Giáo án Hình học Lớp 8 - Tiết 20, 21, 22 - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Phúc Than

Ngày giảng: /12/2020 – 8A4 Tiết 20: LUYỆN TẬP I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Ôn tập, củng cố lại tính chất và các dấu hiệu nhận biết về hình bình hành, hình chữ nhật, hình thoi hình vuông (chủ yếu là vẽ hình thoi, hình vuông). 2. Phẩm chất: - Chăm chỉ: Ham học, chăm làm, tích cực tham gia các hoạt động học tập - Trung thực: Báo cáo kết quả thảo luận trung thực - Trách nhiệm: Có ý thức hoàn thành nhiệm vụ học tập, có ý thức học hỏi phấn đấu vươn lên trong học tập. 3. Năng lực: a. Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập. Tự giác đọc bài, tài liệu liên quan đến tiết học, tự giác làm bài tập. Vận dụng được một cách linh hoạt những kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề trong những tình huống mới. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Nhận biết, phát hiện, nêu được được tình huống có vấn đề. Phân tích được tình huống trong học tập, trình bày vấn đề cần giải quyết. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận, nêu ý kiến, nhận xét. Đề xuất ý kiến trao đổi cùng các bạn trong nhóm, trình bày ý kiến thảo luận trước lớp. b. Năng lực đặc thù: - Năng lực tư duy và lập luận toán học: Học sinh biết phân tích, tổng hợp, lập luận để giải bài tập - Năng lực mô hình hoá toán học: Sử dụng công thức, biểu bảng, đồ thị... để giải quyết một số tình huống trong thực tế. - Năng lực giải quyết vấn đề toán học: Nhận biết, phát hiện vấn đề Toán học cần giải quyết. Sử dụng kiến thức, kĩ năng toán học để làm bài tập. - Năng lực giao tiếp toán học: Nghe, đọc, hiểu, ghi chép nội dung kiến thức. Trình bày, diễn đạt, tham gia thảo luận - Năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán: Biết gọi tên, tác dụng, cách sử dụng các đồ dùng học tập. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Thước, êke, compa, phấn màu. 2. Học sinh: Học lý thuyết hình bình hành, hình chữ nhật, hình thoi, hình vuông. III. PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT 1. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp gợi mở, giải quyêt vấn đề, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. 2. Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, động não, giao nhiệm vụ, kĩ thuật chia nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: ? Nêu dấu hiệu nhận biết hình vuông. Bài 80 SGk trang 108 3. Bài mới: Hoạt động 1: Khởi động - GV nêu ND tiết học Hoạt động 2: Luyện tập Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức trọng tâm - HS đọc đề bài 82, vẽ hình và viết Gt- KL ? Các tam giác vuông AEH, BFE, CGF, DHG như thế nào với nhau - HS: Chúng đều là các tam giác vuông bằng nhau ? Khi đó các đoạn thẳng HE, EF, FG, GH như thế nào với nhau ? Khi đó EFGH là hình gì. ? Hình thoi cần thêm điều kiện gì để trở thành HV - HS: 1 góc vuông ? Hãy chỉ ra tứ giác EFGH có 1 góc vuông - HS tại chỗ trình bày - HS đọc bài toán, vẽ hình, ghi GT, KL Bài 82 (SGK-108) GT Hv ABCD; E, F, G, H lần lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA KL Tứ giác EFGH là hình vuông Chứng minh: Ta có các tam giác bằng nhau : AEH = BFE = =CGF = DHG => EF = FG = GH = HE Tứ giác EFGH là hình thoi Vì AEH = BFE  1 3H = E Vì 0 01 1 3 1H +E =90 E +E 90 = => 0 0 0HEF=180 -90 90= Vậy tứ giác EFGH là hình vuông (dấu hiệu 4) Bài 84 (SGK-109) GT ABC, D BC, DE // AB, DF // AC KL a) Tứ giác AEDF là hình gì b) Tìm vị trí của D để AEDF là hình thoi A B C E D F A E B F C G D H 1 1 2 3 ? Tứ giác có 2 cặp cạnh đối song song là hình gì. - HS: Hình bình hành ? Hình bình hành có 1 đường chéo là tia phân giác của 1 góc thì trở thành hình gì - HS: Hình thoi ? Hình bình hành có 1 góc vuông thì trở thành hình gì - HS: Hình chữ nhật ? Hình chữ nhật có 1 đường chéo là tia phân giác của 1 góc thì trở thành hình gì - HS: Hình vuông c) Tìm vị trí của D để AEDF là hình vuông Chứng minh: a) Tứ giác AEDF là hình bình hành (theo định nghĩa) b) Nếu D là giao điểm của tia phân giác góc A với cạnh BC thì AEDF là hình thoi. c) Nếu ABC vuông tại A thì AEDF là hình chữ nhật. Nếu ABC vuông tại A và D là giao điểm của tia phân giác góc A với cạnh BC thì AEDF là hình vuông. Hoạt động 3: Vận dụng - Nêu các nội dung kiến thức đã được sử dụng trong bài? - Nêu các dấu hiệu nhận biết hình chữ nhật, hình thoi, hình vuông? - GV yêu cầu HS chốt lại nội dung trọng tâm bài Hoạt động 4: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - GV giao HS làm Bài 85 a) Tứ giác AEFD là hình gì? Vì sao? b) Tứ giác EMFN là hình gì? Vì sao? - HD: A E B M N D F C a)Ta có: EF là ĐTB của hình thang ABCD nên ta có: EF // AD & EF = AD = 2 AD BC+  ADEF là hbhành mà Â = 900 ADEF là hình chữ nhật Vì AD = DE = 1 2 AB nên ADEF là hình vuông b) AECF là hình bình hành vì AE = CF ; AE // CF  AF //CE (1) BEDF là hình bình hành ( BE = DF ; EB // OF) BF // DE (2) - Từ (1) & (2)  EMFN là hình bình hành -DEC là  vuông vì có trung tuyến EF= 1 2 DC CED ˆ = 900  EMFN là hình chữ nhật. có EF là phân giác của góc DEC vậy EMFN là hình vuông. V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU - Về xem lại lí thuyết và các bài tập đã làm để nắm được cách làm. - Chuẩn bị các câu hỏi ôn tập chương I. - BTVN: 88: 89 SGK trang 111. - Tiết sau: Ôn tập chương I. Ngày giảng: /12/2020 – 8A4 Tiết 21: ÔN TẬP CHƯƠNG I MỤC TIÊU 1. Kiến thức: HS được hệ thống lại các kiến thức cơ bản về tổng các góc của 1 tứ giác, đường trung bình của tam giác, của hình thang. 2. Phẩm chất: - Chăm chỉ: Ham học, chăm làm, tích cực tham gia các hoạt động học tập - Trung thực: Báo cáo kết quả thảo luận trung thực - Trách nhiệm: Có ý thức hoàn thành nhiệm vụ học tập, có ý thức học hỏi phấn đấu vươn lên trong học tập. 3. Năng lực: a. Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập. Tự giác đọc bài, tài liệu liên quan đến tiết học, tự giác làm bài tập. Vận dụng được một cách linh hoạt những kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề trong những tình huống mới. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Nhận biết, phát hiện, nêu được được tình huống có vấn đề. Phân tích được tình huống trong học tập, trình bày vấn đề cần giải quyết. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận, nêu ý kiến, nhận xét. Đề xuất ý kiến trao đổi cùng các bạn trong nhóm, trình bày ý kiến thảo luận trước lớp. b. Năng lực đặc thù: - Năng lực tư duy và lập luận toán học: Học sinh biết phân tích, tổng hợp, lập luận để giải bài tập - Năng lực mô hình hoá toán học: Sử dụng công thức, biểu bảng, đồ thị... để giải quyết một số tình huống trong thực tế. - Năng lực giải quyết vấn đề toán học: Nhận biết, phát hiện vấn đề Toán học cần giải quyết. Sử dụng kiến thức, kĩ năng toán học để làm bài tập. - Năng lực giao tiếp toán học: Nghe, đọc, hiểu, ghi chép nội dung kiến thức. Trình bày, diễn đạt, tham gia thảo luận - Năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán: Biết gọi tên, tác dụng, cách sử dụng các đồ dùng học tập. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Các câu hỏi ôn tập, các dạng bài tập. 2. Học sinh: Ôn tập về kiến thức tổng các góc của 1 tứ giác, đường trung bình của tam giác, của hình thang. III. PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT 1. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp gợi mở, giải quyêt vấn đề, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. 2. Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, kĩ thuật chia nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ ôn tập. 3. Bài mới: Hoạt động 1: Khởi động GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm điền vào những chổ còn thiếu trong phiếu học tập. HS: Trình bày theo yêu cầu cầu Gv Hình Định nghĩa Tính chất về góc Tính chất hai đường chéo Đối xứng tâm Đối xứng trục Tứ giác ............... ............... ........................ ............... ............... Hình thang ................... ................ .......................... ............... ............... ................ Tứ giác có 4 góc vuông ................ ......................... ................ ............... Hình thoi .................. ................ Hai đường chéo vuông góc với nhau tai trung điểm của mỗi đường ................ ............... Hình vuông .................. .............. ........................ ................ ............... Hình thang cân .................. ................ ....................... ................ ............... GV ĐVĐ Hoạt động 2: Luyện tập Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức trọng tâm - GV nêu câu hỏi - HS lần lượt trả lời ? Tổng các góc của 1 tứ giác bằng bao nhiêu độ ? Đường TB của tam giác có tính chất gì. ? Đường TB của hình thang có tính chất gì. - HS đọc bài toán, vẽ hình, ghi GT, KL I. Lý thuyết 1. Tổng các góc của 1 tứ giác bằng 3600 Tứ giác ABCD có: 0A+B+C+D=180 2. Đường TB của tam giác song song và bằng nửa độ dài cạnh đáy 3. Đường trung bình của hình thang song song với 2 đáy và bằng tổng nửa độ dài 2 đáy II. Bài tập Bài 8 (SBT-61) GT Tứ giác ABCD; 0 0A=110 ;B=100 , A B C D E 1 1 F 2 2 ? Làm thế nào để tính được CED=? ? Tổng 3 góc của 1 tam giác bằng bao nhiêu độ ? Muốn tính được CED=? ta phải tính tổng 1C và 1D ? Vậy C + D 2 = ? - GV: Hướng dẫn tương tự để tính CFD=? - HS thực hiện theo hướng dẫn - HS đọc bài toán, vẽ hình, ghi GT, KL ? MN là đường trung bình của hình nào. ? Tính MN ? MI là đường trung bình của hình nào. ? Tính MI các đường phân giác trong của góc C và D cắt nhau ở E, các đường phân giác ngoài của góc C và D cắt nhau ở F KL CED=?;CFD=? Giải: * Ta có: 1 1 C + D C + D = 2 ( ) ( ) 0 0 0 0 0 360 - A + B 2 360 110 100 75 2 = − + = = Vậy 0 0 0CED=180 75 105− = * Ta có: ( ) ( ) 0 2 2 0 0 0 0 360 C + D C + D = 2 360 360 A + B 210 105 2 2 − − + = = = Vậy 0 0 0CFD=180 105 75− = Bài 37 (SBT-64) GT Hình thang ABCD, MA = MB (M AB), NB = NC (N  BC), MN  BD = {I}, MN  AC = {K}, AB = 6cm, CD = 14cm KL MI = ? ; IK = ? ; KN = ? Giải: Ta có MN là đường TB của hình thang ABCD: AB+CD 6 14 MN = 10 2 2 + = = MI là đường TB của tam giác DAB: ( ) AB 6 MI = 3 cm 2 2 = = A B C D M N . . I K ? KN là đường trung bình của hình nào. ? Tính KN KN là đường TB của tam giác CAB: ( ) AB 6 KN = 3 cm 2 2 = = => IK = MN – MI – KN = 10 – 3 – 3 = 4 (cm) Hoạt động 3: Vận dụng - Giáo viên củng cố kiến thức đã ôn tập trong giờ học. - Xem kĩ lại quan hệ giữa các tứ giác đặc biệt để biết vận dụng t/c của tứ giác này cho trường hợp đặc biệt * Bài tập trắc nghiệm : Điền( Đ) ,(S ) vào chỗ trống (...) - HS ghi nhớ GV dặn dò. HS làm ra phiếu học tập . GV đưa ra đáp án cho HS chấm chéo , yêu cầu giải thích . 1. Hình bình hành có 2 đường chéo bằng nhau (...) 2. Hình thang có 2 cạnh bên bằng nhau là hình thang cân (...) 3. Hình chữ nhật có 2 đường chéo bằng nhau và cắt nhau tại trung điểm mỗi đường (...) 4. Hình thoi có 2 đường chéo vuông góc với nhau tại trung điểm mỗi đường (...) 5. Hình vuông có 2 đường chéo bằng nhau , vuông góc với nhau tại trung điểm mỗi đường (...) 6. Hình bình hành có tâm đối xứng và có trục đối xứng (...) 7. Hình chữ nhật có 1 tâm đối xứng , có 2 trục đối xứng (...) 8. Hình thoi có1 tâm đối xứng và có 1 trục đối xứng... 9. Hình vuông có 1 tâm đối xứng và có 4 trục đối xứng (...) 10. Hai hình đối xứng với nhau qua 1 điểm thì có chu vi bằng nhau(...) 11. Hình vuông vừa là hình chữ nhật vừa là hình thoi (...) Đáp án : 1. S 2. S 3. Đ 4. Đ 5. Đ 6. S 7. Đ 8. S 9. Đ 10. Đ 11. Đ - GV yêu cầu HS chốt lại nội dung trọng tâm bài Hoạt động 4: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - GV giao HS bài tập: Tìm điều kiện của hai đường chéo AC và BD để tứ giác EFGH là: a/ Hình chữ nhật. b/ Hình thoi. c/ Hình vuông V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU - Xem lại bài tập vừa giải. - Làm bài tập 88, 89 SGK trang 111. - Tiết sau tiếp tục Ôn tập chương I. A F G B C A H E Ngày giảng: /12/2020 – 8A4 Tiết 22: ÔN TẬP CHƯƠNG I ( tiết 2) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - HS tiếp tục được củng cố hệ thống lại các kiến thức cơ bản về các tứ giác đã học trong chương (định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết). - Giúp HS thấy được mối quan hệ giữa các tứ giác đã học, góp phần rèn luyện tư duy biện chứng cho HS. 2. Phẩm chất: - Chăm chỉ: Ham học, chăm làm, tích cực tham gia các hoạt động học tập - Trung thực: Báo cáo kết quả thảo luận trung thực - Trách nhiệm: Có ý thức hoàn thành nhiệm vụ học tập, có ý thức học hỏi phấn đấu vươn lên trong học tập. 3. Năng lực: a. Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập. Tự giác đọc bài, tài liệu liên quan đến tiết học, tự giác làm bài tập. Vận dụng được một cách linh hoạt những kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề trong những tình huống mới. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Nhận biết, phát hiện, nêu được được tình huống có vấn đề. Phân tích được tình huống trong học tập, trình bày vấn đề cần giải quyết. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận, nêu ý kiến, nhận xét. Đề xuất ý kiến trao đổi cùng các bạn trong nhóm, trình bày ý kiến thảo luận trước lớp. b. Năng lực đặc thù: - Năng lực tư duy và lập luận toán học: Học sinh biết phân tích, tổng hợp, lập luận để giải bài tập - Năng lực mô hình hoá toán học: Sử dụng công thức, biểu bảng, đồ thị... để giải quyết một số tình huống trong thực tế. - Năng lực giải quyết vấn đề toán học: Nhận biết, phát hiện vấn đề Toán học cần giải quyết. Sử dụng kiến thức, kĩ năng toán học để làm bài tập. - Năng lực giao tiếp toán học: Nghe, đọc, hiểu, ghi chép nội dung kiến thức. Trình bày, diễn đạt, tham gia thảo luận - Năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán: Biết gọi tên, tác dụng, cách sử dụng các đồ dùng học tập. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Thước kẻ, eke, compa, bảng phụ “sơ đồ về mối quan hệ giữa các loại hình học”. 2. Học sinh: Học và làm bài tập ở nhà. III. PHƯƠNG PHÁP, KỸ THUẬT 1. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp gợi mở, giải quyêt vấn đề, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. 2. Kĩ thuật: Đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, kĩ thuật chia nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ ôn tập. 3. Bài mới: ........... ........... ......... . ........... ........... ........... ........... ........ Hoạt động 1: Khởi động GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm điền vào những chổ còn thiếu trong phiếu học tập. Hãy điền đầy đủ tên các hình theo chiều mũi tên Hoạt động 2: Luyện tập - Vận dụng Hoạt động của GV và HS Nội dung + HS đọc đề bài SGK trang 111 ? Bài toán cho biết gì và y/c làm gì. - HS lên bảng vẽ hình và ghi GT, KL. - HS xem hình vẽ (sơ đồ nhận biết tứ giác), tìm điều kiện của hai đường chéo AC và BD để tứ giác EFGH là : GV gợi ý : ? Tứ giác EFGH là hình gì ? Vì sao ? ? Để hình bình hành EFGH là hình chữ Bài 88 (SGK-111) GT Tứ giác ABCD ; E, F, G, H lần lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA KL a) Tìm điều kiện của AC, BD để EFGH là hình chữ nhật b) Tìm điều kiện của AC, BD để EFGH là hình thoi. c) Tìm điều kiện của AC, BD để EFGH là hình vuông. Chứng minh: a) Hình bình hành EFGH là hình chữ nhật  EH EF AC BD nhật, cần có thêm điều kiện gì. ? Điều kiện đó liên quan gì đến điều kiện của hai đường chéo AC và BD ? (GV hướng dẫn trên sơ đồ ) ? Muốn hình bình hành EFGH là hình thoi thì AC phải như thế nào với BD ? Muốn hình bình hành EFGH là hình vuông thì AC phải như thế nào với BD - HS tại chỗ trình bày - GV chốt lại (vì EH // BD, EF // AC ) Điều kiện phải tìm : Các đường chéo AC và BD vuông góc với nhau b) Hình bình hành EFGH trở thành hình thoi  EF = EH => AC = BD Điều kiện phải thỏa mãn: Các đường chéo AC và BD bằng nhau. c) Hình bình hành EFGH là hình vuông  EFGH là hình chữ nhật và EFGH là hình thoi.  AC ⊥ BD và AC = BD. Hoạt động 3: Vận dụng - Cho HS HĐ nhóm theo dẫy bàn làm bài tập 1 Cho tứ giác ABCD, gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, BC, CD, DA. a) Tâm đối xứng của C và D là điểm nào trong các điểm M, N, P, Q. Vì sao? b) Tính độ dài đoạn thẳn MN biết AC = 8 cm. c) Tứ giác MNPQ là hình gì ? Vì sao. d) Tìm điều kiện của AC và BD để MNPQ là hình chữ nhật. GT Tứ giác ABCD; MA= MB; NB = NC; PC = PD; QA= QD; AC = 8 cm KL a) Tâm đối xứng của C và D là điểm nào trong các điểm M, N, P, Q. b) MN = ? c) MNPQ là hình gì? Vì sao. d) Tìm điều kiện của AC và BD để MNPQ là hình vuông a) Vì P là trung điểm của CD nên P là tâm đối xứng của C và D. b) Vì MA = MB, NB = NC nên MN là đường trung bình của BAC ( ) 1 1 MN = AC= .8= 4 cm 2 2  c) Xét ABC có: AM = MB (gt); BN = NC (gt)  MN là đường TB của ABC nên: MN = 2 1 AC ; MN // AC (1) M N P Q A D C B Xét ADC có: AQ = DQ (gt); DP = PC (gt)  QP là là đường TB của ADC Nên: QP = 2 1 AC ; QP // AC (2) Từ (1) và (2) suy ra MN = QP ; MN // QP  MNPQ là hình bình hành (dấu hiệu 3) d) MNPQ là hình chữ nhật khi MN ⊥ MQ Do MN // AC, MQ // BD nên AC ⊥ BD Hoạt động 4: Mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo - Giáo viên củng cố các kiến thức trọng tâm của chương I. - Yêu cầu HS vẽ sơ đồ tư duy về sự phát triển tứ giác trong chương I V. HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI HỌC TIẾT SAU - Xem lại lý thuyết. - Xem lại các bài tập đã giải. - Tiết sau tiếp tục ôn tập chương I