Giáo án Đại số 10 (nâng cao) - Trường THPT Phan Đình Phùng - Tiết 79, 80: Các số đặc trưng của mẫu số liệu

Thứ 4 ngày 20 tháng 12 năm 2006. Bài 3. Các số đặc trưng của mẫu số liệu I. Mục tiêu Về kiến thức - Đọc và hiểu được nội dung một bảng tần số - tần suất, bảng phân bố tần số - tần suất ghép lớp. Về kỹ năng - Biết lập bảng phân bố tần số - tần suất từ mẫu số liệu ban đầu. - Biết vẽ biểu đồ tần số, tần suất hình cột; biểu đồ tần suất hình quạt; đờng gấp khúc tần số tần suất để thể hiện bảng phân bố tần số tần suất ghép lớp. Về tư duy: Rèn luyện tư duy lôgic và khả năng nhận biết nhanh nhạy. Về thái độ:- Rèn luyện tính nghiêm túc khoa học. II. Chuẩn bị phương tiện dạy học Thực tiễn. HS đã được học một số khía niệm ở THCS, và thường xuyên nghe đài báo nêu ra các số liệu thống kê. Phương tiện: Các phiếu học tập III. Phương pháp dạy học: Phương pháp hoạt động theo nhóm lĩnh hội tư duy IV. Tiến trình bài học và các hoạt động Tiết 70 Bài cũ: Mẫu là gì? Mẫu số liệu là gì? Kích thước mẫu là gì? Bài mới: H1. a) Tính số trung vị của mẫu số liệu trong ví dụ 2 (SGK trang 172) b) Tính số trung bình của mẫu số liệu trong ví dụ 3 (SGK trang 173) và so sánh nó với số trung vị. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghiên cứu các khái niệm, công thức tính số trung bình và số trung vị - áp dụng thảo luận hoàn thành H1. - Điều khiển HS nghiên cứu khái niệm và cách xác định số trung bình số trung vị và nghiên cứu ví dụ SGK. - Từ đó hãy áp dụng hoàn thành H1. - Đính chính các sai sót nếu cần cho HS. H2. Bài tập 9 SGK Có 100 HS tham dự kỳ thi HS giỏi môn Toán (thang điểm 20) kết quả được cho trong bảng sau đây Điểm 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Tần số 1 1 3 5 8 13 19 24 14 10 2 N=100 Tình số trung bình? Tính số trung vị và mốt, nêu ý nghĩa của chúng? Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghiên cứu các khái niệm, cách xác định mốt - áp dụng thảo luận hoàn thành H1. - Điều khiển HS nghiên cứu khái niệm, cách xác định mốt và nghiên cứu ví dụ SGK. - Từ đó hãy áp dụng hoàn thành H2. - Đính chính các sai sót nếu cần cho HS. H3. Bài tập 10 SGK Người ta chia 179 củ khoai tây theo 9 lớp căn cứ trên khối lượng của chúng (đơn vị là gam). Ta có bảng phân bố tần số ghép lớp sau đây. Lớp Tần số 1 14 21 73 42 13 9 4 2 Tính khối lượng trung bình củ khoai tây? Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghiên cứu các khái niệm, công thức tính số trung bình và số trung vị - áp dụng thảo luận hoàn thành H1. - Điều khiển HS nghiên cứu khái niệm và cách xác định số trung bình của mẫu số liệu cho bởi bảng phân bố tần số ghép lớp và nghiên cứu ví dụ SGK. - Từ đó hãy áp dụng hoàn thành H3. - Đính chính các sai sót nếu cần cho HS. Cũng cố: Cần nắm rõ hai loại bảng: Bảng tần số- tần suất và bảng tần số - tần suất ghép lớp. Lập bảng tần số - tần suất ghép lớp bài tập 3 SGK. Bài tập: Bài tập 4,5 SGK. Thứ 4 ngày 20 tháng 12 năm 2006. Tiết 71 Bài cũ: Nhắc lại các công thức tính số trung bình của mẫu số liệu khi cho bởi các dạng khác nhau? Nhắc lại khái niệm số trung vị , mốt và cách xác định các số đặc trưng đó? Thực hiện giải H3 (trang 174 SGK) Bài mới: H4. Nghiên cứu khái niệm phương sai và thực hiên tính phương sai một số mẫu số liệu. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS nghiên cứu khái niệm và cách xác định số phương sai và nghiên cứu ví dụ SGK. - Phân biệt các công thức tính phương sai. - Chú ý công thức GV đưa ra để áp dụng vào giải bài toán cho ngắn gọn và đơn giản. - Điều khiển HS nghiên cứu khái niệm và cách xác định số phương sai và nghiên cứu ví dụ SGK. - HD phân biệt các công thức tính phương sai cho HS. - Lưu ý: ; do đó ; Cũng cố: H5. Hãy tính phương sai của các mẫu số liệu Mẫu số liệu cho ở VD2 ở H1; Mẫu số liệu cho ở H2; Mẫu số liệu cho ở H3. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HS hoạt động thảo luận thực hiện bài toán, trình bày bài toán - Phân biệt các công thức tính phương sai. - áp dụng vào giải bài toán một cách linh hoạt. - Điều khiển HS áp dụng lý thuyết và tượng tự ví dụ tính các phương sai. - Lưu ý cách áp dụng công thức một lần nữa cho HS ; do đó ; Bài tập: Bài tập SGK và SBT, các bài tập luyện tập. Thứ 4 ngày 20 tháng 12 năm 2006. Luyện tập Tiết 72 I. Mục tiêu Về kiến thức - Nắm chắc khái niệm đơn vị, dấu hiệu điều tra, nội dung một bảng tần số - tần suất, bảng phân bố tần số - tần suất ghép lớp. Về kỹ năng - Biết lập bảng phân bố tần số - tần suất từ mẫu số liệu ban đầu. - Biết vẽ biểu đồ tần số, tần suất hình cột; biểu đồ tần suất hình quạt; đường gấp khúc tần số tần suất để thể hiện bảng phân bố tần số tần suất ghép lớp. Về tư duy: Rèn luyện tư duy lôgic và khả năng nhận biết nhanh nhạy. Về thái độ:- Rèn luyện tính nghiêm túc khoa học. II. Chuẩn bị phương tiện dạy học Thực tiễn. HS đã được học một số khía niệm ở THCS, và thường xuyên nghe đài báo nêu ra các số liệu thống kê. Phương tiện: Các phiếu học tập III. Phương pháp dạy học: Phương pháp hoạt động theo nhóm lĩnh hội tư duy IV. Tiến trình bài học và các hoạt động Bài cũ: Hãy chọn phương án trả lời đúng trong các phương án đã cho. Các số đặc trưng của mẫu số liệu, số đặc trưng nào luôn là số liệu nào đó của mẫu: A. Số trung vị; B. Số trung bình; C. Mốt; D. Độ lệch chuẩn. Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định về số trung vị Số trung vị luôn là số liệu nào đó của mẫu; ; Số trung vị đo mức độ phân tán của mẫu số liệu; Có số liệu trong mẫu lớn hơn hoặc bằng . Bài mới: H1. Bài tập 13 trang 178 SGK Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Thảo luận xác định số trung bình và số trung vị và trình bày bài toán - Thảo luận hoàn thành trao đổi về các kiến thức sử dụng giải H1. - Điều khiển HS thảo luận giải bài toán - HD: Để xác định số trung vị hãy sắp xếp dãy kết quả theo thứ tự giảm dần - Lưu ý HS sử dụng các công thức một cách thích hợp - Lưu ý HS lấy kết quả gần đúng - Đính chính các sai sót cho HS và hoàn thiện bài toán Dãy số liệu theo thứ tự không giảm 21 33 36 36 36 43 43 45 45 45 47 50 50 50 53 54 54 58 59 61 62 65 67 H2. Bài tập 14 trang 179 SGK ? Xác định mốt của mẫu số liệu (Các hoạt động tương tự H1) H3. Bài tập 15 trang 179 SGK ? Xác định mốt của mẫu số liệu (Các hoạt động tương tự H1,H2) Lưu ý. Nhớ và hiểu được ý nghĩa cuả phương sai và độ lệch chuẩn để trả lời câu hỏi b) chính xác khoa học. Hd HS sử dụng máy tính để tình các số liệu thống kê. Cũng cố: GV cũng cố các kiến thức vế số trung bình, số trung vị mốt, phương sai và độ lệch chuẩn váy nghĩa của chúng Bài tập: Bài tập còn lại SGK và SBT, các bài tập luyện tập. Thứ 4 ngày 20 tháng 12 năm 2006. ôn tập chương Tiết 73 I. Mục tiêu Về kiến thức - Nắm chắc khái niệm đơn vị, dấu hiệu điều tra, nội dung một bảng tần số - tần suất, bảng phân bố tần số - tần suất ghép lớp. Về kỹ năng - Biết lập bảng phân bố tần số - tần suất từ mẫu số liệu ban đầu. - Biết vẽ biểu đồ tần số, tần suất hình cột; biểu đồ tần suất hình quạt; đường gấp khúc tần số tần suất để thể hiện bảng phân bố tần số tần suất ghép lớp. Về tư duy: Rèn luyện tư duy lôgic và khả năng nhận biết nhanh nhạy. Về thái độ:- Rèn luyện tính nghiêm túc khoa học. II. Chuẩn bị phương tiện dạy học Thực tiễn. HS đã được học một số khía niệm ở THCS, và thường xuyên nghe đài báo nêu ra các số liệu thống kê. Phương tiện: Các phiếu học tập III. Phương pháp dạy học: Phương pháp hoạt động theo nhóm lĩnh hội tư duy IV. Tiến trình bài học và các hoạt động 1. Bài cũ: 1. Hãy chọn phương án trả lời đúng trong các phương án đã cho. Nếu đơn vị đo của số liệu là kg thì đơn vị của độ lệch chuẩn là A. ; B. kg; C. Không có đơn vị đo; D. . 2. Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau về số trung bình Số trung bình luôn là số liệu nào đó của mẫu; Một nửa số liệu trong mẫu lớn hơn hoặc bằng ; Số trung bình đo mức độ phân tán của mẫu số liệu Bài mới: H1. Bài tập 18 trang 181 SGK Người ta phân 400 quả trứng thành năm lớp căn cứ trên khối lượng của chúng (đơn vị là gam). Ta có bảng phân bố tần số ghép lớp sau Lớp Tần số 18 76 200 100 6 a) Lập bảng phân bố tần suất; b) Vẽ các biểu đồ; c) Tính số trung bình; d) Tính phương sai và độ lệch chuẩn. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Thảo luận xác định số trung bình và phương sai và độ lệch chuẩn, trình bày bài toán - Thảo luận hoàn thành trao đổi về các kiến thức sử dụng giải H1. - Điều khiển HS thảo luận giải bài toán - Lưu ý HS sử dụng các công thức một cách thích hợp - Chú ý để tính số trung bình của mẫu số liệu cho ở bảng tần số ghép lớp cần lấy là giá trị đại diện cho lớp thứ y - Lưu ý HS lấy kết quả gần đúng - Đính chính các sai sót cho HS và hoàn thiện bài toán H2. Bài tập 19 trang 182 SGK ? Xác định mốt của mẫu số liệu (Các hoạt động tương tự H1) H3. Bài tập 21 trang 182 SGK (Các hoạt động tương tự H1,H2) Lưu ý. Hd HS sử dụng máy tính để tình các số liệu thống kê. Cũng cố: GV cũng cố các kiến thức vế số trung bình, số trung vị mốt, phương sai và độ lệch chuẩn và nghĩa của chúng Bài tập: Bài tập còn lại SGK và SBT.