Giáo án Hóa học 12 - Bài 11: Peptit và protein

Tuần 9 Tiết 1, 2 Tiết PPCT: 25,26 Bài 11: PEPTIT VÀ PROTEIN I. Mục tiêu 1. Nêu lên được - Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hóa học của peptit (phản ứng thủy phân) - Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất của protein (sự đông tụ, phản ứng thủy phân, phản ứng màu của protein với Cu(OH)2 ). Vai trò của protein đối với sự sống - Khái niệm enzim và axit nucleic. 2. Viết được các PTHH minh họa tính chất hóa học của peptit và protein 3. Phân biệt được protein với các chất lỏng khác II. Chuẩn bị: Cu(OH)2, lòng trắng trứng, ống nghiệm, nước cất III. Tiến trình dạy học 1. ỉn ®Þnh : 2. KiĨm tra bµi cị: phương trình phản ứng trùng ngưng của axit -amino propionic 3. Dạy bài mới Hoạt động của GV - HS Nội dung Ho¹t ®éng 1: - GV: C¸c em h·y nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt kh¸i niƯm peptit? - HS: Nghiªn cøu sgk vµ tr¶ lêi. - GV: LÊy VD vỊ mét m¹ch peptit vµ chØ ra liªn kÕt peptit, cho biÕt nguyªn nh©n h×nh thµnh m¹ch peptit trªn. - HS: chú ý - GV: Yªu cÇu HV theo dâi sgk vµ cho biÕt c¸ch ph©n lo¹i peptit? - HS: trình bày I. Peptit 1.Kh¸i niƯm: Peptit lµ lo¹i hợp chÊt chøa tõ 2 ®Õn 50 gèc -aminoaxit liªn kÕt víi nhau bëi c¸c liªn kÕt peptit. Liªn kÕt peptit: -CO-NH- giữa 2đơn vị -aminoaxit ...-NH-CH-CO-NH-CH-CO-... | | R1 R2 Nhóm –C-: nhóm peptit ॥ O H2N-CH2-CO-NH - CH-COOH a.a đầu N | a.a đầu C CH3 2,3... gốc -aminoaxit : đi, tri ..peptit 10 gốc trở lên: polipeptit. Ho¹t ®éng 2: - GV: C¸c em h·y nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt qui luËt cđa ph¶n øng thủ ph©n peptit? - HS: S¶n phÈm ph¶n øng lµ c¸c -aminoaxit. ViÕt ptp­ thủ ph©n m¹ch peptit cã amino axit kh¸c nhau? - GV giới thiệu phản ứng thủy phân không hoàn toàn nhiều sản phẩm: aminoaxit, đi, tri.. - HS: lắng nghe - GV: Giíi thiƯu ph¶n øng mµu cđa peptit. - HS: lắng nghe - GV hướng dẫn HV so sánh với ancol đa chức + Cu(OH)2 dung dịch màu xanh 2. TÝnh chÊt ho¸ häc: Phản ứng thủy phân và phản ứng màu với Cu(OH)2 a. Ph¶n øng thủ ph©n: - Peptit bị thủy phân hoàn toàn thành các -amino axit nhờ xúc tác axit hoặc bazơ amino axit b. Ph¶n øng biure: Peptit có từ 2 liên kết peptit trở lên tác dụng với Cu(OH)2 trong môi trường kiềm hợp chất màu tím (phản ứng dùng nhận biết peptit) Ho¹t ®éng 3: - GV: yêu cầu HS nghiªn cøu sgk cho biÕt ®Þnh nghÜa vỊ protein vµ c¸ch ph©n lo¹i - HS: Nêu ®Þnh nghÜa vỊ protein vµ c¸ch ph©n lo¹i II. Protein 1. Kh¸i niƯm: Protein lµ nh÷ng polipeptit cao ph©n tư cã ph©n tư khèi tõ vµi chơc ngh×n ®Õn vµi triƯu. * Phân loại: 2 lo¹i. - Protein ®¬n gi¶n: Khi thủ ph©n cho hçn hỵp c¸c -amino axit: anbumin, fibroin (t¬ t»m) - Protein phøc t¹p: t¹o thµnh tõ protein ®¬n gi¶n và thµnh phÇn phi protein nh­: nucleoprotein chøa axit nucleic, lipoprotein chøa chÊt bÐo... Ho¹t ®éng 4: - GV: Học sinh quan sát hình 3.4 (sgk) cho biết cấu tạo phân tử protein? - HV: Nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt cÊu t¹o ph©n tư protein? 2. CÊu tạo ph©n tư: Ph©n tư protein ®­ỵc t¹o bëi nhiỊu gèc -amino axit nèi víi nhau b»ng liªn kÕt peptit, nh­ng ph©n tư protein lín h¬n, phøc t¹p h¬n. (-NH -CH- C-)n (n50, n lµ gèc-amino axit) Ri O Hay ph©n tư protein ®­ỵc cÊu t¹o tõ 1 hay nhiỊu chuçi polipeptit kÕt hỵp víi nhau. Ho¹t ®éng 5: - GV: y/c HV nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt c¸c t/c vËt lÝ cđa protein? Ví dụ: Nấu riêu cua. Đốt có mùi khét đặc trưng - HV: chú ý lắng nghe - GV: H­íng dÉn HV ph©n tÝch cÊu t¹o cđa protein à t/c ho¸ häc cđa protein. - HV: Nªu c¸c t/c hãa häc cđa protein? 3. TÝnh chÊt: a. TÝnh chÊt vËt lÝ: - NhiỊu protein tan trong n­íc tạo thành dd keo và ®«ng tơ l¹i khi đun nóng H+/OH-/muèi - Protein đông tụ và kết tủa H+/OH-/enzim b. TÝnh chÊt ho¸ häc: + Protein +H2O - amino axit + Protein + Cu(OH)2 à mµu tÝm. Ho¹t ®éng 6: - GV: gỵi ý - HV: KÕt hỵp kiÕn thøc thùc tÕ vµ sgk cho biÕt nh÷ng ­d cđa protein trong ®êi sèng? 4. Vai trß cđa protein ®èi víi sù sèng - Lµ thµnh phÇn chÝnh t¹o tÕ bµo, t¹o nªn sù sèng, cã protein míi cã sù sèng. - Lµ thµnh phÇn chÝnh trong thøc ¨n cđa ng­êi vµ ®éng vËt. 4. Củng cố: * Bài 1/55 B (2 gốc -aminoaxit, 1 liên kết peptit) * S¶n phÈm cuèi cïng cđa qu¸ tr×nh thủ ph©n hoàn toàn c¸c protein ®¬n gi¶n nhê xĩc t¸c thÝch hỵp lµ A. -amino axit. B. -amino axit. C. axit cacboxylic. D.Este §¸p ¸n: A 5. Dặn dò Bài 12: Luyện tập: Cấu tạo và tính chất của amin, amino axit và protein.