Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Tiết 31+32 - Năm học 2019-2020 - Trường PTDTBT THCS Tà Hừa

Ngày giảng: .../11/2019 Tiết 31 - Bài 17: ÔN TẬP CHƯƠNG II VÀ III I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1. Kiến thức: - Giúp học sinh củng cố những kiến thức cơ bản về lịch sử thời Lý, Trần, Hồ (1009 - 1400) - Nắm được những thành tựu chủ yếu về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa của Đại Việt thời Lý, Trần 2. Tư tưởng: Giáo dục lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, biết ơn tổ tiên. 3. Kĩ năng: Lập bảng thống kê, nhận xét sự kiện lịch sử 4. Định hướng năng lực a. Năng lực chung: Năng lực tự học, tự chủ, năng lực hợp tác, năng lực giao tiếp, giải quyết vấn đề, sáng tạo. b. Năng lực đặc thù: nhận biết, giải quyết vấn đề, trình bày, nhận xét, lập bảng thống kê II. CHUẨN BỊ: 1. GV: bảng phụ, phiếu học tập 2. HS: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT: - PP: Vấn đáp, hoạt động cặp, thuyết trình, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề - KT: HĐ cặp, HĐ cá nhân, HĐ nhóm, kĩ thuật công đoạn IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Lồng ghép trong bài học 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động Để chuẩn bị cho kiểm tra học kì I, nắm được kĩ hơn các kiến thức đã học từ đầu năm đến giờ. Hôm nay chúng ta cùng vào học bài mới.. HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của GV và HS Nội dung Cho hs ôn lại hai triều đại Lý-Trần HĐN -5 phút, điền phiếu học tập ? Thời Lý-Trần nhân dân ta phải đương đầu với các cuộc xâm lược nào? (Thời gian? Lực lượng quân xâm lược) Các nhóm trao đổi phiếu Gv chốt qua bảng phụ. Các nhóm đánh giá kết quả chéo nhau ? Em có nhận xét gì về lực lượng quân xâm lược I. Các cuộc kháng chiến thời Lý và kháng chiến chống quân Mông Nguyên thời Trần Bảng thống kê các chiến thắng chống xâm lược thế kỷ XI đến XIII Triều đại Thời gian Tên cuộc Kháng chiến Lực lượng kẻ thù Lý 1077 Lý Thường Kiệt lãnh đạo kháng chiến chống Tống thắng lợi 10 vạn bộ binh + 1 vạn ngựa chiến + 20 vạn dân phu Trần 1285 Chiến thắng chống xâm lược Mông Cổ lần I 3 vạn quân bộ do tướng Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy 1285 Chiến thắng chống xâm lược Nguyên lần II 50 vạn quân do Thoát Hoan + 10 vạn quan do Toa Đô chỉ huy 1288 Chiến thắng chống xâm lược Nguyên lần III 30 vạn quân + hàng trăm chiến thuyền + một đoàn thuyền lương HĐN– 5 phút, kết hợp kĩ thuật công đoạn N1: thời gian bắt đầu và kết thúc mỗi cuộc kháng chiến N2: Đường lối chống giặc trong mỗi cuộc kháng chiến N3: Những tấm gương tiêu biểu trong mỗi cuộc kháng chiến N4: Một vài ví dụ về tinh thần đoàn kết trong mỗi cuộc kháng chiến N5: Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử mỗi cuộc kháng chiến Gv chốt kiến thức qua bảng phụ II. Đường lối, những tấm gương, nguyên nhân thắng lợi của các cuộc kháng chiến. Đường lối, những tấm gương, nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của các cuộc kháng chiến Tên cuộc K/C Đường lối Tấm gương Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử 1. Cuộc kháng chiến chống Tống - Tiến công trước để tự vệ - XD phòng tuyến Như Nguyệt - Đánh vào lòng người - Kết thúc chiến tranh bằng cách giảng hòa - Lý Thường Kiệt - Lý Kế Nguyên - Tông Đản - Thân Cảnh Phúc * Nguyên nhân: - Nhờ vào tài trí của Lý Thường Kiệt - Nhờ vào sự ủng hộ của nhân dân * ý nghĩa: - Giữ vững độc lập dân tộc - Đi vào lịch sử như trận thủy chiến lẫy lừng 2. Cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên - Biết chỗ mạnh chỗ yếu của giặc, đánh chỗ yếu tránh chỗ mạnh - Biết lợi dụng lợi thế của dân tộc Trần thủ độ, Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư, Vua Thái Tông, Thánh Tông, Nhân Tông * Nguyên nhân: - Do được nhân dân ủng hộ - Triều Đình chuẩn bị chu đáo - Do chỉ huy tài tình của TQT - Đẩy giặc vào thế bị động - Do tinh thần quyết chiến của quân dân nhà Trần - Do cách đánh giặc độc đáo, sáng tạo * ý nghĩa: HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập Gv yêu cầu hs làm nốt 2 nội dung bài tập trong SGK trang 81 kết hợp về nhà làm HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng GV HD HS tìm điểm giống nhau và khác nhau về tình hình kinh tế nông nghiệp giữa hai triều đại Lý-Trần HOẠT ĐỘNG 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo Đánh giá công lao của các vị anh hùng dân tộc thời Lý-Trần V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU: - Xem lại nội dung bài ôn tập - Chuẩn bị bài 18: “ Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV” + Vì sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ thất bại? + Tìm hiểu 1 vài chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta? ================================ Ngày giảng: .../11/2019 CHƯƠNG IV: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (THẾ KỈ XV - ĐẦU THẾ KỈ XVI) Tiết 32 - Bài 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỶ XV I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1. Kiến thức: - Giúp học sinh nắm được những nét chính về cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại nhanh chóng của nhà Hồ mà nguyên nhân thất bại là do đường lối sai lầm không dựa vào nhân dân. - Thấy được chính sách đô hộ tàn bạo của nhà Minh - Nét diễn biến chính của các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỷ XV. 2. Tư tưởng: - Bồi dưỡng cho học sinh lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo, tự hào về truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. 3. Kĩ năng: - Rèn luyện cho học sinh kĩ năng sử dụng lược đồ khi học bài và khi trình bày cuộc kháng chiến. 4. Định hướng năng lực: a. Năng lực chung: Năng lực tự học, tự chủ, năng lực hợp tác, năng lực giao tiếp, giải quyết vấn đề, sáng tạo. b. Năng lực đặc thù: nhận biết, giải quyết vấn đề, trình bày, nhận xét, so sánh II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỷ XV, bảng phụ 2. Học sinh: Soạn bài theo hệ thống câu hỏi gợi ý SGK. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT: - PP: Vấn đáp, hoạt động cặp, thuyết trình, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề - KT: HĐ cặp, HĐ cá nhân, HĐ nhóm, liên hệ, kĩ thuật 1 phút IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động Từ đầu thế kỷ XV, khi nhà Hồ lên nắm chính quyền, Hồ Quý Ly đã đưa ra hàng loạt chính sách nhằm làm thay đổi đất nước. Tuy nhiên, một số chính sách đã không được lòng dân nên không được nhân dân ủng hộ, vì vậy việc cai trị đất nước của nhà Hồ gặp nhiều khó khăn. giữa lúc đó nhà Minh ồ ạt xâm lược nước ta, cuôc kháng chiến của nhà Hồ chống quân xâm lược Minh diễn ra như thế nào HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới Hoạt động của Gv - Hs Nội dung GV: Giảng theo SGK H: Có phải quân Minh xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi của nhà Trần không ? Tại sao ? - Không, đó chỉ là cái “cớ” GV: Dựa vào lược đồ tường thuật và phân tích. H: Vì sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng thất bại ? - Vì cuộc kháng chiến của nhà Hồ không thu hút được toàn dân tham gia, không phát huy được sức mạnh toàn dân . Đường lối đánh giặc sai lầm 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ. - Tháng 11- 1406, nhà Minh huy động 20 vạn quân cùng hàng chục vạn dân phu tràn vào xâm lược nước ta - Quân Minh đánh nhà Hồ ở Lạng Sơn, quân nhà Hồ phải rút lui về bờ nam sông Nhị, lấy thành Đa Bang làm nơi cố thủ. - Ngày 22 - 1 - 1407 quân Minh đánh, chiếm thành Đa Bang và chiếm Đông Đô. Quân nhà Hồ lui về Tây Đô (Thanh Hoá). - Tháng 4 - 1407, quân Minh tấn công thành Tây Đô. - Tháng 6 - 1407 Hồ Quý Ly bị bắt -> Cuộc kháng chiến thất bại. GV: Dẫn câu nói của Hồ Nguyên Trừng: “Tôi không sợ đánh mà chỉ sợ lòng dân không theo” TL cặp đôi 2p H: So sánh sự khác nhau về đường lối kháng chiến của nhà Trần và nhà Hồ? GV: Sau khi đánh bại nhà Hồ, quân Minh thiết lập chính quyền thống trị trên đất nước ta với chính sách áp bức hà khắc. Hoạt động nhóm 5 theo dãy-3p Dãy 1: Nhà Minh đã thi hành chính sách cai trị nào về chính trị đối với nước ta? Dãy 2: Nhà Minh đã thi hành chính sách cai trị nào về kinh tế đối với nước ta? Dãy 3: Nhà Minh đã thi hành chính sách cai trị nào về văn hóa đối với nước ta? Các nhóm báo cáo Gv chốt qua bảng phụ và nhấn mạnh, khắc sâu đồng thời so sánh với thời Bắc thuộc ? Em có nhận xét gì về các chính sách trên? GV: Giảng theo SGK: Ngay sau khi cha con họ Hồ bị bắt, phong trào đấu tranh của nhân dân ta diễn ra khắp nơi. GV: Gọi 1HS lên bảng xác định tên và địa danh các cuộc khởi nghĩa GV: Sử dụng lược đồ trình bày diễn biến . 2. Chính sách cai trị của nhà Minh * Chính trị: - Thiết lập chính quyền thống trị trên khắp nước ta - Xoá bỏ quốc hiệu nước ta, sáp nhập vào Trung Quốc. * Kinh tế: - Đặt ra hàng trăm thứ thuế. - Bóc lột nhân dân ta tàn bạo. - Bắt phụ nữ, trẻ em, thợ giỏi đem về Trung Quốc. * Văn hoá: - Thi hành chính sách đồng hoá dân tộc - Tàn phá các công trình văn hoá nghệ thuật, thiêu hủy sách quý của ta 3. Cuộc đấu tranh của quý tộc Trần. a, Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407 – 1409) - Tháng 10 - 1407, Trần Ngỗi tự xưng là Giản Định hoàng đế - Đầu năm 1408 Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An -Tháng 12 - 1408 nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở Bô Cô. - Năm 1409 khởi nghĩa tan rã. b, Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng (1409 - 1414) - 1409, Trần Quý Khoáng lên ngôi vua lấy niên hiệu là Trùng Quang đế - Khởi nghĩa phát triển nhanh chóng từ Thanh Hoá đến Hoá Châu - Giữa năm 1411 quân Minh tấn công Thanh Hoá, nghĩa quân rút vào Thuận Hoá H: Nguyên nhân thất bại của các cuộc khởi nghĩa ? - Thiếu đường lối đánh giặc đúng đắn mâu thuẫn nội bộ H: Ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa? - Duy trì ngọn lửa kháng chiến, nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Gv vận dụng kĩ thuật trình bày 1 phút - Tháng 8 - 1413 khởi nghĩa thất bại. HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập Lựa chọn đáp án đúng duy nhất Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh kéo dài trong thời gian a. 8 tháng b. 6 tháng c. 1 năm d. 2 năm HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng So sánh đường lối đánh giặc của nhà Hồ với đường lối đánh giặc của nhà Trần HOẠT ĐỘNG 5: hoạt động tìm tòi, mở rộng Sưu tầm một số tranh ảnh, tư liệu về nhân vật Hồ Quý Ly và thành nhà Hồ V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU: - Học bài cũ. - Chuẩn bị bài mới: Ôn lại các kiến thức đã học, các dạng bài tập ở chương II, III để giờ sau ôn tập. + Nước Đại Việt thời Lý. + Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII. + Đại Việt thời Lê sơ. =================================