng, loà loä.àMoâ taû hình aûnh ñaùm maây moät caùch cuï theå soáng ñoäng. II. Một số phép tu töø töø vöïng: 1. Caùc bieän phaùp tu töø töø vöïng: So sánh, Ẩn dụ, Nhân hóa, Hoán dụ, Nói quá, Nói giảm nói tránh, Điệp ngữ, Chơi chữ. 2. Baøi taäp: 2.1. Baøi taäp 1: a.AÅn duï: Hoa, caùnh, (chæ Thuùy Kieàu) caây laù (chæ gia ñình Kieàu vaø cuoäc soáng cuûa hoï) b. So saùnh : Tieáng ñaøn Kieàu. c. Hoa ghen, Lieãu hôøn-> saéc ñeïp Kieàu-> aán töôïng nhaân vaät taøi saéc veïn toaøn. d. Noùi quaù: Söï xa caùh giöõa thaân phaän, caûnh nhoä cuûa Kieàu vôùi Thuùc Sinh. 2.2. Baøi taäp 2: a. Ñieäp ngöõ: b. Noùi quaù c. So Saùnh d. Nhaân hoùa e. AÅn duï 4. Cuûng coá: Khắc sâu kiến thức bài. - Học toàn bộ nội dung bài. Naém chaéc caùc ñaëc ñieåm töø vöïng ñaõ hoïc. Caùc vaên baûn naøo hay söû duïng bieän phaùp tu töø.Hoaøn thaønh baøi taäp phaàn bieän phaùp tu tö - Chuẩn bị: “ Taäp laøm thô 8 chö õ”.Söu taàm moät soá ñoaïn thô theo theå 8 chöõ. E. Rút kinh nghiệm. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ---------------------@--------------------- NS:…………… Tieát 55 NG: TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ A. Mục tiêu. Nhận diện theå thô tám chữ qua các đoạn văn bản và bước đầu biết cách làm thơ tám chữ. - KT: Đaëc ñieåm cuûa theå thô tám chöõ. - KN: Nhận biết thơ tám chữ. Tạo đối, vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ. - TĐ: Qua hoaït ñoäng laøm thô 8 chöõ caùc em phaùt huy tinh thaàn saùng taïo höùng thuù trong hoïc taäp. - TĐ: Yeâu quí vaø giöõ gìn söï trong saùng vaø phong phuù voán töø vöïng cuûa Tieáng Vieät II.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài. 1. Hỏi và trả lời về nội dung kiến thức. 2. Tự nhận thức về sự quan trọng của thể thơ tám chữ. 3. Suy nghĩ sáng tạo: Biết suy nghĩ, đánh giá về thể thơ tám chữ. 4. Ra quyết định về việc sử dụng thể thơ tám chữ trong sáng tác. III. Các Ph­¬ng ph¸p/ Kĩ thuật dạy học có thể sử dụng 1. Thảo luận nhóm: Trao đổi chung về hình ảnh bếp lửa và hình ảnh người bà. 2. Minh hoạ thực hành: GV đưa ra một số hình ảnh về bếp lửa và hình ảnh người bà. 3. Kĩ thuật hỏi và trả lời, kĩ thuật động não, kĩ thuật giao nhiệm vụ, kĩ thuật chi nhóm… IV. Phương tiện dạy học: Giấy khổ to, Bảng phụ. Moät soá ñoaïn thô 8 chöõ quen thuoäc, gaàn guõi vôùi hoïc sinh. HS: Chuaån bò theo höôùng daãn cuûa GV ôû tieát tröôùc. V. TiÕn tr×nh d¹y häc: *. Kieåm tra baøi cuõ: Ở những lớp dưới các em đã học tâp làm nhữmg loại thơ nào? ĐA: 4 chữ, 5 chữ, 7 chữ, thơ lục bát. 1. Khám phá: Ở những lớp dưới caùc em ñaõ ñöôïc laøm quen với nhiều caùch taäp laøm thô vôùi theå thô 4 và 5 chữ ôû lôùp 6, thô luïc baùt ôû lôùp 7, thô 7 chữ lôùp 8. Tieát hoïc hoâm nay cô cuøng caùc em ñi tìm hieåu veà theå thô taùm chữ. 2. Kết nối. Phöông phaùp Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1: - Goïi HS ñoïc 3 ñoaïn thô ghi ôû baûng phuï. ? Nhaän xeùt soá chöõ ôû moãi doøng thô ôû caùc ñoaïn? Moãi doøng thô ñeàu coù taùm chöõ. ? Tìm nhöõng chöõ coù chöùc naêng gieo vaàn ôû moãi ñoaïn? Nhaän xeùt veà caùch gieo vần cuûa töøng ñoaïn? - Ñoaïn 1: Naøo ñaâu…. Bôø suoái Ta say …. Traêng tan Ñaâu… phöông ngaøn Ta …. Ñoåi môùi - Ñoaïn 2: Meï cuøng cha..khoâng veà Chaùu ôû… chaùu nghe Baø daïy … chaùu hoïc Nhoùm beáp… khoù nhoïc - Ñoaïn 3: Yeâu bieát … baùt ngaùt Giöõa ñoâi… ngoâ khoai Yeâu bieát… ca haùt Qua coâng… nhaø son ? Nhaän xeùt veà caùch ngaét nhòp ôû moãi ñoaïn thô treân? -Caùch ngaét nhòp ña daïng +Caùc caëp vaàn: Veà- nghe; hoïc - nhoïc +Nhaän xeùt: vaàøn chaân theo töøng caëp khuoân aâm. -Ñoaïn 3: caùc caëp vaàn. Ngaùt- non- haùt- son- ñöùng- tieân- döng- nhieân. +Nhaän xeùt: vaàn chaân giaùn caùch theo töøng caëp. ? Qua caùc baøi taäp vöøa tìm hieåu, em hãy khaùi quaùt ñaëc ñieåm cuûa thô taùm chöõ? HOAÏT ÑOÄNG 2: -Höôùng daãn luyeän taäp. -Baøi taäp 1: Gv chiếu bài tập. Ñieàn vaøo choã troáng cuoái caùc doøng thô moät trong caùc töø: “ca haùt, baùt ngaùt, ngaøy qua, muoân hoa” sao cho phuø hôïp. Baøi taäp 2: Gv chiếu bài thơ yêu cầu hs đọc và điền từ cho đúng vần. -Baøi taäp 3: -Ñoaïn thô trong baøi “Töïu tröôøng” cuûa Huy Caän ñaõ bò cheùp sai ôû caâu thöù ba. Haõy chæ ra choã sai, neâu lí do, vaø söûa laïi cho ñuùng? Sai ở chỗ rộn rã vì chàng trai không đi với tính từ này, sửa thêm từ đúng nghĩa và đúng đề tài, cùng vần ương. - Bài tập 4 Làm một bài hoặc một đoạn theo thể tám chữ với nội dung và vần nhịp tự chọn đr thực hành trên lớp. Gv chiếu bài tập yêu cầu hs điền từ thích hợp đúng thanh, đúng vần - đoạn thơ còn thiếu một câu, hãy làm câu cuối theo mạch cảm xúc của ba câu trước. HS töï saùng taùc: gọi ít nhất 3 hs trình bày. Chuû ñeà veà ngaøy nhaø giaùo Vieät Nam. – hs thảo luận, ñọc caû lôùp nghe, goùp yù vaø söûa hoaøn chænh. A. Nhaän dieän theå thô taùm chöõ: -Thô taùm chöõ laø theå thô moãi doøng coù taùm chöõ. -Caùch ngaét nhòp ña daïng. -Baøi thô goàm nhieàu ñoaïn daøi (soá caâu khoâng haïn ñònh), coù theå chia thaønh caùc khoå. -Coù nhieàu caùch gieo vaàn, caùch gieo vaàn phoå bieán nhaát laø vaàn chaân (ñöôïc gieo lieân tieáp hoaëc giaùn tieáp). B. Luyeän tập nhận diện thể thơ tám chữ. 1. Baøi taäp 1: Haõy cắt đứt những dây đàn ca haùt Nhöõng sắc tàn vị nhạt của ngaøy qua Naâng đón lấy màu xanh hương baùt ngaùt Cuûa ngày mai muôn thủa với muoân hoa (Toá Höõu-Thaùp ñoå) 2. Baøi taäp2: Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời. 3. Bài tập 3. -Söûa laïi vaàn: Giôø naùo nöùc của một thời treû daïi Hỡi ngoùi nâu, hỡi tường trắng cửa göông Nhöõng chàng trai mười năm tuổi vaøo tröôøng Röông nho nhỏ với linh hồn baèng ngoïc. (Huy Caän- Töïu tröôøng) 4. Baøi taäp 4: HS töï laøm vaø moät soá em ñoïc tröôùc lôùp. C. Thực hành làm thơ tám chữ. 1. Bài tập 1 Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua. 2. Bài tập 2 3. Bài tập 3. 4. Cuûng coá: Khắc sâu kiến thức bài. - Học toàn bộ nội dung bài. Veà nhaø xem laïi ñaëc ñieåm thô taùm chöõ. Sưu tầm một số bài thơ 8 chữ. Tham khaûo caùc ñoaïn thô ñaõ höôùng daãn, sáng tác một bài thơ tám chữ về chủ đề thầy cô và mái trường. - Chuẩn bị: Luyeän taäp vieát ñoaïn vaên töï söï coù söû duïng yeáu toá nghò luaän. E. Rút kinh nghiệm. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… --------------------@------------------- NS:………………. Tieát 56 NG:9a……………. KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ LỚN TRÊN LƯNG MẸ ( Hướng dẫn đọc thêm ) ( Nguyeãn Khoa Ñieàm ) A. Mục tiêu. Thấy được sự phong phú của thể thơ tự do. Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ. - KT: Tác giả NKĐ và hoàn cảnh ra đời của bài thơ. Tình cảm bà mẹ Taø oâi dành cho con gắn chặt với tình yêu quê hương đất nước và niềm tin vào sự tất thắng của cách mạng. Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại, hình ảnh thơ mang tính biểu tượng, âm hưởng của những khúc ru tha thiết, trìu mến. - KN: Nhận diện các yếu tố ngôn ngữ, hình ảnh mang màu sắc dân gian trong bài thơ. Phaân tích được mạch cảm xúc trữ tình trong bài thơ qua những khúc hát của bà mẹ, của tác giả. Cảm nhận được tinh thần kháng chiến của nhân dân ta trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. - TĐ: Yeâu queâ höông ñaát nöôùc, kính yeâu nhöõng ngöôøi heát loøng vì söï nghieäp giaûi phoùng daân toäc. II.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài. 1. Hỏi và trả lời về nội dung kiến thức. 2. Tự nhận thức về sự quan trọng của lời hát ru trong mỗi gia đình. 3. Suy nghĩ sáng tạo: Biết suy nghĩ, đánh giá, bình luận về hình ảnh người mẹ Tà ôi. nêu được những việc làm của cá nhân để lưu giữ những kí niệm tuổi ấu thơ. 4. Ra quyết định về những việc làm cụ thể của cá nhân về những kỉ niệm với cha mẹ. III. Các ph­¬ng ph¸p/ Kĩ thuật dạy học có thể sử dụng 1. Thảo luận nhóm: Trao đổi chung về hình ảnh bếp lửa và hình ảnh người bà. 2. Minh hoạ thực hành: GV đưa ra một số hình ảnh về bếp lửa và hình ảnh người bà. 3. Vẽ tranh: Khuyến khích HS vẽ tranh về hình ảnh người bà 4. Kĩ thuật hỏi và trả lời, kĩ thuật động não, kĩ thuật giao nhiệm vụ, kĩ thuật chi nhóm… IV. Phương tiện dạy học: Giấy khổ to, tranh ảnh... V. TiÕn tr×nh d¹y häc: * Kieåm tra baøi cũ: Học thuộc lòng bài thơ “ bếp lửa” nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ. ĐA: Đọc thuộc lòng bài thơ, nêu đầy đủ nội dung, nghệ thuật theo phần ghi nhớ. 1. Khám phá: “ Khuùc haùt ru nhöõng em beù lôùn treân löng meï” ra ñôøi giöõa nhöõng naêm thaùng quyeát lieät cuûa nhöõng naêm thaùng choáng Myõ cöùu nöôùc treân caû hai mieàn Nam – Baéc. Thôøi kì naøy, cuoäc soáng cuûa caùn boä, nhaân daân ta treân caùc chieán khu raát gian nan thieáu thoán. Caùn boä nhaân daân vöøa baùm raãy, baùm ñaát taêng gia saûn xuaát vöøa sẵn saùng chieán ñaáu baûo veä Toå Quoác. Hoâm nay chuùng ta cuøng tìm hieåu. 2. Kết nối. Phương pháp Nội dung HOAÏT ÑOÄNG 1: -Höôùng daãn tìm hieåu chung. -Goïi hoïc sinh ñoïc phaàn chuù thích ? Khaùi quaùt nhöõng neùt cô baûn veà taùc giaû? ? Neâu hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô? HOAÏT ÑOÄNG 2: Yeâu caàu 1 HS ñoïc dieãn caûm baøi thô. ? Xaùc ñònh boá cuïc cuûa baøi thô? -Höôùng daãn phaân tích . ? Hoïc sinh ñoïc 3 phaàn. Nhöõng ñoaïn thô gôïi leân hình aûnh ngöôøi meï trong nhöõng coâng vieäc cuï theå naøo? HS thảo luận (4 Phút) ? Caûm nhaän gì về nhöõng vieäc laøm cuûa meï? ? Phaân tích hình aûnh ngöôøi meï trong nhöõng coâng vieäc cuï theå? -Meï giaõ gaïo nuoâi boä ñoäi +Nhòp chaøy nghieâng. +Moà hoâi meï rôi +Vai meï gaày. ? Tình caûm ngöôøi meï ñöôïc theå hieän qua nhöõng vieäc ñoù nhö theá naøo? ? Ñi lieàn vôùi nhöõng coâng vieäc coù hình aûnh naøo beân meï? Haõy caûm nhaân taám loøng cuûa ngöôøi meï? Hình ảnh người con. - GV bình. “Maët trôøi cuûabaép …. Em naèm treân löng” ? Trong moãi lôøi haùt ru cuûa meï coù ñieåm gioáng khaùc nhau nhö theá naøo? ? Em haõy chöùng minh raèng coù söï gaén keát lôøi ru trong töøng coâng vieäc cuûa meï? - GV bình: Töø hình aûnh, taám loøng ngöôøi meï Taø oâi, Nguyeãn Khoa Ñieàm ñaõ theå hieän tình yeâu que höông ñaát nöôùc thieát tha, yù chí chieán ñaáu cho ñoäc laäp töï do vaø khaùt voïng thoáng nhaát nöôùc nhaø cuûa nhaân daân ta trong thôøi kì khaùng chieán choáng Myõ. ? Con laø nguoàn soáng cuûa meï, haõy chöùng minh baèng hình aûnh thô? -Höôùng daãn toång keát: ? Tình caûm cuûa ngöôøi meï phaùt trieån trong nhöõng khuùc ru nhö theá naøo? Haõy chöùng minh? ? Nêu những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ. Hs đọc ghi nhớ. HOAÏT ÑOÄNG 3 - Höôùng daãn luyeän taäp -Ñoïc dieãn caûm baøi thô. -Tìm moät soá ñoaïn (baøi) thô coù noäi dung töông töï. -YÙ nghóa cuûa yeáu toá töï söï trong baøi thô. A. Giới thiệu chung. 1. Taùc giaû: (Xem SGK) 2. Taùc phaåm: +Baøi thô vieát 1971 khi taùc giaû ñang coâng taùc ôû chieán khu mieàn Taây Thöøa Thieân. B. Phân tích văn bản. 1. Đọc-chuù thích: 2. Boá cuïc: +Baøi thô chia laøm ba phaàn, moãi phaàn goàm 2 khoå thô. 3. Phaân tích: a. Hình aûnh người meï Taø oâi: à Söï vaát vả cöïc nhoïc vaø yù thöùc beàn bæ lao ñoäng goùp phaàn vaøo khaùng chieán. à Gôïi söï gian khoå cuûa ngöôøi meï giöõa röøng nuùi meânh moâng heo huùt, meï say meâ lao ñoäng saûn xuaát ñeå goùp phaàn vaøo khaùng chieán. -Meï chuyeån laùn, ñaïp röøng, ñòu em giaønh traän cuoái à Di chuyeån löïc löôïng khaùng chieán laâu daøi vôùi tinh thaàn quyeát taâm, loøng tin vaøo thaéng lôïi. à Ba coâng vieäc theå hieän söï beàn bæ quyeát taâm khaùng chieán, theå hieän loøng yeâu thöông con ngöôøi, thương con, yeâu thöông boä ñoäi, nhaân daân vaø ñaát nöôùc. b. Khaùt voïng cuûa ngöôøi meï: +Tình yeâu tha thieát cuûa meï vôùi con, con laø nieàm tin cuûa meï. à Con laø nguoàn haïnh phuùc aám aùp, gaàn guõi thieâng lieâng. 4. Toång keát: 4. 1. Noäi dung: Ngöôøi meï Taø oâi, ngöôøi meï Vieät Nam anh huøng choáng Myõ xaâm löôïc. Trong gian khoå caøng yeâu thöông con, mong con trôû thaønh ngöôøi töï do. 4. 2. Ngheä thuaät: Gioïng ñieäu ngoït ngaøo trìu meán. 4.3 Ghi nhớ (SGK). C. Luyeän taäp: 4. Cuûng coá: Khắc sâu kiến thức bài. - Học toàn bộ nội dung bài. Hoïc thuoäc loøng baøi thô. Phaân tích tình yeâu ñaát nöôùc qua hai baøi thô ñaõ hoïc. - Chuẩn bị: Chuaån bò baøi “AÙnh traêng” cuûa Nguyeãn Duy.Tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm. Vaàng traêng gaén boù vôùi taùc giaû nhö theá naøo? Vaàng traêng trong baøi thô gôïi cho ta suy nghó veà ñieàu gì? E. Rút kinh nghiệm. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… --------------------@------------------------- NS:…………………. Tieát 57 - 58 NG:9a……………… ÁNH TRĂNG 9b……………… ( Nguyễn Duy ) A. Mục tiêu: Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy. Biết được đặc điểm và những đóng góp của nhà thơ vào nền văn học dân tộc. - KT: Kỉ niệm về một thời gian lao nhưng nặng nghĩa tình của người lính. Kết hợp các yếu tố tự sự, nghị luận trong một tác phẩm thơ Việt Nam hiện đại. Ngôn ngữ, hình ảnh giàu suy nghĩ, mang ý nghĩa biểu tượng. - KN: Đọc – hiểu văn bản thơ được sáng tác sau năm 1975. Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận một văn bản trữ tình hiện đại. - TĐ: Uoáng nöôùc nhôù nguoàn, soáng thuûy chung laø truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daân toäc ta. II.Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài. 1. Hỏi và trả lời về nội dung kiến thức. 2. Tự nhận thức về sự quan trọng của hình ảnh ánh trăng. 3. Suy nghĩ sáng tạo: Biết suy nghĩ, đánh giá, bình luận về hình ảnh ánh trăng. nêu được những việc làm của cá nhân để lưu giữ những kí niệm tuổi ấu thơ. 4. Ra quyết định về những việc làm cụ thể của cá nhân về những kỉ niệm