Bài giảng Vật lí 9 - Tiết 28: Lực điện từ - Nguyễn Thanh Tâm

VẬT LÝ 9TIẾT 28LỰC ĐIỆN TỪGV: Nguyễn Thanh TâmHãy trình bày lại thí nghiệm ơ-xtet?KIỂM TRA BÀI CŨAThí nghiệm Ơ-XtetA Dòng điện tác dụng lực từ lên kim nam châm, vậy ngược lại nam châm có tác dụng lực từ lên dây dẫn có dòng điện chạy qua hay không? Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪ I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện. 1. Thí nghiệm Đóng công tắc K. Quan sát xem hiện tượng gì xảy ra với đoạn dây AB20134A+-+ -KABABBài 27. LỰC ĐIỆN TỪI. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điệnThí nghiệmĐóng công tắc K: dây dẫn AB lệch khỏi vị trí ban đầu.C1: Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?-> Chứng tỏ đoạn dây dẫn AB chịu một lực tác dụng nào đó. Qua thí nghiệm trên ta rút ra được kết luận gì? 2. Kết luận Từ trường tác dụng lực lên đoạn dây dẫn AB có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. Lực đó gọi là lực điện từ.Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪI. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện. II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái. 1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?Thí nghiệm Theo em chiều của lực điện từ phụ thuộc vào yếu tố nào? Chiều dòng điện qua AB và chiều đường sức.20134A+-+ -KABAB20134A-++ -KABAB20134A-++ -KABABBài 27. LỰC ĐIỆN TỪ Qua 2 thí nghiệm trên ta rút ra được kết luận gì ?b. Kết luận: Chiều của lực từ tác dụng lên dây dẫn AB phụ thuộc vào chiều dòng điện chạy trong dây dẫn và chiều của đường sức từ2. Quy tắc bàn tay trái: I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện. II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái.Thí nghiệm 1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪQuy tắc bàn tay trái Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều lực điện từ. I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện.II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái. 1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?2. Quy tắc bàn tay trái:Chiều dòng điệnChiều đường sức từChiều lực từ20134A-++ -KABABBài 27. LỰC ĐIỆN TỪIII. Vận dụng:C2: Áp dụng quy tắc bàn tay trái, xác định chiều dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn AB trong hình H27.3 I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện.II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái.BATrong đoạn dây AB, dòng điện có chiều đi từ B đến AFBài 27. LỰC ĐIỆN TỪC3: Xác định đường sức từcủa nam châm trên hình 27.4 I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện.II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái.III. Vận dụng:+-BAF Đường sức từ của nam châm có chiều hướng từ dưới lên trên+-Bài 27. LỰC ĐIỆN TỪC4: Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn AB, CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua trong hình 27.5a, b, c. Các cặp lực điện từ tác dụng lên AB và CD trong mỗi trường hợp có tác dụng gì đối với khung dây? I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện.II. Chiều của lực điện từ. Quy tắc bàn tay trái.III. Vận dụng:BACD Hình a : Cặp lực từ F1 F2 tác dụng lên AB và CD làm cho khung dây quay theo chiều kim đồng hồ . Hình b: Cặp lực từ F1, F2 tác dụng lên AB và CD không có tác dụng làm khung quay .BACDHình c: Cặp lực từ F1 F2 tác dụng lên AB và CD làm cho khung dây quay ngược chiều kim đồng hồ . ? Nhắc lại quy tắc bàn tay trái.? Sử dụng quy tắc bàn tay trái để làm gì.- Xác định chiều lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường khi biết chiều dòng điện và chiều đường sức (C4).- Xác định chiều dòng điện khi biết chiều lực điện từ tác dụng lên dây dẫn và chiều đường sức (C2).- Xác định chiều đường sức (hay cực của nam châm) khi biết chiều lực điện từ tác dụng lên dây dẫn và chiều dòng điện chạy qua dây dẫn (C3). MỘT SỐ ỨNG DỤNGMỘT SỐ ỨNG DỤNG Dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường và không song song với đường sức từ thì chịu tác dụng của lực điện từ.Chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn phụ thuộc vào chiều dòng điện và chiều đường sức từ.Quy tắc bàn tay trái: Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.GHI NHỚ:CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT???Trong tivi, máy tính để điều khiển hướng đi của chùm tia electron đến màn hình, người ta cho chùm tia đi qua từ trường của hai cặp nam châm điện (NC1 và NC2) đặt vuông góc với nhau. Nhờ thay đổi chiều của từ trường mà chùm tia electron (E) có thể bị lệch lên trên, xuống dưới hoặc sang phải, sang trái.Động cơ điệnNếu đưa liên tục dòng điện vào trong khung dây thì khung dây sẽ liên tục chuyển động quay trong từ trường của nam châm, như thế ta sẽ có một động cơ điện. Nguyên tắc hoạt động và cấu tạo của động cơ điện như thế nào? Bài học sau sẽ giúp chúng ta làm sáng tỏ điều đó. Học thuộc ghi nhớ (sgk/75). Làm lại các C, bài tập 27.1-27.5 (sbt) Đọc: “Có thể em chưa biết” Chuẩn bị bài: “ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU”HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ