Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 49, Văn bản: Bài toán dân số - Thái An

KÍNH CHÀO QUí THẦY Cễ GIÁO VỀ DỰ THAO GIẢNG Năm học 2011 - 2012 TRƯỜNG THCS VÂN DU GV: NGUYỄN THỊ BÍCH Kiểm tra bài cũ Cõu 1 Nhận định nào núi lờn quan điểm của tỏc giả về việc hỳt thuốc lỏ và tỏc hại của nú trờn phương diện xó hội ? A. Là “ một tội ỏc ” B. Là “ một cử chỉ cao quớ ” C. Là “ quyền của anh ” D. Là một loại “ ụn dịch ” Cõu 2 Vấn đề mà tỏc giả đặt ra trong văn bản “ Ôn d ị ch , thuốc l ỏ ” là gỡ ? Đỏp ỏn Thuốc lỏ khụng những đe dọa sức khỏe tớnh mạng con người mà cũn gõy ảnh hưởng xấu về đạo đức . Qua đú , tỏc giả bày tỏ thỏi độ và lời kờu gọi về tệ nạn thuốc lỏ . Tiết 49: VĂN BẢN bài toán dân số - Thái An - Ngữ văn 8 Tiết 49 bài toán dân số - Thái An - i. TèM HIỂU chung Tỏc giả : 2. Tỏc phẩm : Thỏi An Trớch : “ Bỏo Giỏo dục và Thời đại Chủ nhật số 28, 1995”. Xột về nội dung: Văn bản nhật dụng i. TI ẾP XÚC VĂN BẢN: + Phần 1 ( Mở bài ) : “ Cú người bảo ” “ sáng mắt ra ” Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đì nh được đặt ra từ thời cổ đại . + Phần 2 (Thõn bài ) : “ Đú là ” “ô thứ 34 của bàn cờ ” Tốc độ gia tăng dõn số thế giới là hết sức nhanh chúng . + Phần 3 (Kết bài ) : “ Đừng để ”“ chớnh loài người ” Lời kờu gọi hạn chế sự bựng nổ và gia tăng dõn số . => Bố cục chặt chẽ Đọc 2. Bố cục II. PH ÂN TÍCH : 1. Nờu vấn đề dõn số và KHH gia đỡnh : Bài toỏn dõn số , theo tỏc giả thực chất là vấn đề gỡ ? Bài toỏn dõn số : Vấn đề dõn số và kế hoạch húa gia đỡnh . Bài toỏn dõn số được đặt ra từ khi nào ? Vấn đề đặt ra từ thời cổ đại Nhận xột của em về cỏch nờu vấn đề của tỏc giả ? Tỏc dụng ? Cỏch nờu vấn đề nhẹ nhàng , giản dị , thõn mật tạo sự bất ngờ , hấp dẫn , lụi cuốn sự chỳ ý của người đọc Bựng nổ dõn số đem lại tỏc hại gỡ cho xó hội ? Phố chật người đụng Nghốo đúi Thất nghiệp ễ nhiễm mụi trường QUAN SÁT BÀN CỜ 16 32 8 128 33 34 64 5, 63 tỉ 7 tỉ Phần thõn bài nhằm chứng minh , giải thớch vấn đề gỡ ? 2. Chứng minh - giải thớch vấn đề xung quanh bài toỏn dõn số : Phần thõn bài cú thể chia ra làm mấy ý? Nội dung của từng ý? Ba ý: + í 1: Bài toỏn dõn số và đỏp ỏn của nú . - 1 bàn cờ cú 64 ụ - Đặt 1 hạt thúc vào ụ thứ nhất , cỏc ụ tiếp theo cứ nhõn đụi - Tổng số thúc bàn cờ cú thể phủ khắp trỏi đất Em cú nhận xột gỡ về số thúc trờn bàn cờ ? Số thúc là con số quỏ lớn . + í 2:-Sự gia tăng dõn số giống như lượng thúc . - Theo kinh thỏnh khi khai thiờn lập địa trỏi đất cú 2 người -> Năm 1995 dõn số thế giới là 5,63 tỷ người -Theo bài toỏn cổ đại thỡ loài người phỏt triển theo cấp số nhõn bội 2 đạt đến ụ 30 Nhận xột của em về mức độ gia tăng dõn số thế giới ? Mức độ gia tăng dõn số quỏ lớn . +í 3:Dõn số tăng từ năng lực sinh sản tự nhiờn của người phụ nữ . Mức độ gia tăng dõn số cũn được nhỡn nhận từ gúc độ nào ? Tỷ lệ sinh con của phụ nữ Ấn Độ : 4,5; Nờpan : 6,3; Ru - ma- ni : 8,1; VN: 3,7; Tan – da – ni – a: 6,7; Ma – đa – gỏt – xca : 6,6; Chõu Phi: 5,8 Thống kờ khả năng sinh sản của phụ nữ , tỏc giả muốn giải thớch điều gỡ ? Giải thớch vấn đề tăng dõn số : cảnh bỏo nguy cơ gia tăng dõn số ( mỗi gia đỡnh 2 con: khú thực hiện ). Vỡ vậy nú sẽ nhanh chúng vượt ra ngoài tầm kiểm soỏt của con người . Em cú nhận xột gỡ về cỏch lập luận của tỏc giả trong phần thõn bài ? Phương phỏp lập luận : Tỏc giả sử dụng lớ lẽ đơn giản , chứng cớ đầy đủ chớnh xỏc kết hợp với so sỏnh , phõn tớch , liệt kờ cho thấy sự gia tăng dõn số là rất lớn . Dõn số tăng nhanh mang lại hậu quả gỡ ? Hậu quả : Kinh tế - văn húa – giỏo dục sẽ nghốo nàn , lạc hậu , kộm phỏt triển . 3. Con đường tồn tại và phỏt triển của nhõn loại : Làm thế nào để nhõn loại phỏt triển được ? Hạn chế sinh đẻ , làm giảm sự bựng nổ và gia tăng dõn số . Điều kiện này cú dễ thực hiện được hay khụng ? Vỡ sao ? Để thực hiện được điều này cần cú điều kiện gỡ ? Dõn trớ được nõng cao , kinh tế , văn húa , giỏo dục được phỏt triển . Đõy là hai mặt của một vấn đề : cú quan hệ mật thiết với nhau vừa là nguyờn nhõn vừa là kết quả . Qua đõy em hiểu quan điểm và thỏi độ của tỏc giả như thế nào về vấn đề dõn số - kế hoạch húa gia đỡnh và đời sống cộng đồng ? Từ việc nhận thức được vấn đề gia tăng dõn số là hiểm họa của nú chứng tỏ tỏc giả là người cú trỏch nhiệm với đời sống của cộng đồng , trõn trọng cuộc sống tốt đẹp của con người . Bài ca dao vui Gỏi một con trụng mũn con mắt Gỏi hai con con mắt liếc ngang Ba con cổ ngẳng răng vàng Bốn con quần ỏo đi ngang khột mự Năm con túc rối tổ cu Sỏu con yếm trụt vỏy dự vặn ngang . Trẻ em nghốo đúi ở cỏc nước Chõu Phi Trẻ em nghốo đúi ở cỏc nước Chõu Phi Trẻ em nghốo đúi ở Việt Nam Bùng nổ dân số Kinh tế kém phát triển Nghèo nàn , lạc hậu Dân trí thấp -> Dõn số tăng nhanh sẽ ảnh hưởng đến tương lai của dõn tộc và nhõn loại . iii. Tổng kết 1. Nghệ thuật 2. Nội dung - Sử dụng kết hợp cỏc phương phỏp so sỏnh , dựng số liệu , phõn tớch . Văn bản nờu lờn vấn đề thời sự của đời sống hiện đại: dõn số và tương lai của dõn tộc, nhõn loại. - Lập luận chặt chẽ . - Ngụn ngữ khoa học , giàu sức thuyết phục . Bảng thống kờ và dự bỏo dõn số thế giới . IV. Luyện tập : 1. Bài tập 1: Con đường nào hạn chế sự gia tăng dõn số ? Vỡ sao ? - Giỏo dục là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dõn số . - Giỳp chị em ý thức được hậu quả của việc gia tăng dõn số : đúi ngốo , lạc hậu . Bài tập 2: í nào núi đỳng nhất vấn đề cú liờn hệ mật thiết với sự gia tăng dõn số ? A. Sự phỏt triển đời sống xó hội núi chung B. Chỉ riờng sự phỏt triển giỏo dục C. Chỉ riờng sự phỏt triển kinh tế D. Chỉ riờng sự phỏt triển chớnh trị Bài tập 3: Bài tập 4:(Khăn trải bàn)Vẽ bản đồ tư duy ND bài học Hướng dẫn TỰ HỌC * Bài cũ : Học bài , tự tỡm hiểu , nghiờn cứu tỡnh hỡnh dõn số của địa phương , từ đú đề xuất giải phỏp cho vấn đề này . * Bài mới : Xem trước bài “ Chương trỡnh địa phương ” ( phần văn ). Lập bảng danh sỏch cỏc nhà văn , nhà thơ địa phương ( tỉnh Phỳ Thọ ). - Sưu tầm và chộp lại những bài thơ , bài văn , đoạn văn hay viết về địa phương Phỳ Thọ . Kính chúc các thầy giáo, cô giáo mạnh khoẻ! Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi !