Đề tài Công nghệ xử lý nước thải, nước cấp đô thị và khu công nghiệp

Hiện trạng áp dụng công nghệ xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN GS. Lâm Minh Triết – Văn phòng Chiến lược QLMT TPHCM ThS . Nguyễn Thanh Hùng – Viện Môi trường và Tài nguyên TS. Nguyễn Phước Dân – Khoa Môi trường – ĐH Bách Khoa ThS . Vũ Phá Hải – Công ty Công nghệ xanh C ông nghệ xử lý nước thải , nước cấp đô thị và khu công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh , 26/05/2006 HỘI THẢO Welcome to Nội dung trình bày Hoạt động công nghiệp tại VKTTĐPN và những vấn đề liên quan đến môi trường nước Hi ện trạng đầu tư xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN Hi ện trạng áp dụng các công nghệ và kỹ thuật xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN Kết luận và kiến nghị Hoạt động công nghiệp tại VKTTĐPN và những vấn đề liên quan đến môi trường nước Phần thứ nhất Khu vực nghiên cứu ( V ùng Kinh tế trọng điểm phía Nam ) Diện tích : 12.700 km 2 Gồm TPHCM và 03 tỉnh : Đồng Nai , Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu Dân số hiện tại : trên 10 triệu người Tỉ lệ dân số đô thị hóa : 64% Là vùng có tốc độ đô thị hóa và công nghiệp hóa lớn nhất của Việt Nam Số Khu công nghiệp trong vùng : Hiện tại : 44 Qui hoạch đến 2010: 66 B ản đồ Việt Nam Giới thiệu H à N ộ i TPHCM Giới thiệu VKTT Đ PN Vùng kinh tế động lực của cả nước Tốc độ tăng trưởng bình quân thời kỳ 2001 – 2005: trên 11%/năm Tỉ trọng GDP của vùng so với cả nước : 33,8% GDP bình quân đầu người gấp 2,68 lần trung bình cả nước Đóng góp 47% thu ngân sách nhà nước Giá trị xuất khẩu chiếm trên 70% cả nước Địa phương Số KCN KCX Diện tích đã qui hoạch (ha) Diện tích đã cho thuê (ha) Tỷ lệ lấp đầy diện tích (%) Số DN đang hoạt động TPHCM 13 2.505,5 1125,06 44,9 776 Đồng Nai 16 5.204 2008,66 38,6 608 Bình Dương 9 1.700,7 1281,15 75,3 597 Bà Rịa – Vũng Tàu 6 2.590 688,68 26,6 87 Tổng cộng 44 12.000 5.103,55 42,5 2.068 Tình hình đầu tư và phát triển các KCN, KCX ( Tính đến 1/2005) Ngoài ra còn có khoảng 35.000 cơ sở công nghiệp phân tán bên ngoài các KCN, KCX Trị An Beán Löùc Taân Kieân BÀ RỊA – VŨNG TÀU ĐỒNG NAI BÌNH PHƯỚC BÌNH DƯƠNG TPHCM LONG AN Cửa Soài Rạp TÂY NINH LONG AN PHÂN BỐ CÁC KCN TẬP TRUNG T Ạ I VKTT Đ PN KCN hiện hữu: 44 Khu KCN qui hoạch Nh ững vấn đề liên quan đến môi trường nước Xả nước thải công nghiệp chưa xử lý vào nguồn nước sông Đồng Nai , Sài Gòn , Thị Vải và nhiều nhánh sông khác : Lưu lượng và tải lượng ô nhiễm từ các KCN ph ân chia theo lưu vực tiếp nhận nước thải : Lưu vực sông Lưu lượng nước thải (m 3 /ngày) Tải lượng các chất ô nhiễm đặc trưng (kg/ ngày ) TSS BOD 5 COD Tổng N Tổng P Sài Gòn 30.205 5.980 12.549 27.330 520 250.8 Đồng Nai 39.520 6.914 5.145 33.001 744 161.3 Thị Vải 41.880 2.055 1.987 16.594 339 129.9 Tổng cộng 111.605 14.949 19.681 76.925 1.603 542 Nh ững vấn đề liên quan đến môi trường nước Biên Hòa Thủ Dầu Một TPHCM Vũng Tàu Kh á tốt Tương đối tốt Trung bình Ô nhiễm Ô nhiễm nặng T ì nh tr ạ ng ch ấ t l ượng nước 2. Ô nhiễm nguồn nước sông Đồng Nai , Sài Gòn , Thị Vải và nhiều nhánh sông khác từ chỗ mang tính cục bộ chuyển dần sang ô nhiễm theo diện rộng : Nh ững vấn đề liên quan đến môi trường nước Hiện trạng ô nhiễm môi trường nước tại các nhánh sông này đang trơ ̉ thành mối quan tâm , lo lắng sâu sắc của xa ̃ hội va ̀ nhiều cơ quan chức năng , đồng thời là tâm tư của nhiều nha ̀ khoa học hoạt động trong lĩnh vực môi trường . Hi ện trạng đầu tư xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN Phần thứ hai Hiện trạng thoát nước tại các KCN, KCX Nhóm 1: sử dụng 2 hệ thống thoát nước riêng cho nước mưa và nước thải ( các KCN đã có nhà máy XLNT tập trung ) Nhóm 2: Các KCN chưa có hệ thống thoát nước hoàn chỉnh do đang đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng Nhóm 3: sử dụng hệ thống thoát chung cho cả nước mưa và nước thải ( bao gồm các KCN còn lại ) Nhóm 1 Nhóm 3 Nhóm 2 Nhóm 2 Nhóm 2 Hiện trạng XLNT tại các KCN, KCX Tính đến đầu năm 2005, trong tổng số 44 KCN, KCX đang hoạt động tại VKTTĐPN mới chỉ có 16 khu có nhà máy xử lý nước thải tập trung (TPHCM: 5/13, Đồng Nai : 3/16, Bình Dương : 7/9, Bà Rịa – Vũng Tàu : 1/6) Hiện trạng XLNT tại các KCN, KCX Ngoài ra , một số KCN cũng đang tiến hành xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung , m ột số khác thì đang chuẩn bị đầu tư , song số lượng không nhiều . Ở các KCN chưa có nhà máy xử lý nước thải tập trung , m ột số doanh nghiệp cũng đã có hệ thống xử lý cục bộ , tuy nhiên số lượng vẫn không đáng kể .. Hiện trạng XLNT tại các KCN, KCX Đối với các cơ sở công nghiệp phân tán bên ngoài KCN, tình hình đầu tư cho xử lý nước thải nhìn chung còn rất hạn chế Hi ện trạng áp dụng các công nghệ và kỹ thuật xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN Phần thứ ba Tổng quan hiện trạng công nghệ xử lý Cho đến nay, đã có nhiều công nghệ và kỹ thuật xử lý khác nhau đang được áp dụng để xử lý nước thải công nghiệp tại VKTTĐPN, tùy thuộc vào: Thành phần và tính chất nước thải; Yêu cầu về chất lượng nước thải sau xử lý; Điều kiện mặt bằng; Khả năng tài chính, Tổng quan hiện trạng công nghệ xử lý Các phương pháp xử lý nước thải công nghiệp thông dụng tại VKTTĐPN bao gồm: Xử lý cơ học (loại bỏ rác, cát, cặn, dầu mỡ ra khỏi nước thải, tách nước ra khỏi bùn); X ử lý hóa học – hóa lý ( loại bỏ các kim loại nặng , màu và một số chất nguy hại khác ); Xử lý sinh học ( loại bỏ các chất ô nhiễm hữu cơ ra khỏi nước thải , xử lý ổn định bùn ); Khử trùng nước thải ; Khử các chất dinh dưỡng (N, P). Tách rắn khỏi lỏng SC Raùc Laéng Ly taâm Loïc tuyeån noåi Khöû nöôùc Filter Loï`c maøng Thickener Clarifier Loïc nhanh Loïc lôùp phuû Loïc chaäm Ly taâm neùn buøn Ly taâm khöû nöôùc Loïc chaân khoâng Loïc daây ñai Loïc eùp Troïng löïc AÙp löïc MF (Micro-Filter) Ñieän giaûi ( Electrodialysis ) RO ( Reverse Osmosis) NF ( Nano -Filter) UF (Ultra-Filter) thoâng thöôøng taàng buøn lô löûng tuaàn hoaøn buøn Oáng/vaùch nghieâng X ử lý cơ học X ử lý cơ học Raùc thoâ Song chắn rác Đưa đến bô rác Möông daãn raùc B ể lắng B ể lọc Laøm thoaùng Oxi hoùa-khöû Ñieän giaûi UV Ozon hoùa Than HT Nhoâm HT Oxi hoùa-khöû keo tuï vaø taïo boâng Trung hoøa Trao ñoåi ion Haáp phuï Nhöïa TD anion Nhöïa TD Cation Chelate Resin Zeolite Xử lý hóa học / hóa lý X ử lý hóa học / hóa lý quá trình sinh học Hoà oån ñònh Hieáu khí Kò khí Buøn hoaït tính sinh tröôûng dính baùm Thoâng thöôøng taêng cöôøng töøng meõ (SBR) Möông oxy hoùa caáp töøng baäc Khöû nitô Loïc sinh hoïc RBC aeroten tieáp xuùc Tieáp xuùc lô löûng Loïc sinh hoïc + laøm thoaùng Loïc kò khí kò khí UASB Xử lý sinh học Xử lý sinh học H 2 O Oxi ho á và tổng hợp tế bào : Ph ần không phân hủy sinh học Ch ất hcơ O 2 CO 2 Dinh d ưỡng (N,P) Quaù trình ph ân hủy sinh học hiếu khí Xử lý sinh học Qu á trình ph ân hủy bùn hiếu khí Phaàn khoâng phaân huûy sinh hoïc Phaân huûy noäi baøo : H 2 O N,P O 2 CO 2 Beå sinh hoïc tieáp xuùc : keát hôïp quaù trình sinh tröôûng lô löûng ( buøn hoaït tính ) vaø dính baùm ( maøng sinh hoïc ). Vi sinh vaät sinh tröôûng vaø phaùt trieån thaønh boâng buøn vaø maøng vi sinh  laéng toát  taùch khoûi nöôùc baèng troïng löïc . Buøn tuaàn hoaøn : duy trì maät ñoä sinh khoái cao . Buøn dö : ñöôïc ñöa ñeán heä thoáng xöû lyù buøn vaø thaûi boû . Đầu ra Bùn hoạt tính tuần hoàn Bùn hoạt tính dư Bể sinh học hiếu khí tiếp xúc Bể lắng Xử lý sinh học Đầu vào Xử lý sinh học Beå sinh hoïc tieáp xuùc ñöôïc laøm thoaùng bôûi maùy thoåi thoåi khí ; Vaät lieäu laøm giaù theå tieáp xuùc laø nhöõng sôïi plastic; Giaù theå tieáp xuùc ñöôïc ñaët ngaäp hoaøn toaøn trong nöôùc . Phân phối khí Ống dẫn khí nén Màng sinh học 1 2 3 4 6 5 5 7 8 6 9 Xử lý sinh học Kỵ khí (UASB) + Chlorine Tế bào chết Vi khuẩn gây bệnh Tiếp xúc chlorine Dung dịch Chlorine Đầu ra bể lắng Cống tho át [Ca(OCl) 2 ] d ạng bột được sử dụng . N ồng độ = 2-8 mg/L. Kh ử trùng bằng hóa học Một số công nghệ xử lý nước thải công nghiệp tiêu biểu tại VKTTĐPN Cl 2 Nước thải vào Song chắn rác Bể điều hòa Bể Aeroten Bể lắng II Bể lọc áp lực Bể tiếp xúc chlorine Bể nén bùn Máy ép bùn Bánh bùn XLNT công nghiệp chế biến thủy sản C ông suất thiết kế : 400 m 3 /ngày Kinh phí đầu tư : 1,5 tỷ đồng Giá thành xử lý 1 m 3 : 3.900 đồng Khử nước Bánh bùn Bể nén bùn Phân hủy bùn Chứa bùn Nước thải sau xử lý Chlorine Aeroten Bể tiếp xúc Song chắn rác Nước thải Bể lắng đợt I B ể lắng cát Bể tách dầu XLNT công nghiệp chế biến mì ăn liền X ử lý bậc 1 Bể lắng đợt II X ử lý sinh học X ử lý bùn Dòch ñen Dòch traéng Beå laéng ñôït I Beå trung hoøa Aeroten Beå laéng ñôït II Beå taïo boâng Beå laéng ñôït III Beå neùn buøn Thieát bò taùch nöôùc buøn Buøn tuaàn hoaøn Beå tieáp xuùc Taùi söû duïng nöôùc Nguoàn tieáp nhaän Buøn khoâ Chlorine Phaân boùn Baõi raùc Ñoát Thu hoài boät giaáy Xöû lyù sô boä Hoùa chaát ñieàu chænh pH DD dinh döôõng Bôm buøn DD Pheøn 5% Chaát trôï keo tuï Nöôùc taùch buøn Nöôùc taùch buøn Air Blower Caën laéng XLNT công nghiệp bột giấy – giấy A : N ước thải vào hệ thống xử lý B : N ước thải sau xử lý C : B ùn khô D : C át đã được tách nước WP-1: B ơm nước thải SP-1 : B ơm bùn A 1 2 3 5 WP-1 C WP-2 1 3 1 4 Polymer Nước tách từ bùn Bùn tuần hoàn Bùn dư SP-1 1 2 Bùn dư 15 16 B 4 D Váng nổi SP-1 SP-3 SP-2 1 1 SP-2 1 1 SP-4 9 10 9 10 C ông nghệ xử lý nước thải tập trung KCN Amata Bùn tuần hoàn 15 Chlorine Ngăn tiếp nhận Song chắ rác Bể lắng cát Sân phơi cát Bể điều hòa Bể trộn Bể trộn Bể chứa Aeroten Bể lắng đợt II B ể ch ứ a b ù n B ể n é n b ù n Tr ạ m b ơ m b ù n Thiết bị tách nước Bể lọc áp lực Hồ sinh học 6 7 8 H 2 SO 4 NaOH H 3 PO 4 Ur ê FeCl 3 C ông nghệ xử lý nước thải KCN Nh ơ n Tr ạ ch III Nh ận xét KCX Tân Thuận , KCX Linh Trung 1, KCX Linh Trung 2, KCN Lê Minh Xuân (TPHCM); Các KCN Biên Hòa II, Loteco của tỉnh Đồng Nai ; Các KCN Sóng Thần 1 và 2, Việt Nam – Singapore của tỉnh Bình Dương . Các KCN đã có nhà máy xử lý nước thải tập trung và vận hành tốt : nước thải đầu ra về cơ bản đạt tiêu chuẩn cho phép đối với các chỉ tiêu ô nhiễm đặc trưng . Điển hình là : Kết luận và kiến nghị Phần thứ tư Kết luận C ác dòng sông lớn như hệ thống sông Đồng Nai vừa là nguồn cung cấp nước, vừa là nơi tiếp nhận nước thải từ các hoạt động của con người: các khu đô thị, khu công nghiệp, các nhà máy,...; Bảo vệ nguồn nước này khỏi sự ô nhiễm do nước thải thì biện pháp quan trọng nhất là xử lý các dòng nước thải đạt tiêu chuẩn thải theo quy định; Xử lý nước thải công nghiệp phụ thuộc vào từng loại ngành công nghiệp và có thể áp dụng các công nghệ thích hợp với các phương pháp: cơ học, hóa học, hóa lý, sinh học và xử lý bùn; Kết luận C ó thể kết luận rằng, chúng ta hoàn toàn có thể tự mình thiết kế, thi công lắp đặt và vận hành có hiệu quả các nhà máy xử lý nước thải đô thị và nước thải công nghiệp với nhiều qui mô khác nhau. Kiến nghị Nh à nước cần khuyến khích việc nghiên cứu phát triển các công nghệ xử lý nước thải mang thương hiệu Việt Nam để có thể chủ động tự giải quyết các vấn đề bảo vệ môi trường do nước thải ô nhiễm và có thể cạnh tranh với công nghệ nước ngoài; Các công ty môi trường trong nước có thể hình thành liên doanh đấu thầu quốc tế những dự án xử lý nước thải qui mô lớn ở trong nước và có thể mở rộng ra nước ngoài. Chân thành cảm ơn sự quan tâm và theo dõi của Quí vị .