Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Tiết 31+32 - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phúc Than

Ngày soạn: 18/11/2019 Ngày giảng: /11/2019 (8A1) /11 (8A2) /11 (8A3) CHƯƠNG IV: CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1939 - 1945) Tiết 31 - Bài 21 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1939 - 1945) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945). - Diễn biến chính của giai đoạn đầu chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945). 2. Kĩ năng - HS có kỹ năng phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử. - Sử dụng biểu đồ và tranh ảnh. 3. Thái độ - HS nhận thức được tinh thần kiên cường bất khuất của nhân loại chống CN phát xít, bảo vệ hoà bình. - Vai trò to lớn của Liên Xô đối với loài người trong cuộc chiến tranh này. 4. Định hướng các năng lực - Năng lực chung: NL tự học, tự giải quyết vấn đề; NL hợp tác và giao tiếp - Năng lực đặc thù: NL ngôn ngữ II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bản đồ chiến tranh thế giới thứ hai; Lược đồ Đức đánh chiếm châu Âu; Tranh, ảnh tư liệu. 2. Học sinh: Đọc và nghiên cứu SGK. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1.Phương pháp: thuyết trình, đàm thoại, nêu vấn đề, vấn đáp 2. Kĩ thuật: nhóm đôi, động não, lược đồ tư duy IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra đầu giờ: H: Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á? * PT ở Đông Dương. - Ở Lào: Khởi nghĩa do Ong kẹo và Com-Ma- đam (1901 - 1936) lôi cuốn đông đảo các bộ tộc tham gia. - Ở Cam-pu-chia: PT đấu tranh liên tiếp bùng nổ, tiêu biểu là phong trào do A-cha-Hem- chiêu lãnh đạo (1930 - 1935). - Ở Việt Nam: Từ 1930 trở đi phong trào phát triển mạnh * Phong trào CM ở In-đô-nê-xi-a. - Tiêu biểu là PT ở In-đô-nê-xi-a: Năm 1926 - 1927 ĐCS lãnh đạo khởi nghĩa ở Gia-va và Xu-ma-tơ-ra bị thất bại sau đó PTCM ngả theo hướng VS do Xu- các- nô lãnh đạo. 3. Bài mới: HĐ1: Khởi động 1. Nêu thời gian nổ ra CTTG thứ 2? 2. Những nước nào tham chiến? GV: Thế giới đã trải qua hai cuộc chiến tranh mang tầm cỡ thế giới, chúng ta đã tìm hiểu về cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất, vậy cuộc chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ khi nào và nguyên nhân nổ ra chiến tranh là do đâu, chiến tranh để lại những hậu quả khốc liệt thế nào,chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay (bài được học trong 2 tiết) HĐ2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức cơ bản GV: treo sơ đồ: - Anh, Pháp, Mĩ - Đức, Ý, Nhật -> Liên xô H: Vì sao chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ? HĐ nhóm 2 (2’) HS: trả lời. GV kết luận. HS động não 1’ ?Vì sao cả hai khối đều coi Liên Xô là kẻ thù cần phải tiêu diệt. HS: quan sát tranh 75 H: Tại sao Hít-le lại tấn công các nước châu Âu trước? HS: Trả lời - nhận xét. GV: miêu tả và kết luận. Chúng ta có thể thấy chính sách thoả hiệp của Anh, Pháp, Mĩ được phản ánh khá rõ trong bức tranh biếm hoạ năm 1939. Đây là bức tranh biếm hoạ do một hoạ sĩ người Thuỵ Sĩ vẽ và được đăng trên các tờ báo lớn ở châu Âu đầu năm 1939. Trong bức tranh, Hít-le được ví như người khổng lồ Giu-li-vơ trong truyện Giu-li-vơ du kí, xung quanh là các nhà các nước châu Âu được xem như những người tí hon bị Hít- le điều khiển. Chính thái độ nhượng bộ thoả hiệp của giới lãnh đạo các nước châu Âu đã tạo điều kiện cho Hít-le tự do hành động tấn công các nước châu Âu trước vì chưa đủ sức đánh Liên Xô. GV: treo lược đồ quân Đức đánh chiếm châu Âu, giới thiệu khái quát và tường thuật diễn biến chiến sự cuộc tấn công của I. Nguyên nhân bùng nổ cuộc chiến tranh thế giới thứ hai - Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về thị trường và thuộc địa ngày càng gay gắt. - Thế giới hình thành hai khối đối địch nhau và đều thù địch với Liên Xô. II. Những diến biến chính. 1. Chiến tranh bùng nổ và lan rộng toàn thế giới (từ ngày 1/9 /1939 đến đầu 1943) - Ngày 1/9/1939 Đức tấn công Ba Lan, hai ngày sau Anh tuyên chiến với Đức: Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ. - Mặt trận Tây Âu: Bằng "chiến thuật chớp nhoáng" Đức chiếm hầu hết các nước Châu Âu. quân Đức. (Sách kênh hình trang 152) HS: quan sát, nghe và ghi tóm tắt sự kiện. Như vậy, từ năm 1939 đến năm 1941, Đức đã lần lượt đánh chiếm châu Âu một cách nhanh chóng và hầu như không bị tổn thất gì đáng kể. Đó cũng là cơ sở quan trọng để Đức bắt đầu tấn công và tiến sâu vào lãnh thổ Liên Xô. GV: treo bản đồ "Chiến tranh thế giới thứ hai" và tường thuật diễn biến chiến sự ở các mặt trận Xô - Đức, châu Á - Thái Bình Dương, Bắc Phi. GV: tường thuật trận Trân Châu Cảng. GV: gọi HS trình bày lại sự kiện trên bản đồ. GV: nhận xét và kết luận. H: Em có nhận xét gì về tình hình chiến sự ở giai đoạn 1? HS: nhận xét. GVKL: chiến tranh lan rộng trên toàn thế giới, diễn ra trên khắp các mặt trận. HS: quan sát h77, 78 và cho biết hai bức ảnh đó nói lên điều gì? (Tội ác man rợ của chủ nghĩa phát xít ...). + H77 là hình ảnh hoang tàn của thủ đô Luân Đôn sau khi bị ném bom. + H78 là cảnh tượng bọn phát xít Đức dựng giá treo cổ bằng cách bắc một thanh gỗ lên hai cây Bạch Dương, rồi đóng chín giá treo cổ, treo cổ chín người dân Liên Xô, trong đó có cả chiến sĩ Hồng quân. Hành động của chúng vừa để khủng bố, vừa để răn đe những ai dám chống lại chúng. Hàng loạt trại tập trung được lập lên, tàn sát những chiến sĩ cộng sản và những người dân Nga vô tội. - Mặt trận Xô - Đức: 22/6/1941 Đức tiến sâu vào lãnh thổ Liên Xô. - Mặt trận châu Á - Thái Bình Dương: ngày 7.12.1941, Nhật tấn công hạm đội Mĩ ở Trân Châu Cảng (Ha Oai). - Ở Bắc Phi: 9.1940 I-ta-li-a tấn công Ai Cập. HĐ 3: Luyện tập GV: Khái quát kiến thức cơ bản. ? Chọn sự kiện lịch sử em ấn tượng nhất trong bài và giải thích? ? Tóm tắt những nội dung chính của CTTTg t2 trong bài hôm nay. HĐ 4: Vận dụng 1. Viết một đoạn văn ngắn chừng 10 dòng nêu suy nghĩ của em về tội ác của PX Đức với ND châu Âu và Liên Xô? 2. Vẽ sơ đồ tư duy về CTTG t2. HĐ 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo 1. Loài người phải làm gì để bảo vệ hòa bình? 2. Đánh giá sự nguy hiểm của chủ ngĩa PX đối với loài người? V. Hướng dẫn chuẩn bị bài học tiết sau - Học bài cũ theo nội dung kiến thức đã tìm hiểu. - Làm các bài tập SGK. - Chuẩn bị tiết 32: Đọc trước tìm hiểu các nội dung. + Diễn biến cuộc CTTG t2. + Hậu quả của cttgt2. + Vì sao Mĩ lại ném hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản trong khi đó Nhật đã bị Hồng quân Liên Xô đánh bại? + Qua các hình 77, 78,79 phát biểu suy nghĩ của mình về hậu quả của chiến tranh đối với nhân loại. BỔ SUNG .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ................................................................................................................................. H: Nhân dân thế giới phải làm gì trước tội ác man rợ của chủ nghĩa phát xít? GV: mở rộng: trong giai đoạn này phong trào độc lập dân tộc ở các nước đang diễn ra mạnh mẽ nhưng trước nguy cơ tội ác của chủ nghĩa phát xít, nhiệm vụ cách mạng ở mỗi nước tạm gác khẩu hiệu giành độc lập dân tộc để đặt lên hàng đầu nhiệm vụ chống chủ nghĩa phát xít... * Tháng 1.1942 Mặt trận đồng minh chống phát xít được thành lập trên toàn thế giới. Ngày soạn: 19/11/2010 Ngày giảng: /11/2019 (8A1, 8A2) /11 (8A3) Tiết 32 - Bài 21 CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI 1939 - 1945 (Tiết 2) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Diễn biến chính cuộc chiến tranh thế giới thứ hai (từ đầu năm 1943 đến tháng 8 - 1945). - Kết cục của chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945). 2. Kĩ năng - HS có kỹ năng phân tích, đánh giá các sự kiện lịch sử. - Sử dụng biểu đồ và tranh ảnh. 3. Thái độ - HS nhận thức được tinh thần kiên cường bất khuất của nhân loại chống CN phát xít, bảo vệ hoà bình. - Vai trò to lớn của Liên Xô đối với loài người trong cuộc chiến tranh này. 4. Định hướng các năng lực - Năng lực chung: NL tự học, tự giải quyết vấn đề; NL hợp tác và giao tiếp - Năng lực đặc thù: NL ngôn ngữ II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Bản đồ chiến tranh thế giới thứ hai; tranh phát xít Đức kí văn kiện đầu hàng không điều kiện. 2. Học sinh: Đọc và nghiên cứu SGK. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT 1.Phương pháp: thuyết trình, đàm thoại, nêu vấn đề, vấn đáp 2. Kĩ thuật: nhóm đôi, động não, lược đồ tư duy IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra đầu giờ H: Vì sao chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ? 3. Bài mới HĐ1: Khởi động: ? Tại sao nói cục diện CTTG t2 thay đổi khi LX tham chiến? Khi Liên Xô tham gia cuộc chiến tranh, tính chất của chiến tranh thay đổi như thế nào, hậu quả của cuộc chiến tranh để lại cho nhân loại ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu phần tiếp theo trong tiết học hôm nay. HĐ2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức cơ bản GV: treo lược đồ tường thuật diễn biến chiến sự ở giai đoạn 2. 2. Quân Đồng minh phản công, chiến tranh kết thúc (từ đầu năm 1943 đến 8.1945) HS: theo dõi và ghi tóm tắt. HĐ nhóm 2 ( 3’) H: Tại sao nói chiến thắng Xta-lin-grát tạo ra bước ngoặt cho cuộc chiến tranh ? - Chứng tỏ sức mạnh của lực lượng chính nghĩa.... GV: kể chuyện gương hi sinh anh dũng của nữ sinh Dôi-a (SGV/145). GV: cung cấp thông tin về quân Đồng minh phản công phe phát xít. HS quan sát h79. HS thảo luận nhóm 4 (3p): Nêu suy nghĩ của bản thân về thành phố Hi-rô-si-ma sau khi bị ném bom. Vì sao Mĩ phải ném bom xuống Nhật Bản? - Đại diện nhóm báo cáo kết quả. GV: Nhận xét và kết luận. - Việc ném bom nguyên tử không phải là cần thiết để thắng quân phiệt Nhật vì lúc đó Nhật đã suy yếu. Việc ném bom là để tỏ rõ sức mạnh của mình; để răn đe Liên Xô và các lực lượng dân chủ cách mạng khác. GV: liên hệ thực tế hậu quả của việc Mĩ a) Chiến thắng của Hồng quân Liên Xô 2-1943 chiến thắng Xta-lin-grát tạo ra bước ngoặt căn bản của chiến tranh thế giới thứ hai. b) Quân Đồng minh phản công phe phát xít. - Tại mặt trận Xô-Đức: + Liên Xô quét sạch quân Đức khỏi lãnh thổ cuối năm 1944. + Đầu năm 1945, trên đường truy kích phát xít Đức Hồng quân giúp nhân dân Đông Âu giải phóng. - MT Bắc Phi: 5-1943, Italia phải hạ khí giới đầu hàng. - Mặt trận Tây Âu: Liên quân Anh - Mĩ đổ bộ lên đất Pháp, mở mặt trận thứ hai. - Sáng 9-5-1845, Đức kí văn kiện đầu hàng không điều kiện. - Mặt trận châu Á - Thái Bình Dương: Hồng quân Liên Xô đánh tan đạo quân Quan Đông của Nhật ở Trung Quốc. Ngày 15-8-1945, Nhật đầu hàng vô điều kiện. ném bom nguyên tử xuống Nhật: chất độc hoá học -> liên hệ Việt Nam. H: Liên Xô có vai trò như thế nào trong việc đánh thắng chủ nghĩa phát xít? Và tính chất của chiến tranh thay đổi như thế nào? - Liên Xô đóng vai trò là lượng lượng đi đầu và là lực lượng chủ chốt góp phần quyết định trong cuộc chiến tranh chống chủ nghiã phát xít.) => Khi Liên Xô tham chiến tính chất chiến tranh thay đổi: là cuộc chiến tranh chính nghĩa chống chủ nghĩa phát xít giải phóng nhân loại. GV: Hướng dẫn HS lập niên biểu những sự kiện chính Thời gian Sự kiện chính Kết quả 1944 Liên Xô quét sạch quân Đức khỏi lãnh thổ cuối năm GV: yêu cầu HS quan sát lại các hình 77, 78, 79 và bảng thống kê để trả lời câu hỏi: HĐ cá nhân 2’ Em có suy nghĩ gì về hậu quả của chiến tranh thế giới thứ hai đối với nhân loại? HS: suy nghĩ, viết, đọc GV: kết luận nội dung SGK. * Bảng so sánh hai cuộc chiến tranh thế giới. III. Kết cục của chiến tranh thế giới thứ hai - Chủ nghĩa phát xít sụp đổ hoàn toàn. - Nhân loại phải gánh chịu những hậu quả thảm khốc của chiến tranh. - Số người chết 60 triệu người; 90 triệu người người bị thương và tàn tật. -> Biến đổi tình hình căn bản thế giới. HĐ 3: Luy ện tập GV: Hướ ng dẫn HS lập niên biểu nhữ ng sự kiện chín h: Niên đại Sự kiện chính - Ngày1/9/1939 - Tháng 9/1940 - Ngày 22/6/1941 - Ngày7/12/1941 - Tháng 1/1942 CTTG thứ I CTTG thứ II - Những nước tuyên bố tình trạng chiến tranh - Số người bị động viên vào quân đội (triệu người) - Số người chết (triệu người) - Số người bị thương và tàn tật (triệu người) - Thiệt hại về vật chất ( tỉ đô la) 36 74 13,6 20 388 76 110 60 90 4000 * KL: Chiến tranh thế giới thứ hai là cuộc chiến tranh lớn nhất khốc liệt nhất và tàn phá nặng nề nhất trong lịch sử loài người. Tội phạm gây chiến tranh đẫm máu và đau thương này là bọn phát xít nhưng chúng có thể gây ra chiến tranh được là vì có những thế lực "dung dưỡng", "thoả hiệp" với chúng. H: Theo em câu" Kẻ gieo gió, phải gặt bão" trong SGK là ám chỉ ai,vì sao? H: Em thử suy nghĩ xem thế giới có thể có cuộc chiến tranh thế giới thứ ba hay không? Giải thích?- HĐ nhóm 4 (2’) - Không, vì xu thế chung của thế giới trong thế kỉ 21 là "Hoà bình, hợp tác và phát triển", nhân dân thế giới luôn nêu cao nhiệm vụ chống chiến tranh và bảo vệ hoà bình.) - Ngày 2/2/1943 - Ngày 6/6/1944 - Ngày 9/5/1945 - Ngày15/8/1945 HĐ 4: Vận dụng 1. Viết một đoạn văn ngắn chừng 10 dòng nêu suy nghĩ của em về hậu quả cuộc chiến tranh thế giới thứ hai? 2. Vẽ sơ đồ tư duy về CTTG t2. HĐ 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo 1. Hậu quả nào của CTTGt2 còn tồn tại đến ngày nay? 2. Đánh giá vai trò của Liên Xô trong cuộc đấu tranh giải phóng loài người khỏi hoạ phát xít? V. Hướng dẫn chuẩn bị bài học tiết sau - Học bài cũ theo nội dung kiến thức đã tìm hiểu. - Làm các bài tập SGK. - Chuẩn bị tiết 33: Sự phát triển của văn hóa, khoa học - kĩ thuật thế giới nửa đầu thế kỉ XX. Đọc trước bài, tìm hiểu các nội dung. + Những thành tựu khoa học - kĩ thuật nửa đầu thế kỉ XX. + Trình bày, nhận xét những thành tựu chủ yếu của nền văn hóa Xô viết. + Sưu tầm những tác phẩm văn học Xô Viết nổi tiếng của M.Goóc-ki, M. Sô-lô-khốp. BỔ SUNG ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................