Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tuần 20 - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Mường Mít

Ngày giảng: 31/12/2019 Tiết 37: Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN 1418 - 1427 I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức: - Những nét chính về Lê Lợi và Nguyễn Trãi - Hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong giai đoạn đầu của cuộc khởi nghĩa. 2. Kĩ năng Rèn luyện kĩ năng nhận xét nhân vật lịch sử, sự kiện lịch sử. 3. Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước, biết ơn những người có công đối với đất nước. 4. Định hướng năng lực được hình thành: - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán. - Năng lực đặc thù: Tư duy nghiên cứu khoa học lịch sử, tái hiện sự kiện, sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, II. Chuẩn bị bài 1. Giáo viên: - Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn. - Chân dung Nguyễn Trãi. 2. Học sinh: - Đọc và chuẩn bị bài theo câu hỏi gợi ý SGK. III. Phương pháp, kĩ thuật 1.Phương pháp: - Đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trực quan, Hd học sinh tự học, so sánh, đánh giá. 2. Kĩ thuật: - Chia sẻ nhóm, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi. IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: HĐ 1: Khởi động * Giới thiệu bài: Quân Minh đã đánh bại nhà Hồ và đặt ách đô hộ trên đất nước ta, nhân dân khắp nơi đã đứng lên chống giặc Minh, ngay sau cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã bùng lên mạnh mẽ.... HĐ 2: Hình thành kiến thức Hoạt động cña GV vµ HS Nội dung Giới thiệu bia Vĩnh Lăng. Em hãy cho biết đôi điều về Lê Lợi? Lê Lợ từng nói: " Ta dấy quân đánh giặc không phải vì ham phú quý mà muốn cho đời sau biết rằng ta khong chịu thần phục quân giặc tàn bạo" Câu nói đó thể hiện điều gì? Ông là người yêu nước, không ham già, nói lên ý thức tự chủ của người dân Đại Việt Lê Lợi chọn nơi nào làm căn cứ? HS thảo luận nhóm đôi 3p: Vì sao ông chọn Lam Sơn làm căn cứ ban đầu của cuộc khởi nghĩa? Vị trí quan trọng, địa hình hiểm trở, quê hương của ông, chính quyền địch non yếu... Vì sao khi nghe tinh Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa hào kiệt khắp nơi hưởng ứng? - Ông là người có uy tính có ảnh hưởng lớn. - Nhân dân rất căm thù mông muốn đuổi giặc minh. - Lê Lợi dốc hết tài sản chiêu tập nghĩa sĩ, ngẫm ngầm liên lạc với các hào kiệt xây dựng lục lượng chọn Lam Sơn làm căn cứ. Em biết gì về Nguyễn Trãi? HS thảo luận nhóm đôi 3p: Hội thề Lũng Nhai nói lên điều gì? Thể hiện sự đồng lòng, đồng sức, nguyện sống chết có nhau vì sự nghiệp đuổi giặc cứu nước, đặt cơ sở đầu tiên cho việc tổ chức cuộc khởi nghĩa Lam Sơn HS hoạt động cá nhân Giáo viên cung cấp kiến thức Tình hình hoạt động của nghĩa quân trong những năm đầu? Sau khi biết tinh Lê Lợi dựng cờ khởi I. Thời kì ở miền tây Thanh Hóa 1. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa - Lê Lợi là một hào trưởng có uy tín ở Lam Sơn, yêu nước thương dân. Ông đã dốc hết tài sản, chiêu tập nghĩa sĩ ở khắp nơi để chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa - Chọn Lam Sơn làm căn cứ. - Nguyễn Trãi: học rộng tài cao, yêu nước thương dân. - 1418, Lê Lợi tổ chức lễ thề ở Lũng Nhai. - Ngày 2 tháng giêng năm Mậu Tuất ( 7/2/1418), Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa và tự xưng là Bình Định Vương 2. Những năm đầu hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn - Do lực lượng mỏng và yếu, lương thực, vũ khí thiếu thốn. - Quân Minh nhiều lần tấn công và bao vây. nghĩa quân Minh có hành động gì? Địch tấn công mạnh vào căn cứ Lam Sơn. Trước tình hình đó ta đối phó như thế nào? Khi rút lui ta găp phải những khó khăn gì? Thiếu thốn lương thực, đường tiếp tế bị cắt, bao vây, cô lập, địch huy động một lực lượng lớn để bắt sống Lê Lợi. Đứng trước tình thế cấp bách nghĩa quân phải đối phó như thế nào? Lê Lai cải trang làm Lê Lợi liều chết dẫn một toán quân phá vòng vây của giặc. HS thảo luận nhóm đôi 3p: Suy nghĩ em trước cái chết của Lê Lai? Là gương hy sinh cao cả, anh dũng. Cái chết của ông đã cứu nghĩa quân thoat khỏi vòng nguy hỉêm, cứu chủ tướng. Giáo viên giải thích câu nói 21 Lê Lai, 22 Lê Lợi. (22/8/1433) Trong lần này nghĩa quân găp phải khó khăn gì? Thiếu lương ăn trầm trọng, đói rét phải giết cả ngựa và voi để nuôi quân. Chủ trương của ta lúc này? Vì sao ta quyết định tạm hoà? Tránh các cuộc bao vây để củng cố lực lượng. Vì sao quân Minh chấp nhận? Đánh mãi không thắng -> mua chuộc Lê Lợi. Chúng có thực hiện được không? Thái độ của chúng? - Nghĩa quân ba lần rút lên núi Chí Linh, chịu đựng rất nhiều khó khăn, gian khổ, nhiều tấm gương chiến đấu hi sinh dũng cảm xuất hiện, tiêu biểu là Lê Lai - Mùa hè 1423, Lê Lợi quyết định hoà hoãn được quân Minh chấp nhận, nghĩa quân trở về Lam Sơn và tiếp tục hoạt động - Cuối 1424, quân Minh trở mặt tấn công. Cuộc khởi nghĩa chuyển sang giai đoạn mới HĐ 3: Hoạt động luyện tập - Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ? - Những năm đầu hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn ? HĐ 4: Hoạt động vận dụng - Các địa danh Lam Sơn, Lũng Nhai thuộc tỉnh nào ? - Tấm gương Lê Lai hi sinh vì chủ nói lên điều gì ? HĐ 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - Sưu tầm tài liệu lịch sử viết về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn - Vẽ chân dung Lê Lai và Lê lợi (treo góc lớp) V. Hướng dẫn chuẩn bị bài tiết sau Về nhà học bài theo nội dung câu hỏi sách giáo khoa. Chuẩn bị mục II cần nắm: Tìm hiểu địa danh Nghệ An, tiểu sử Nguyễn Chích. Tìm hiểu quá trình chuyển địa bàn hoạt động của nghĩa quân. Ngày dạy: 4 /01/2020 Tiết 38: Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN 1418 - 1427 I. Mục tiêu: 1. Kiến thức - Diễn biến giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa. - Diễn biến cuộc tiến công ra Bắc. 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng tường thuật, đánh giá sự kiện lịch sử. 3. Thái độ - Giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần bất khuất, kiên cường và niềm tự hào dân tộc. 4. Định hướng năng lực được hình thành: - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán. - Năng lực đặc thù: Tư duy nghiên cứu khoa học lịch sử, tái hiện sự kiện, sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, II. Chuẩn bị bài 1. Giáo viên: - Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn. - Lược đồ tiến quân ra Bắc của nghĩa quân lam sơn. 2. Học sinh: - Đọc và chuẩn bị bài theo câu hỏi gợi ý SGK. III. Phương pháp, kĩ thuật 1.Phương pháp: - Đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trực quan, Hd học sinh tự học, so sánh, đánh giá. 2. Kĩ thuật: - Chia sẻ nhóm, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi. IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Trình bày những hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong giai đoạn đầu. 3. Bài mới: HĐ 1: Khởi động * Giới thiệu bài: Sau khi thất bại âm mưu mua chuộc quân minh trở mặt tấn công nghĩa quân, cuộc khởi nghĩa lam Sơn chuyển sang thời kì mới, diễn biến ra sao .... HĐ 2: Hình thành kiến thức Hoạt động của GV và HS Nội dung HS hoạt động cá nhân Giáo viên cung cấp kiến thức. Chuyển hướng hoạt động vào Nghệ An theo ké hoach của Nguyễn Chích. Tại sao lại chuyển vào Nghệ An? Đất rộng, người đông, hiểm trở, xa trung tâm. Em hãy trình bày một vài nét về Nguyễn Chích? Khi tiến vào Nghệ An nghĩa quân đã đạt được kết quả gì? Giáo viên tường thuật trên lược đồ HS thảo luận nhóm đôi 3p: Nhận xét của em về kế hoạch của Nguyễn Chích? - Kế hoạch phù hợp, nên trong một thời gian ngắn đã thu được thắng lợi. - Giúp cho nghĩa quân thoát khỏi thế bao vây, mở đương phát triển cho nghĩa quân Giáo viên cung cấp kiến thức Sau khi ta giải phóng Diễn Châu, Thanh Hoá địch găp phải khó khăn gì? Bị chia cắt cô lập, mất liên lạc với trung tâm. Chủ trương đối phó của ta? Tránh chổ mạnh đánh chổ yếu gấp rút tiến vào giải phóng Tân Bình, Thuận Hoá Nhận xét của em về kế hoạch của nghĩa quân? Giáo viên tường thuật quá trình tiến quân ra Bắc của nghĩa quân trên lược đồ. Nhiệm vụ của các đạo quân khi tiến ra Bắc? II. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa và tiến quân ra Bắc. 1. Giải phóng Nghệ An, Tân Bình Thuận Hoá * Giải phóng Nghệ An. - Nguyễn Chích đưa ra kế hoạch chuyển địa bàn vào Nghệ An, được Lê Lợi chấp nhận - Ngày 12/10/1424, nghĩa quân bất ngờ tấn công Đa Căng, hạ thành Trà Lân giải phóng vùng đất từ Nghệ An đến Thanh Hoá. * Giải phóng Tân Bình Thuận Hoá - Tháng 8/1425, tiến vào Tân Bình, Thuận Hóa và giải phóng vùng đất này. - Từ tháng 10 đến 8/1425 nghĩa quân đã giải phóng vùng đất từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân. 2. Tiến quân ra Bắc mở rộng phạm vi hoạt động - Tháng 9/ 1426, nghĩa quân chia làm ba đạo tiến ra bắc. + Đạo thứ nhất, tiến ra giải phóng miền Tây Bắc, ngăn chặn viện binh từ Vân Nam sang Bao vây đồn đich, giải phóng đất đai, thành lập chính quyền. Kể tên những tấm gương yêu nước? Bà hàng họ Lương, cô gái làng Đào Đặng. Suy nghĩ gì về gương chiến đấu này? Thể hiện tinh thần giết giặc cứu nước của nhân dân ta. HS thảo luận nhóm đôi 3p: Hãy đánh giá kế hoạch tiến quan ra Bắc và sự ủng hộ của nhân dân. + Đạo thứ 2, giải phóng vùng hạ lưu sông Nhị và chặn đường rút lui của giặc từ Nghệ An về Đông Quan + Đạo thứ ba, tiến thẳng về Đông Quan - Kết qủa: quân ta giành thắng lợi, đich cố thủ ở thành Đông Quan. Cuộc khởi nghĩa chuyển sang giai đoạn phản công HĐ 3: Hoạt động luyện tập - Giải phóng Nghệ An, Tân Bình Thuận Hoá ? - Tiến quân ra Bắc mở rộng phạm vi hoạt động ? HĐ 4: Hoạt động vận dụng - Các địa danh Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hoá thuộc miền nào ? - Đánh giá của em về Nguyễn Chích ? HĐ 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - Sưu tầm tài liệu lịch sử, tranh ảnh về các cuộc khởi nghĩa trên. V. Hướng dẫn chuẩn bị bài tiết sau Về nhà học bài theo nội dung câu hỏi sách giáo khoa. Soạn trước mục III. Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng cần nắm: Trình bày diễn biến trận Tốt động - Chúc Động. Trình bầy diễn biến trận Chi Lăng - Xương Giang.