Giáo án Lịch sử Lớp 6 - Tiết 20: Trưng Vương và cuộc kháng chiến chống quân xâm Hán - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Phúc Than

Ngày soạn: 06/01/2019 Ngày giảng: 08/01/2020 – Lớp 6A5 10/01/2020 – Lớp 6A1 Tiết 20 - Bài 18 TRƯNG VƯƠNG VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM HÁN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Những việc làm của Hai Bà Trưng sau khi giành được độc lập. - Diễn biến chính cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán (42 - 43) 2. Kĩ năng: - Rèn cho HS kĩ năng nhận xét đánh giá sự kiện - Tập làm quen với kĩ năng đọc bản đồ. - Nhận biết các sự kiện lịch sử 3. Tư tưởng: - Giáo dục tinh thần bất khuất của dân tộc ta. - HS ghi nhớ công lao của các anh hùng dân tộc thời Hai Bà Trưng. 4. Định hướng năng lực: a. Năng lực chung: Tự học, giao tiếp hợp tác, giải quyết vấn đề, b. Năng lực đặc thù: quan sát, nhận xét, trình bày, giải quyết vấn đề, đánh giá,liên hệ II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán (42 - 43) - Bảng phụ và tư liệu lịch sử lớp 6. 2. Học sinh: a. Trước giờ lên lớp: - Đọc, nghiên cứu nội dung sgk và hoàn thành các câu hỏi sau mỗi phần b. Trong giờ học: HS tiến hành các hoạt động học dưới hình thức làm việc cá nhân và nhóm. c. Sau giờ lên lớp - Những việc làm của Hai Bà Trưng sau khi giành được độc lập. - Diễn biến chính cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán (42 - 43) - Kĩ năng đọc bản đồ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT: 1. Phương pháp: 2. Kĩ thuật: Động não, trình bày, công đoạn, nhóm. HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài mới của HS. 3. Bài mới Mùa xuân năm 40 hai chị em Trưng Trắc và Trưng Nhị phất cờ khởi nghĩa ở Hát Môn, cuộc khởi nghĩa đã được đông đảo quần chúng nhân dân và những người yêu nước ủng hộ nên nhanh chóng giành thắng lợi. Hai Bà Trưng bắt tay ngay vào công cuộc xây dựng đất nước. Đất nước độc lập không được bao lâu thì nhân dân ta lại tiếp tục đón nhận một cuộc xâm lược của nhà Nam Hán. Liệu trong cuộc xâm lược của kẻ thù lần này, nhân dân ta có đấu tranh thắng lợi để bảo vệ nền độc lập của nhân dân ta hay không? Hoạt động của GV - HS Nội dung - HS: đọc mục 1 - SGK. ? Sau khi đánh thắng quân Hán Hai Bà Trưng đã làm gì? - HĐ cá nhân HS suy nghĩ 1P ? Theo em việc suy tôn Trưng Trắc lên làm vua có ý nghĩa gì ? - HS: Nhân dân ta không phân biệt là nam giới hay phụ nữ nếu người đó có tài, có công lao với đất nước thì dù là phụ nữ vẫn có thể làm vua, đây là người phụ nữ đầu tiên lên làm vua của đất nước ta. ? Sau khi lên làm vua và cai quản đất nước, Hai Bà Trưng đã có những việc làm gì? - HĐ cặp đôi – 2P ? Những việc làm của Trưng Trắc có ý nghĩa gì ? - Khẳng định vai trò của người Việt trong việc lãnh đạo đất nước, tạo điều kiện cho nhân dân sống ổn định. ? Được tin Hai Bà Trưng khởi nghĩa thắng lợi vua Hán đã làm gì? - HS: Vua Hán vô cùng tức giận, chuẩn bị xe thuyền, làm thêm đường xá, tích trữ lương thực vũ khí để sang đàn áp nghĩa quân. ? Tại sao nhà Hán lại không đàn áp ngay từ lúc đầu (N40) mà đợi đến bây giờ mới đàn áp? - HS: Nhà Hán cũng đang phải lo đối phó với các cuộc đấu tranh của nhân dân TQ ở phía Tây và phía Bắc. - GV giải thích bối cảnh TQ lúc bấy giờ. 1. Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành được độc lập? - Trưng Trắc được suy tôn làm vua đóng đô ở Mê Linh. - Phong chức tước cho những người có công. - Lập chính quyền tự chủ. - Xoá thuế 2 năm liền cho nhân dân, bãi bỏ luật pháp hà khắc và lao dịch của nhà Hán. 2. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán (N42 - 43) đã diễn ra như thế nào? - HS: Đọc mục 2 - SGK. ? Để xâm lược nước ta nhà Hán đã làm gì? - HS: Sự chuẩn bị của nhà Hán. + Vua Hán phong Mã Viện người có kinh nghiệm chinh chiến phương Nam làm Phục ba tướng quân chỉ huy 2 vạn quân tinh nhuệ. + Hai nghìn xe thuyền các loại và nhiều dân phu. ? Cuộc chiến đấu đã diễn ra như thế nào? - GV hướng dẫn HS xác định trên lược đồ. - GV: Giải thích vì sao quân ta lại nghênh chiến ở Lãng Bạc. - GV: đọc 2 câu thơ: " Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo, Chị em thất thế đành liều với sông.'' - HS quan sát tranh hai Bà Trưng ra trận ? Cuộc khởi nghĩa đã thu được kết quả gì? - HĐ cặp đôi – 2P ? Để tưởng nhớ công lao của Hai Bà Trưng nhân dân ta đã làm gì? - HS: Xây đền thờ Hai Bà Trưng. → Chúng ta cần thể hiện lòng yêu nước và biết ơn các anh hùng dân tộc. - GV: hướng dẫn HS quan sát hình Đền thờ Hai Bà Trưng. ? Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa? - HS suy nghĩ 1P ? Em cần làm gì để đền đáp công ơn của Hai Bà Trưng? * Sự chuẩn bị của nhà Hán: Mã Viện chỉ huy đạo quân gồm hai vạn quân tinh nhuệ, hai nghìn xe thuyền các loại và nhiều dân phu. * Diễn biến: - Quân Hán tấn công Hợp Phố, quân ta chiến đấu dũng cảm và chủ động rút khỏi Hợp Phố. - Tại Lãng Bạc, đã diễn ra những cuộc chiến ác liệt giữa quân ta và quân Hán. - Quân ta lui về giữ Cổ Loa và Mê Linh rồi về Cấm Khê. - Cuối tháng 3/43, Hai Bà Trưng hy sinh trên đất Cấm Khê. - Cuộc chiến đấu vẫn diễn ra ác liệt đến T11 – 43. * Kết quả: - Mùa Thu năm 44, Mã Viện thu quân về nước, quân đi mười phần về còn bốn, năm phần. * Ý nghĩa: Thể hiện ý chí quật cường, bất khuất của dân tộc. * HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập - GV: Chia nhóm bàn cho HS tường thuật lại diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán ( 42 – 43 ) * HOẠT ĐỘNG 4 : Vận dụng làm bài tập ngoài sgk( GV giao về nhà) ? Em đánh giá như nào về sự hi sinh của Hai bà Trưng? * HOẠT ĐỘNG 5: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo. ? Em hãy viết một đoạn văn ngắn nói lên suy nghĩ của em về Hai bà Trưng? V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU + Học bài cũ theo vở ghi + Soạn bài mới: Bài 19: Từ sau trưng vương đến trước lí nam đế ( Giữa thế kỉ I - Giữa thế kỉ VI ) Y/C: Chú ý các câu hỏi in đậm trong SGK. + Chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI + Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI có gì thay đổi ?