Giáo án Ngữ văn 10 tiết 31 Làm văn: Luyện tập viết đoạn văn tự sự

Tiết 31 Làm văn LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ A. Mục tiêu bài học: Giúp HS hiểu được khái niệm, nội dung và nhiệm vụ của đoạn văn trong văn bản tự sự, từ đó viết được các đoạn văn tự sự. B. Phương tiện thực hiện: Sgk, sgv, thiết kế bài học. C. Cách thức tiến hành: GV tổ chức giờ dạy học theo cách kết hợp các hình thức trao đổi, thảo luận, thực hành. D. Tiến trình dạy học: 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự? - Muốn miêu tả và biểu cảm thành công ta cần vận dụng sáng tạo những kĩ năng nào? 3. Giới thiệu bài mới: Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt PV: Vai trò của đoạn văn trong vbts? PV: Đặc điểm của đoạn văn? HS đọc văn bản. PV: Đoạn văn trên có thể hiện đúng như dự kiến của tác giả không? PV: Nội dung và giọng điệu của các đoạn văn mở đầu và kết thúc có nét gì giống và khác nhau? PV: Rút ra bài học qua cách viết của tgiả? HS đọc bài tập 2 / 98 PV: Đoạn vừa đọc có phải là đv trong vbts? PV: Xác định vị trí của đoạn văn trong truyện ngắn? PV: Đoạn văn có chỗ nào thành công hoặc chưa thành công? PV: Hãy hoàn chỉnh đoạn văn? PV: Từ đó hãy nêu cách viết đoạn văn trong văn bản tự sự? PV: Đoạn trích kể về sự việc gì? Thuộc phần nào của vbts? PV: Chỉ rõ những chỗ sai sót về ngôi kể và sửa lại cho đúng? PV: Từ đó rút ra kinh nghiệm trong viết văn tự sự? HS làm tại lớp, GV chấm một số bài. I. Đoạn văn trong văn bản tự sự: - Mỗi vbts gồm nhiều đvăn, mỗi đvăn có những nhiệm vụ khác nhau. + Đoạn mở bài: giới thiệu câu chuyện. + Đoạn thân bài: kể diễn biến sự việc. + Đoạn kết bài: kết thúc câu chuyện, tạo ấn tượng với người đọc. - Mỗi đoạn văn đều có câu nêu ý khái quát (câu chủ đề), các câu còn lại nhằm thuyết minh, miêu tả, giải thích cho ý khái quát -> hướng tới chủ đề và ý nghĩa của văn bản. II. Cách viết đoạn văn trong bài văn tự sự: 1. Tác phẩm “Rừng xà nu” – Nguyên Ngọc: - Mở đầu và kết thúc truyện ngắn đúng như dự kiến của nhà văn NTT - Giống : đều tả cảnh rừng xà nu và đều tập trung làm rõ chủ đề -> kết cấu vòng tròn, mở, hô ứng. - Khác: + Mở đầu: cảnh rừng xà nu cụ thể, chi tiết -> nhằm tạo không khí cho câu chuyện và lôi cuốn người đọc. + Kết thúc: cảnh rừng xà nu mờ dần và bất tận làm đọng lại trong lòng người đọc những suy nghĩ lắng sâu về sự bất diệt của rừng cây, vùng đất, sức sống con người, à Kinh nghiệm: trước khi viết hoặc kể chuyện cần suy nghĩ, dự kiến đoạn mở bài và đoạn kết để bài văn vừa chặt chẽ, vừa có sức lôi cuốn người đọc. 2. Tác phẩm “ Chị Dậu” – Ngô Tất Tố: - Là đoạn văn thuộc văn bản tự sự. - Đoạn văn thuộc phần thân bài, phần phát triển của truyện, kể về sự việc: chị Dậu về làng vào thời điểm CMT8 nổ ra. - Thành công: khi kể lại câu chuyện. Chưa thành công: đoạn tả cảnh và tả tâm trạng chị Dậu. - Tả cảnh: “ Chị Dậu nhìn thấy trên trời phía đông một màu hồng ửng lên. Aùnh sáng rực rỡ, chói chang rọi vào bóng tối, phá đi cái thăm thẳm của màn đêm bao phủ”. - Tâm trạng: “ Chị Dậu ứa nước mắt. Tự nhiên chị nhớ lại cái ngày nắng chang chang chị mang đàn chó, dắt cái Tí sang nhà Nghị Quế” - Ghi nhớ sgk / 99. III. Luyện tập: 1. Bài tập 1 / 99: - Đoạn văn kể về sự kiện phá bom nổ chậm của các cô gái thanh niên xung phong, thuộc phần thân bài của văn bản “Những ngôi sao xa xôi ” – Lê Minh Khuê. - Phải dùng ngôi thứ nhất: nhân vật Phương Định xưng “tôi”, kể chuyện về bản thân mình và tổ thanh niên xung phong. Có 5 chỗ cần chữa lại: da thịt cô gái cô rùng mình Phương Định cẩn thận cô khỏa đất tim Phương Định cũng đập không rõ à Phải chú ý tới ngôi kể và đảm bảo thống nhất ngôi kể. 2. Bài tập 2 / 99: Viết đoạn văn diễn tả cử chỉ và tâm trạng của cô gái trong 9 câu đầu của đoạn trích “Tiễn dặn người yêu” 4. Củng cố: HS nhắc lại phần ghi nhớ sgk / 99. 5. Dặn dò: - Học bài - Soạn bài “Ôn tập văn học dân gian Việt Nam”. HẾT