Bài giảng Tiết 99: Ẩn dụ

Mr,Thiện Tiết 99 Mr. Thien KIỂM TRA BÀI CŨ Nhân hóa là gì? Có mấy kiểu nhân hóa ? I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 1/ sgk/ 68 1/ Trong khổ thơ dưới đây, cụm từ Người cha được dùng chỉ ai ? Vì sao có thể ví như vậy ? Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm = >Người Cha Bác Hồ -> có nét tương đồng về phẩm chất Ẩn du dựa vào sự tương đồng về phẩm chất -> ẩn dụ phẩm chất II. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk / 68 2/ Cách nói này có gì giống và khác với phép so sánh ? -> Giống : đều so sánh Bác Hồ với người cha -> Khác : phép so sánh vắng vế A -> so sánh ngầm ( ẩn dụ ) II. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) Ẩn dụ là gì ? Ẩn dụ Gọi tên sự vật này, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng Nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. 2/ Ghi nhớ I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) II. Các kiểu ẩn dụ 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1 / sgk/68 Ví dụ 1 / sgk/ 68 1/ Các từ in đậm dưới đây được dùng chỉ hiện hoăc sự vật nào ?Vì sao có thể ví như vậy ? Về thăm nhà Bác làng Sen, Có hàng dâm bụt thắp lên lửa hồng Thắp Hoa nở -> tương đồng về cách thức Lửa hồng Màu đỏ của hoa -> tương đồng về hình thức I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) II. Các kiểu ẩn dụ 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1 / sgk/68 - Ví dụ 2 / sgk/ 69 Cách dùng từ trong cụm từ in đậm dưới đây có gì đặc biệt so với cách nói thông thường ? - Ví dụ 2/ sgk / 59 Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng Nắng (thấy- thị giác ) Giòn tan (nghe – thính giác ) => Chuyển đổi cảm giác Ẩn du dựa vào sự tương đồng về phẩm chất -> ẩn dụ phẩm chất I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) II. Các kiểu ẩn dụ 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1 / sgk/68 - Ví dụ 2 / sgk/ 69 2/ Ghi nhớ Các kiểu ẩn dụ Ẩn dụ hình thức Ẩn dụ cách thức Ẩn dụ phẩm chất Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác Có mấy kiểu ẩn dụ ? 2/ Ghi nhớ I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) II. Các kiểu ẩn dụ 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1 / sgk/68 - Ví dụ 2 / sgk/ 69 2/ Ghi nhớ III. Luyện tập 1/ Bt 1 sgk / 69 1/ Bt 1 / sgk/ 69 1/ So sánh đặc điểm và tác dụng của ba cách diễn đạt aau đây: 1 .Bác Hồ mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm 2. Bác Hồ như người cha Đốt lửa cho anh nằm 3. Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm - Cách 1 : miêu tả trực tiếp Cách 2 : có sử dụng Phép so sánh -> tăng sức gợi hình gợi cảm cho diễn đạt - Cách 3 : sử dụng phép ẩn dụ -> diễn đạt hàm súc hơn I. Ẩn dụ là gì ? 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1/ sgk/ 68 - Ví dụ 2 / sgk/ 68 2/ Ghi nhớ ( sgk/ 69 ) II. Các kiểu ẩn dụ 1/ Tìm hiểu ví dụ - Ví dụ 1 / sgk/68 - Ví dụ 2 / sgk/ 69 2/ Ghi nhớ III. Luyện tập 1/ Bt 1 sgk / 69 2/ Bt 2/ sgk/ 70 2/ Bt 2 / sgk/ 70 2/ Tìm các ẩn dụ hình tượng trong các ví dụ sau đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau a/ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây Ăn quả Thừa hưởng thành quả của tiền nhân Kẻ trồng cây Tiền nhân, người đi trước… =>Quả( nghĩa gốc )tương đồng với thành quả( nghĩachuyển ) b. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng Mực : đen -> tương đồng với hoàn cảnh xấu, người xấu Sáng : sáng sủa -> tương đồng hoàn cảnh tốt, người tốt c.Thuyền về có nhớ bến chăng Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền Thuyền :phương tiên vận tải thủy, có tính cơ động -> tương đồng người đi xa Bến: đầu mối giao thông, có tính cố định ->tương đồng người chờ đợi d.Ngày ngày Mặt trời(1) đi trên lăng Thấy một mặt trời(2) trong lăng rất đỏ Mặt trời ( 1) -> mặt trời tự nhiên, nguốn gốc ánh sáng nguồn gốc sự sống Mặt trời ( 2 ) -> Bác Hồ, người đem lại độc lập tự do, hạnh phúc Bt 3/ sgk/ 70 3. Tìm những ẩn dụ chuyển đổi cảm giác trongcác câu văn dưới đây và nêu lên tác dụng của những ẩn dụ ấy trong việc miêu tả sự vật, hiện tương Buổi sáng mọi người đổ ra đường. Ai cũng muốn ngẩng lên cho thấy mùi hồi chín chảy qua mặt. Mùi ( khứu giác )-> Chảy (thị giác ) Tác dụng tạo sự liên tưởng mới lạ b. Cha lại dắt con đi trên cát mịn Ánh nắng chảy đầy vai b.Nắng ( thị giác ) -> chảy ( xúc giác ) => Tác dụng tạo sự liên tưởng mới lạ c. Ngoài thềm rơi chiếc lá đa Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng c.Tiếng ( thính giác ) ->mỏng (thị giác ) => Tạo sự mới lạ, độc đáo d.Em thấy cả trời sao Xuyên qua từng kẽ lá Em thấy cơn mưa rào Ướt tiếng cười của bố d. Ướt ( thị giác ) -> tiếng ( thính giác). => Tạo sự mới lạ, sinh động Nhắc lại - Ẩn dụ là gì ? - Có mấy kiểu ẩn dụ ? HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Các kiểu ẩn dụ - Chuẩn bị : luyện nói văn miêu tả Mr.Thiện