Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 năm học 2013 - 2014 môn: địa lý thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)

PHÒNG GD&ĐT THANH OAI ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 NĂM HỌC 2013 - 2014 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn: Địa lý Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi gồm có: 01 trang Câu 1. (3 điểm) a) Phân biệt thời tiết và khí hậu? b) Gió là gì? Gió Tín phong hoạt động chủ yếu ở khu vực nào trên địa cầu? Câu 2. (3 điểm) Dựa vào Alat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học hãy: a, Trình bày đặc điểm chính của khí hậu miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ. b, Giải thích vì sao tính chất nhiệt đới của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ lại giảm sút mạnh mẽ. Câu 3: (5 điểm) Cho bảng số liệu sản lượng thủy sản nước ta( đơn vị nghìn tấn) Năm Tổng số Chia ra Khai thác Nuôi trồng 1990 890,6 728,5 162,1 1994 1465,0 1120,9 344,1 1998 1782,0 1357,0 425,0 2002 2647,4 1802,6 844,8 2005 3474,9 1987,9 1487,0 a, Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện tốc dộ tăng trưởng sản lượng thủy sản nước ta giai đoạn 1990- 2005. b, Từ biểu đồ và bảng số liệu nêu nhận xét sản lượng thủy sản nước ta giai đoạn trên? c, Dựa vào Atlat địa lý Việt Nam trình bày sự phân bố của ngành thủy sản nước ta? Câu 4. (4 điểm) Sự phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp như thế nào? Dựa và Atlát Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét và giải thích các vùng trồng lúa ở nước ta. Câu 5: (5 điểm) Mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn d©n c­, x· héi ë §ång b»ng s«ng Hång, n¨m 1999 Tiªu chÝ §¬n vÞ tÝnh §ång b»ng s«ng Hång C¶ n­íc Mật độ dân số Người/km2 1179 233 TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè % 1,1 1,4 TØ lÖ thÊt nghiÖp ë ®« thÞ % 9,3 7,4 TØ lÖ thiÕu viÖc lµm ë n«ng th«n % 26,0 26,5 Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi/th¸ng Ngh×n ®ång 280,3 295,0 TØ lÖ ng­êi lín biÕt ch÷ % 94,5 90,3 Tuæi thä trung b×nh N¨m 73,7 70,9 TØ lÖ d©n thµnh thÞ % 19,9 23,6 Dùa vµo b¶ng sè liÖu trªn, kÕt hîp víi Atl¸t ®Þa lÝ ViÖt Nam vµ kiÕn thøc ®· häc, h·y tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh vÒ tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi cña vïng §ång b»ng s«ng Hång. Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña vïng. - Hết - Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm! PHÒNG GD&ĐT THANH OAI HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 NĂM HỌC 2013 - 2014 Môn: Địa lý Câu 1: (3 điểm) a) - Thời tiết là biểu hiện các hiện tượng khí tượng ở một địa phương trong một thời gian ngắn. 0.75 - Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một địa phương trong nhiều năm. 0.75 b) - Gió là sự chuyển động của không khí từ nơi khí áp cao về nơi khí áp thấp. 0.75 - Gió Tín phong ( gió Mậu dịch) quanh năm thổi từ 2 chí tuyến về xích đạo trên địa cầu (23027’B và 23027’N về xích đạo) 0.75 Câu 2: (3 điểm) a, Đặc điểm khí hậu miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ. - Nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh nhất cả nước nhiệt độ thấp, có mưa phùn - Mùa đông đến sớm và kết thúc muộn (mùa đông kéo dài nhất nước ta). - Mùa hạ nóng ẩm và mưa nhiều. b, Giải thích. - Miền chịu ảnh hưởng trực tiếp của nhiều đợt gió mùa Đông Bắc lạnh từ phía Bắc và trung tâm Châu Á tràn xuống (mỗi năm có khoảng 20 đợt gió mùa cực đới tràn về). - Miền nằm ở vị trí tiếp giáp vùng ngoại chí tuyến, á nhiệt đới Hoa Nam. - Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có các cánh cung mở rộng về phía Bắc tạo điều kiện cho các luồng gió mùa Đông Bắc dễ dàng xâm nhập vào Bắc Bộ. 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 Câu 3: (5 điểm) a. Vẽ biểu đồ - Xử lí số liệu - Vẽ biểu đồ đường( 3 đường biểu diễn) vẽ chính xác khoa học, đủ tên, chú thích, số liệu. - Chú ý + Nếu thiếu tên biểu đồ hoặc bảng số liệu. + Không có bảng chú giải không cho điểm. b. Nhận xét. - Từ 1990- 2005 sản lượng thủy sản nuôi trồng, khai thác và tổng số tăng liên tục nhưng tốc độ khác nhau và không đều. + Sản lượng thủy sản khai thác tăng nhanh 272%, nhanh nhất là giai đoạn 1998-2002 ( dẫn chứng) chậm nhất là giai đoạn 1994-1998( dẫn chứng). + Sản lượng thủy sản nuôi trồng tăng nhanh hơn 917 % nhưng những năm gần đây tăng rất nhanh, tăng mạnh nhất từ năm 2002-2005, tăng chậm nhất giai đoạn 1994-1998 (dẫn chứng ) + Do sản lượng khai thác và nuôi trồng đều tăng => Tổng sản lượng tăng ( dẫn chứng) _ Sản lượng thủy sản khai thác lớn hơn sản lượng thủy sản nuôi trồng( dẫn chứng) nhưng tỉ trọng có xu hướng giảm( do tốc độ tăng chậm hơn) c, Phân bố. - Thủy sản phát triển chủ yếu ở các tỉnh ven biển. - Năm 2007. + Các tỉnh dẫn đầu về sản lượng khai thác là Kiên Giang, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Thuận, Cà Mau, Bình Định. + Các tỉnh dẫn đầu về nuôi trồng: An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ, Cà Mau. 0,5đ 1,5đ (- 0,25) 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ Câu 4: (4 điểm) * Sự phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp. - Tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông sản. Thúc đẩy sử phát triển các vùng chuyên canh. Nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp. Nông nghiệp không thể trở thành ngành sản xuất hàng hóa nếu không có sự hỗ trợ tích cực của công nghiệp chế biến. * Nhận xét và giải thích các vùng trồng lúa ở nước ta. Các vùng trồng lúa ở nước ta phân bố chủ yếu ở các vùng đồng bằng như Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng, Đồng bằng ven biển Miền Trung và các cánh đồng thuộc Trung du và miền núi Bắc Bộ, Tây Nguyên. Các vùng tập trung sản xuất lúa chủ yếu có điều kiện thuận lợi là: đồng bằng phù sa màu mỡ, nguồn nước dồi dào, cơ sở vật chất kĩ thuật nông nghiệp đầy đủ nhất là về thuỷ lợi, đông dân cư tập trung lao động có kinh nghiệm và thị trường tiêu thụ rộng lớn 2,0đ 2,0đ Câu 5: (5 điểm) *§Æc ®iÓm tù nhiªn: + X¸c ®Þnh vÞ trÝ, giíi h¹n cña vïng §ång b»ng s«ng Hång. + §Þa h×nh ®ång b»ng ch©u thæ; ®Êt phï sa mµu mì; khÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa cã mïa ®«ng l¹nh; m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ®Æc..., thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi cã c¬ cÊu c©y trång ®a d¹ng... + Tµi nguyªn kho¸ng s¶n: khÝ tù nhiªn, than n©u, sÐt cao lanh ...., ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp; tµi nguyªn biÓn, tµi nguyªn du lÞch giµu tiÒm n¨ng. + Khã kh¨n vÒ tù nhiªn: khÝ hËu thÊt th­êng, rÐt ®Ëm, rÐt h¹i,...; Ýt chñng lo¹i kho¸ng s¶n .... *§Æc ®iÓm d©n c­, x· héi: + Lµ vïng cã d©n c­ ®«ng ®óc nhÊt c¶ n­íc, nguån lao ®éng dåi dµo, thÞ tr­êng tiªu thô réng lín (néi vµ ngo¹i vïng). + Cã tr×nh ®é d©n trÝ cao (dÉn chøng). + Lµ vïng cã kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n hoµn thiÖn nhÊt trong c¶ n­íc, cã mét sè ®« thÞ h×nh thµnh tõ l©u ®êi, thµnh phè c¶ng H¶i Phßng lµ cöa ngâ quan träng h­íng ra biÓn; cã nhiÒu di tÝch lÞch sö vµ c¸c ®iÓm danh lam th¾ng c¶nh, lÔ héi..... + Khã kh¨n: tØ lÖ thÊt nghiÖp, thiÕu viÖc lµm cßn kh¸ cao(dÉn chøng); Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp, .... 0,5 1,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0, 5 0,5 Hết -